Taalontwikkeling

Question 1

Wat is het verschil tussen receptieve en actieve taalontwikkeling?

Answer 1

Receptieve taalontwikkeling is het leren begrijpen van de taal, daarentegen is de actieve taalontwikkeling juist het leren spreken van de taal.

Question 2

Wat is een ander woord voor passief taalbegrip?

Answer 2

Comprehensie (denk aan ‘comprende’ in het Spaans)

Question 3

Op welke leeftijd bereiken productie en comprehensie hetzelfde niveau?

Answer 3

Nooit, je blijft je hele leven lang een grotere passieve dan een actieve taalbegrip houden. Ookal zijn volwassenen zich hier niet bewust van, zowel kinderen als volwassenen horen nog altijd woorden die ze niet kennen. Je blijft in principe je leven lang leren.

Question 4

Uit internationaal onderzoek is gebleken dat er twee soorten taalverwervers zijn, welke twee zijn dit?

Answer 4

Referentiële en expressieve kinderen

Question 5

Je hebt twee soorten taalverwervers, referentiële en expressieve kinderen.
Welk kind zou volgens onderzoek sneller een taal onder de knie krijgen en waarom?

Answer 5

Expressieve kinderen, zij zouden relatief meer imiteren en sociale uitdrukkingen gebruiken, denk aan woordjes als ‘hoi’ ‘niet doen’ en ‘welterusten’. Zij zullen alles wat ze gehoord hebben sneller kunnen imiteren en met de woorden experimenteren.

Referentiële kinderen daarentegen zouden veel meer refereren naar mensen en objecten die ze kennen, denk aan het benoemen van objecten in hun directe omgeving. Hierdoor lijkt het alsof ze langer nodig hebben nieuwe woorden te begrijpen die zij niet kennen en deze vervolgens te gebruiken.

Question 6

Wat is het verschil tussen fonetiek en fonologie?

Answer 6

Fonetiek is alle stukjes geluid aan elkaar die uiteindelijk woorden en/of zinnen vormen.

Fonologie is de taalwetenschap achter de woorden en zinnen. De structuur van de taal en betekenisveranderende klanken, ook wel de klankleer.

Fonologie is voorafgaand aan de fonetiek, dit proces speelt zich af in de hersenen.

Question 7

Wat is semantiek?

Answer 7

Woordleer.

Het gebruik van woorden en de woordbetekenissen. De semantiek omvat onder meer de woordenschat.

Question 8

Welke linguïstische aspecten zijn er? (6)

Answer 8

• Fonologie
• Semantiek
• Syntaxis
• Morfologie
• Pragmatiek
• Metalinguïstiek

Question 9

Wat is syntaxis?

Answer 9

De zinsleer.

De grammaticale constructie van de zinsopbouw. Ook wel de syntactische regels om grammaticaal correcte zinnen te maken.

Question 10

Wat is morfologie?

Answer 10

De vormleer.

De vormveranderingen van en binnen woorden.

Question 11

Welke twee onderdelen vallen binnen de morfologie?

Licht deze toe.

Answer 11

• Derivatie morfologie

- Flexie morfologie

Question 12

Welke twee linguïstische aspecten vormen samen ook wel de grammatica of spraakkunst?

Answer 12

Syntaxis en morfologie

Question 13

Wat is pragmatiek?

Answer 13

Het taalgebruik(leer). De taalbeheersing om alledaagse dingen uit te kunnen voeren en de taal in te zetten op meerdere manieren en voor verschillende doeleinden, dit zijn ook wel pragmatische functies.

Question 14

Wat is metalinguïstiek?

Answer 14

De denkleer (of taalbewustzijn) van de taal. Het vermogen om te kunnen reflecteren op de vorm en functie van woorden en taal op zich. Hier gaat het niet specifiek om taal gebruiken als communicatiemiddel maar het vermogen er boven te kunnen rijzen en er naar te kijken uit helikopter perspectief.

Question 15

Met welk linguïstisch aspect heeft het te maken als een kind naar de betekenis van iets vraagt of zichzelf corrigeert?

Answer 15

Het metalinguïstische aspect

Question 16

Bij welke leeftijd spreek je van de pre-linguale periode?

Answer 16

Doorsnee 0-1 jr.

Question 17

Bij welke leeftijd spreek je van de vroeg-linguale periode?

Answer 17

1 - 2,5 jr

Question 18

Wanneer begint de differentiatiefase en tot welke leeftijd duurt deze gemiddeld?

Answer 18

2,5 - 5jr

Question 19

Op welke leeftijd(en) kan een kind in de voltooiingsfase zitten?

