rakostatystyka Flashcards
(66 cards)
rak prącia
- płaskonabłonkowy
- daleki wschód, afryka, am. środkowa
- basaloid –> HPV, AGRESYWNY
- sarcomatoid –> ZŁE rokowanie
- warty - HPV, dobre rokowanie
- verrucous - BARDZO DOBRE rokowanie, pushing border
- papillary - niska śmiertelność
wnętrostwo
ryzyko neo zarodkowych - częściej IGCN
- nasieniaki
- rak zarodkowy
guzy jąder
zwykle złośliwe
> 90% z kk germinalnych - 40% o utkaniu czystym - prekursorowe GCNIS (germ cell neoplasia in situ - w 80% neo)
- wiek 15-35
GERMINALNE:
1. nasieniak - NAJCZĘSTSZY
2. Embrional carcinoma (rak zarodkowy) - 2 co do częstości
3. spermatocytic tumour
4. Yolk sac tumor (guz zatoki endodermalnej)
5. Choriocarcinoma (nabłoniak kosmówkowy złośliwy / kosmówczak)
6. Teratoma (potworniak)
Sex-cord stromal tumors (nowotwory ze sznurów płciowych):
1. Sertoli cell tumor
2. Leydig cell tumor
3. Granulosa cell tumor (ziarniszczak)
Germ cell sex-cord stromal tumors
1. Gonadoblastoma
Tumors of rete testis (guzy sieci jądra)
1. Adenoma/adenofibroma/cystadenoma
2. Carcinoma
Paratesticular tumors (nowotwory okołojądrowe):
1. Adenomatiod tumor
2. Malignant mesothelioma
3. Desmoplastic small round cell tumor
Hematopoetic tumors (nowotwory hematopoetyczne)
- DLBCL
nasieniak jądra
- ZŁOŚLIWY neo germinalny
- hCG
- wrażliwy na radioterapię
- wolno przerzutuje
- naciek limfocytarny
- często na podłożu ITGCN - wewnątrzprzewodowej neoplazji komórek zarodkowych
BARDZO DOBRE ROKOWANIE - 5lp ok 95%
(gł. stadium I i II)
guz spermatocytowy jądra
- bardzo rzadki (1-2%)
- starsi mężczyźni > 65 r.ż.
- 3 typy komórek
- brak ITGCN
- prawie nie przerzutuje
- leczenie chirurgiczne
BARDZO DOBRE ROKOWANIE
rak zarodkowy jądra
- 2 co do częstości germinalny neo jądra
- ok 30 r.ż.
- złośliwy neo germinalny
- ITGCN, znaczny pleomorfizm kk
- zwykle jako guz mieszany
- przerzuty często w momencie rozpoznania
- ZŁE rokowanie
yolk sac tumour = guz zatoki endodermalnej jądra
- złośliwy nero zarodkowy
- CZYSTY: dzieci i niemowlęta - wtedy najczęstszy
- SKŁADNIK GUZÓW MIESZANYCH - często u dorosłych
- AFP
- może ITGCN
potworniak jądra
- germinalny neo
- 2+ listki zarodkowe
- NAJCZĘŚCIEJ ZŁOŚLIWY
- chrząstka, nabłonek rzęskowy, hepatocyty, neuroglej, jelito, mięśnie
- dojrzały - PRAWIE ZAWSZE ZŁOŚLIWY U MĘŻCZYZN
- niedojrzały - często neuropilśń, ZŁOŚLIWY
- ze złośliwą transformacją - zawiera ZŁOŚLIWĄ TKANKĘ (np. ca płaskonabłonkowy)
- u dzieci mniej agresywne
kosmówczak jądra
- szczyt 20-30 lat
- złośliwy neo zarodkowy
- może być w mieszanych
- podobny do syncytio- i cytotrofoblastu
hCG - WYSOCE CHEMIOWRAŻLIWY
Mieszane guzy germinalne
- rokowanie podyktowane najmniej dojrzałym elementem
guz jądra z komórek leydiga
- 20-60 r.ż
- guz podścieliskowy ze sznurów płciowych
- zwykle ŁAGODNY
- produkuje androgeny, czasem estrogeny i kortykosteroidy –> przedwczesne dojrzewanie, ginekomastia
guz jądra z kk Sertoliego
- guz podścieliskowy ze sznurów płciowych
- zwykle ŁAGODNY
- najlepsze rokowanie dla wariantu włókniejącego
ziarniszczak jądra
- guz podścieliskowy ze sznurów płciowych
- zwykle ŁAGODNY
- wydziela estrogeny i inhibinę–> ginekomastia, hamuje FSH
gonadoblastoma jądra
- rzadki
- zwykle gonady dysgenetyczne, zaburzenia rozwojowe
- Complete androgen insensitivity (46,XY) (30 - 66% incidence)
- Pure gonadal dysgenesis / Swyer syndrome (46,XY)
- Mixed gonadal dysgenesis (45,X / 46,XY) (55% incidence)
gruczolakorak prostaty
- starsza grupa wiekowa (>50 r.ż.)
