Farma III grzyby Flashcards

1
Q

Inhibitory epoksydazy skwalenowej

A

Terbinafina, butenafina, naftyfina

hamują epoksydazę skwalenową, która przekształca skwalen w lanosterol - zahamowanie syntezy ergosterolu o etap wcześniej niż azole
nagromadzenie toksycznego skwalenu
działanie grzybobójcze

Grzybice skóry i paznokci

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Naftyfina

A

Inhibitor epoksydazy skwalenowej, grzybobójczy

(miejscowo: żel/lakier do paznokci) Grzybice skóry i paznokci
Natynafina podawana p.o. jest całkowicie metabolizowana przez wątrobę w 1. przejściu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Gryzeofulwina

A

Zaburza funkcje mikrotubul i czynność wrzeciona mitotycznego, grzybostatyk

Grzybice skóry (Trichophyton, Microsporum, Epidermophyton)
Chociaż obecnie wolimy itrakonazol albo terbinafinę

(p.o. w postaci mikrokrystalicznej bo jest nierozpuszczalny w wodzie, warto zeżreć coś tłustego przez przyjęciem leku)
po wchłonięciu kumuluje się w naskórku (łączy się z keratyną), zapobiega zakażeniu nowych warstw naskórka
- musi być używany MIN. 2-6tyg.
- przez cały czas odrastania paznokcia (miesiące)

DN: alergie o typie III choroby posurowiczej (często)
uszkodzenie wątroby
GI distress
OUN distress
fotosensytyzacja
silnie indukuje enzymy wątrobowe!!!! (P450) - zmniejsza skuteczność antykoncepcji i wartaryny
teratogenny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Natamycyna

A

antybiotyk przeciwgrzybiczy (jak nystatyna), polienowy makrolid
działa jak amfoterycyna - wiąże ergosterol, robi dziury
grzybobójcza
trochę działa na pierwotniaki

nie wchłania się z pp, zbyt toksyczna do podania pozajelitowego

miejscowo (skóra, BŚ, dopochwowo) w grzybicach Candida
(p.o.) grzybice PP

DN rzadko, miejscowe zaczerwienienie skóry, świąd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Tawaborol

A

inhibitor grzybiczej syntetazy leucylo-tRNA - hamuje syntezę białe

5%r-r miejscowo: grzybica paznokci

DN rzadko, miejscowe zaczerwienienie skóry, świąd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Tolnaftat

A

Inhibitor epoksydazy skwalenowej, działa jak naftyfina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Amfoterycyna B

A

Układowy lek przeciwgrzybiczy (układowe: amfoterycyna B, flucytozyna)
antybiotyk o budowie polienowego makrolidu

grzybobójczo, też grzybostatycznie
tworzy pory w ergosterolu (łączy się z nim) i zabija (wypływ jonów)
oporność: mniej ergosterolu w błonie/zmiana jego struktury

szerokie spektrum

1) i.v. serious systemic mycoses - ciężkie, zagrażające życiu grzybice układowe, gł Aspergillus/Candida
- indukcja (pocz faza leczenia), potem azole
2) miejscowo: - w grzybiczym owrzodzeniu rogówki (do worka spoj)
- grzybiczym zapaleniu stawu (do stawu)
- w kandudurii (do PM)
3) terapia leiszmaniozy

nie wchłania się z pp (działa w świetle)
dobrze penetruje wszędzie, słabo do OUN, można podawać do CSF -> to może dawać z kolei objawy ZOMR

nierozpuszczalna w wodzie
- koloid (mieszanina z deoksycholanem sodu) do wstrzyknięć i.v. - toksyczna forma
- formy liposomalne (mniej toksyczne):
AmBisome = sfery
Amphotec = dyski lipidowe
Abelcet = “taśmy” lipidowe
rezerwuar leku uwalnianego głównie w miejscu infekcji grzybiczej
nieco lepsza skuteczność, mniejsza toksyczność (zwłaszcza na nerki), ale droższe + nieskuteczne w grzybicach OUN i UT

Nie łączyć z azolami - bo azole hamują syntezę ergosterolu, a do działania amfoterycyny potrzeba ergosterolu

