Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Tauga > 9_Uttaugamein > Flashcards

9_Uttaugamein Flashcards

(93 cards)

Start Studying
1
Q

hjá hverjum sér maður helst úttaugamein? (2)

A

hjá sykursjúkum og krab.lyfja sjúklingum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Hvað er ALS?

A

Amyotrophic lateral sclerosis (einnig kallað MND)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

5 birtingarmyndir úttaugameina?

A

1) mononeuropathia
2) distal symmetric neuropathy (algengt)
3) pure motor neuropathy (sjaldgæft)
4) pure sensory neuropathy
5) autonom neuropathy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

3 birtingarmyndir minnkaðs krafts í úttaugameinum?

A

1) distal máttleysi (algengast)
2) proximal máttleysi
3) ákveðnar taugar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

hvað veldur proximal máttleysi? (3)

A

1) Guillain-Barré
2) CIPD
3) krabbameinslyf

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

hvað skerðist ef úttaugamein í stórum myelinseruðum skyntaugum?

A

stöðuskyn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

hvað skerðist ef úttaugamein í grönnum ómyelinseruðum skyntaugum?

A

sársauka og hitaskyn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

hvenær byrja hendur að vera affecteraðar í distal symmetric polyneuropathy?

A

þegar skyntruflunin er komin upp fyrir hné í fótleggjum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

sjúkl með skyntruflun í perineal taug hægra megin og ulnar taug vinstra og hægra megin, hvað er hann með?

A

mononeuritis multiplex

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

einstakl með skyntruflun í fótleggjum upp að hnjám og höndum að öllu leyti upp að úlnliðum, hvað er hann með?

A

distal symmetric polyneuropathy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

sjúkl með skyntruflun frá tám upp að mitti og ekkert í höndum, hvað er hann með?

A

mænusjúkdóm, ekkert peripheral

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

orsakir úttaugameina? (12)

A

1) sykursýki
2) ættgengar
3) lyf
4) parapróteinemia
5) bandvefssjúkdómar (RA, sjögren)
6) Multiple myeloma
7) porphyria
8) hypothyroidism
9) sýkingar
10) nýrnabilun
11) lifrarsjúkdómar
12) critical illness neuropathy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

samheiti yfir ættgeng úttaugamein?

A

Charcot-Marie-Tooth

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

hvernig veldur hypothyroidism úttaugameini?

A

veldur bjúg í útlimum sem veldur taugaklemmum eins og carpal tunnel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

hvaða sýkingar valda úttaugameini? (3)

A

1) hiv
2) holdsveiki
3) barnaveiki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

hvernig veldur nýrnabilun og lifrarbilun uttaugameini?

A

allavega truflar starfsemi úttauga…

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

hvaða lyfjaflokkar valda úttaugameini? (5)

A

1) hjartalyf
2) krabbameinslyf
3) HIV lyf
4) sýklalyf
5) ónæmislyf

(einnig fenytoin (flogalyf) og disulfiram (við áfengissýki))

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

hvaða hjartalyf valda úttaugameini? (2)

A

1) amiadaron (cordarone)

2) hydralazine (smooth muscle relaxant)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

hvaða sýklalyf valda úttaugameini? (4)

A

1) chlorquin
2) isoniazid
3) metronidazol
4) nitrofurantion

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Hverju þarf að gera sér grein fyrir þegar sjukl kemur með úttaugamein?

A

hvort hann er með axonal neuropathiu eða demyeliniserandi neuropathiu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

hvað sker á milli axonal og demyeliserandi neuropathiu?

A

EMG/NCS

electromyography + nerve conduction study

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Algengasta form neuropathiu?

A

Axonal neuropathia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Hvað er í gangi í axonal neuropathiu?

A

Tap á innerveringu (Denervering)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Einkenni axonal neuropathiu? (3)

