1 ZO oog

Question 1

hordeolum

Answer 1

een pijnlijk abces van een haarfollikel

Question 2

chalazion

Answer 2

veel voorkomende, pijnloze aandoening veroorzaakt door verstopping van de afvoer van de kliertjes van Meiboom. Vaak leidt dit tot een granuloom in de tarsale plaat

Question 3

blefaritis

Answer 3

oorzaak: stafylokokken infectie.

Deze ontsteking van de ooglidrand gaat gepaard met korstvorming, roodheid en uitval van wimpers

patiënt dient het oog te behandelen met warme kompressen en het schoonmaken kan gebeuren met verdunde baby-shampoo. Zo nodig worden antibiotica oogdruppels voorgeschreven, in de huisartspraktijk fusidinezuur.
Doorverwijzing naar een oogarts is in de regel niet nodig.

Question 4

preseptale cellulitis

Answer 4

een diffuse, rode zwelling van de oogleden en veelal pijnlijk bij aanraking. De gezichtsscherpte en oogbewegingen zijn niet beperkt en er is geen sprake van proptosis.

Behandeling bestaat uit systemisch antibiotica en warme kompressen

Question 5

cellulitis orbita

Answer 5

spoedeisende diagnose

symptomen: roodheid, zwelling, oogmotiliteit beperkt en pijnlijk, proptosis, opticus compressie: verminderde visus, afferent pupildefect, papiloedeem

Naast een verwijzing naar de oogarts zal ook de KNO-arts geconsulteerd worden voor eventuele orbitale decompressie. Ziekenhuisopname kan noodzakelijk zijn.

Verder beleid:
kweek: conjunctiva, nasopharynx,
bloed
CT-scan orbita en sinussen

Therapie zal bestaan uit breedspectrum antibiotica i.v., ontlasten van het abces (met name bij schimmelinfectie).

Mogelijke complicaties: sinus cavernosus trombose en meningitis

Question 6

conjuctivitis

Answer 6

ontsteking van conjuctivae

oorzaak: droge ogen, allergie, viraal of bacterieel, chemisch.
bacterieel: Haemophilus, pseudomonas, stafylokokken en streptokokken
viraal: waterige afscheiding, vooral door adenovirus. heel besmettelijk.
allergisch: roodheid (conjunctivale injectie), jeuk, zwelling en tranenvloed. De afscheiding is veelal waterig / wit, door hooikoorts, asthma, eczeem en contact allergie. Therapie bestaat uit anti-histaminica.

rood oog is voor veel patiënten een reden om een arts te raadplegen. De oogarts hoeft alleen geconsulteerd te worden indien de visus verslechtert of als de patiënt niet reageert op therapie binnen 3-4 dagen

als er milde purulente afscheiding met een heldere cornea is kan de huisarts starten met behandeling: Povidon Jodium 0.3%, Antibiotica druppels(oa. Fusidinezuur), Warme kompressen, Oogleden goed schoonmaken

aanwezigheid van overvloedig purulente afscheiding doet denken aan een pseudomonas of gonococcen infectie.
Bij verdenking hierop moet worden doorverwezen naar de oogarts. N. Gonorrhoea is in staat door een intact cornea-epitheel te dringen en kan leiden tot een cornea perforatie

Question 7

subconjunctivale bloeding

Answer 7

onstaat na hoesten of persen.

roodheid zonder pijn en normale visus.

Van belang is de patiënt gerust te stellen. De roodheid verdwijnt binnen 2 tot 3 weken.

Subconjunctivale bloedingen treden vaker op bij patiënten met hypertensie of gebruikers van bloedverdunnende middelen

Question 8

beschadigingen cornea

Answer 8

met fluoresceïne kan dit worden opgespoort: kleurt groen-geel aan omdat t meer fluoresceïne opneemt.

De diagnose ‘corneale infectie’ of keratitis, dient snel vastgesteld te worden. Een spoedige verwijzing naar een oogarts is van belang. Er zal agressieve therapie ingesteld moeten worden ter voorkoming van aantasting van het cornea stroma, littekenvorming en blijvende visusdaling

Question 9

Bacteriële keratitis

Answer 9

Bacteriële keratitis presenteert zich met roodheid, pijn, purulente afscheiding, troebeling van de cornea en verminderde visus. Therapie: antibioticum oogdruppels

Question 10

herpes simplex infectie

Answer 10

Therapie: lokale antivirale middelen, zoals aciclovir, genezing gebruikelijk binnen 2 weken

Question 11

herpes keratitis

Answer 11

meest voorkomende oorzaak van beschadiging van de cornea. Herpes type I komt vaker voor dan Herpes type II.