DN - zależą od połączenia się leku z lipidami ludzkich błon komórkowych
1) natychmiastowo: shake and bake bo uwolnienie cytokin niemal u wszystkich pt - gorączka, dreszcze, skurcze mm, n/w, bóle głowy, spadek CTK
jak tego uniknąć: wolno podawać lek, zredukować dawkę, wcześniej dać paracetamol, H1 antag, GKSy, dać wcześniej dawkę testową im żeby oszacować jak to zadziała
2) powoli:
nefrotoksyczność (prawie u wszystkich) - częściowo odwracalna, kwasica cewkowa + masywna utrata Mg2+ i K+
jak tego uniknąć: wlew NaCl tuż przez podaniem leku lub tuż po

  • > arytmie
  • > anemia - zepsute nerki nie robią EPO

hepatotoksyczność

podanie do CSF może dać objawy ZOMR

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Cyklopiroks

A

ROS

  • pochodna pirydynonu, hamuje transport Leu do komórki grzyba, nasila tworzenie ROS, uszkadza błonę
  • trochę blokuje wytwarzanie prostanoidów - ma słabe właść. przeciwzapalne
  • słabo przeciwbakterynie (G+, G-, mikoplazmy)

(miejscowo) krem, maść, szampon, lakier: grzybice skóry i paznokci
globulki - kandydoza GU (genito urinary)

DN rzadko, miejscowe zaczerwienienie skóry, świąd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Terbinafina

A

Inhibitor epoksydazy skwalenowej, grzybobójczy

Grzybice skóry i paznokci
(p.o.) przez 3 msce

DN: bóle głowy
zaburzenia smaku
łagodny GI distress
nie wpływa na cytochromy i metabolizmy innych rzeczy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Nystatyna

A

antybiotyk przeciwgrzybiczy (jak natamycyna), polienowy makrolid
działa jak amfoterycyna - wiąże ergosterol, robi dziury
grzybobójcza
trochę działa na pierwotniaki

nie wchłania się z pp, zbyt toksyczna do podania pozajelitowego

miejscowo (skóra, BŚ, dopochwowo) w grzybicach Candida
(p.o.) grzybice PP

DN rzadko, miejscowe zaczerwienienie skóry, świąd
(p.o.) n/w/alergia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Flucytozyna

A

Układowy lek przeciwgrzybiczy
grzybostatyczny - bo działa na rozmnażanie grzyba (hamuje syntezę DNA i powstawanie RNA)

analog pirymidyny - cytozyny
wychwytywany przez permeazę cytozynową
przekształcany do fluorouracylu
potem do -> FdUMP (hamuje syntezę DNA) i FUTP (hamuje powstawanie RNA)

Człowiek nie przekształca flucytozyny do aktywnych metabolitów
Oporność: często, zmiany metabolizmu leku
Oporność wtórna w wyniku monoterapii, dlatego stosujemy flucytozyna + amfoterycyna B = synergizm

Spektrum węższe niż amfoterycyny B: Cryptococcus neoformans, Candida, chromomikoza
Flucytozyna + amfoterycyna B:
1) kryptokokowe ZOMR
2) Candida endocarditis

DN: uszkodzenie szpiku: anemia, leukopenia, małoPLT
PP (n/w/b, enterocolitis)
skóra - zmiany
wątroba - uszkodzenie
W zapobieganiu toksyczności ważnie jest monitorowanie stę leku we krwi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Azole

A

budowa imidazolowa/triazolowa

blokują syntezę ergosterolu, przez co grzyb nie rośnie (albo umiera - to zależy od stężenia)
hamują P450 grzyba (dokładnie: CYP51 = demetylaza lanosterolu, która odp za przekształcenie lanosterolu w ergosterol)
- łączą się słabiej z ludzkim P450, triazole są bardziej wybiórcze co do grzybowego niż imidazole, dlatego imidazole(ketokonazol, mikonazol, klotrymazol) mają więcej DN

oporność: HGW

Szerokie spektrum
Stosowanie ogólne/miejscowe
Local and less serious systemic mycoses (GRZYBICE NARZĄDOWE)

DN:
łagodny GI distress
zwiększenie AspAT AlAT
rzadziej hepatitis

Wszystkie te leki mniej lub bardziej hamują aktywność ludzkich enzymów cytochromu P450 i przez to mogą blokować metabolizm niektórych hormonów (-> ginekomastia) oraz wchodzić w liczne interakcje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Butenafina

A

Inhibitor epoksydazy skwalenowej, grzybobójczy

(miejscowo: żel/lakier do paznokci) Grzybice skóry i paznokci

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Ketokonazol

A

Azol - blokuje syntezę ergosterolu
(Imidazole: ketokonazol, klotrymazol, mikonazol)

W zależności od stężenia działa grzybostatycznie lub grzybobójczo.

