6.2 Pathologie Flashcards
(77 cards)
1
Q
Wat is intern vs extern impingement? Leg beiden uit
A
Extern:
* Onder dak acromion (coracoacromiale boog)
* door variatie van de normale anatomie treedt er een vernauwing op van de SA-ruimte.
* Primair: structurele verkleining SA-ruimte
* Secundair: Functionele verkleining SA-ruimte (RC, scapulaire dyskinesie, GIRD, kyfose T)
* Kan resulteren in bursitis, tendinopathie, peesruptuur.
Intern:
* Grijpt plaats in GH gewricht vnl bij bovenhandse sporten. Kan lijden tot RC- of labrumlijden.
2
Q
Welke is de belangrijkste schouderpathologie?
A
RCpathologie, met in bijzonder supraspinatuspeespathologie, gevolgd door IS en SSCpeespathologie
3
Q
Wat zijn de oorzaken van een SSPpeestendinopathie?
A
Vaak multifactorieel: Overbelasting, vascularisatie, wring out fenomeen, genetisch, leeftijd, extern impingement (Primair of secundair)
- Primaire overbelasting door repititief microtrauma, ADL & bovenhandse sporten; jonge sporters
- Secundaire overbelasting door instabieliteit (structureel of functioneel) GH gewricht (kan ontstaan uit impingementfenomeen)
- Vascularisatie: SSP heeft slechte vasc thv instertie
- Wring out fenomeen: thv insertie wordt vasc uitgepompt
- Leeftijd: > 60j
4
Q
Welke pathologieën zien we bij de supraspinatuspees?
A
- Tendinopathie
- Calcifiërende tendinopathie
- Ruptuur (Partieel of totaal)
5
Q
Welke pathologieën zien we bij de infraspinatuspees?
A
- Tendinopathie
- Calcifiërende tendinopathie
- Ruptuur (Partieel of totaal)
6
Q
Welke pathologieën zien we bij de subscapularispees?
A
- Tendinopathie
- Calcifiërende tendinopathie
- Ruptuur (Partieel of totaal)
7
Q
Wat zijn de klinische symptomen van SSPpeestendinopathie?
A
- Klachten variëren naargelang ernst
- Pijn laterale zijde BA
- Pijn bovenhandse bew (ADL-Sport; ABD & EXO)
- Meer pijn bij ADB-EXO tegen R
- Later ook nachtelijke pijn & afunctionele schouder
8
Q
Hoe screenen we naar SSPpeestendinopathie in het KO?
A
- Painful arc >60° elevatie ABD en bij terugkeren
- Pijn bij ABD tegen R
- Pijn bij EXO tegen R
- Positieve impingementtests: Jobe, Neer, Hawkins
- Drukpijn insertie (bij schouder in endo op rug)
9
Q
Wat is de behandeling van SSPpeestendinopathie en ISpeestendinopathie?
A
- RR, aanpassen activiteiten
- Kine: motorische controle, spierversterking, houdingscorrectie, scapulasetting
- Pijnmedicatie: NSAID, paracetamol
- evt infiltratie corticosteroïden
10
Q
Wat is de oorzaak van calcifiërende SSPpeestendinopathie?
A
- Ongekend
- Overbelasting
- 30-50j
11
Q
Wat zijn de klinische symptomen van calcifiërende SSPpeestendinopathie?
A
- Inflammatoire pijn (in rust, meer bij beweging, nachtelijke pijn)
- Neemt toe afh van activiteit
- Recidiverende opstoten
12
Q
Hoe maken we de DD van SSPpeestendinopathie met of zonder calcificatie?
A
- In beide zullen R testen positief zijn & painful arc
- Calc: alle bewegingen pijnlijk
- Echo (of RX): calcifiëring zichtbaar
13
Q
Wat is de therapie bij calcifiërende SSPpeestendinopathie?
A
- Bij opstoot NSAID
- Infiltratie met corticosteroïden 2x
- ECSWT, dry needling
- evt arthroscopie
14
Q
Wat zijn mogelijke oorzaken van een SSPruptuur?
