21. kafli Flashcards
(126 cards)
1
Q
gastrointestinal system
A
kerfi sem sér um meltingu og inntöku næringar.
2
Q
gastrointestinal tract
A
vegurinn sem intekinn matur fer. esophagus, magi, smáþarmar og ristill.
3
Q
gut
A
GI frá maga til endaþarmsops.
4
Q
chyme
A
vökvi sem myndast við blöndun efna meltingakerfis og mats.
5
Q
salivary glands
A
kirtlar sem losa munnvatn sem gerir mat betri til að tyggja og brýtur niður efni eins og fitur.
6
Q
esophagus
A
ber mat frá munni til maga.
7
Q
stomach
A
líffæri sem hnoðar mat saman og brýtur niður ýmis efni í hpnum með sýru og losar svo í smáþarma.
8
Q
fundus
A
efsti parur magans.
9
Q
body
A
mið partur magans.
10
Q
antrum
A
neðsti partur magans sem losar mat í pylorus við réttar aðstæðuir.
11
Q
pylorus
A
á milli maga og smáþarma.
12
Q
samll intestine
A
næsta líffæri sem að frásogar þau ýmsu efni sem koma frá maga, með því að nota ýmis efni til niðurbrots og sérstaka uppbyggingu sýna til að ná eins miklum næringarefnum og hægt er.
13
Q
pyloric valve
A
passar að engin skaðleg efni fari frá maga í smáþarma.
14
Q
duodenum
A
efsti partur smáþarma
15
Q
jejunum
A
miðpartur smáþarmja
16
Q
ileum
A
neðsti partur smáþarma sem liggur í ristil.
17
Q
large intestine
A
ristill, sér um síðustu skrefin, frásogar mikinn vökva.
18
Q
colon
A
neðsti partur ristils sem liggur í endaþarmsop.
19
Q
feces
A
ómeltanleg efni sem lsoast frá endaþarmsopi.
20
Q
rectum
A
aftasti partur ristils,.
21
Q
anus
A
endaþarmsop.
22
Q
external anal sphincter
A
beinagrindavöðvi sem notast til að stöðva losun saurs viljastýrt.
23
Q
villi
A
totur á smáþormum sem auka frásogunar yfirborð.
24
Q
gastric glands
A
innfellingar í maga sem auka yfirborð frekar
25
crypts
innfellingar í smáþörmum sem að aukayfirborð frekar.
26
submucosal glands
sumar dýpstu innfellingar sem að opnast inn í hol í gegnum rásir.
27
mucosa
ynsta lag GI hefur þrjá parta
28
mucosal epithelium
lagið sem liggur að holi.
29
lamina propria
ytra lag sem myndar totur og heldur þekju kyrri.
30
muscularis mucosae
þunnt lag slétts vöðva.
31
peyer´s patches
mynda sýnilegar kúlur í mucosa.
32
gut associated lymphoid tissue
hluti GI sem hefur mikið magn ónæmisfruma.
33
submucosa
miðlag gut, sem að er gert úr tengivef með stærru æðum og vessa.
34
submucosal plexus
einn af tvem aðal taugakjörnum í ENS.
35
enteric nercous systen
taugakerfi maga sem getur að hluta til stjórna ðsér sjálft.
36
muscularis externa
ytra lag GI sem að inniheldur tvö vöðvalög sem hjálpa til við hnoðun mats.
37
myenteric plexus
seinna tauganet ENS sem að liggur á milli vöðvalaganna.
38
serosa
ytri hlíf meltingarkerfis.
39
peritoneal membrane
umlykur abdominal holið.
40
mesentery
liggur ofan á þörmum til að halda þeim í stað.
41
digestion
niðurbrot efna sem að eru tekinn inn með mat.
42
absorption
frásog efna frá meltingarkerfi til líkama.
43
secretion
losun efna inn í lumen GI eða utanfrumuvökva.
44
motility
hreyfing mats innan maga. vegna vöðva samdráttar.
45
mucins
glycoproteins sem mynda mucus sem ver GI frá sýklum.
46
tonic contractions
vöðvasamdráttur sem helst í langan tíma.
47
phasic contractions
vöðvasamdráttur sem helst stutt í hringrás.
48
slow wave potentials
hringrás af og endurskautunar sem veldur hringrás phasic contractions.
49
interstital cells of Cajal
uppruni SWP.
50
migrating motor complex
sópar mat og bakteríur frá efra GI til ristils.
51
peristalsis
bylgjur af samdrátti sem færast áfram um GI.
52
bolus
bolus af mat sem ýtist áfram með peristalsis.
53
segmental contractions
samdráttur sem skiptir smáþörmum í svæði.
54
uruguanylin
stjórnar GC-C sem hjálpar við vökva seytun í þörmum.
55
guanylin
stjórnar GC-C sem hjálpar við vökva seytun í þörmum
56
intrinsic neurons
taugar sem liggja inn í veggjum gut.
57
extrinsic neurons
taugar sem bera boð frá CNS til meltingarkerfis.
58
short reflexes
taugaviðbrögð sem berast ekki til heila.
