Zoönosen

Question 1

Bartonella henselae (kattenkrabziekte)

Answer 1

• Bacterie
• Huidbeschadiging/beet. Kat via vlo
• Symptoomloze dragers
• Mens: blaasjes huid, hoge koorts, lymfeklierontsteking, leiden tot meningitis
• Advies: vlooienbestrijding & wondtoilet
• Antibiotica

Question 2

Brucella canis

Answer 2

• Bacterie
• Hond: dekinfectie, uitgescheiden in foetus, placenta, vruchtwater, vaginale uitvloeiing na abortus/doodgeboorte. Tijdens dracht of via moedermelk
• Mens: slijmvliezen, beschadigde huid
• Dier: rug- & gewrichtsklachten, abortus, dood/zwak pups, ontsteking bijbal/prostaat/testikel, onvruchtbaar, problemen plassen/ontlasten
• Mens: aanhoudende koorts, hoofdpijn, vermoeid, lusteloos, zweten, gewrichtsklachten
• Goede hygiëne, voorkom contact lichaamsvloeistoffen
• Antibiotica, bij dier kan aanwezig blijven en soms worden uitgescheiden

Question 3

Microsporum canis & Trichphyton spp

Answer 3

• Schimmel
• Direct contact besmet dier, omgeving
• Dier: ring-wormplekken, rood, rond & scherp begrensd, grauwe schubjes, haaruitval, jeuk
• Mens: ronde rode jeukende huidplekken, schilferige rand
• Goede hygiëne, handen wassen na contact dier, besmet in isolatie, direct behandelen
• Schimmelbestrijdend middel: zalf/crème, tablet bij mens & orale medicatie, shampoo of zalf bij dier

Question 5

Giardia lamblia

Answer 5

• Protozoa
• Besmet dier cysten in ontlasting
• Dier: volwassen geen, jong/zwak: intermitterende diarree, stinkend & slijm
• Mens: diarree, gasvorming, misselijk, buikkrampen. vettige stinkende ontlasting, jong kind: gewichtsverlies & groeiachterstand
• Preventief behandelen, chloor of stoom, goede handhygiëne, niet zwemmen besmet water
• Behandeling metronidazol of fenbendazol (panacur)

Question 6

Echinococcus multilocularis & granulosus

Answer 6

• Contact grond vossen/hondenpoep, eten besmette bosvruchten
• Dier: vrijwel nooit, soms vaag
• Mens: ernstige ziekte lever, ziekte botten longen & hersenen, pijn rechtsboven buik, misselijk, braken, icterus, hoesten, benauwd
• Handen wassen na contact aarde, eten wassen & koken, jachthond douchen & ontwormen 3-4 weken
• Ontwormen

Question 7

Borrelia burgdorferi

Answer 7

• Bacterie door beet geïnfecteerde teek
• Rode ring/vlek plaats beet & griepachtige klachten (hoofdpijn, stijve nek, koorts, spierpijnen, vermoeid). Dan aantasting zenuwstelsel/hersenen, huid, hart, ogen, spieren & gewrichten
• <24u teek verwijderen
• Antibiotica

Question 8

Leptospira spp

Answer 8

• Uitgescheiden in urine. Besmet door zwemmen besmet water, wondjes/slijmvliezen, likken geslachtsdelen/urine
• Dier: Weil: acuut verloop, suf, braken, diarree, icterus, nerveuze verschijnselen, hematurie. Hardjo: verminderde melkproductie & abortus
• Mens: Weil: griepachtige sympt, hevige hoofdpijn, koorts, spier- en gewrichtspijn, overgevoeligheid licht, misselijk & braken. Hardjo: milde griepachtige sympt.
• Vermijd zwemmen waar ratten urineren, vacc hond, urine rund, drinken rauwe melk
• Antibiotica

Question 9

Chlamydophila psittaci

Answer 9

• Bacterie
• Uitgescheiden in lichaamsvocht, lang overleven in volièrezand/huidschilfers, besmetting via inademing
• Dier: veel vogels drager, minder actief, slecht eten, uitdrogen, diarree, ontsteking oog- & neusslijmvlies, soms acute sterfte
• Mens: mild: griepachtige sympt. Ernstig: ernstige pneumonie, leverproblemen, hartspierontsteking. Oudere ziekte onbehandeld, sterfte
• Goede hygiëne, pbm (handschoenen, kleding, hoofdbedekking, stofmasker), besmette deeltjes eerst nat maken
• Langdurig antibiotica

Question 10

Rabiës

Answer 10

• Rhabdovirus
• Beet/krab/lik besmet dier
• Furieuze vorm: krampen & overactief
• Paralytische vorm: verergerende verlamming -> dood
• Begin: koorts, verminderde eetlust, misselijk, braken & hoofdpijn. Later: zenuwverschijnselen, krampen, verlamming, nekstijfheid, hyperactiviteit, stuipen, aquafobie
• <24u antiserum, dieren: euthanasie

