Schouder pathologie

Question 1

schouderklachten

Answer 1

1. algemeen
   - 3e frequenste MSS klacht
   - 16-26%
   - veel onderlinge associatie
2. testen
   - geen enkele schouder test 100% specifiek of sensitief
   - belang anamnese
   - vaak proefinfiltratie
3. articulaire bewegingsbeperkingen
   - frozen shoulder
   - rotator cuff atropathie = glenohumerale artrose
   - schouder-hand syndroom

Question 2

frozen shoulder

Answer 2

1. pathologie
   - progessieve verstijving schouder
   - verminderde QoL door pijn & stijfheid
   - self-limiting disease met lange duur = 2j
   - verdikking & hyperamie van lig. coracohumerale
2. kapsel
   - inflammatie & inkrimping
   - normaal 15-35cc
   - frozen shoulder = 5-6cc
3. prevalentie
   - 2-5% algemene populatie
   - vrouwen > mannen
   - 40-65j
   - meer aan dominante kant
4. recidiveren
   - 20% krijgt ook heterolaterale binnen 5j
   –> minder erg & juiste verwachtingen
   - recidiveren op zelfde kant is zeldzaam

Question 3

frozen shoulder oorzaken

Answer 3

1. oorzaken
   - wordt eerder als ziekte dan letsel gezien = frozen shoulder disease
   - vaak ongekend
   - ideopathisch
2. MSK
   - tendinopathie-scheur
   - schouder traumata
   - CPRS = schouder-hand syndroom
3. systemisch
   - Dupuytren
   - diabetes = heel vaak!
   - schildklieraandoeningen
   - hartaandoeningen & post-cardio chirurgie
   - neurologische aandoeningen = hemiplegie & traumata
   - longpathologie
   - anti-epileptica

Question 4

traditionele indeling van frozen schoulder

Answer 4

1. painfull freezing phase = 2-9m
   - pijn bij beweging
   - nadien meer & spontane pijn
2. frozen = adhesieve phase = 4-12m
   - ROM beperking actief & passief
   - kapsulair patroon = eerst exorotatie
   - compensaties thoracoscapulair
3. thawing = resolutie faze = 5-12m

Question 5

klinische indeling van frozen shoulder

Answer 5

1. klinisch hoog acuteel = pijn > stijfheid
   - hoge irriteerbaarheid
   - pijn in rust
   - uitstraling tot onder elleboog
   - niet slapen zonder pijn
   - ernstige beperking in ADL
   - pijn voor weerstand tegen beweging
2. klinisch laag actueel = stijfheid > pijn
   - geen pijn in rust
   - vooral bewegingen beperkt = actief & passief
   - pijn enkel bij overdruk = eindstandig beweging

Question 6

klinische bevindingen frozen shoulder

Answer 6

1. actief onderzoek
   - bewegingsbeperking alle richtingen
   - scapulaire compensaties
2. passief onderzoek
   - bewegingsbeperking alle richtingen
   - vooral exorotatie, endorotatie & abductie
   - beperkte glenohumerale abductie 45-50° = fixatie scapula
3. toegevoegd
   - vaak niet nodig
   - zeker indien hoge irriteerbaarheid
   - eventueel joint-play testen indien stijfheid > pijn

Question 7

therapie van frozen shoulder

Answer 7

1. communicatie
   - prognose realistisch stellen = tot 1j
   - voorkomen van negatieve emoties door lange prognose
   - onderhoudende vs te vermijden bewegingen = geleid door pijn
2. belang therapie
   - goed voor ROM, kracht & pijn
   - niet versnellen prognose
   - residuele ROM beperking voorkomen
3. studie
   - lagere self efficacy
   - hogere pain catastrophings
   - meer chronische pijn
4. therapie
   - PC = geen schrik van pijn
   - SE = zelfstandigheid & positiviteit

Question 8

therapie van hoge irriteerbaarheid frozen shoulder

Answer 8

1. doelen
   - pijndemping = analgetica & NSAID
   - aanpassing activiteiten
   - ADL-educatie
2. opheffen secundaire beperkingen
   - scapulaire mobilisatie
   - cervicale mobilisatie
   - myofasciaal = subscapularis, supra- & infraspinatus
   - actieve houdingscorrectie = pijn ≈ protractie
3. pijndempend
   - harmonics
   - tracties
4. oefentherapie
   - gobale bewegingstechnieken
   - geassisteerd mobiliserend = bench-slides
   - isometrische contracties = office worker exercise

