III transport

Question 1

2 soorten transport, namelijk:

Answer 1

passief en actief

Question 2

waarom gebeurt er transport van monosacchariden?

Answer 2

omdat ze energetisch gunstig zijn

Question 3

waarom gebeurt er transport van aminozuren?

Answer 3

omdat ze nodig zijn bij aanmaak van proteïnes

Question 4

waarom gebeurt er transport van vetzuren?

Answer 4

omdat ze energetisch gunstig zijn en als bouwstenen voor het celmembraan

Question 5

hoe gebeurt transport in ééncelligen?

Answer 5

membraantransportsystemen
=> door het celmembraan

Question 6

hoe gebeurt het transport bij hogere organismen?

Answer 6

• geen direct contact met omgeving
• indirect contact via transportsystemen:
  –> vb: vaatbundels en bloedvatenstelsels

Question 7

wat is de essentie van transport?

Answer 7

voedsingsstoffen in individuele cellen krijgen

Question 8

intracellulair transport=

Answer 8

transport in cytoplasma

Question 9

soorten intracellulair transport?

Answer 9

1. diffusie
2. cytoplasmastroming
3. blaasjestransport

Question 10

diffusie?

Answer 10

• gebeurt als gevolg v trillingen (thermische E)
• gaat met concentratiegradiënt mee + elektrische gradiënt = elektrochemische gradiënt
• gebeurt altijd tot dat evenwicht is bereikt
• is een éénwegproces
• 3 stadia: beginning –> intermediate –> equilibrium

Question 11

osmose?

Answer 11

• 3 mogelijkheden: isotoon, hypotoon, hypertoon
  (hypertoon: zoute opl. die meer water nodig heeft => water vloeit uit cel)
  (hypotoon: water gaat in de cel)

Question 12

hemolitische staal?

Answer 12

als rode bloedcellen ontploffen in een hypotone oplossing

Question 13

cytoplasmastroming?

Answer 13

= stroming van het cytoplasma in de cel om stoffen door de cel heen te vervoeren

• vooral plantencellen (bv: bladgroenkorrels in de bladcellen v waterpest)
• snelheid: enkele µm/s
• 3 types: cyclose, draaibewegingen, fonteinachtige stromingspatronen
• interactie v actine filamenten met mysosine in aanwezigheid v ATP
• bij amoeben –> vormen van pseudopodiën (=plasma uitstulpingen)

Question 14

blaasjestransport?

Answer 14

• vb: maken v lysosomen

Question 15

op welke verschillende manieren kan intracellulair transport plaatsvinden?

Answer 15

1. gated of poorttransport
2. transmembraantransport
3. vesiculair of blaasjestransport

Question 16

membraantransport?

Answer 16

• • celmembraan is selectief permeabel (=> grote deeltjes kunnen niet door de poriën)
    –> carriër/kanaaleiwitten zorgen ervoor dat dit wel kan

2 soorten membraantransport:
- actief –> met gradiënt mee, niet E behoevend, geleide diffusie
- passief –> tegen gradiënt in, cel moet E leveren; vb. transporteiwitten (carriërs of pompen)

• uitwisseling van macromoleculen en partikels –> endo en exocytose
• … met apolaire stoffen: diffusie door lipofiel karakter
• … met polaire stoffen: slechte diffusie door lipofoob karakter –> uitzondering bij kleine, polair en ongeladen

–> overige polaire stoffen via kanaaleiwitten
–> kleine geladen deeltjes via kanaaltjes in eiwitten

(lipo=vet)