Answer 19

5 - 10jr

Question 20

Op welke leeftijd begint de pragmatiek te ontwikkelen?

Answer 20

Vanaf de geboorte, deze ontwikkelt mee door elke fase van de taalontwikkeling en groeit continu mee met het kind.

Question 21

Wat is de chronologische volgorde van de linguïstische aspecten in de taalontwikkeling?

Answer 21

(1) Fonologie
(2) Semantiek
(3) Syntaxis
(4) Morfologie
(5) Metalinguïstiek

Question 22

Wat wordt er verstaan onder brede omgevingstaal?

Answer 22

Alle taal en geluiden die niet direct aan het kind zijn gericht, maar welke wel aanwezig zijn in de directe omgeving.

Question 23

Waarom is autofeedback bij een kind zo cruciaal?

Answer 23

Als een kind de geluiden die het zelf produceert niet hoort, wordt deze niet aangespoord tot vocaliseren en brabbelen en verder in de taal te ontwikkelen.

Question 24

Wat wordt er bedoelt met de term monitoring?

Answer 24

Dit is het continue bijstellen van de verzorgerstaal, deze groeit namelijk mee met de ontwikkeling van het kind.

Question 25

Wat wordt er bedoelt met de term CDS?

Answer 25

Child Directed Speech

Question 26

Wat is opvallend aan het pseudodialoog (of protoconversatie)?

Answer 26

Het gesprek blijft maar in stand gehouden worden, terwijl het kind nog niet in staat is om te antwoorden. De volwassene(n) in kwestie doet alsof alles wat het kind doet een communicatief doel heeft en blijft daardoor actief praten.

Question 27

Licht het begrip Modeling toe.

Answer 27

Doordat ouders of verzorgers telkens zo actief op het kind reageren in de non-verbale periode (betekenis geven aan een nog betekenisloos kind), wordt het kind gestimuleerd om uiteindelijk de taal te gebruiken en in dialoog te gaan met de volwassenen.

Question 28

Wat betekent Semantische contingentie? Licht dit toe.

Answer 28

Semantische contingentie is de woorden die het kind (op zijn manier) gebruikt overnemen en hier wat aan toe te voegen zodat de volwassene levelt met het kind en ook het gesprek op gang houden en uitbreiden.

Question 29

Wat is expansie?

Answer 29

Expansie is het herhalen en uitbreiden wat een kind zegt, mogelijk ook verbeteren door de (foute) zin of woorden te herhalen en duidelijker uit te spreken op een onopgemerkte manier. Daarbij wordt ook weer wat toegevoegd.

Question 30

Welke overeenkomst hebben expansie en semantische contingentie?

Answer 30

Beide zorgen ervoor dat het kind op een onopgemerkte manier naar een hoger niveau getild wordt, terwijl het geïnteresseerd blijft

Question 31

Wat is het verschil tussen impliciete feedback en expliciete feedback?

Answer 31

Bij impliciete feedback corrigeer je het kind zonder dat deze zich bewust is van de gemaakte fout (expansie), waarbij expliciete feedback het directe corrigeren is van de gemaakte fout, de echte correctie.

Question 32

Noem de drie verschillende interactiestijlen die volwassenen hanteren in het gesprek met hun kind.

Answer 32

(1) Conversationele stijl (2) Intrusieve stijl (3) Directieve stijl

Question 33

Licht de volgende drie interactiestijlen toe: (1) Conversationele stijl (2) Intrusieve stijl (3) Directieve stijl

Answer 33

(1) Conversationele stijl is het op gang brengen en houden van het gesprek met het indirect corrigeren van vormelijke uitingen. (2) BIj een intrusieve stijl is er weinig ruimte voor initiatief van het kind, de volwassene stuurt het gesprek grotendeels maar wilt het kind zoveel mogelijk aan het gesprek laten deelnemen, dit gebeurd voornamelijk door gesloten vragen te stellen. (3) Bij directieve stijl komt het kind verbaal minder aan het woord en leidt de volwassene het gesprek. Hier bestaat het voornamelijk uit het aansturen van het kind. Hier komen weinig tot geen vragen aan bod.

Question 34

Welke interactie stijl kan negatief uitpakken?

Answer 34

De directieve stijl, voornamelijk wanneer het kind wat ouder is en meer verbale inbreng in het gesprek heeft.

Question 35

Wat wordt bedoelt met semantisch parafraseren?

Answer 35

Een vorm van herhaling in een gesprek met het kind waarbij je zinnen herhaalt op een toegankelijkere manier voor het kind, met andere woorden of een andere structuur.

