Próteóglýkön í millifrumuefni Flashcards Preview

Frumulífeðlisfræði > Próteóglýkön í millifrumuefni > Flashcards

Flashcards in Próteóglýkön í millifrumuefni Deck (16)
Loading flashcards...
1
Q

Próteóglýkön eru samsett úr

A

úr GAG keðjum tengdum við kjarna prótein

2
Q

Hvað þarf sameind að hafa til að teljast próteóglýkan?

A

amk. 1 GAG hliðarkeðju

3
Q

Hvað eru GAGs?

A

GAGs eru ógreindar fjölsykurkeðjur sem samanstanda af tvísykrueiningum. Þau eru neikvætt hlaðin og finnast öll GAG í próteóglýkönum (fyrir utan hyaluronan)

4
Q

Lýstu hvernig próteóglýkön eru gerð

A

próteinið er búið til í himnubundnum ríbósómum í ER og síðan er polysaccharide keðjunum bætt við í Golgi
- fyrst er tetrasaccharide tengi bætt við serinið á próteininu og það starfar svo sem primer fyrir álagningu fjölsykru. Svo er einni sykru bætt við í einu.

5
Q

Hlutverk próteóglýkana?

A
  • binda vatn og mynda þannig hlaup sem styrkir gegn þrýstiátaki
  • mikilvægt hlutverk í efnaboðskiptum milli frumna
  • binda secreted signal molecules (t.d. prótein vaxtarþætti, ensím…) og stjórna virkni þeirra
6
Q

Hvaða próteóglýkön finnast í brjóski?

A

aggrecan og hyaluron

7
Q

Hvað gera próteóglýkön í brjóski?

A

styðja og styrkja líkamsbygginguna

því stórar sameindir aggrecans og hyalurons binda mikið vatn og þannig stenst brjóskið þrýstinginn

8
Q

Hverju bindast próteóglýkön í bandvef sina?

A

öðrum fibrillum (þráðum) þar, t.d. kollageni I og TGF-beta

9
Q

Hvað gera próteóglýkön í bandvef sina?

A

Mynda vatsnmikil og gelkennd grunnefni þar sem fibrous próteinin (kollagen og elastín) setjast í

Gelið stenst samþjöppunarkrafta en leyfir hratt sveim næringarefna, t.d. metabolites og hormóna milli blóðs og vefjafrumna

Hjálpa frumum að setjast á rétta staði

10
Q

Hvers vegna eru færri GAGs á hverju core próteini í bandvef sina en í t.d. brjóski?

A

GAG í bandvef sina starfar þar sem uppfyllingarefni fremur heldur en að binda vatn

11
Q

Hvernig er gerð próteóglýkana á frumuyfirborði?

A

þau hafa core prótein sem:

a. ) liggur í gegnum himnuna
b. ) er tengt lipid bilayer með GPI tengi

12
Q

Hlutverk próteóglýkana á frumuyfirborði?

A

SAMSKIPTI

  • aðstoðarviðtakar
    t. d. Syndecans (PG) á frumuyfirborði margra frumna (t.d. fibroblasta og þekjufrumna) og eru móttakar fyrir próteinum úr matrix
13
Q

Hvaða 2 gerðir af próteóglýkönum finnast mikið á yfirborði frumna?

A

chondroitin súlföt og heparan súlföt

14
Q

Hvert er hlutverk heparan súlfats á yfirborði frumna?

A
  • tengist og stýrir virkni ýmissa gerða af seyttum próteinum t.d. virkni proteasa og proteasa inhibotors
  • getur aukið víxlverkun milli próteina
  • getur verið co-receptor fyrir bindla í utanfrumuefni og aukið eða minnkað virkni þeirra og er þannig milliliður í samskiptum fruma og millifrumuefnis
15
Q

Hvað geta heparan súlföt gert í bólgusvörunum?

A

gera chemokins í endotheli æða óhreyfanleg þannig að þau haldist þar í lengri tíma og örvi hvítar blóðfrumur til að fara úr blóðinu og inn í bólgna vefinn

16
Q

Grundvallarmunur starfrænna eiginleika próteóglýkana:

A

A.) Hlutverk PG í brjóski er að standast þrýsting
- Brjósk inniheldur mikið af hyaluronic sýru sem bindur mikið vatn -> vefurinn stenst þrýstikrafta betur. Þar er einnig chondroitin súlfat, en báðar gerðir binda mikið vatn

B.) Hlutverk PG í bandvef í sin er að vera uppfyllingarefni
- færri GAGs á core prótein, þessi próteóglýkön eru hönnuð sem uppfyllingarefni

C.) Hlutverk PG á frumuyfirborði eru samskipti
- chondrotin súlfat og heparan súlfat einkennandi þar