A
- Degeneratie, hypovascularisatie -> ouderen
- Trauma -> acute partiële of totale scheur (bij jongeren zwaar trauma, bij ouderen kan kleiner trauma)
- Roken
- Overbelasting
15
Q
Wat zijn de klinische symptomen van een SSPruptuur?
A
- Pijn BA
- Bewegingen schouder pijnlijk, vnl ABD
- Krachtsverlies ABD (ook exo)
- Lokale drukpijn
- Degeneratieve scheuren zijn vaak asymptomatisch
16
Q
Wat is de therapie van een SSPpeesruptuur en ISpeesruptuur?
A
< 55j:
* Arthroscopie
* 6-12m reva
55-65j:
* Infiltratie
* Daarna evt arthroscopie
> 65j:
* Conservatief
* Pijnstilling
* Kine
17
Q
Wat zijn de mogelijke oorzaken van ISpeestendinopathie?
A
Multifactorieel: Overbelasting, genetisch, extern impingement, intern impingement
- Primaire overbelasting (jonge sporters, followthrough, ADL-bovenhandse activiteiten met EXO)
- Secundaire overbelasting (structurele of functionele instabiliteit GH)
- Extern impingement (primair of secundair)
- Intern impingement (cocking phase)
18
Q
Wat zijn de klinische symptomen van ISpeestendinopathie?
A
- Mechanische pijn posterolaterale zijde schouder
- evt nachtelijke pijn
- Pijn bij EXO (ADL-sport)
- Klachten variëren naargelang ernst
19
Q
Wat doen we in het KO voor ISpeestendinopathie op te sporen?
A
- Painful arc
- Pijn bij EXO tegen R
- Drukpijn insertie
- Passieve eindstandige elevatie, endo, HADD pijnlijk
- Impingementests kunnen positief zijn
20
Q
Wat zijn de klinische symptomen van een ISpeesruptuur?
A
- Pijn BA lateraal-posterieur
- Daling F EXO
- Degeneratieve scheuren vaak asymptomatisch
21
Q
Wat zijn de oorzaken van SSCtendinpathie?
A
Overbelasting
* Primair (werpsporten)
* Secundair (structurele/functionele instabiliteit GH)
Komt minder voor dan SSP & IS want betere vascularisatie
22
Q
Wat zijn de klinische symptomen SSCtendinopathie?
A
- Pijn ant schouder
- Pijn bij ENDO
23
Q
Wat doen we in het KO voor het opsporen van SSCtendinopathie?
A
- Painful arc
- Drukpijn thv insertie (anterieur)
- Gerber (Endo tegen R)
- Pijn bij passieve EXO
- Soms pijn bij passieve HADD
24
Q
Wat is de therapie bij SSCtendinopathie?
A
- RR, aanpassen activiteiten
- Kine
- NSAID en paracetamol waar nodig
- Preventie: sporters werptechniek
25
Wat zijn de klinische symptomen van een biceps brachii tendinopathie?
* Pijn voorzijde schouder
* Pijn bij FL en Sup VA
* Pijn bij stretch
26
Welke verschillende biceps brachii pathologieën zien we?
* Tendinopathie
* Instabiliteit
* Ruptuur
* SLAP
* Subluxaties/luxaties
27
Wat zijn de mogelijke oorzaken van BI tendinopathie?
* Overbelasting (sport bovenhands; benchen, ADL)
* Genetisch
28
Wat doen we in het KO om BI tendinopathie op te sporen?
* Passieve rekpijn
* Speed's test (palm-up test)
* FL EB tegen R
* Lokale drukpijn
29
Wat is de therapie bij BI tendinopathie?
* RR
* Kine
* Paracetamol, NSAID indien nodig
30
Wat zijn mogelijke oorzaken van (sub)luxaties CL BI?
* Abnormale vorm groeve
* Degeneratieve veranderingen lign die pees in groeve houden, SSC, SSP
* Eenmalig trauma
31
Wat zijn klinische symptomen van (sub)luxaties CL BI?