NAJSILNIEJ HAMUJE CYT P450

(p.o.) Ketokonazol w postaci doustnej stosuje się w leczeniu grzybic układowych
(miejsc) W postaci kremu – w miejscowym leczeniu grzybicy skóry
W postaci szamponu = Nizoral - łupież

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Flukonazol

A

Azol - blokuje syntezę ergosterolu
najczęściej stosowany azol

(p.o.) łatwo się wchłania
(i.v.)
dobrze penetruje do OUN - lek z wyboru w grzybicach OUN!

Candida (albicans, parapsilosis)

niewielki wpływ na P450

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Itrakonazol

A

Azol - blokuje syntezę ergosterolu

(p. o.) gorzej się wchłania niż flukonazol, słabo penetruje do OUN
(i. v.) zawiera cyklodekstryny, które mogą być nefrotoksyczne (tak samo: worykonazol)

Aspergillus, Blastomyces

Silnie hamuje P450, liczne interakcje

17
Q

Worykonazol

A

Azol - blokuje syntezę ergosterolu

(p.o.)
(i.v.) zawiera cyklodekstryny, które mogą być nefrotoksyczne (tak samo: itrakonazol)
dobrze się wchłania, penetruje do OUN

Candida
Nie na drogi moczowe bo nie wydala się z moczem

Słabiej niż ketokonazol działa na P450

Swoiste DN: odwracalne zaburzenia widzenia (20-45% zaburzenia widzenia barw, ostrość, jasność)

18
Q

Pozakonazol

A

Azol - blokuje syntezę ergosterolu - nowy

szerokie spektrum, Madurella
(p.o.) inwazyjne grzybice wywołane wrażliwymi drobnoustrojami
profilaktyka grzybic u pt z neutropenią i po przeszczepie szpiku

Hamuje CYP3A4

19
Q

Isawukonazol

A

Azol - blokuje syntezę ergosterolu - nowy

prolek: siarczan isawukonazolu

(p.o.)
(i.v.) bezpieczny dla nerek
dobrze penetruje do OUN (też: flukonazol, worykonazol)
długi T1/2

szerokie spektrum
Hamuje CYP3A4

bezpieczny dla nerek :)

20
Q

Mikonazol

A

Azol - blokuje syntezę ergosterolu

(miejscowo) grzybice powierzchowne wywołane przez Candida i dermatofity
łupież pstry

21
Q

Efinakonazol

A

Azol - blokuje syntezę ergosterolu

nowy azol, stosowany miejscowo, do leczenia grzybicy paznokci

21
Q

KlotrymAZOL, butokon-, oksykon-, sulkon-, tiokon-, ekon-, terkon-, setrakon-, bifon-, mikon-, lulikon-

A

Azole - blokują syntezę ergosterolu

(miejscowo) grzybice powierzchowne wywołane przez Candida i dermatofity
łupież pstry

słabe działanie przeciwbakteryjne na G+

(kremy, maści, płyny do użytku zewn, globulki)

23
Q

Echinokandyny

A
GRZYBICE NARZĄDOWE
kaspofungina, mikafunina, anidulafungina
acylowane cykliczne peptydy; 
zabijają grzyby, hamując syntezę glukanu ściany grzyba
grzybobójcze
Candida, Aspergillus
(pozajelitowo)
- słabo penetrują do OUN
- nie wydalają się z moczem
(nie nadają się do grzybic OUN i UTI)
nie wymagają korekcji dawki w niewydolności nerek

Inwazyjne grzybice

  • Candida, oporne na flukonazol
  • Aspergillus, oporny na inne leki
DN: rzadko
uwolnienie histaminy
zaczerwienienie skóry
łagodny GI distress
kaspofungina + cyklosporyna = uszkodzenie wątroby
24
Q

Kaspofungina

A

Echinokandyna - zabija grzyby, hamując syntezę glukanu

DN: kaspofungina + cyklosporyna = uszkodzenie wątroby

25
Q

Mikafungina

A

Echinokandyna - zabija grzyby, hamując syntezę glukanu

DN: hamuje metabolizm nifedypiny, cyklosporyny, syrolimusu

26
Q

Anidulafungina

A

Echinokandyna - zabija grzyby, hamując syntezę glukanu

Nie wpływa znacząco na metabolizm innych środków (w przeciwieństwie do mikafunginy)
Podczas infucji może dojść do degranulacji mastocytów -> świąd skóry, pokrzywka, rzadko skurcz oskrzeli