A

1) distal skyntruflanir
2) distal máttleysi
3) rýrnun á vöðvum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Orsakir sem tengjast axonal neuropathiu? (3)
1) diabetes 2) áfengi 3) lyf (oftast engin þekkt orsök)
26
hvað sér maður á EMG/NCS við axonal neuropathiu? (3)
1) eðlilegur leiðsluhraði 2) lækkun á amplitúðu 3) denervering
27
Einkenni demyeliserandi neuropathiu? (3)
1) truflað stöðuskyn 2) proximal og/eða distal máttleysi 3) lítil rýrnun á vöðvum
28
afh verður bara lítil rýrnun á vöðuvm við demyeliserandi neuropathiu?
því það er ennþá íttaugun til staðar til vöðvaþráða
29
orsakir demyeliserandi neuropathiu? (4)
1) monoclonal gammopathia 2) arfgengir sjúkd 3) lyf (amiodarone) 4) GBS og CIPD (guillen barré)
30
hvað sér maður á EMG/NCS við demyeliserandi neuropathiu? (3)
1) verulega minnkauðr leiðsluhraði 2) ekki lækkun á ampitúðu 3) ekki denervering
31
einkenni autonom neuropathiu? (7)
1) hægðatregða 2) orthostatisk hypotension 3) léleg hjartsláttarstjórn 4) léleg blöðrutæming 5) trufluð svitamyndun 6) þurrar slímhúðir 7) pupillur svara ekki ljósi
32
orsakir autonom neuropathiu? (5)
1) diabetes 2) amyloidosis (sjaldgæft) 3) hereditary sensory and autonomic neuropathy 4) acute pandysautonomia 5) paraneoplastic (frá small cell carcinoma)
33
hvernig er autonom neuropathia greint?
Biopsia, C þræðir í epidermis húðar taldir í centeri í Noregi
34
hver er langlíklegasta orsök bráðrar polyneuropathiu?
gullain-barré
35
hvað er bráð polyneuropathia?
hratt vaxandi máttminnkun í útlimum (fótleggjum +-handleggir) á klst eða dögum
36
hvaða rannsókn á maður að panta ef bráð máttminnkun í 4 útlimum?
segulómun af hálshrygg til að útiloka myelopathiu
37
hvað er myelopathia?
hvers konar mænusjúkdómur
38
mismunagreiningar bráðrar polyneuropathiu? (3)
1) myelopathia 2) bráð myopathia (vegna hypokalemiu) 3) poliomyelitis
39
orsakir bráðrar polyneuropathiu? (6)
1) guillain-barré 2) vasculitic neuropathy 3) porphyria 4) lyme 5) þungmálmar 6) barnaveiki
40
algeng fyrsta kvörtun á bmt vegna GBS?
óstöðugt í göngulagi (ataxia)
41
hvað eru bulbar einkenni? (2)
1) Einkenni vegna Bulbar palsy í heilastofn sem veldur skerðingu í HT 9,10,11,12 2) sjáum bilateral facialis paresu og augnvöðvalömun
42
hvernig testar maður bilateral facailis paresu?
láta blása út kinnar (oft erfiðara að sjá bilateral heldur en unilateral)
43
Hvað er Miller-Fisher syndrome
Hluti af Guillain-Barré einkenna spektruminu, þar sem er augnvöðva lömun en engin útlimamáttminnkun
44
hvað er araflexia?
tap á reflexum
45
hvernig er araflexia í GBS? (2)
1) progressíft tap reflexa á nokkrum dögum er dæmigert | 2) ekki endilega í byrjun
46
hvað er parathesia?
skyntruflun (dofi, bruni, náladofi)
47
flokkar einkenna í GBS? (4)
1) proximal vöðvamáttleysi 2) araflexia 3) Bulbar einkenni (facial paresis, augnvöðvalömun) 4) öndunarbilun
48
hvernig er vöðvamáttleysið í GBS?
proximal og byrjar með ataxiu og versnar í 1-2 viku
49
hvað er ataxia?
skerðing í vöðvasamhæfingu sem veldur óstöðugleika (óstöðugur og þarf að grípa sér taks/tax)
50
hvenær hefur maður áhyggjur af öndunarbilun í GBS?
það er alltaf fyrst komin veruleg paresa í útlimi
51
hvað sér maður í mænuvökva GBS?
hækkuð prótein (eðlilegt fyrstu dagana) og eðlilegan fjölda fruma
52
hvað sér maður á tauga og vöðvariti í GBS? (2)
1) Lenging á F-bylgjum eða þær hverfa | 2) seinkun á leiðsluhraða (20-30 í stað 40-50 m/s)
53
hvaða sýkingar tengjast GBS? (2)
1) campylobacter jejuni 2) cytomegalovirus (stór hluti hefur fengið sýkingu um 2 vikum áður)
54
meðferð við GBS? (2)
1) IV immunoglobulin 2) plasmapheresis (blóðskilun) (sjaldan) (Sterar hjálpa ekki við GBS!)
55
hvað er plasmapheresis?
blóðskilun
56
hvenær á að hefja meðferð við GBS?
þegar það er orðið erfitt að ganga (þumalfingurregla)
57
hvað heitir sjúkd sem er eins og GBS nema krónískur?
CIDP
58
f hvað stendur CIDP?
chronic inflammatory demyelinating polyneuropathy
59
meðferð við CIDP? (2)