* Pijn ant BA, zelden ernstige pijn
* Gevoel van verspringen of klikken thv BI pees bij bepaalde bewegingen (vnl EXO-ABD)
32
Wat doen we in het KO ter opsporing van (sub)luxaties CL BI?
Test van Yergason
33
Wat is de therapie bij (sub)luxaties CL BI?
* Als tgv tendinopathie: conservatief
* Heelkunde (tenodese) -> 3-6m REVA
34
Wat zijn mogelijke oorzaken van een BI CL ruptuur?
* Acute val
* Chronische degeneratie
* In minst gevasculariseerde deel vd pees
35
Wat zijn de klinische symptomen van een BI CL ruptuur?
* hematoom voorarm
* Plotse knap met pijn
* Verplaatsing spierbuik naar distaal
36
Wat de therapie van een BI CL ruptuur?
Geen therapie noodzakelijk, geruststellen
37
Welke soorten GH instabiliteit bestaan?
Structureel:
* TUBS (Traumatische unidirectionele Bankart surgery)
Functioneel:
* AIOS (Acquired instability overstress surgery)
38
Wat is TUBS? + Oorzaken, gevolgen, evolutie, diagnose, therapie, complicaties
**Traumatic unidirectional Bankart surgery**
* Structurele traumatische instabiliteit GH
* Na anterieure luxatie waardoor bankartletsel (labrumlatesel) en posterieure hill sachs-laesie (impressie humeruskop door contact glenoid) ontstaat
* Als adolescenten dit hebben is er 100% recidief, bij 18-30j 67% en ouder dan 30j < 10%
* Dia: Anterieure apprehensietest met relocatie
* MBV: Hill sachs via RX of echo (bankart niet met MBV)
* Therapie: bij < 30j sporters met 2 luxaties/j -> chirurgie bankart repair (12-24w REVA)
* Compl: N. musculocutaneus of axillaris letsel
39
Wat is AIOS? + Oorzaak, gevolgen, diagnose, therapie
**Acquired instability overstress surgery**
* functionele overbelastingsinstabilititeit GH
* Multifactoriele oorzaak (lft, geslacht, genetica, belasting) - repititieve microtraumata
* Leidt tot impingementklachten RC pezen
* Dia: isokinetische test EXO-ENDO kracht (best exo 70% kracht tov endo; meestal exo F tekort)
* Therapie: Oefentherapie
40
Wat is AMBRI? + Oorzaak, gevolgen, diagnose, therapie
**Atraumatic Multidirectional bilateral rehabilitation inferior**
* GH laxiteit
* Aangeboren
* Ligamentaire laxiteit
* Pt kan schouder zelf (sub)luxeren
* Sulcus sign
* Load & shift test (Anterieure en/of posterieure shift)
* Beighton score (vaak veralgemeende laxiteit)
* Therapie: oefentherapie (deltoideus pars posterior)
## Footnote
Dit is laxiteit, itt AIOS en TUBS wat instabiliteit is -> laxiteit ligt op het einde van het spectrum van 'normaal'. Men spreekt van instabiliteit wanneer er ook klachten zijn
41
Op welke delen hangt de bursa subacromiodeltoidea vast?
* Tuberculum majus en Inserties IS & SSP (mediaal)
* Acromion, Lig coracoacromiale (centraal)
* Lateraal vrij
42
Wat zijn mogelijke oorzaken van een acute bursitis?
* Traumatisch
* Reumatisch
* ...
43
Wat zijn de klinische symptomen van een acute bursitis subacromiodeltoidea?
* Plotse felle inflammatoire pijn schouder lateraal
* Bewegingsbeperking alle richtingen (vnl ABD) -> pseudoparalyse
* Nachtelijke pijn
44
Wat zien we in het KO bij een acute bursitis subacromiodeltoidea?
* Actieve bewegingsbeperking
* Schoudertesten vals positief (atypisch patroon)
45
Wat is de behandeling van een acute bursitis subacromiodeltoidea?
* Ijs
* NSAID
* Infiltratie subacromiaal
46
Wat zijn een oorzaken van een chronische bursitis subacromiodeltoidea?
Meestal secundair aan:
* SSP-, IS-, SSC-, BI CL-pees pathologie
* Letsels AC gewricht
* Schouderinstabiliteit
47
Wat is bursitis calcarea? Wat zijn de gevolgen/symptomen? Wat is de therapie?
* Wat: Bursitis waarbij de calcificatie van SSP- of ISpees doorbreekt naar de bursa
* Sympt: Hevige schouderpijn, pseudoparalytische schouder
* Beh: ijs, NSAID, infiltratie
48
In welke populaties zien we meest frozen shoulders? Welke zijde? Hoeveel zien we het?
* 40-60 jarigen
* Meer bij vrouwen
* 2-5% vd populatie
* Meer bij niet-dominante zijde
* 10% binnen 5j ook contralateraal
49
Wat zijn mogelijke oorzaken van een frozen shoulder?
60% Idiopathisch
Enkele predisponerende factoren:
* DM (systemisch)
* Cardiopulmonaire problemen (Extrensiek)
* RCpathologie (intrinsiek)
* Tendinopathie, peesscheur (intrinsiek)
* Schoudertraumata (intrinsiek)
* Anti-epileptica (medicatie)
* CRPS
50
Wat is de pathogenese van een frozen shoulder? Wat gebeurt er in de schouder?
* Macroscopisch: contractie kapsel
* Microscopisch: inflammatie & fibrose
51
Wat zijn de klinische symptomen in de 3 fasen van de frozen shoulder? Hoelang duurt elke fase gemiddeld?
**Freezing, painful**
* Pijn bij bewegen
* Progressief ook spontaan opkomende pijn
* van maand 0 tot 2-9
**Frozen, adhesief**
* Vnl bewegingsbeperking zowel passief als actief
* Kapsulair patroon
* Compensatie thoracoscapulaire bewegingen
* Pijn minder prominent
* van vorige fase tot maand 4-12
**Thawing, resolutie**
* Normale mobiliteit wordt herwonnen
* van vorige fase tot maand 5-12
52
Hoe verloopt de behandeling van een frozen shoulder?
Naargelang de fase verschillend
**Freezing**
* NSAID, analgetica
* Kine opgestart -> werken op pijn en mobiliteit via mobilisaties onder de pijngrens
**Latere fasen**
* Spierversterking
Evt infiltraties
53
Wat zijn de symptomen van degeneratief AC lijden?
* Pijn thv AC gewr of BA
* Pijn bij ABD, ADD & bovenhandse bewegingen
* Soms lokale klik
54
Wat zien we in het KO bij degeneratief AC lijden?
* Lijkt op extern impingement
* Lokale drukpijn AC
* Scarf sign (HyperADD test, ADD geeft pijn)
* Stabiliteit clavicula anteroposterieur testen
55
Wat is de therapie bij degeneratief AC lijden?
* HADD vermijden
* Oefentherapie
* Evt infiltratie corticosteroïden
56
Wat zijn de mogelijke oorzaken van SC lijden?
* Traumatisch (fractuur prox clav)
* (sub)luxatie
* Meniscusletsel
* Inflammatoir (reumatisch)
* Degeneratief
57
Wat zijn mogelijke oorzaken van scapula alata (winging)?
Primair
* Neurologisch
* Bot
* Weke delen (contractuur)
Secundair
* Functionele dysbalans spieren
58
Wat zijn mogelijke oorzaken van scapula alata (winging)?
Primair
* Neurologisch
* Bot
* Weke delen (contractuur)
Secundair
* Functionele dysbalans spieren
59
Wat zijn mogelijke oorzaken van scapula alata (winging)?
Primair
* Neurologisch
* Bot
* Weke delen (contractuur)
Secundair
* Functionele dysbalans spieren
60
Wat zien we in het KO bij het opsporen van scapula alata?
We kijken naar bewegingen van de scapula tijdens ABD-elevatie, Anterieure elevatie, elevatie in het scapulaire vlak & pro-retractie
61
Wat zijn de 3 types secundaire scapula alata Wat dienen we dan te trainen?
* Type 1: anterieure tilt met loslating angulus inferior => lower trap
* Type 2: interne rotatiestand met loslating margo medialis => lower trap + SA
* Type 3: Neerwaartse rotatiestand met loslating angulus superior (minst frequent)
62
Welke structuren geven gerefeerde schouderpijn? Waar?
* Galblaas: Rechterschouder
* Hart, aorta, diaphragma: Linkerschouder
63
Welke tendinopathieën zien we thv de elleboog?
* ECR
* FCU/FCR
* Distale BI pees
* TRI
64
Wat is de meest voorkomende tendinopathie thv ECR? Waarom?
* thv de oorsprong van de ECRB (90%)
* Brevis heeft kleinere insertie
* Longus belast brevis door fibreuze verbindingen
65
Wat is een andere naam voor tendinopathie thv ECR?
* Epicondylitis radialis
* Laterale epicondylitis
* Tenniselleboog
66
Wat zijn mogelijke oorzaken van tendinopathie thv ECR? M/V? Lft?
* Overbelasting ADL (PC, huishouden)
* Overbelasting sport (te frequent of intens, techniek, materiaal
* Meer vrouwen dan mannen
* 35-50j
67
Wat zijn de klinische symptomen van tendinopathie thv ECR?
* Pijn thv oorsprong, VA dorsaal
* Pijn bij activiteiten (vnl bij EB in ext)
* subjectieve krachtsvermindering
68
Wat zien we in het KO bij het opsporen van tendinopathie thv ECR?
* Pijn bij elongatie (EBext, polsFL, ulnaire deviatie)
* Pijn tegen R DF, RD, EXT MCP
* Lokale drukpijn epicondylus radialis
## Footnote
Triade
69
Wat is de triade van een tendinopathie?
* Pijn bij elongatie pees
* Pijn bij bew tegen R vd pees
* Lokale drukpijn
70
Wat is de behandeling van tendinopathie thv ECR?
* RR, geduld
* Kine
* Slaaphouding (geen foetushouding)
71
Wat zijn andere namen voor tendinopathie thv FCU/FCR?
* Epicondylitis ulnaris
* Mediale epicondylitis
* Golferselleboog
72
Wat zijn mogelijke oorzaken van tendinopathie thv FCR/FCU?
* Overbelasting ADL (PC, huishouden)
* Overbelasting sport (frequentie, intensiteit, techniek, materiaal)
73
Wat zijn klinische symptomen van tendinopathie thv FCR/FCU?
* Mobiliteit normaal
* Pijn thv oorsprong naar VA
* Pijn bij bepaalde activiteiten
74
Wat zien we in het KO bij het opsporen van tendinopathie thv FCR/FCU?
* Pijn bij PF tegen R
* Pijn bij stretch
* Lokale drukpijn mediale epicondyle
## Footnote
Triade
75
Wat is de therapie bij tendinopathie thv FCR/FCU?
* RR
* Kine
76
Wat is De Quervain? + Bij wie?, Oorzaken, symptomen, onderzoek en therapie
* Tendinopathie/tenovaginitis/verdikking retinaculum van de APL of EPB; inklemming peesschede APL/EPB
* Frequentste peesproblematiek pols
* Vnl vrouwen van middelbare lft
* O: Vaak idiopathisch/ vaak radiale polsdeviatie/ peeselongatie
* S: Pijn bij stretch en ADL
* KO: Drukpijn, pijn bij contractie tegen R, Finkelstein test (duim in ADD + uln dev pols - duim in je vuist) -> triade
* T: Rust, NSAID, Kine, infiltratie, chirurgie
77
Wat is het intersectiesyndroom? + Symptomen, oorzaken, therapie
* Peesproblematiek thv kruising APL & EPB met ECRL pees
* Pijn 4-8cm proximaal van tuberculum van lister
* Door roeien, powertraining, kayak
* RR, Kine, infiltratie