59
long reflexes
taugaviðbrögð sem berast til heila.
60
cephalic reflexes
feedforward og tilgininga viðbrögð í ENS.
61
cholecystokinin
eykur seddu.
62
gastrin
eykur magasýru losun og mucosal stækkun. stöðvað af somatostatin.
63
secretin; vasoactive intestinal peptide
eykur seytingu HCO3 og stöðvar magalosun og magasýru
64
GIP
eykuir losun insúlíns og stöðar seytingu sýru og gastric losun.
65
glucagon like peptide-1
eykur losun insúlíns og stöðvar losun glukagons.
66
motilin
vikjar migrating motor complex.
67
cephalic phase
löng viðbrögð úr heila sem virkja feedforward viðbragð.
68
mastication
tugga af mat til að gera hann auðveldari til að kyngja.
69
salivva
munnvatn sem losast í munni til að hjálpa við niðurbrot mats í bolus.
70
acini
lögun af munnvatnskritlum.
71
deglutition
kynging matar.
72
epiglottis
beygist niður til að stoppa mat frá því að fara í lungu.
73
storage
matur geymist í maga og er losaður þegar það er hægt.
74
digestion
niðurbrot matar í maga helst prótein sem eru denatured og fita sem brýst niður.
75
defense
vörn sem magi gefur með því að brjóta niður ýmis innbrotsefni í líkama .
76
vagal reflex
lengt viðbragð sem gerist í maga til að gera hann tilbúinn fyrir innkomandi mat.
77
gastric phase
mörg stutt viðbrögð sem gerast eftir að matur fer í maga.
78
gastric glands
kirtlar í maga sem skapa magasýru.
79
G cells
losa gastrin.
80
gastrin
eykur magasýru.
81
gastrin releasing peptide
stutt taugaviðbröðg sem mynda gastrin.
82
gastric acid
magasýra, lækkar pH í maga til að brjóta niður efni.
83
pepsin
brýtur niður prótein.
84
chief cells
skapa pepsin og gastric lipasa sem brjóta niður prótein og fitu.
85
histamine
veldur losun magasýru.
86
enterochromaffin cells
losa histamine.
87
intrinsic factors
binst við vítamín B12 svo að það frásogist.
88
somatostatin
stöðvar losun magasýruu.
89
D cells
losa somatostatin.
90
mucous cells
tvær tegundir surface gerir mucus sem ver maga gegn efnum og bakteríum, neck losar icarbonate sem stö0ðvar sýru frá því að skemma þekjuvef.
91
intestinal phase
þegar chyme fer í þarma.
92
brush border
yfirborð þarma kallast þetta vegna lögun af microvilli.
93
cystic fibrosis transmembrane conductance regulator.
hleypir Cl inn í þekjkufrumur þarma.
94
enteropeptidase
virkjar trypsinogen í trypsin.
95
Bile
lausn sem losast fr´alifrar frumum.
96
hepatocytes
lifraf frumur.
97
bile salts
sölt í galli sem að hjálp við frásogun fitu.
98
bile acids
sterar blandaðir við amínósýrur til niðurbrots.
99
gallbladder
geymir gall og losar það inn í smáþarma þegar þarf.
100
common bile duct
rás sem dælir galli úr galblöðru brisi og lifur á sama tíma.
101
lipases
efni sem brýtur niður lípíð.
102
colipase
efni sem er nauðsynlegt fyrir virkni lipase.
103
micelles
bólur af fitur sem myndast við meltingu.
104
chylomicrons
bólur af fitu sem myndast úr ýmsum fitum sem enda innan frumu.
105
disacchiridases
brjóta niður tvísykrur.
106
endopeptidases
helminga peptíð.
107
proteasses
endopeptídasar.
108
pepsin
proteasi.
109
trypsin
proteasi úr brisi
110
chymotrypsin
proteasi úr brisi.
111
exopeptidases
brjóta niður enda peptíðs í amínósýrur.
112
vitamin B-12
tengist intrinsic factor til að frásogast annars fer í gegn.
113
intrinsic factor
bindist B12
114
colonocytes
á luminal yfirborði þarma og frásoga Na+
115
ileocecal valve
færir efni frá smáþörmum til ristils.
116
cecum
fyrsta svæði ristils.
117
ascending colon
svæði ristils þar sem efni fer upp.
118
transverse colon
svæði ristils þar sem efni fer til hliðar meðfram kviðarholi.
119
descending colon
svæði ristils þar sem chyme fer niður.
120
sigmoid colon
síðasti hluti ristils.
121
tenia coli
þrjú bönd sem myndast úr vöðvalögum ristils.
122
haustra
samdráttur tenia coli gerir hluta ristils að pokum sem kallast haustra.
123
mass movement
sérstakur samdráttur ristils sem færir chyme áfram.
124
defecationreflex
viðbragð sem losar saur úr ristli.
125
internal anal sphincter
internal er sléttur vöðvi sem getur haldið lengi ytri er beinagrindar sem er viljastýrður.
126
M cells
liggja oná peyers patches og gefa fylgjast með utanaðkomandi efnum og magni ónæmisfruma ´í GALT:.