Question 9

therapie van lage irriteerbaarheid frozen shoulder

Answer 9

1. doelen
   - ROM toename
   - verbetering ADL-functie
   - krachttoename
2. mobilisatie
   - alle richtingen
   - niet meer dan 4-5/10
   - craniaal & anterior gepositioneerde schouder
   - dorsale & caudale translatie = kinematica corrigeren
   –> rol-glij regels niet volgen

Question 10

oefentherapie laag acutele fase frozen shoulder

Answer 10

1. algemeen
   - scapulaire training met focus op retractie = neiging naar protractie herstellen
   - activatie van musculatuur
   - oefenkeuze op basis van ROM
2. voorbeelden
   - supine-band
   - wall/bench-slide
   - reaching oefeningen voor mobiliteit
   - trek oefeningen voor retractie

Question 11

orthopedisch: frozen shoulder

Answer 11

1. orthopedische evaluatie
   - letsel = kan alles zijn & is niet goed geweten
   - natuurlijk herstel = niet nodig
   - chirurgie = indien aanhoudend
2. chirurgie
   - techniek = capulectomie
   - toegangsweg = artroscopisch
   - herstel = resectie
3. andere technieken
   - wisselende technieken
   - manipulatie onder narscose
   - n. suprascapularis blok

Question 12

schouder-hand syndroom

Answer 12

1. pathologie
   - volledige lidmaat betrokken
   - verlies van pijn, kracht & functie
   - wijzigingen trofiek = huid & nagels
   - predisponerende gebeurtenis = val of operatief
   - naast klinische bevindingen geen toegevoegd klinisch onderzoek nodig
2. specifieke persoonlijkheidskenmerken
   - depressie & angst
   - narcistisch & hypochondrisch
   - pijn catastroferen
   - egocentrisch

Question 13

klinische bevindingen schouder-hand syndroom

Answer 13

1. hypertrofisch = warme fase
   - brandende pijnen met zwelling
   - gewijzigde pijnsensatie
   - semi-inflammatoir beeld
   - temperatuursveranderingen = zweten & glimmende huid
   - versterkte nagel & haargroei
2. dystrofisch = koude fase
   - pijn & zwelling blijft
   - trofiek daalt
   - broze nagels
   - verlies beharing
   - blauwe huidskleur
   - toenemende klachten ROM & kracht
3. stabiliseringsfase = atrofisch
   - onomkeerbare trofische veranderingen
   - verstijving gewrichten en atrofie
   - kan leiden tot amputatie

Question 14

therapie van schouder-hand syndroom

Answer 14

1. preventie & vroege detectie
   - pijn catastroferen vermijderen
   - patiënt blijven bewegen = fear avoidance vermijden
2. therapie
   - geen consensus
   - pijncontrole met TENS
   - behoud ROM
   - circulatie met activopassieve oefeningen

Question 15

SAPS

Answer 15

1. subacromiaal pijn syndroom
   - functionele diagnose
   - pijn en dysfunctie
   - subacromiaal conflict
   - uiteenlopende oorzaken
   - probeer naam “syndroom” vermijden = wegens catastroferen
2. mogelijke oorzaken
   - bursitis subacromiodeltoidea
   - RC-verzwakking = tendinopathie of scheur
   - instabiliteit
   - bicepsdysfunctie
   - scapulairedysfunctie
   - GIRD = endorotatie beperking
   - thoracale kyfose & protractie
3. oude naam = impigment
   - wijst op structureel probleem
   - acromion te lang & zal pees ontsteken
   - is niet het geval

