HC's WEEK 10 Flashcards
(56 cards)
1
Q
Noem de 3 subtypen van ADHD volgens de DSM-5
A
- aandachttekort & hyperactiviteit-impulsiviteit (ADHD-c)
- overwegend aandachttekort (ADHD-i)
- overwegend hyperactiviteit-impulsiviteit (ADHD-h)
2
Q
Noem de 9 beschreven criteria voor aandachtsproblemen
A
- moeite om aandacht bij taken te houden
- vergeetachtig bij dagelijkse bezigheden
- niet lijken te luisteren
- gemakkelijk afgeleid raken
- vermijden/afkeren van taken die langdurige geestelijke inspanning vragen
- onvoldoende aandacht voor details/achteloos fouten maken
- aanwijzingen niet opvolgen/opdrachten niet kunnen afmaken
- moeite met organiseren van taken
- dingen kwijtraken die nodig zijn voor taken
3
Q
Benoem de 6 criteria beschreven voor hyperactiviteit
A
- onrustig bewegen met handen en voeten
- opstaan als zitten blijven verwacht wordt
- rondrennen, overal op klimmen als dit ongepast is
- moeilijk rustig spelen of ontspannende activiteiten doen
- in de weer zijn, doordraven
- aan een stuk doordraven
4
Q
Noem 3 beschreven criteria voor impulsiviteit
A
- antwoord zeggen voordat vragen afgemaakt zijn
- moeite hebben met op beurt wachten
- verstoren van bezigheden van anderen
5
Q
Noem 7 etiologische factoren van ADHD
A
- genetische factoren (65-90% erfelijkheid)
- omgevingsfactoren (maternaal roken/alcohol)
- gen-omgevingsinteracties
- neuropsychologische mechanismen
- neurofysiologisch (trage hersengolven)
- structuur hersenen (lager hersenvolume, vertraagde cortexrijping)
- functie hersenen (minder activiteit prefrontale cortex)
6
Q
Wat zijn 2 pijlers van behandeling van ADHD voor ouders en school?
A
- psycho-educatie
- gedragstherapeutische interventies
7
Q
Wat zijn 6 pijlers van behandeling van ADHD gericht op het kind zelf
A
- psycho-educatie
- zelfregulatietraining
- neurofeedback?
- planning & organisatietrainingen
- voedingssupplementen/eliminatiedieet
- medicatie
8
Q
Noem 5 soorten medicatie die gebruikt worden tegen ADHD
A
- methylfenidaat
- dexamfetamine
- atomoxetine
- guanfacine
- clonidine
9
Q
Noem 14 neurobiologische ontwikkelingsstoornissen volgens de DSM-5
A
- autismespectrumstoornissen
- disruptieve stoornissen: ADHD, CD, ODD, DMDD
- ticstoornissen: Gilles de la Tourette
- stemmingsstoornissen: selectief mutisme, agorafobie, etc.
- angststoornissen
- obsessieve-compulsieve stoornissen
- trauma- en stressgerelateerde stoornissen
- somatisch-symptoomstoornis en verwanten
- eetstoornissen
- genderdysforie
- specifieke leerstoornissen
- taalstoornissen
- sociale communicatiestoornis
- coördinatie ontwikkelingsstoornis
10
Q
Beschrijf de 3 pijlers van psychiatrisch onderzoek bij een kind
A
- cognitie: IQ, taaltest, schoolvordering, etc.
- LO: algemeen neurologische techniek
- psychiatrisch: gesprek, observaties, opdrachten
Volgens SCICA = semigestructureerd klinisch interview
11
Q
Wat zijn de 2 determinanten van tijdens de kinderleeftijd voor psychische stoornissen
A
- kwetsbaarheid (vs weerbaarheid)
- biologische markers: genen, HPA-as, etc.
- psychologische markers: IQ, geheugen, etc.
- omgevingsfactoren (vs kansen)
- prenatale omstandigheden
- interactie ouder-kind
- life-events
12
Q
Noem een voorbeeld van een genomgevingsinteractie die invloed heeft op kinder psychiatrische stoornissen
A
Verwaarlozing in kindertijd + weinig MAO-A gen = agressie
13
Q
Wat houdt developmental programming in?
A
= bepaalde vroege ervaringen geven blijvende structurele en functionele veranderingen
- ernstige vroege verwaarlozing
14
Q
Wat is het verschil tussen het limbische systeem en de prefrontale cortex bij beslissingen?
A
Limbische systeem = immediate gratification, hot, emotional system
Prefrontale cortex = cool, calm en collected, goal-oriënted beslissingen
15
Q
Noem 8 structuren die het limbische systeem vormen
A
- amygdala
- hippocampus
- gyrus cinguli
- hypothalamus
- insulaire schors
- orbitale & mediale prefrontale cortex
- dorso-mediale thalamus
- ventrale basale ganglia (nucleus accumbens)
16
Q
Noem 3 functies van de hypothalamus
A
- Endocrien (via hypofyse)
- Autonoom (nucleus paraventricularis, nucleus dorsomedialis, laterale hypothalamus)
- Algemene functies (slaap-waak, dag-nachtritme, stressreacties)
17
Q
Hoe loopt de directe route via waar sensorische input het limbische systeem in komt?
A
Direct vanuit ruggenmerg en hersenstam
- deels zonder tussenkomst thalamus (geur)
- deels zonder tussenkomst schors (viscerale input)
18
Q
Hoe loopt de indirecte route via waar sensorische input het limbische systeem in komt?
A
Indirect na processing in de schors
- betreft complexe informatie
19
Q
Hoe loopt de directe route via waar motorische output het limbische systeem verlaat?
A
Direct via hypothalamus en (autonome) centra in ruggenmerg en hersenstam
20
Q
Hoe loopt de indirecte route via waar motorische output het limbische systeem verlaat?
A
Indirect via beïnvloeding van (sub)corticale systemen
21
Q
Beschrijf kort (2 punten) het Papez circuit (in- en output limbisch systeem/prefrontale cortex)
A
- sensorische input direct via thalamus naar hypothalamus = stream of feeling
- corticale informatie via mamillary bodies en cingulate gyrus = stream of thoughts
22
Q
Hoe werkt fear conditioning in de amygdala?
A
- primaire reïnforcers (smaak, etc.) gekoppeld aan een neutrale stimulus (geluid, etc.)
- gevaar vermijden via hetero-synaptische ervaring
- fear memory trace kan uitgewist worden
23
Q
Wat is het gevolg van een bilaterale amygdala laesie?
A
Kluger-Butsy syndroom
- kennen geen angst/anxiety
- kunnen het ook niet natekenen
24
Q
Beschrijf de 9 symptomen die voor kunnen komen bij een depressieve stoornis (5 nodig voor diagnose)
A
- Sombere stemming/verlies van plezier
- Schuldgevoelens
- Slaapproblemen
- Minder eetlust
- Angst/spanningsklachten
- Verminderd libido
- Lichamelijke vermoeidheid
- Suïcidaliteit
- Hypochondrie
Gedurende 14 dagen
25
Wat is het main symptoom dat nodig is voor de diagnose depressie met melancholische kenmerken?
Anhedonie (= volledig interesseverlies) OF ontbreken van stemmingsreactiviteit
26
Noem de 6 symptomen waarvan er naast anhedonie minimaal 3 nodig zijn voor de diagnose depressie met melancholische kenmerken
- destinct quality of mood
- dagschommelingen
- vroeg 's ochtends ontwaken
- psychomotore remming/agitatie
- significante anorexie/gewichtsverlies
- buitensporige schuldgevoelens
27
Noem 4 kenmerken van een depressie met psychotische kenmerken
1. Hopeloosheid, anhedonie
2. Vrijwel altijd ook melancholische kenmerken
3. Stemmingscongruentie wanen
4. Hallucinaties zijn zeldzaam
28
Noem de 6 stappen van het basis behandelingsschema bij depressie
1/2. Behandeling met SSRI, venlafaxine, TCA
1/2. CGT of IPT
3. Switchen van antidepressivum: SSRI --> TCA
4. Lithium additie
5. Klassieke MAO-remmer
6. Electro-convulsie therapie (ECT)
29
Noem de 5 stappen van behandeling van depressie zonder melancholische kenmerken
1. Psychotherapie --> effectief
2. SSRI, venlafaxine, TCA --> effectief
3. Lithiumadditie --> onduidelijk
4. Klassieke MAO-remmer --> effectief
5. ECT --> wss niet effectief
30
Noem de 5 stappen van behandeling van depressie met melancholische kenmerken
1. Psychotherapie --> niet effectief @ acute fase
2. SRRI's --> niet effectief
TCA's en venlafaxine --> effectief
3. Lithiumadditie --> zeer effectief
4. Klassieke MAO-remmer --> wss effectief
5. ECT --> effectief
31
Noem 3 indicaties voor electro-convulsietherapie (ECT) bij depressie
- depressie met melancholische kenmerken
- medicatie-resistentie
- slechte toestand (weinig eten, onrustig, etc.)
