H4 koolhydraten

Question 1

advies WHO dagelijkse inname koolhydraten:

Answer 1

koolhydraten: 55-75%
waarvan max 10% suikers

NL: koolhydraten 40-70%
vezels: 30-40 gram per dag

Question 2

pH optimum voor amylase en maltase

Answer 2

pH = 6,6

Question 3

3 meest voorkomende monosachariden

Answer 3

glucose (6-ring met O; OH zijkant laag)
galactose (6 ring met O; OH zijkant hoog)
fructose (5 ring met O; CH2OH groep zijkant hoog-laag en OH laag) zoetste van de drie

Question 4

lactose is opgebouwd uit

Answer 4

galactose + glucose

Question 5

sacharose is opgebouwd uit

Answer 5

fructose + glucose

Question 6

lactase knipt … tot …

Answer 6

lactose tot galactose en glucose

Question 7

sacharase knipt … tot …

Answer 7

sacharose tot fructose en glucose

Question 8

pH optimum voor sacharase

Answer 8

pH= 7,0

Question 9

pH optimum voor lactase

Answer 9

pH= 7,2

Question 10

NEVO-tabel

Answer 10

tabel van RIVM met voedingswaarde van producten
NEderlandse VOedingsstoffen

Question 11

gemiddelde leeftijd diagnose diabetes I en II

Answer 11

I = 35 jaar
II = 61 jaar

Question 12

3 belangrijkste soorten polysachariden

Answer 12

glycogeen
- stervormige korte termijn opslag glucose (lever/spier) voordeel: veel uiteinden kunnen worden afgebroken en zorgen voor snelle afgifte. dierlijk
zetmeel
- lange streng glucose met andere monosachariden. plantaardig (graan aardappel bonen bieten)
cellulose (vezels)
- niet afbreekbaar door spijsvertering

Question 13

2 soorten vezels

Answer 13

oplosbaar in H2O (vormen gel)
- worden gefermenteerd door de M.O. in de colon
- haver, peulvruchten, gerst en citrusvruchten
- verlagen cholesterol en glucoselevel in bloed –> helpen tegen ziektes
niet oplosbaar
- in granen, groente
- helpen stoelgang

Question 14

resistent zetmeel:

Answer 14

zetmeel dat niet wordt afgebroken in dunne darm.
goed voor processen in dikke darm.

Question 15

Fytinezuur

Answer 15

stof in graan
bindt mineralen tot onoplosbare complexen.

Question 16

gevoel van verzadiging in de maag komt o.a. door:

Answer 16

vezels en zetmeel dat lang blijft hangen in de maag omdat het niet oplost. Door lage pH ook geen vertering van zetmeel.

Question 17

korte keten vetzuren worden gemaakt door

Answer 17

M.O. in de dikke darm vanuit de vezels
darmcellen gebruiken dit als E-bron
korte keten vetzuren worden ook gemaakt in lever

Question 18

opname glucose door darmcel:

Answer 18

via actief trasport

Question 19

opname galactose door darmcel:

Answer 19

via actief transport

Question 20

opname fructose door darmcel:

Answer 20

via gefaciliteerde diffusie

Question 21

lactose-intolerantie (omschrijving)

Answer 21

te weinig aanmaak van lactase voor de afbraak voor lactose.
- probleem: darm bacteriën gaan het verwerken en produceren dan zuur en gas
- probleem: lactose trekt water aan en dat geeft vol gevoel, buikpijn en diaree

Question 22

lactose-intolerantie (voorkomen)

Answer 22

bij kinderen daalt productie lactase tot 10% in de adolescentie
30% volwassenen behoud lactase productie.
kan aangeboren zijn
intolerant: Noord-Amerika en Zuidoost-Azië
tolerant: Noord Europa

Question 23

prevalentie

Answer 23

het aantal mensen dat ziek is op tijdstip x

Question 24

incidentie

Answer 24

het aantal mensen dat ziek wordt in een bepaalt tijd vak.
(nieuwe gevallen)

Question 25

lactose-intolerantie (behandeling)

Answer 25

niet meer dan 6 gram lactose per dag
langzaam opbouwen met gefermenteerde zuivelproducten (bv yoghurt)
harde en oude kaas gaat vaak wel goed (lactose is met de wei verwijderd)
commerciële producten die voor behandeld zijn met lactase
letten op B2 (fruit en groente), vit D (algenolie) en Ca (bladgroen)

Question 26

glucose stofwisseling

Answer 26

zetmeel afbraak in darmen –> opname door bloed –> voedsel voor 1-hersenen 2-zenuw cellen en jonge rode bloedcellen
insuline:
beta-cellen pancreas
bevorderd doorlaadbaarheid cel voor glucose
opslag dag voorraad glycogeen (1/3 lever, 2/3 spier)
bouw eiwitten en vetten
Glucagon:
alfa-cellen pancreas
afbraak glycogeen
stimuleert gluconeogenese
nood? –>epinefrine –> snel glucogeen afbrak lever

Question 27

gluconeogenese (wat is het?)