Question 36

Wat vallen er onder fonologische kenmerken van het taalaanbod? (5)

Answer 36

(1) Hogere stem (2) Overduidelijke articulatie (3) Slow-motioneffect (4) Babytaal woordjes (5) Reduplicaties

Question 37

Wat zijn reduplicaties?

Answer 37

Eenlettergrepige woorden die worden gedupliceerd, zoals 'mama', 'papa', 'kaka', 'mjamjam'.

Question 38

Wat zijn onomatopeeën?

Answer 38

Ook wel klank nabootsing, de naam van het woord is gebaseerd op het geluid wat wordt geproduceerd. Denk aan 'tuut-tuut', 'waf-waf', 'tik-tak'.

Question 39

Wat zijn kenmerken van de semantiek en woordenschat van het taalaanbod? (2)

Answer 39

(1) Onomatopeeën | (2) Basis niveau termen

Question 40

Wat zijn syntactisch-morfologische kenmerken van het taalaanbod? (5)

Answer 40

(1) GUL (2) Vereenvoudigde zinsconstructies (3) Voornaamwoorden (4) Solidariteitspronomen (5) Verkleinwoorden

Question 41

Wat is GUL?

Answer 41

Gemiddelde Uitingslengte (zinnen)

Question 42

Welke vorm wordt er bij solidariteitspronomen gebruikt en waarom?

Answer 42

De we-vorm. Dit om het gebod of de opdracht af te zwakken.

Question 43

Wat wordt er in de prelinguale periode vooral gerealiseerd?

Answer 43

De overgang tussen communicatie naar taal.

Question 44

Er wordt geschat dat er bij een kind van 20 maanden ongeveer (1) ../.. van de communicatie via (2) ... verloopt en (3) ../.. via (4) ...

Answer 44

(1) twee/derde (2) taal (3) een/derde (4) gebaren(taal)

Question 45

Welke twee ontwikkelingen vinden plaats in het eerste levensjaar?

Answer 45

De communicatieve ontwikkeling en de linguïstische ontwikkeling.

Question 46

Noem de vier fases van de vocale ontwikkeling en zet ze op de juiste volgorde.

Answer 46

(1) Huilen/Schreien (2) Vocaliseren (3) Vocaal spel (4) Brabbelen

Question 47

Wanneer begint de fase Huilen/Schreien?

Answer 47

Geboorte - 6 weken.

Question 48

Wanneer begint de fase Vocaliseren?

Answer 48

6 weken - 4 maanden

Question 49

Wanneer begint de periode Vocaal spel?

Answer 49

4 maanden - 6/7 maanden

Question 50

Wanneer begint de fase Brabbelen?

Answer 50

7/8 maanden - 12 maanden

Question 51

Noem (4) cruciale kenmerken van de fase Huilen/Schreien (geboorte - 6 weken)

Answer 51

- vocale productie begint - luisterontwikkeling is er al, onderscheiden van klinkers vlak na geboorte - voorkeur voor stemmen moeder/ouders - geboorteschreeuw

Question 52

Wat zijn vegetatieve geluiden?

Answer 52

Boeren, kwijlen, slikken en hikken.

Question 53

Noem (4) belangrijke kenmerken van de fase Vocaliseren. (gemiddeld 6 weken - 4 maanden)

Answer 53

- kind wordt veelzijdiger in motorische en sociale ontwikkeling - sociale glimlach - klinker en lettergreep perceptie - primitieve vocalisme

Question 54

Noem (4) kenmerken van de fase Vocaal spel. (gemiddeld 4-7 maanden)

Answer 54

- uitbreiding vocaliseren - verdere luisterontwikkeling evolueert tot foneem- en medeklinker perceptie - evolutie interactie met omgeving, protoconversatie krijgt vaste vorm - klankproductie krijgt een syllabestructuur

Question 55

Noem (5) kenmerken van de fase Brabbelen (Gemiddeld 7/8 - 12 maanden)

Answer 55

- taalspecificatie foneemherkenning (van polyglot tot monoglot), of wel moedertaal filter - woordherkenning en opbouw lexicon - communicatieve intenties - protoconversaties worden dialogen - reduplicatie kenmerk (CV-patroon: consonant-vocaal)

Question 56

Wat zijn (4) belangrijke voorwaarden voor een gunstig verloop van de prelinguale fase?