Question 10

Toxoplasma gondii

Answer 10

• Protozoa
• Orale opname eitjes ontlasting kat
• Dier: geen, soms jonge kat: diarree, meningitis, lever- & longontsteking
• Mens: zelden, evt. moeheid, lusteloos, soms koorts. 1e infectie tijdens zwangerschap: overdracht op kind -> miskraam, waterhoofd, ontwikkelingsstoornissen
• Geen rauw vlees, vermijd kat waar kind speelt, groenten/fruit goed wassen, handschoenen in tuin, kb iedere dag schoonmaken (niet zwanger)

Question 11

Toxocara canis/cati

Answer 11

• Infectieuze eitjes in zand/aarde
• Dier: volwassen, kleine hvlheid eitjes meestal niet ziek. Pups/kittens: diarree, braken, opgezwollen buikje & minder fit. Pups voor geboorte besmet: hoesten, verschijnselen longontsteking
• Mens: als klachten: larven in lever & longen. Misselijk, buikpijn, hoesten. Ernstig: koorts, spier- & gewrichtspijn, braken, huiduitslag. Larven in oog: gezichtsvermogensstoornissen. Hersenen: epilepsieaanvallen
• 4x per jaar ontwormen, zandbakken afsluiten, goede handhygiëne

Question 12

Sarcoptes scabiei

Answer 12

• Mijt
• Langdurig/regelmatig intensief lichamelijk contact, besmette materialen
• Dier: heftige jeuk & huidveranderingen als rode plekken, korsten & bultjes
• Mens: jeuk hele lichaam (vooral ‘s nachts), blaasjes & rode bultjes, soms gangetjes (rode streepjes)
• Goede hygiëne, nieuwe dieren controleren
• Selamectine, soms in combi antibac. shampoo & prednison

Question 13

Ecthyma contagiosa

Answer 13

• Virus
• Direct via bultjes & korstjes dier, indirect via omgeving, alleen beschadigde huid binnendringen, lange tijd overleven
• Dier: eerst bultjes - puistjes & blaasjes - korstjes. Lammeren vooral rond bek, oogleden, geslachtsorganen. Mondslijmvlies, slokdarm & pens kan aangetast zijn -> niet eten
• Mens: grote rode/-blauwe pijnlijke stevige knobbels, na enige weken korstig dat als prop eruit valt, na 6-8 wkn geneest vanzelf, kleine littekens. Zwak afweer: meer uitbreiding, blazen, algehele malaise
• Goede (hand)hygiëne, kleding wassen

Question 14

Coxiella burnetti

Answer 14

• Bacterie via nageboorte, vruchtwater & melk. Overleven in omgeving. Inademing besmet stof, weilanden, ruwe wol, dierhuiden. Direct contact dier, besmette rauwe melk/onvoldoende verhit vlees
• Dier: symptoomloos, soms uitbraak abortus
• Mens: mild: griepachtige klachten. Acute: heftige hoofdpijn, hoge koorts, spierpijn, pneumonie & leverontsteking. Chronisch: hartontsteking
• Vermijden rauwe melk(product), goede hygiëne, vacc melkschapen & geiten in bepaalde gebieden
• Mens: acute: ab 3 weken. Chron,: ab meerdere jaren
• Uitrijverbod mest

Question 15

Salmonella spp

Answer 15

• Bacterie
• Eten besmet vlees/eieren, kruisbesmetting, direct contact
• Dier: vaak symptoomloze dragers, soms heftige diarree met soms bloed, koorts, evt. complicaties. Drachtig: door hoge koorts abortie
• Mens: acute darmontsteking, koorts, heftige diarree, buikkrampen. Later diarree minder waterig, bloedbijmenging. 1 week
• Goede keukenhygiëne, voorkom kruisbesmetting, goede hygiëne omgang dieren
• Geen behandeling, complicaties: ab
• Meldingsplicht indien 2 of meer personen besmet

Question 16

Aviaire influenza

Answer 16

• Virus
• Mens: contact besmette vogels, uitgescheiden in mest, luchtwegen, oogslijmvliezen, indirect via besmet materiaal. Dier: ontlasting, contact andere vogels
• Dier: algehele malaise, ruw verenpak, geen eetlust, veel drinken, sterke legdaling & waterige diarree
• Mens: last ogen &/of griepachtige klachten. Koorts & 1 van: hoesten, neusverkoudheid, keelpijn, spierpijn, hoofdpijn. Ernstig: sterfte
• Vogels: vacc, pbm, mens antiviraal middel
• Besmette bedrijven geruimd