Komórki Flashcards Preview

Histo KomAś > Komórki > Flashcards

Flashcards in Komórki Deck (43)
Loading flashcards...
1
Q

Komórki macierzyste nabłonków

A
  • w nablonkach jednowarstwowych małe komórki przy blaszce podstawnej
  • w nablonkach wielowarstwowych są to niektóre komórki warstwy podstawnej
  • niekiedy maja ścisłe określona lokalizacje
2
Q

Komórki nabłonkowe

A

Są spolaryzowane, maja powierzchnie szczytowa, boczna j przypodstawna;

  • szczytowa - mikrokosmki, rzeski, białka transportowe, stereocylia
  • boczna - połączenia międzykomórkowe, kanaliki miedzykomorkowe
  • przypodstawna połączenia komórka - substancja miedzykomorkowa, białka transportowe, prążkowanie przypodstawne
3
Q

Włókna kolagenowe

A

Zbudowane z kolagenu I (czasem II)

  • kwasochlonne
  • zbudowane z prążkowanych fibryli
  • grube
  • tworzą pęczki
  • odporne na rozciąganie i rozrywanie
4
Q

Włókna siateczkowe

A
  • zbudowane z kolagenu III
  • barwią się solami srebra
  • składają się z prążkowanych fibryli
  • cienkie
  • tworzą sieci i drobnych oczkach (rusztowanie dla komórek)
5
Q

Włókna sprężyste

A
  • zbudowane z elastyny (rdzeń) i fibryliny (obwodowe mikrofibryle)
  • cienkie
  • tworzą sieci lub blaszki
  • bardzo rozciągliwe i elastyczne
  • wymagają specjalnych barwników
6
Q

Fibroblasty

A

-wydłużone, zasadochłonne
-siateczka szorstkiea aparat Golgiego
-egzocytoza konstytutywna
-produkują: kolageny, elastynę, fibryline, glikozoaminoglikany, proteoglikany, białka niekolagenowe, metaloproteazy
W dojrzałej tkance łącznej przekształcają się w słabo aktywne spoczynkowe (cienkie wydłużone + słabo rozwinięte organella)

7
Q

Makrofagi

A

Fagocytuja i trawią mikroorganizmy, uszkodzone komórki, szczątki i ciała obce
-wielokształtna (ruch pełzakowaty)
-fałdy i wpuklenia blony
-liczne heterolizosomy (fosfataza kwaśna)
Pochodzenie - monocyty
Produkują substancje regulujące odporność (cytokiny, czynniki pobudzające różnicowanie leukocytów w szpiku, czynniki antybakteryjne - lizozym i wolne rodniki)
Prezentują antygeny
-makrofagi spoczynkowe
-makrofagi wędrujące (aktywowane)
Wyróżniamy makrofagi M1 (prozapalne) i M2 (przeciwzapalne)

8
Q

Komórki plazmatyczne (plazmocyty)

A

-produkują immunoglobuliny
-zegarowy układ chromatyny
-zasadochłonne
-siateczka szorstka
-aparat Golgiego
-egzocytoza konstytutywna
Pochodzą z limfocytów B

9
Q

Mastocyty

A

Po aktywacji produkują i wydzielają czynniki prozapalne
-liczne, duże zasadochłonne ziarna
-aparat Golgiego
-nieregularne mikrokosmki
-lokalizacja w pobliżu naczyń
Pochodzą ze szpiku krwiotworczego
-produkty magazynowane: histamina, heparyna, proteazy (chymaza tryptaza), siarczan chondroityny, czynniki chemotaktyczne
-produkty doraźne wydzielane od razu: leukotrieny, cytokiny, czynniki aktywujące płytki krwi, wolne rodniki
-mastocyty lacznotkankowe (powszechne w tkance łącznej, maja w ziarnach chymaze i tryptaze)
-błon śluzowych (w ścianach pokarmowego i oddechowych, mniejsze, tylko tryptaza!, nie maja heparyny!)
Aktywowane przez przyłączenie IgE do receptorów