Answer 56

(1) Goede perceptie (gehoor/gezicht) (2) Goede fijnmotorische ontwikkeling (3) Goede sociaal emotionele ontwikkeling (4) Goede cognitieve ontwikkeling

Question 57

Welke twee fases kun je onderscheiden in de vroeg linguale fase? (1 - 2,5 jr)

Answer 57

(1) Eénwoordfase en verdere woordenschatontwikkeling (1 - 1,5 jr) (2) Twee- en meerwoord zin, telegramstijlfase (1,5 - 2,5 jr)

Question 58

Wat zijn protowoorden?

Answer 58

Nog niet volledig ontwikkelde woorden welke zijn gekoppeld aan een actie of voorwerp. Dit zijn vaak onomatopeeën.

Question 59

Wat wordt bedoelt met het begrip overextensie?

Answer 59

De eerste woorden te breed gebruiken, zoals elke volwassen man 'papa' noemen, of elk voertuig met vier wielen 'auto'.

Question 60

Wat wordt er bedoelt met het begrip onderextensie?

Answer 60

Het tegenovergestelde van overextensie, dit is het woord te weinig inzetten zoals enkel de eigen pop 'pop' of enkel de eigen knuffelhond 'wawa' willen noemen. Onderextensie is moeilijker vast te stellen.

Question 61

Lexicale fout (ofwel mismatch)

Answer 61

Het volledig misslaan van de plank wat betreft woordkeuze, het kind koppelt een bepaald woord verkeerd en meent vervolgens dat dit de juiste betekenis is. (Zoals voorbeeld van 'blauw' - kind denkt dat dit 'anders' betekent en zegt vervolgens 'nee blauw' als mama vraagt of het kind wat sap wil)

Question 62

Hoeveel woorden begrijpt een kind van 10 maanden gemiddeld?

Answer 62

Tussen de 0 en de 20 woorden

Question 63

Hoeveel woorden produceren en begrijpen kinderen van 13 maanden gemiddeld?

Answer 63

Ze begrijpen er gemiddeld 50 en produceren en gemiddeld 10.

Question 64

Hoeveel woorden gebruiken Nederlandse kinderen actief op een leeftijd van 1 jaar en 9 maanden?

Answer 64

Gemiddeld 50 woorden

Question 65

Wat wordt er bedoelt met de zogenoemde 'plateauperiode' ?

Answer 65

Dit is een soort vlakke lijn in de actieve woordontwikkeling van het kind waar het als het ware even blijft hangen. Hierna komt de zogenoemde woordenschatspurt en groeit het aantal woorden aanzienlijk.

Question 66

Vanaf welke maand komt de woordenschatspurt ongeveer?

Answer 66

Vanaf 20 maanden.

Question 67

welke kenmerkende periode komt na de woordenschatspurt en waarmee gaat dit vaak gepaard?

Answer 67

De naamvraagperiode, dit gaat vaak gepaard met het vele aanwijzen van dingen.

Question 68

Wat zijn frozen phrases?

Answer 68

Zinnen of vaste formules die als één geheel worden uitgesproken door kinderen in de vroeglinguale periode. ('mannie' 'nogekee' 'wadisda')

Question 69

Wat is een ander woord voor éénwoordszinnen? In welke fase van de vroeglinguale fase komen deze voor?

Answer 69

Holofrasen. In de éénwoordsfase. Dit is de ontwikkeling van woord naar zin.

Question 70

Noem 8 voorbeelden van taalhandelingen die het kind leert in het éénwoordstadium.

Answer 70

- Benoemen - Commentaar en opmerkingen - Verzoek om een voorwerp - Verzoek om een handeling - Vraag om informatie - Antwoord geven - Aandacht zoeken - Begroeten

Question 71

Wat is expressief jargon?

Answer 71

Brabbelen wat op echt volwassen taalgebruik gaat lijken, met intonatie, pauzes en accenten.

Question 72

Wanneer verschijnt gemiddeld de tweewoordszin? Waar moet je hier rekening mee houden?

Answer 72

Rond de 15 à 18 maanden. Dit kan sterk variëren tussen verschillende kinderen.

Question 73

Door welke (3) elementen wordt de telegramstijl gekenmerkt?

Answer 73

(1) de zinnen zijn kort (2) er ontbreken nog tal van woordklassen (3) er is zo goed als geen grammaticale morfologie

Question 74

Wat is topicalisatie?

Answer 74

het subject of object vóór of na de tweewoordzin wordt nog eens benadrukt door deze te herhalen

Question 75

Wat zijn dummy elements?

Answer 75

Fonetische uitbreidingen zonder betekenis, zoals de doffe /e/ achter woorden plakken als mogelijke meervoudsvorm of verkleinwoord.

