Metabolisatie Flashcards
(38 cards)
Noem een ander woord voor metabolisatie?
Biotransformatie.
Wat is metabolisatie?
De chemische omzetting van ‘vreemde substanties’ (in dit geval het geneesmiddel) in meer wateroplosbare vormen die geexcreteerd kunnen worden via urine of gal.
Wat is de belangrijkste plaats voor metabolisatie?
In de lever maar ook in het gastro-intestinale stelsel kan er metabolisatie plaats vinden (Zie deel biologische beschikbaarheid) en ook in de nieren, longen en hersenen kan metabolisatie plaats vinden.
Leg het algemene basisconcept uit van metabolisatie
Lipofiele geneesmiddelen worden slecht uitgescheiden via de nier. Er worden dan hydrofiele metabolieten gemaakt zodat die makkelijk geexcreteerd kunnen worden via de urine.
Klopt deze zin?
Bij stijgende wateroplosbaarheid van een geneesmiddel zal de renale en galsecretie dalen en zal de tubulaire reabsorptie stijgen.
De zin klopt niet.
Bij stijgende wateroplosbaarheid van een geneesmiddel zal de renale en galsecretie stijgen. De tubulaire reabsorptie in de nier zal dalen.
Welke vormen van metabolieten kennen we?
- Inactief ; Metaboliet van het geneesmiddel dat inactief is.
- Actief ; Dit kan op een farmacologische manier zijn maar kan ook op een toxische manier zijn.
- Een metaboliet kan ook de enige actieve vorm zijn, dit is het geval bij een prodrug.
Wanneer is een metaboliet de enige actieve vorm van het geneesmiddel?
In het geval van een pro-drug.
De pro-drug is inactief, die wordt in het lichaam gemetalliseerd tot het originele geneesmiddel.
Het metaboliet van de pro-drug kan dan ook de enige actieve vorm van het geneesmiddel zijn.
Hoe verloopt biotransformatie?
In 2 fasen. We hebben de fase-1-reacties en de fase-2-reacties.
Hoe noemen we fase-1 reacties ook wel?
Functionalisatie reacties.
Wat zijn fase-1-reacties voornamelijk gebaseerd?
Op oxidaties (vnl door CYP-P450 maar ook door niet CYP’s), reducties, hydroxylaties en N,- en O,- dealkylatie.
Wat is het doel van functionalisatie reacties?
Het beter wateroplosbaar maken.
Hoe noemen we fase-2-reacties ook wel?
De conjugaties.
Wat gebeurt er bij fase-2 reacties?
Hierbij worden er grotere wateroplosbare groepen toegevoegd aan het geneesmiddel.
Dit wordt ook door enzymen gereguleerd. Voorbeelden zijn UDP-glucuronsyltransferase, sulfotransferase, gluthathione, S-transferase, acetylatie en methylatie.
Hoe gebeuren die fase-1 en fase-2 reacties en in welke volgorde?
Een geneesmiddel kan omgezet worden door een fase-1 reactie tot een metaboliet.
De fase-2 reactie kan de metaboliet gaan conjugeren. Dit geeft dus een conjugaat.
Het kan ook zijn dat het geneesmiddel meteen geconjugeerd wordt tot conjugaat.
Waar dien je rekening mee te houden bij het gebruiken van geneesmiddel bij een ander dier dan waar het geneesmiddel voor bestemd is?
(Denk in de richting van metabolisatie en excretie)
Dat er vooral in de fase-2-metabolisaties verschillen tussen de verschillende diersoorten kunnen zijn.
Als je hier geen rekening mee houdt dan zou dit wel eens kunnen leiden tot toxiciteit.
Wat kun je vertellen over paracetamol intoxicatie bij katten?
Paracetamol wordt op verschillende manieren gemetaboliseerd.
De sulfatatie, glucuronidatie spelen een rol maar ook leverenzymen.
De leverenzymen maken toxische metabolieten. Deze geven toxische reacties met eiwitten en nucleïne zuren.
Doordat bij katten het aandeel paracetamol dat omgezet wordt door glucuronidatie daalt zal er meer omgezet moeten worden door de lever, dit geeft dan problemen.
Klopt deze zin?
Hoe kleiner de diersoort hoe sneller de biotransformatie
Deze zin klopt.
Dit heeft er mee te maken dat de microsomale enzymactiviteit in de lever hoog is.
Vertel wat je weet over de CYP450 familie
Hoeveelheden, waar vindt je ze? Wat doen ze?
Er zijn meer dan 6000 enzymen. Ze hebben ook een aantal endogene substraten, meestal zijn dit hormonen.
De meeste enzymen zijn typisch gelokaliseerd in het endoplasmatisch reticulum en we zien weefsel en soort specifieke expressie.
CYP3A4 zien we terug in het gastro-intestinale stelsel, CYP2D6 zien we terug ter hoogte van de hersenen, de nieren en de longen.
In het weefsel van de lever zien we ook heel veel CYP-enzymen. (belangrijkste plaats van CYP450 enzymen)
Vertel iets over de naamgeving van de CYP450 enzymen
We spreken van CYP450 omdat het absorptie spectrum van die enzymen een maximum vertoont bij een golflengte van 450. De p staat voor pigment.
De naamgeving is gebaseerd op aminozuursequentie homologie.
Als er een getal achter staat dan is het familie, 40% overeenkomst.
Als daar een letter achterstaat dan is het een subfamilie, dan hebben we meer dan 55% overeenkomst.
Wanneer er nog een getal achter staat dan hebben we het individuele enzym.
Waar lokaliseren er zich de meeste CYP-enzymen in een cel?
In het endoplasmatisch reticulum.
Waarom is kennis van CYP450 van belang?
Omdat dit voor ons de belangrijkste bron is om geneesmiddelen te metaboliseren.
Het is een bron van inter-individuele variabiliteit in het metabolisme van geneesmiddelen en farmacokinetiek. Het verklaard ook toxische effecten en interacties met andere geneesmiddelen.
Wat zijn extensieve metabolisers?
Hierbij is het metabolisme sterk verhoogd, we zien een daling in de plasmaconcentratie van de substraten.
Wat is een poor metaboliser?
Hierbij is het metabolisme sterk vertraagd, substraten van die enzymen bereiken hogere plasmaconcentraties.
Vertel iets over genetische polymorfismen in CYP enzymen
We weten dat bv voor CYP2C19 er in de blanke populatie 3-5% poor metabolisers zijn. Bij Aziaten zien we bij het zelfde enzym 15-20% poor metabolisers.
In dit geval zou een dosis aanpassing noodzakelijk kunnen zijn.