1) sterar | 2) immunoglobulin IV
60
mismgreiningar CIDP? (3)
1) charcot-marie-tooth, typa I 2) Multifocal motor neuropathy 3) aðrir arfgengir sjúkdómar
61
hvenær kemur critical ilness neuropathy fram?
þegar á að koma e-m úr öndunarvél á gjörgæslu sést þetta sem proximal máttleysi
62
hvað gerir critical illness neuropathy ólíkt guillain barre?
CIN leggst ekki á andlit
63
horfur í critical illness neuorphaty?
góðar
64
hvað eru margar tegundir af charcot marie tooth til?
5
65
hvernig neuropathia er CMT type 1?
demyelinating neuropathy
66
hvernig erfist CMT1?
autosomal dominant
67
algengasta CMT týpan?
CMT1 er 80%
68
á hvaða litningi er CMT1A genið?
litningi 17
69
hvað gerir CMT1A genið?
stjórnar myndun myelins
70
hvernig er mænuvökvinn í CMT1?
hækkað prótein
71
hvernig lýsir CMT1 sér? (5)
1) hægt vaxandi máttleysi og vöðvarýrnun distalt í útlimum 2) væg skyntruflun 3) araflexia 4) dæmigert er high arch, contracted heel cord og foot drop 5) hypertrophia í greater auricular nerve (síðan mjög breytileg einkenni)
72
einkenni carpal tunnel syndrome? (5)
1) dofi og verkur í hendi sem getur leitt upp í öxl 2) verst á nóttunni 3) versnar einnig við athafnir (halda um stýri, prjóna) 4) lagast við að hrista hendina 5) oft bilateral en frekar í dominerandi hendi
73
predisonerandi þættir fyrir carpal tunnel? (6)
1) meðgangna 2) sykursýki 3) liðagigt 4) hypthyroid 5) polyneuropathia 6) acromegaly
74
greining á carpal tunnel? (5)
1) jákv phalen sign 2) jákv tinel sign 3) skyntruflun á löngutöng 4) rýrnun á abductor pollicis brevis 5) tauga/vöðvarit
75
mismgreiningar carpal tunnel? (4)
1) polyneuropathia 2) proximal median neuropathia 3) C6 radiculopathia 4) central affect (slag, MS)
76
hvað er radiculopathia?
Rótarmein (taugaklemma)
77
meðf við carpal tunnel? (3)
1) local sterasprauta 2) spelkur að nóttu 3) skurðaðgerð
78
hvað getur valdið acute carpal tunnel syndrome?(2)
1) blæðing hjá anticoagulant | 2) mikill áverki
79
meðferð við acute carpal tunnel syndrome?
skurðaðgerð
80
einkenni ulnar neuropathiu? (3)
1) skert húðskyn á litla fingri og 1/2 baugfingri 2) 1) verkir, sérsteklega á nóttu 3) kraftminnkun/rýrnun á fyrsta dorsal interosseus og lumbicral vöðvum 3-4 sem veldur "clawing" á fingrum 4-5
81
hvað getur maður ekki gert ef maður er með peroneus neuropathiu?
evertað og dorsiflecterað
82
hvar veldur áverki peroneus neuropathiu?
við hausinn á fibula (veldur þar staðbundnum myelin áverka)
83
mismgreiningar peroneus neuropathiu? (2)
1) ALS | 2) L5 radiculopathia
84
hvað veldur conduction blokki?
staðbundinn áverki á myelin-slíður
85
hvar þarf maður að stimulera til að sjá peroneus neuropathiu?
ofan við fibular hausinn (ef maður mælir neðar kemur eðlilegt) (og niður að extensor digitorum brevis)
86
orsakir drop foot? (7)
1) peroneus paresa 2) mononeuropathy multiplex 3) L5 radikulopathia 4) útbreidd neuropathia 5) motor neuron sjúkdómur 6) skaði á sciatic nerve 7) myopathia
87
einkenni L5 radikulopathiu? (3)
1) kraftminnkun við bæði eversion og inversion 2) réttivöðvi stórutáar er kraftminni en tibialis ant. 3) einnig minnkað skyn ofan miðs kálfa
88
vísbendingar um skaða á sciatic nerve? (3)
1) horfinn ökklareflex 2) rýrnun á hamstring og kálfa vöðvum 3) skyntruflanir á il
89
orsakir fyrir peripher facialis paresu? (5)
1) bells palsy (=óþekkt) 2) æxlisvöxtur 3) sarcoidosis 4) lyme sjúkd (bilateral) 5) GBS
90
merki um verri horfur fyrir peripher facialis paresu? (7)
1) fullkomin lömun 2) enginn bati eftir 3 vikur 4) >60 ára 5) mikill verkur 6) sykursýki 7) mikil denervering á EMG
91
hvað er meralgia paresthetica?
dofi og verkur utanvert á læri vegna þrýstings á lateral femoral cutaneous nerve
92
hvað gruanr maður ef dofi og verkur utanvert á læri?
meralgia paresthetica (sigmund fraud var með þetta)
93
3 sjúkdómar sem geta valdið lesionum í bakstrengjum (-> central skyn)
1) MS 2) Neurosyphilis 3) B12 skortur

Tauga (21 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions