dotter, stent, PCI
- doel
- gevolgen
wonden kunnen beter helen
bloeddoorstroming hersteld:
1. redden wat er te redden valt
2. wondgenezing makkelijker (makkelijke influx leukocyten) > stevigheid litteken
witte deel in ziek hart
collageen, geen levende cellen
irreversibele schade leidt tot
en uiteindelijk
verlies van: 1. mitochondriale functie 2. membraanstructuur > pompen kunnen niet goed werken 3. DNA, chromatine structuur uiteindelijk: apoptose / necrose / autofagie
mogelijke oorzaken van celbeschadiging
- langdurig zuurstofgebrek
- mechanische schade
- ioniserende straling, warmte/kouw, stroomstoot
- chemicaliën, toxische stoffen
- infectie, leukocyten gemedieerde schade
- genetische defecten
ernst van celschade hangt af van …
de mate van stress (= aard, duur, intensiteit) waaraan de cel wordt blootgesteld
waarom herstelt hartspier niet makkelijk
hartspiercellen kunnen niet delen
veel cellen weg > verbindweefseling > verliest deel functie
- hoe zit cel eruit met reversibele celschade
- wat verandert er als de cel zich gaat herstellen
- gezwollen doordat cytoskelet kapotgaat - blebs
ER, mito zwellen, DNA klontert samen - lysosomen gaan stukjes van kapotte organellen opeten
cel met irreversibele celschade
lysosomen kapot
myelinefiguren: stapelingen van membraanstructuren
celschade begint met …
als gevolg hiervan …
dit leidt tot …
deze zaken leiden vooral tot
cytoskeletschade membraan beschadigt - mito kan niet meer goed ATP vormen - kanalen functioneren niet goed - lysosomen kapot > enzymen in cel NECROSE
DNA geeft vooral aanleiding tot …
apoptose
necrose gaat vaak samen met …
apoptose gaat vaak samen met …
ontstekingen, omdat er veel afval bij vrijkomt
verlies van weefsel, zonder ontsteking
liquefactie necrose
- wat is het
- vaak gezien in
- associatie met
- gevolg hiervan
[eiwitafbraak]
- visceuze masse
- hersenen, longen
- infecties (vaak bact. soms schimmel)
- locale hydrolyse, cyste vorming, gevuld met pus (dode leukocyten + dood weefsel)
coagulatie necrose
- hoe ziet het eruit
- vaak gezien bij
[eiwitdenaturatie]
- structuur blijft herkenbaar
- hartspier post infarct
waar? gangreneuze necrose verkazende necrose vetnecrose fibrinoide necrose
- ledematen
- tuberculose
- saponificatie, vaak in buikholte door pancreasenzymen
- bloedvaten, bijv. autoimmuun
necrose na hypoxische celdood leidt tot
- vochtophoping
- eiwitdenaturatie
- verlies cellulaire morfologie, wel behoud algemene weefselstructuur
- eiwitafbraak; autolyse
- ontstekingscellen; heterolyse
- fagocytose > littekenweefsel
coagulatie necrose in het hart
contractiebandnecrose
influx ontstekingscellen om de dode en kapotte hartspiercellen weg te halen
ontstekingscellen weg > influx fibroblasten > bw maken, zorgt voor stevigheid
herseninfarct behandelen
catheter > stolsel weghalen
bloeddoorstroming hersteld
wat kunnen enzymen je vertellen myocardinfarct
mate van celdood; heeft iemand hartinfarct?
welk enzym wordt snel na begin MI afgegeven en daarna, van veel naar weinig
myoglobine
troponine, CK-MB
welke stof wordt na onstabiele AB afgegeven
beetje cardiale troponine want maar beetje celdood
naar welke stof kan je kijken als je twijfelt of dat iemand hartinfarct heeft gehad
troponines, als die hoog zijn, dan wel
hoe werkt apoptose
delen cel in aparte vesicles, vesicles zo klein dat ze worden gefagocyteerd door omliggende cellen
fysiologische apoptose
- embryogenese: morfogenese, neuraal netwerk, self-tolerance in immunologie
- volwassenen: menstruatie (endometrium), afstoting darmcellen, afsterven huidcellen
pathologische apoptose
- DNA schade door ioniserende straling of zuurstofradicalen
2 routes apoptose
- death receptor pathway: FAS/TNF receptor > caspase cascade in cel
- mitochondriale route > schade > BH3 receptor > Bcl2-family > mito geven cytocrome c af > caspase cascade
caspase:
- endonucleaseactivatie > kern splitst zich op in kleine stukjes > blebs met expressie van ligand (annexine) > receptoren in fagocyten geprikkeld
NETose
neutrophil extracellular traps
neutrofiel kan degranuleren, zit vol met stofjes die pathogenen aanpakken
soms lukt het niet > andere manier > DNA losmaken en neemt DNA met vasoactieve en bactericide stoffen > spuit DNA uit, bedekt met bactericide stoffen > pathogeen gevangen in net DNA met toxische stoffen en neutrofiel gaat dood