10
Q

Telocyty

A
  • maja bardzo długie i cienkie wypustki
  • łącząc się tworzą sieć
  • występują w śródmiąższowej tkance łącznej wielu narządów
  • wypustkami kontaktują się z innymi kom
  • ,,sieć sygnalizacyjną”
  • wydzielają substancje sygnałowe
  • koordynuja prace komórek śródmiąższowej tkanki łącznej
11
Q

Adipocyt wielopecherzykowy

A

-liczne drobne krople lipidowe
-centralnie położone jądro
-liczne mitochondria
-blaszka podstawną
Mitochondria adipocytow zawierają białko UCP-1 termogenina które wytwarza energię cieplna z gradientu protonowego

12
Q

Komórki chondrogenne

A

Komórki mezenchymatyczne zaprogramowane w kierunku roznicowania chrzestnego, przekształcają się w chondroblasty

13
Q

Chondroblasty

A

Produkują znaczne ilości składników substancji miedzykomorkowej podczas tworzenia chrząstki, później przekształcają się w chondrocyty

14
Q

Chondrocyty

A

Komórki dojrzałej chrząstki, produkują niewielkie ilości składników substancji miedzykomorkowej

15
Q

Komórki osteogenne

A

-spłaszczone
-ubogie w organella
-lokalizacja w niedojrzałej kości (nieliczne spoczynkowe w okostnej)
W srodkostnej, w kanałach naczyniowych

16
Q

Osteoblasty

A
  • owalne zasadochłonne
  • szorstka siateczka, Golgiego
  • egzocytoza konstytutywna
  • aktywność fosfatazy zasadowe
  • produkują składniki substancji miedzykom i regulują ich mineralizacje
  • zlokalizowane w obszarach nowo tworzonej lub przebudowanej kości; nieaktywne w srodkostnej i kanałach naczyniowych
  • kontrolują różnicowanie i rekrutacje osteoklastow przez eksponowanie liganda RANKL (pobudza tworzenie osteoklastow)
17
Q

Osteocyty

A
  • spłaszczone
  • duże jądro
  • cienkie wypustki połączone szczelinowy z sasiednimi osteocytami
  • zajmują niezmineralizowane przestrzenie w substancji miedzykom - jamki i kanaliki kostne
  • system połączonych jamek i kanalików stanowi drogę dla dyfuzji tlenu i substancji odżywczych i metabolitów (dyfuzja możliwa bo osteocyty otoczone są cienka warstwa płynu)
  • komunikuje się z przestrzeniami zawierającymi naczynia krwionośne
  • osteocyty spoczynkowe (słabo rozw organella)
  • wytwórcze (szorstka, golgi, produkują i wydzielają niewielkie ilości substancji miedzykomorkowej)
  • resorbcyjny (szorstka, golgi, lizosomy z metaloproteinazami, lokalnie trawią substancje miedzykom i uwalniają jony Ca)
18
Q

Osteoklasty

A
  • komórki trawiące kości
  • bardzo duże wielojadrzaste
  • brzeżek koronkowy
  • pecherzyki hydrolazowe, endocytotyczne, lizosomy
  • pochodzenie ze szpiku krwiotworczego (fuzja komórek o charakterze monocytow)
  • lokalnie resorbuja kość przez demineralizacje i trawienie wewnatrz i zewnatrzkomorkowe,
    1) zamknięcie przestrzeni między brzezkiem korki nowym a powierzchnia kosci przez pierścień integryn
    2) wydzielenie H+
    3) wydzielenie enzymów hydrolitycznych (trawienie zewnatrzkom)
    4) endocytozę nadtrawionych fragmentów (trawienie wewnatrzkom w lizosomach)
19
Q

Erytrocyty

A
  • brak jądra, brak organelli, hemoglobina, gruby glikokaliks
  • białka transportowe: białko III szczytu, Pompa sodowo-potasowa
  • cukrowce glikokaliksu to antygeny AB0
20
Q