Question 16

kliniek van subacromiale klachten

Answer 16

1. pijnlijke bewegingen
   - pijn en beperking actieve anteflexie & abductie
   - pijn bij elevatie boven schouder hoogte
   - painfull arc tijden midrange elevatie
2. pijn kracht
   - pijn bij geforceerde bewegingen = duwen, schroef draaien, …
   - pijnlijke weerstandstesten = vooral abductie & exorotatie
   - pijn in deltoideus regio
3. SAPS-testen
   - positief indien 3/5
   - aanwezigheid painfull arc
   - pijn bij exorotatie weerstand
   - Test van Jobe = pijn bij elevatie in endorotatie weerstand
   - Test van Hawkins-Kennedy = pijn bij passieve endorotatie op 90 anteflexie
   - Neer-test pijn bij passieve flexie in endorotatie
4. verder onderzoek nodig voor differentiaal diagnose

Question 17

therapie van subacromiale klachten

Answer 17

1. causale therapie
2. SAPS technieken
   - subacromiale ruimte groter maken
   - pijndemping
   - weinig wetenschappelijke evidentie
   - vooral gebaseerd op biomechanica

Question 18

verschillende SAPS technieken

Answer 18

1. translatie naar caudaal
   - niet perse graad 3 of 4
   - ritmisch graad 2 is vaak voldoende
   - in houding die pijnlijk is = painfull arc positie
   –> meestal 90° abductie
2. isometrische contractie naar exorotatie
   - ellebogen iets breder dan schouders = LPP 60-90°
   - afstand tussen humerus & acromion wordt groter
3. office worker exercise
   - exorotatie
   - thoracale extensie = kleinere subacromiale ruimte bij kyfose
   - elleboog in bank duwen = subacromiale ruimte wordt groter
   - activatie depressoren humeruskop = latissmus dorsi & pectoralis major
   –> indien deze spieren verkort zijn = niet mogen doen want uitlokking klachten
   - 5sec contractie & 5 sec rust

Question 19

bursitis subacromiodeltoidea

Answer 19

1. bursa
   - tussen deltoideus/acromion
   - O/I tuberculum majus & IS/SS spier
   - centraal verbonden acromion & lig. coracoacromiale
   - minimaliseren frictie onderling
   - afname glijcapaciteit = meer klachten
2. subacromiodeltoidea
   - komt niet vaak voor
   - een van de enige keren dat schouder gezwollen staat
   - acuut = direct trauma op schouder
   - chronisch = door subacromiale conflicten
   –> viceuze cirkel

Question 20

kliniek bursitis

Answer 20

1. bevindingen
   - SAPS-klachten
   - weerstandstesten pijnlijk vooral naar abductie = druk verhoging door contractie deltoideus
2. toegevoegd onderzoek
   - acuut = geen door pijn
   - SAPS-testen positief
   - AHD acromio-humerale afstand-test is positief
   - onderzoek naar oorzaak chronische bursitis = andere oorzaken SAPS klachten

Question 21

acute bursitis

Answer 21

1. oorzaken
   - trauma
   - reumatisch = RA
   - septische bursitis
   - jicht
   - ongekend
2. kliniek
   - inflammatoire pijn
   - ook nachtelijke pijn
   - vals positieve testen door pijn
   - echo = vocht & calcificatie = DD
3. therapie
   - geen therapie = aan bursa zelf kunnen we niks doen
   - enkele weken afwachten
   - vermijden van chronisch worden
   - ijs, NSAID & infiltratie

Question 22

chronische bursitis

Answer 22

1. oorzaken = geassocieerd met andere pahtologie
   - rotatorcuff pathologie
   - caput longum pathologie
   - AC-letsel
   - instabiliteit
   - onregelmatigheden acromion
2. kliniek
   - wisselend = associatie pathologie
   - therapie = onderliggende dysfunctie
   - SAPS-technieken
   - technieken acute burstitis

Question 23

bursitis calcarea

Answer 23

1. algemeen
   - associatie calcifiërende tendinopathie
   - doorprikken van calcificatie
2. symptomen
   - acute & hevige pijn
   - pseudoparalytische schouder
3. therapie
   - diagnose = echo
   - anti-finllamtoir
   - combinatie technieken acute bursitis & calcifiërende tendinopathie

Question 24

scapulothoracale dysfunctie

Answer 24

1. functioneel
   - optreden bij repitieve vermoeiing
   - uitlokken bij terugkeer anteflexie
2. symmetrie
   - tot 14j = symmetrie
   - nadien = afh van houding & activiteiten
   - assymetrie door unilaterale sporten