- bardzo częsty
- na podłożu PIN-HG
- łagodny lub agresywny - Gleason score do oceny (1-5; 2 cyfry - LG: 1,2,3; HG: 4,5 –> np 4+3=7)
- zwykle WOLNO ROŚNIE, SŁABO PRZERZUTUJE
- z gruczołów zwykle obwodowych (70%)
PSA, PAP (przekracza torebkę), ALP (przerzut do kości) - chętnie przerzuty do kości i węzłów chł. biodrowych
- reaguje na hormonoterapię (nie zawsze)
gruczolak potowy brodawkowaty
- najczęstszy neo łagodny sromu
- z grucz. apokrynowych
- wycięcie leczy
VIN i nowotworzenie - 2 drogi
= vulvar intraepithelial neoplasia
- może ulegać regresji lub progresji
TYP ZWYKŁY:
- 20-40 lat
- HPV 16, 18
- wieloogniskowe
- tytoń
- immunosupresja
VIN 1- VIN 3, HG: 2,3; potem rak inwazyjny
TYP ZRÓŻNICOWANY:
- > 40 lat
- rzadko HPV
- jednoogniskowy
- przewlekłe drażnienie
- RZADKO zmiany typowe dla VIN
- mutacja TP53
- gorsze rokowanie
Rak płaskonabłonkowy sromu
90% złośliwych w tej okolicy
- zwykle > 60 r.ż.
- przerzuty: w.chł. pachwinowe
- 2 typy : HPV związany (VIN) i HPV niezwiązany
angiomyofibroblastoma sromu
- średni wiek
- łagodny
- bywa duży (nawet 12cm)
aggressive angiomyxoma sromu
- młodzi (u mężczyzn odpowiednik w mosznie)
- wznowy przy niekompletnym wycięciu
mięsak groniasty pochwy
- odmiana mięśniakomięsaka prążkowanokomórkowego
- <5 rż
- polipowate ‘kiści winogron’ wpuklające się do światła
- DOBRA PROGNOZA
gruczolakorak jasnokomórkowy pochwy
- nastolatki, młode kobiety
- płodowa ekspozycja na DES
- rzadki neo złośliwy
rak płaskonabłonkowy pochwy
- zwykle naciek z szyjki macicy
- pierwotny na podstawie VaIN (1-3)
- starsze pacjentki
- HPV
rak szyjki macicy - RODZAJE I ROLA HPV
§ Najczęstszy rak narządu rodnego i ok 90% raków szyjki!
§ Najważniejszy czynnik ryzyka – wiek inicjacji seksualnej
§ Przerzuty: regionalne węzły chłonne; płuca; kości
Squamous cell carcinoma, HPV-associated, of the uterine cervix
Squamous cell carcinoma, HPV-independent, of the uterine cervix
Squamous cell carcinoma NOS of the uterine cervix
HPV:
wysokiego ryzyka (16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 68, 73, 82)
typ 16 - 60% raków szyjki macicy,
typ 18 - 10%,
inne typy - poniżej 5%
typ 16 – rak płaskonabłonkowy, typ 18 - nowotwory endocervix
HPV wykazuje tropizm do niedojrzałych komórek nabłonka płaskiego strefy T.
Szczepionka czterowalentna ! (6,11,16,18).
- HPV wysokiego ryzyka w prawie wszystkich rakach inwazyjnych i w 50-90% zmian
przedrakowych.
Wirus infekuje niedojrzałe komórki warstwy podstawnej nabłonka, komórki nabłonka
gruczołowego i neuroendokrynne.