Question 76

Wat wordt bedoelt met versteende vormen in de taalverwerving?

Answer 76

Woorden die hetzelfde uitgesproken blijven worden zonder dat hier het hele woord langzaam wordt gerealiseerd, terwijl het kind zo ver gevorderd is dat ze het perfect zouden kunnen uitspreken. ('naan' voor banaan) Groot voorbeeld zijn de eigennamen die in sommige gevallen een leven lang zo blijven. ('Pamy' voor Amy)

Question 77

Wat zijn vocalen?

Answer 77

Klinkers

Question 78

Wat zijn consonanten?

Answer 78

Medeklinkers

Question 79

Noem (5) substitutie processen op foneemniveau.

Answer 79

(1) Fronting (/k/ naar /t/ of /p/) (2) Stopping (toep = soep) (3) Gliding (Layla) (4) Vervanging stemhebbende door stemloze medeklinkers (pat = bad) (5) Aspiratie en de-aspiratie (toevoegen of weglaten van de /h/ voor een klinker)

Question 80

Noem (4) substitutieprocessen die te maken hebben met syllabevorming.

Answer 80

(1) weglaten eindmedeklinker(s) (kaa = kaars) (2) vocaliseren of weglaten van syllabische medeklinker (seut = sleutel) (3) reductie van medeklinkerverbindingen (boem = bloem) (4) extra syllabevorming (dorepel = dorpel)

Question 81

Noem (3) substitutieprocessen die te maken hebben met het woordtemplaat.

Answer 81

(1) Syllabereductie (weglaten onbeklemde lettergrepen: Mon = Timon) (2) Reduplicatie (volledig of gedeeltelijke herhaling van een lettergreep: koekoe = koek) (3) Assimilatie (beïnvloeding van medeklinkers in hetzelfde woord zodat ze gelijk worden: ieneneen = iedereen)

Question 82

Welk linguïstisch aspect wordt ontwikkeld in de differentiatiefase?

Answer 82

Metalinguïstiek ofwel het metalinguïstisch bewustzijn.

Question 83

Met welke levensfase valt de differentiatiefase in grote lijnen samen?

Answer 83

De kleuterleeftijd of periode.

Question 84

Wat ontwikkelt nog meer in de differentiatiefase, naast het metalinguïstisch bewustzijn?

Answer 84

Het fonologisch bewustzijn.

Question 85

Leg het Fis-fenomeen uit.

Answer 85

Het kind protesteert wanneer een volwassene de fonologische onvolkomenheid of fout imiteert, dit laat zien dat het kind bedoelde het woord op de juiste manier te realiseren.

Question 86

Rond welke leeftijd spreekt men van een zogenoemde sprong in de woordenschat van een kind? (Differentiatiefase) Waar heeft dit mee te maken?

Answer 86

Rond de 3 jaar. Dit heeft te maken met de uitbreiding van de leefwereld van peuter naar kleuter, denk aan peuterspeelzaal, kleuterschool, ruimer contact met leeftijdsgenootjes, familie en buurt.

Question 87

Er wordt gesteld dat de woordverwerving uit drie stadia bestaan, welke (3) zijn dit?

Answer 87

(1) Referentiële stadium (2) Denotationele stadium (3) Sensestadium

Question 88

Licht de volgende drie stadia toe: (1) Referentiële stadium (2) Denotationele stadium (3) Sensestadium

Answer 88

(1) Referentiële woordverwerving speelt zich af in de vroeglinguale periode. Het gaat dan om vroeg geleerde woorden (vaak protowoorden) die worden gekoppeld aan tastbare objecten en/of personen in de directe omgeving. (2) Denotationele stadium speelt zich af in de differentiatiefase, hier worden de referentieel geleerde woorden aan gelijksoortige objecten / personen / gebeurtenissen etc gekoppeld. Het kind bouwt een semantisch netwerk op. (3) In het sensestadium gaat het kind actief woordgrenzen af tasten en veel vragen stellen. In dit stadium wordt ook de vaardigheid ontwikkeld om bekende woorden te gebruiken om nieuwe woorden te leren.

Question 89

Hoe worden overextensies en verwarringen tussen de positieve en negatieve pool verklaard door de semantische-kenmerkentheorie?

Answer 89

De woorden zijn een bundeling van een aantal kenmerken waarvan het kind er al een aantal heeft verworven, maar de andere kenmerken zijn nog niet helemaal doorgedrongen.

Question 90

Wat is een idioom?

Answer 90

Uitdrukkingen en gezegdes; dit soort uitspraken moeten niet letterlijk genomen worden.