Μεταλλουργικά φαινόμενα Flashcards
Ζώνη Τήξης-γενικά
- περιορίζεται από ΖΣ
- μικροί, έντονα προσανατολισμένοι δενδρίτες που ακολουθούν τη διεύθυνση των ισόθερμων
- ταχύτητα στερεοποίησης ίδιας τάξης με ταχύτητα συγκόλλησης (mm/s)
- διαφορετική σύσταση από ΜΒ (λόγω μετάλλου προσθήκης)
- γαλβανικό στοιχείο μικροσκοπικά : (μικροδιαφορισμός της ΖΤ)
- γαλβανικό στοιχείο μακροσκοπικά: μεταξύ ΖΤ και ΜΒ
- συνήθη ελαττώματα που παρατηρούνται σε χύτευση-στερεοποίηση
Ζώνη Σύνδεσης-Γενικά
- μεταξύ ΖΤ και ΘΕΖ
- σε καθαρά Me δυσδιάκριτη, επιφάνεια όπου οι κρύσταλλοι στερεοποίησης περατώνονται και δημιουργούν δεσμούς με το μη τηγμένο
- σε κράματα μπορεί να είναι εμφανής με ίχνη μερικής τήξης
- στα όρια με ΘΕΖ υγροποίηση των ορίων κόκκων: πιθανό αίτιο ρωγμάτωσης
ΘΕΖ-Γενικά
- λόγω θερμικής αγωγής από ΖΤ στο ΜΒ
- θερμοκρασίες αρκετά υψηλές για αλλαγή μικροδομής στερεάς κατάστασης
- θερμοκρασίες αρκετά χαμηλές για τήξη
- κάθε σημείο έχει διαφορετική Τmax και ρυθμό ψύξης
- σε καθαρά Me (ή κράματα χωρίς αλλ.μετ.) μόνο μεγέθυνση κόκκων στη ΘΕΖ που οδηγεί σε τοπική αύξηση της ευθραυστότητας
- σε Me με αλλ.μετ. χρήση διαγραμμάτων CCT-W τόσο για θέρμανση όσο και για απόψυξη
Μέταλλο Βάσης-Γενικά
- καμία φυσικοχημική αλλαγή
- πιθανός φορέας παραμορφώσεων και εγκάρσιων παραμενουσών τάσεων
Φαινόμενα που λαμβάνουν χώρα στη ΖΤ
1) Αλληλεπίδραση τηγμένου Me και εξ. περιβάλλοντος
2) Απώλειες λόγω εξάχνωσης (των πτητικών στοιχείων)
3) Διαλυτοποίηση αερίων εντός του τήγματος (αέρας, Ο,Η:διαλυτότητα αυξάνει με πίεση,Ν,CO)
4) Χημικές αντιδράσεις εντός τηγμένου μπάνιου
5) Ανταλλαγή ΧΣ μεταξύ σκουριάς και τήγματος
6) Αραίωση ΜΒ
Αντιδράσεις εντός τηγμένου μπάνιου
C+FeO->Fe+CO (g) και για να αποφευχθεί προσθήκη Si που δεσμεύει το Ο
Αραίωση ΜΒ
- συμμετοχή ΜΒ στο υλικό της ΖΤ
- d%=s/Sx100
- Συνήθως 20-40%
- Σε ψυχρές συγκολλήσεις 0%
- Σε συγκολλήσεις αντίστασης 100% (λειώνει όλο το ΜΒ)
- εξαρτάται από τεχνική και παραμέτρους. προετοιμασία, είδος ραφής, συμβατότητα υλικών
Πυρηνοποίηση στα υγρά-αρχή της διαδικασίας
- μικρές τυχαίες ομάδες συνενώνονται σε εμβρυακούς κρυστάλλους
- Αν T>Tm διαλύονται στο υγρό
- Αν Τ
Παραδοχές της πυρηνοποίησης
- οι πυρήνες είναι σφαιρικοί (στην πραγματικότητα επίπεδοι ή βελονοειδείς)
- η ενέργεια διεπιφάνειας πυρήνα-μητρικής φάσης προσδιοριστηκε απο μακροσκοπικες θεωρησεις για την ακτινα καμπυλοτητας που δεν ισχυουν σε ταξη μεγεθους ατομων
Ενέργεια για το σχηματισμό πυρήνα
άθροισμα 2 όρων;
1ος: διαθεσιμή ενέργεια ανά μονάδα όγκου (εξαρτάται από ΔΤ)
2ος:έργο ώστε να δημιουργηθεί η απαραίτητη διεπιφάνεια στερεάς-υγρής φάσης γύρω από τον πυρήνα (εξαρτάται από την r)
Η μέγιστη ΔGt αντιστοιχεί σε κρίσιμη ακτίνα r. Όταν r>r ο πυρήνας έχει τάση να αναπτυχθεί διότι μειώνεται η ελεύθερη ενέργεια του συστήματος. Όταν Τ=Τm τότε r* τείνει στο άπειρο. Όσο Τ μικρότερο τόσο πιο πιθανό να σχηματιστεί πυρήνας με r*
Είδη πυρηνοποίησης
- ομογενής
- ετερογενής
- δυναμική
Ομογενής πυρηνοποίηση
- Τα μόνα άτομα που λαμβάνουν μέρος είναι τα άτομα καθαρού μετάλλου.
- Σε υπερκαθαρά εργαστηριακά δειγματα
Ετερογενής πυρηνοποίηση
- Σε θερμοκρασίες ελαφρά κάτω της Tm
- Ξένα σωματίδια με διαφορετικό ΣΤ δρουν ως καταλύτες της πυρηνοποίησης
- Τάση του κρυστάλλου να προσκολληθεί στην επιφάνεια του στερεού σωματιδίου
- Εντονότερη όσο περισσότερο ο πυρήνας διαβρέχει τον καταλύτη (θ μικρό)
- Όσο περισσότερα κέντρα πυρηνοποίησης τόσο περισσότεροι πυρήνες (άρα και κόκκοι ) άρα μικρότεροι κόκκοι
Δυναμική πυρηνοποίηση
- μηχανικές δονήσεις στο υγρό που είναι σε υπόψυξη
- καταστροφή των κενών και τα κύματα πίεσης αυξάνουν το ΣΤ δημιουργώντας τεχνητή αύξηση υπόψυξης
Από τι εξαρτώνται οι δομές που σχηματίζονται κατά τη στερεοποίηση;
- Απομάκρυνση ειδικής θερμότητας (με ακτινοβολία προς το περιβάλλον ή με αγωγή προς τη μήτρα) μέχρι την θερμοκρασία ψύξης
- Απομάκρυνση λανθάνουσας θερμότητας-αποθηκευμενης ενέργειας που ελευθερώνεται ώστε το υγρό να μετασχηματιστεί σε στερεό.