Neutrofile

A
  • segmentowane jądro komórkowe,
  • ubogie organella
  • ziarnistości
  • ruch pełzakowaty
  • fagocytoza
  • zabijanie bakterii
  • produkcja mediatorów reg reakcje immuno
  • głównie komórki ostrego stanu zapalnego!
  • ziarna azurochlonne (mieloperoksydazy, defenzyny, lizozym)
  • ziarna swoiste (katelicydyna, laktoferryna, lizozym)
  • ziarna trzeciorzedowe (zelatynaza, metaloproteinazy, lizozym)
  • pecherzyki wydzielnicze (albumina, fosfataza zasadowa, rec dla dopełniacza)
21
Q

Eozynofile

A
  • zabijają larwy pasożytów i współpracują z mastocytami w reakcji alergicznej
  • dwusegmentowane jądro
  • ubogie organella
  • kwasochlonne
  • swoiste ziarna zawierajace MBP, ECP, EDN, eozynofilowa peroksydaze, enzymy hydrolityczne i cytokiny
  • słaba zdolność do fagocytoza, słabe bakterio i guzobojcze
  • immunoregulacyjne
22
Q

Bazofile

A

Podobne do mastocytow

  • jądro segmentowane lub nie
  • zasadochłonne ziarna zawierajace: histaminę, siarczan chondroityny, czynnik chemotaktyczny dla eozynofili,
  • receptory dla IgE
23
Q

Limfocyty

A

Odpowiadają za reakcje immuno;
- duże kuliste jądro, ubogie organella, nieliczne ziarna azurochlonne
B - humoralna
T - komórkowa
NK - zabijają antygenowo nieprawidłowe komórki
Podobne we krwi do komórek macierzystych

24
Q

Monocyty

A

Migrują do tkanek i przekształcają się w makrofagi, komórki prezentujące antygen lub osteoklasty;

  • nerkowate jądro,
  • dobrze rozwinięte organella,
  • ziarna azurochlonne
  • lizosomy, zdolność do fagocytoza
25
Q

Płytki krwi

A
  • brak jądra
    -strefa obwodowa (mikrotubule; filanenty aktynowe, otwarty system kanalikowy, zamknięty system kanalikowy (magazynuje jony Ca)
    -strefa centralna (granulomer) - organella i ziarna oraz glikogen;
    -gruby glikokaliks
    Fragmenty większych komórek prekursorowych
26
Q

Megakariocyt

A

Płatowate jądro, obszary (okołojadrowy z organellami, pośredni z błonami demarkacyjnymi i zewnętrzny z mikrofilamentami)
- uwalnia płytki krwi

27
Q

Komórka mięśniowa gładka

A

Wydłużona wrzecionowaty

  • pałeczkowate jądro
  • organella zgrupowane na biegunach jądra
  • pozostała cytoplazmę zajmuje aparat kurczliwy
  • otoczona blaszka podstawną
28
Q

Komórki mioepitelialne

A

Pochodzenie nabłonkowe,

-obecne w niektórych gruczołach - wyciskają wydzielinę do przewodów

29
Q

Miofibroblasty

A

Pochodzenie mezenchymatyczne z kom zrebowych szpiku

  • głównie w skórze i narządach
  • uczestniczą w gojeniu ran
  • wytwarzają włókna kolagenowe w narządach i odpowiadają za patologiczne włóknienie
30
Q

Komórki mioidne

A

Pochodzenie enzymatyczne;

  • występują w jądrach
  • wypychają plemniki z kanalików nasiennych
31
Q

Perycyty

A

Pochodzenie mezenchymatyczne

  • występują w ścianie naczyń włosowatych
  • regulują światło naczynia
32
Q

Śródmiąższowe komórki Cajala

A

Mezenchymatyczne spokrewnione z telocytami obecne w mięśniach gładkich;

  • liczne długie wypustki i zakończenia nerwowe
  • bardzo liczne połączenia szczelinowe
  • spontanicznie generują bodźce skurczowe - kom rozruszników
  • pośredniczą w przewodzeniu bodźców między zakończeniami nerwowymi a roboczymi komórkami mięśniowymi
  • w przewodzie pokarmowym naczyniach i moczowodzie
33
Q

Komórki satelitarne

A

Niezróżnicowane (komórki macierzyste mięśni szkieletowych)

