1.2 Basale Kernen Flashcards
(17 cards)
Wat voor structuren zijn de basale ganglia en uit welke hoofdonderdelen bestaan ze?
Het zijn subcorticale structuren en bestaan uit 4 hoofdonderdelen
1) Striatum (N. caudatus + putamen, n. accumbens) -> Telencephalon
2) Pallidum (Globus pallidus pars ext + pars int) -> Telencephalon
3) Nucleus subthalamicus -> Diencephalon
4) Substantia nigra -> Mesencephalon
Waaruit bestaat het striatum?
- Putamen
- N. caudatus
- N. accumbens
Welke celtypen zijn er in het striatum?
Projectiecellen -> Medium spiny neurons
- GABAerg (Dus inhibitoir)
- 2 subtypen -> D1-receptor (+ Substance P) en D2-receptor (+ Enkephaline)
- Cholinerge interneuronen
Waaruit bestaat de globus pallidus?
- Pars externa
- Pars interna
Welke celtypen zijn er in de globus pallidus?
GABAerge projectieneuronen
Welke celtypen zijn er in de n. subthalamicus?
Glutamaterge projectieneuronen
Waaruit bestaat de substantia nigra?
- Pars reticulata
- Pars compacta
Welke celtypen zijn er in de substantia nigra?
- Pars reticulata: GABAerge projectieneuronen
- Pars compacta: Dopaminerge projectieneuronen
Welke onderdelen van de basale kernen verzorgen de output van de basale kernen?
Globus pallidus interna en substantia nigra pars reticulata
Hoe gaat de directe en indirecte circuit van de basale kernen?
Directe route:
- Cortex -> Striatum (D1-receptoren) -> GPi (Globus Pallidus interna) -> Thalamus -> Motorcortex -> Piramidebaan
Indirecte route:
- Cortex -> Striatum (D2-receptoren) -> GPe -> Subthalamicus -> GPi -> Thalamus -> Motorcortex -> Piramidebaan
Tussen directe en indirecte route zit dopaminerge input vanuit substantia nigra:
- Naar D1 receptor zal input excitatoir zijn
- Naar D2 receptor zal input inhibatoir zijn
GPi heeft een remmende invloed op de thalamus
Reticulaire deel van substantia nigra lijkt op GPi, maar geeft voornamelijk input aan colliculus superior -> Oogbewegingen
Wat doet de directe en indirecte route met beweging?
Excitatie in directe route -> Inhibitie GPi -> Remming op thalamus is minder
- Als de directe route wordt geactiveerd, wordt de motorcortex gestimuleerd en dus beweging gestimuleerd
Remming van de indirecte route -> Remming GPe -> Excitatie subthalamicus -> Excitatie GPi -> Remming op thalamus wordt meer
- Het remt beweging
Wat zijn de functies van de directe en indirecte route?
Action selection
Reinforcement learning:
- Sleutelrol dopamine
- Dopamine zorgt voor beloning, dus bij een dopaminerelease wordt iets vaker gedaan
Wat gebeurd er bij Parkinson?
Degeneratie dopaminerge neuronen in SNC. Er wordt dan geen dopamine gereleased in het striatum en input verdwijnt
Indirecte route:
- Inhibitie op D2 verdwijnt -> Meer activiteit van het striatum -> Meer remming GPe -> Minder remming subthalamicus -> Meer stimulatie GPi
Directe route:
- Excitatie op D1 verdwijnt -> Cellen gaan minder hard vuren -> Inhibitie van GPi neemt af -> GPi gaat harder vuren
Thalamus wordt dus sterker afgeremd
Bij Parkinson wordt soms ook Deep Brain Stimulation (DBS) gegeven. Wat zijn de targets?
- Globus pallidus interna
- N. subthalamicus
Hoe is de ziekte van Huntington van invloed op de directe en indirecte route?
Bij Huntington is er degeneratie van D2 in het striatum
Als D2 er niet is, is er minder remming van GPe en meer remming van de subthalamus. De subthalamus zal de GPi nu minder stimuleren. Als de GPi minder gestimuleerd wordt zal het de thalamus minder remmen en zullen er meer bewegingen komen
Wat is Hemi-ballisme en effect op bewegingen?
N. subthalamicus valt uit. Minder excitatie van GPi. Minder remming van de thalamus dus meer bewegingen
De basale ganglia doet meer dan alleen motoriek. Wat doet het allemaal?
- Motoriek
- Oogbewegingen
- Planning/cognitie
- Motivatie/emotie