Question 25

kliniek van scapulaire dysfunctie

Answer 25

1. inspectie - observatie beweging - ook observatie rust = levator scapulae & pectoralis minor 1. bevindingen - SAPS-klachten - zichtbare afwijkingen in ritme tijden observatie - geen passieve beperkingen - geen pijn maar wel afwijkende positie tijdens weerstand 2. toegevoegd onderzoek - kracht & lengte testen - SAPS-testen vaak positief 3. symptoomreducerende testen voor scapula - SAT scapular assistance test = scapulaire coördiantie --> helpen van scapula is pijndempend voor pijnlijke beweging - SRT scapular retraction test = scapulaire stabiliteit

Question 26

therapie van scapulaire dysfunctie

Answer 26

1. setting & houding - optimalisieren scpaulaire positie in rust - scapular orientation exercise - externe feedback = schouder op kapstok proberen plaatsen 2. oefentherapie - musculaire evenwicht herstellen - verzwakte spieren trainen - hypertone spieren optrainen = pectoralis minor & levator scapula 3. voorbeeld oefeningen - exorotatie - boogschiet oefning = bilaterale retractie - hoge elevatie

Question 27

type 1 scapulaire dysfunctie

Answer 27

1. algemeen - angulus inferior zichtbaar - teveel anterior tilt - bovenshandse sporten & beeldschermwerkers 2. oorzaken - hypertonie pectoralis minor & GIRD - verstijving posterior kapsel = door Fz naar anterior tilt - dysfunctie LT & SA = koppel voorantwoordelijk voor posterior tilt

Question 28

therapie van type 1 scapulaire dysfunctie

Answer 28

1. doelen - versterking lower trap - inhibitie pectoralis minor 2. richtlijnen - exorotatie uitvoeren voor acitivatie lower trap en inhibitie pectoralis/upper trap - thoracale extensie = bevordering posterior tilt - vermijden gesloten keten oefening = pectoralis minor activatie 3. voorbeelden - exorotatie tegen weerstand - W-V oefening - office worker exercise - horizontale abductie met exorotatie

Question 29

type 2 scapulaire dysfunctie

Answer 29

1. algemeen - volledige margo inferior zichtbaar - teveel interne rotatie - scapula alata 2. oorzaken houdingsafwijkingen - overmatige protractie - kyfose - endorotatie van schouders = latissimus dorsi & GIRD - forward head posture 3. dysfunctie - krachtenkoppel externe rotatie - SA & 3 trapezius bundels

Question 30

therapie van type 2 scapulaire dysfunctie

Answer 30

1. doel - promotie van externe rotatie scapula - activatie van alle scapulaire spieren 2. richtlijnen - retractie met armen in 90° elevatie - romprotatie = bevordering externe rotatie - gesloten keten = focus op serratus anterior 3. voorbeeld - boogschietersoefening - from prone to side bridging --> toevoeging van exorotatie weerstand mogelijk

Question 31

type 3 scapulaire dysfunctie

Answer 31

1. algemeen - supero-mediale hoek zichtbaar - teveel neerwaarste rotatie & depressie 2. bewegingen - plotse knik vooral bij terug vallen - multidirectionele instabiliteit door teveel neeraarste rotatie 2. oorzaken - hypertonie levator scapulae - dysfunctie krachtenkoppen opwaarste rotatie = UT & SA 2. voorkomen - AMBRI - n. thoracicus longus pathologie = SA - n. accessorius pathologie = trapezius

Question 32

therapie van type 3 scapulaire dysfunctie

Answer 32

1. doel - promoten opwaartse rotatie - activatie serratus anterior & upper trap - inhibitie levator scapulae 2. richtlijnen - hoge elevatie - gesloten keten indien levator scapulae hypertoon is - voeg lateroflexie toe aan oefening 3. voorbeelden - overhead shrugging - overhead retraction - wall slide - prone elevation

Question 33

gerefereerde pijn

Answer 33

1. locatie - galblaas = rechter schouder - hart, aortha & diafragma = linker schouder 2. DD = negatief onderzoek