schematherapie Flashcards
- Onverbondenheid en afwijzing
o Verlatinginstabiliteit: “Anderen zijn niet in staat om emotionele ondersteuning te bieden omdat ze instabiel zijn”
o Wantrouwen / misbruik: “Anderen zullen mij slechte dingen aandoen”
o Emotionele deprivatie: tekort aan verzorging, empathie en bescherming
o Minderwaardig / schaamte: “ongewenst, niet beminnenswaardig, overgevoelig…”
o Sociale isolatie / vervreemding: geen deel uitmaken (v/d gemeenschap)
- Verzwakte autonomie
o Afhankelijk / incompetent: niet in staat om eigen dagelijkse verantwoordelijkheden opnemen
o Kwetsbaar voor gevaar en ziekte: vrees voor willekeurige catastrofes
o Kluwen / verstrengelen: overmatige betrokkenheid met anderen
o Mislukking: “fundamenteel inadequaat
- Verzwakte grenzen
o Rechten toe-eigenen: meer dan anderen
o Zelfbeheersingsgebrek: problemen met zelfcontrole, weinig frustratietolerantie
- Gerichtheid op de ander
o Onderwerping: overmatig controle geven aan de (dwingende) andere
o Zelfopoffering: vrijwillig overmatig voldoen aan de behoeften v/d ander
o Gebrek aan zelfbeheersing / impulsiviteit
o Goedkeuring en erkenning zoeken: cfr. People pleaser
- Overmatige waakzaamheid en inhibitie
o Emotionele remming / inhibitie: om afkeuring te vermijden
o Meedogenloze normen: overdreven streng zijn met zichzelf
Disfunctioneel kindmodi
- klant heeft schade van tijdens kindertijd
> kwetsbaar kind
> boos kind
> ongedsiclpleneerd kind
-> behandeling: valideren, troosten en stem geven
Disfunctionele oudermodi
- innerlijke criticus tov zichzelf
» strafend
» schuld inducerend
» veeleisend
-> bevragen, begrenzen en bestrijden
disfunctionele copingmodi
- zie flight freeze of flight:
- Overgave
o willoze inschikkelijkheid: plooien, eigen voorkeur niet uitspreken - Vermijding
o onthechte beschermer: losmaken van eigen gevoelens
o Vermijdende beschermer: moeilijk situaties uit de weg gaan
o Vermijdende zelfsusser: bv. binge-eaten,
o Boze beschermer: worden boos om, bijten af, om kindmodus te verdringen - Overcompensatie
o Zelfverheerlijking: groter maken dan ander
o Aandacht en erkenning zoeken: toedekken dat ze alleen zijn
o Perfectionistische overcontroleerder: alles perfect doen om faalgevoel te vermijden
o Wantrouwende overcontroleerder: alles checken om falen te vermijden
o Pest-en aanval modus: steek teruggeven
o Bedriegende manipulator: masker voorhouden
o Roofdier: pijn doen en kwetsen
-> behandeling: empatisch confronteren, voor en tegen bespreken en grenzen stellen
cognitieve technieken
Onderzoeken bewijsmateriaal die schema’s onderbouwen
Onderzoek ondersteunend bewijs kritisch
Onderzoek bewijsmateriaal dat schema’s tegenspreekt wordt dit genegeerd door cliënt?
Herinneringskaartjes / retrieval cues
Activatie? uitdagen
experientele technieken
focussen op het gevoel die zich in de kamer afspeelt
Schema’s oproepen
Dialogen creëeren
* Imaginaire rescripting
* Stoelentechniek: iedere stoel neemt een specifieke modi in
Emotionele catharsis
* Verbeeldingsoefeningen
* Rollenspel
* Ventileren
interpersoonlijke technieken
wat maakt de cliënt in therapeut los? En vice versa
D.m.v. therapeutische relatie (TR)
* Schema-activatie binnen de sessie self-disclosure
* Aanbod TR die activatie tegenspreekt beperkte reparerende rol met respect voor grenzen v TR
Groepstherapie-ervaring
gedragstechnieken
gedrags-of omgevingswijziging