32
Noem 6 etiologische factoren voor het ontwikkelen van een angststoornis
- 30-40% genetisch
- geïnhibeerd temperament (verlegenheid)
- negatieve ervaringen
- sociaal mijdende gezinnen
- angstige/overprotectieve opvoedstijl
- gen-omgevingsinteractie
33
Noem 3 kenmerken van een separatie angststoornis
- specifiek voor kinderleeftijd/adolescentie
- angst als reactie op scheiding van hechtingsfiguur
- niet passend bij ontwikkelingsfase
34
Noem 3 kenmerken van een gegeneraliseerde angststoornis
- piekeren over diverse aspecten van het dagelijkse leven & hier niet mee kunnen stoppen
- hoofdpijn, vermoeidheid, buikpijn en concentratiestoornissen
- belemmeringen in dagelijkse bezigheden
-
35
Noem 2 kenmerken van een specifiek fobie
- extreme, irreële angst voor een specifieke situatie of object waardoor vermijding
- interfereert met dagelijks functioneren
36
Noem 2 kenmerken van een sociale angststoornis
- angst in sociale situaties met volwassenen en leeftijdsgenoten
- irreële angst om bekritiseerd te worden
37
Beschrijf 3 kenmerken van een paniekstoornis
- zonder enige oorzaak krijgen van een paniekaanval met als gevolg vermijding van reizen of naar bepaalde plekken gaan
- lichamelijke & cognitieve symptomen
- anticipatieangst = angst voor paniek krijgen en controle verliezen
38
Noem 3 kenmerken van agorafobie
- angst voor situaties waaruit weggaan moeilijk/niet mogelijk is
- situaties worden daardoor vermeden
- het wel zijn in zo'n situatie gaat gepaard met heftige angst of paniek
39
Vanuit welke 3 pijlers wordt gewerkt bij cognitieve gedragstherapie (CGT)?
- gevoel: herkennen lichaamssignalen, relaxatietechnieken
- gedachten: negatieve gedachten vervangen met functionele gedachten
- gedrag: behandelen vermijdend gedrag & gebrek aan copingvaardigheden
40
Wat houdt de monoamine therapie in?
- reserpine (antihypertensief middel) kan depressie veroorzaken
- noradrenaline en serotonine depletie kan depressie veroorzaken
- 5-HT concentratie is verlaagd bij depressieve pt
- polymorfisme in gen dat codeert voor 5-HT reuptake eiwit geassocieerd met depressie
41
In welke kern wordt noradrenaline geproduceerd?
Locus coeruleus
42
In welke kern wordt serotonine geproduceerd?
Raphe kernen van pons en medulla
43
Noem de 4 belangrijkste drugs targets van antidepressiva
1. Re-uptake pomp voor 5-HT of NA --> SSRI/SNRI
2. Mono-amine afbrekende enzymen remmen --> MAO-remmers
3. Postsynaptische receptoren stimuleren/remmen
4. Presynaptische receptoren inhiberen die 5-HT en NA remmen
44
Uit welk aminozuur wordt noradrenaline gesynthetiseerd? En serotonine?
Noradrenaline = tyrosine
Serotonine = tryptofaan
45
Noem 3 manieren hoe noradrenaline uit de synapsspleet verwijderd kan worden?
- re-uptake
- afbraak door MAO-A/COMT
- binding aan receptor
46
Noem 5 farmacologische interventies van noradrenaline
- receptor (ant)agonisten (cocaïne)
- reuptake blokkers (cocaïne)
- MAO-A remmrs
- depletie noradrenaline-bevattende granulen (reserpine)
- vrijzetting van noradrenaline uit granulen
47
Noem 5 farmacologische interventies van serotonine
- 5-HT1a receptor agonisten: anziolytica
- 5-HT2 receptor antagonisten: antipsychotica & antihypertensiva
- 5-HT3 receptor antagonisten: antibraakmiddelen
- MAO-A-remmers: antidepressiva
- reuptake blokkers: antidepressiva
48
Noem 6 algemene soorten antidepressiva
- klassieke tricyclische antidepressiva (TCAs)
- selectieve serotonine reuptake inhibitors (SSRIs)
- selectieve noradrenaline reuptake inhibitors (SNRIs)
- (presynaptische) a2-receptor antagonisten
- MAO-A remmers
- overig
49
Geef drie voorbeelden van TCA's antidepressiva
- amitriptyline
- nortriptyline
- imipramine
50
Geef 5 voorbeelden van SSRIs antidepressiva
- fluoxetine
- fluvoxamine
- paroxetine
- sertraline
- citalopram
51
Geef 1 voorbeeld van SNRI antidepressiva
- venlafaxine
52
Geef 3 voorbeelden van (presynaptische) a2-receptor antagonisten (antidepressiva)
- mianserine
- mirtazapine
- trazodone
53
Geef 2 voorbeelden van MAO-A-remmers antidepressiva
- tranylcypromide
- moclobemide
54
Noem de 4 antidepressiva die het meest gebruikt worden in NL
- amitriptyline (TCA)
- paroxetine (SSRI)
- citalopram (SSRI)
- venlafaxine (SNRI)
55
Leg de desensitisatie theorie kort uit
- na 2-4 wkn downregulatie van
- postsynaptische NA- en 5-HT-recpeotren
- presynaptische 5-HT-receptoren
- concentratie van 5-HT in synapsspleet neemt hierdoor toe
- sterkere stimulatie 5-HT-receptoren
- meer downregulatie deze receptoren en minder negatieve feedback
- gevolg = hogere concentratie serotonine
56
Beschrijf kort de glutamaat (non-monoamine) theorie
- ketamine = glutamaat NMDA-receptor antagonist
- werkt acuut anti-suïcidaal
- antidepressiva verlagen glutamaatconcentratie
- bij depressie hoger glutamaat in bloed & verstoorde glutamaatregulatie in cortex