Answer 27

afbraak van eiwitten (in hepar en spier) voor de aanmaak van glucose
voorkomen door koolhydraten te eten.
alternatief voor eiwitafbraak is E uit vet (hersenen): ketose
nadeel: vorming van ketonen. deze zijn zuur en verstoren de pH balans
Ketose voorkomen: 50-100 gram koolhydraten eten.

Question 28

hypo (te weinig glucose) symptomen

Answer 28

duizelig, zweten, beven, hoofdpijn, wisselend humeur

Question 29

hyper (te veel glucose) symptomen

Answer 29

vermoeid, veel drinken, veel plassen, geen trek

Question 30

glucose stofwisseling

Answer 30

zetmeel afbraak in darmen –> opname door bloed –> voedsel voor 1-hersenen 2-zenuw cellen en jonge rode bloedcellen
insuline:
beta-cellen pancreas
bevorderd doorlaadbaarheid cel voor glucose
opslag dag voorraad glycogeen (1/3 lever, 2/3 spier)
bouw eiwitten en vetten
Glucagon:
alfa-cellen pancreas
afbraak glycogeen
stimuleert gluconeogenese
nood? –>epinefrine –> snel glycogeen afbrak lever

Question 31

epinefrine

Answer 31

hormoon
pancreas
snelle afbraak glycogeen voor noodgevallen

Question 32

glycemische index (def.)

Answer 32

methode om levensmiddelen in te delen op vermogen om de bloedglucose te verhogen.

Question 33

nut glycemische index

Answer 33

matig
staat niet op verpakkingen
is soms tegen je gevoel in
kleine porties gezond voedsel over de dag werkt net zo goed op suikerspiegel constant te houden.

Question 34

Toegevoegd suiker—> gezondheid problemen

Answer 34

75% verpakt voedsel bevat extra suiker
Is vaak fructose/glucose 50/50
(Goedkoop, makkelijk te verwerken)
Fructose
- bevorderd vet aanmaak.
- remt vet afbraak in lever
- extra vet in bloed verhoogd risico op hart en vaatziekten
- omdat lever vet maakt balans weg—> insuline resistentie
Nadeel toegevoegd suiker:
Wel E
Geen andere voedingswaarde

Question 35

Alternatief voor suiker (3)

Answer 35

1
Kunstmatig (leveren geen E)
2
Hogere intensiteit (stevia, monniksvrucht)
3
Suikeralcoholen (polyolen bv dextrose, xylitol, sorbitol, mannitol)
Wel E, langzamer dan glucose is bloed
Afbraak door m.o. In darm—> gas, buikpijn, diarree
Geen tandcariës omdat mond m.o. Deze niet snel afbreken als glucose.

Question 36

Aanbevolen hoeveelheid koolhydraten

Answer 36

45-60% van totaal
Bij 2000 Kcal
225-325 gram peulvruchten, volle granen, groente, fruit

Question 37

Voeding met oplosbare vezels (hart)

Answer 37

Haverzemelen
Peulvruchten
Gerst
Verlaagt cholesterol in bloed
(Galzuur wordt gebonden en zo de uitscheiding verhoogd)
Gevolg:
Verlaging bloeddruk,
verbetering bloedlipiden,
verminderde ontsteking

Minder hart en vaatziekten

Question 38

Voeding met oplosbare vezels (diabetes)

Answer 38

Volle granen bv
Vezels houden voedingstoffen langer in darm —> gelijkmatige glucose afgifte
Voorkomt type 2

Question 39

Onoplosbare vezels in voeding (colon)

Answer 39

Cellulose uit fruit/graan/groente
Verhogen gewicht defecatie
Vergemakkelijken passage
Verkorten transitie tijd
Spieren darmen gestimuleerd
Voorkomen zo uit lubberen van darm

Question 40

Voeding vezels en kanker

Answer 40

Vezelrijk eten beschermt tegen kanker
Carcinogene stoffen worden gebonden en verdund
Oplosbare vezels goed voor m.o. activiteit—> korte keten vetzuren ontstaan—> verlaagd pH—> kankerdodende enzymen worden geactiveerd en ontstekingen geremd.

Question 41

Tips voor meer vezels in voeding

Answer 41

Volkoren
Rauwe groenten
Met schil eten
Vers en gedroogd fruit als snack
Peulvruchten toevoegen aan maaltijden

Question 42

Hoe helpen vezels bij overgewicht

Answer 42

Wel eten, weinig E
Afbraak langzaam, minder snel trek
Trekt water aan, vol gevoel.