  • leżą pod blaszka podstawną
  • mogą się namnażać i wbudowywac do istniejących włókien lub tworzyć nowe włókna
  • odpowiadają za rozrost przebudowę i regenerację mięśni
34
Q

Komórki mięśnia sercowego

A

-centralne jądro
-rozgałęzione pęczki miofilamentow zorganizowanych w sarkomery, między nimi bardzo liczne mitochondria
-są połączone wstawkami
-kanaliki T szersze i zlokalizowane na poziomie linii Z;
-mniejsze cysterny brzeżne
-diady zamiast triad (kanalik T + 1 cysterna brzezna)
-w błonie kanalików T kanały wapniowe otwierane potencjalem; wzrost poziomu Ca aktywuje kanały wapniowe w siateczkę sarkoolazmatycznej
Nie regenerują się! Powstają blizny i upośledzenie wydolności serca

35
Q

Komorki robocze przedsionków

A

Mniejsze, nie maja kanalików T;

-pełnia funkcje dokrewne (niektóre) i produkują przedsionkowy peptyd natriuretyczny

36
Q

Włókno mięśniowe szkieletowe

A

Wielojadrzasta zespolnia powstała przez zespolenie wielu mioblastow, pomiędzy miofibrykami mitochondria, kanaliki T j siateczka sarkoplazmatyczna; oraz glikogen i mioglobina

  • wąska obwodowa warstwa cytoplazmy z organellami i jądrami
  • obszar centralny z aparatem kurczliwym
  • ułożone poprzecznie miofibryle
37
Q

Komórki układu bodźcotworczoprzewodzacego

A

Prymitywne komórki mięśnia sercowego

  • ubogi aparat kurczliwy
  • brak kanalików T
  • liczne połączenia szczelinowe
  • węzeł zatokowoprzedsionkowy, przedsionkowokomorowy; w
  • pęczek hisa
  • włókna purkinjego połączone między sobą połączeniami szczelinowym
38
Q

Komórka nerwowa

A
  • dendryty - rozna liczba, krótsze bardziej rozgałęzione, ciałka Nissla, brak kanałów sodowych, przewodzą dosrodkow-
  • akson - pojedynczy dłuższy słabiej rozgałęziony, posiada kanały sodowe i przewodzi odśrodkowo, otoczony oslonkami; osłonki wytwarzane przez kom neurogleju
  • ciałka nissla
  • golgi
  • mitochondria
  • lizosomy
  • cytoszkielet (neurofilamenty = pośrednie - funkcja podporowa/ neurotubule = mikrotubule - odpowiedzialne za transport organelli wraz z mechanoenzymami - odśrodkowo kinezyna; dosrodkowo dyneina)
  • neuromelanina
  • lipofuscyna
39
Q

Astrocyty

A

Ich wypustki tworzą mankiety otaczające naczynia krwionośne, dochodzą tez do wypustek kom nerwowych

  • wspomagają metabolicznie komórki nerwowe
  • w miejscach uszkodzenia tkanki namnażają się i tworzą blizny
40
Q

Oligodendrocyty

A

Wytwarzają osłonki mielinowe,

Pojedynczy może wytworzyć kilka segmentów osłonki wokół kilku aksonow;

41
Q

Komórki mikrogleju

A

Odmiana makrofagow rezydująca w OUN;

  • pochodzenie z zarodkowych wysp krwiotwórczych
  • po aktywacji zmieniają kształt, migrują do ogniska zapalnego, fagocytuja i produkują cytokiny
42
Q

Komórki ependymy

A
  • tworzą paeudonablonkowe wyściółki komór i kanałów OUN
  • mikrokosmki j migawki
  • połączenia miedzykomorkowe
  • zazwyczaj nie wytwarzają blaszek podstawnych
43
Q

Komórki Schwanna

A
  • jeżeli tworzą segmenty osłonek to są wydłużone
  • w ciałkach czuciowych mogą być różnokształtne
  • dobrze rozwinięte organella (oprócz segmentów osłonki mielinowej)
  • wytwarzają blaszkę podstawną