De primaire Herpes simplex infectie presenteert zich als een conjunctivitis met rode waterige ogen, kleine vesikeltjes op de oogleden en vergrote lymfeklieren pre-auriculair. De terugkerende infectie is het gevolg van reactivatie van het virus, die latent in het ganglion van de n. trigeminus aanwezig blijft.

locale steroïden bij Herpes Simplex keratitis moet worden afgeraden in verband met potentiële bijwerkingen, te weten:
verhoogd risico op herpes infectie
met cornea-aantasting als gevolg
verhoging intra oculaire druk
en ontstaan van glaucoom
cataract
keratitis op basis van schimmels en gisten

Question 12

iritis

Answer 12

Oorzaken van iritis: systemische aandoening of trauma Symptomen:
roodheid rond de gehele cornea
pijn
fotofobie
visusdaling
miosis
intraoculaire druk daling
Snelle herkenning van het klinische beeld van iritis en spoedige verwijzing zijn van essentieel belang. Een onbehandelde iritis kan leiden tot het ontstaan glaucoom en cataract.

Question 13

hyphaema

Answer 13

Een stomp oogtrauma kan een bloeding van de voorste oogkamer veroorzaken (hyphaema). Dit wordt veroorzaakt door het scheuren van bloedvaten aan de irisbasis of door afscheuren van de irisbasis van zijn insertie aan het corpus ciliare waarbij een D-vormige pupil ontstaat. Klachten bestaan uit: een rood oog, visus daling en pijn. Beleid: verwijzen naar oogarts.

Question 14

acuut glaucoom

Answer 14

Acuut glaucoom is het gevolg van een plotse stijging van de intra oculaire druk als gevolg van een outflow belemmering van het kamerwater in de voorste oogkamer.
Symptomen:
middelwijde lichtstijve pupil
hevige oculaire pijn
hoofdpijn
wazig zien met halo’s
misselijkheid en braken
fotofobie
Het oog is gewoonlijk rood, een mid-wijde lichtstijve en ovale pupil, een wazige cornea en een sterk verhoogde oogdruk. De aandoening is veelal éénzijdig gelokaliseerd. Met spoed verwijzen. Dit beeld lijkt zeer sterk op een uveïtis anterior!

Question 15

Het syndroom van Sjögren

Answer 15

googlen

Question 16

M. Bechterew

Answer 16

Oculaire symptomen bij M. Bechterew:
Fotofobie
Roodheid (iritis)
Visusdaling

De patiënt heeft meestal de erfelijke factor HLA-B27 in het bloed.
Beleid: Verwijzen voor evaluatie en behandeling

Question 17

(Juveniele) Reumatoïde Arthritis

Answer 17

typische late complicaties bij een juveniele reumatoïde arthritis zijn: iritis, cataract en bandkeratopathie. Dit zijn wittige calcium afzettingen in de cornea.

Question 18

Systemische Lupus Erythematosus (SLE)

Answer 18

Een verscheidenheid aan retinale complicaties kan optreden bij Systemische Lupus Erythematosus of SLE, waaronder retinale vasculitis met cotton-wool spots en hypertensieve retinopathie als gevolg van nierbeschadiging. (zie de bovenste afbeelding)
SLE kan tevens leiden tot een ischaemische opticus neuropathie. Let op de bleke, gezwollen papil in de onderste afbeelding. Deze patiënt presenteerde zich met visusverlies als eerste teken van SLE.
Andere oculaire verschijnselen bij SLE: droge ogen, scleritis, perifere cornea ulceraties en retinopathie.

Question 19

Polyarteritis Nodosa

Question 20

Arteriitis Temporalis

Answer 20

Arteriitis Temporalis gaat gepaard met hoofdpijn, een pijnlijke hoofdhuid, pijn bij het kauwen en polymyalgia rheumatica. De belangrijkste complicatie van arteriitis temporalis is ischaemische opticus neuropathie, of infarcering van de kop van de nervus opticus. Klachten bestaan uit ernstig enkelzijdig visusverlies, een relatief afferent pupildefect of Marcus-Gunn pupil en een bleke, gezwollen nervus opticus.
De diagnose wordt gesteld door bepaling van BSE/CRP en een biopt van de a. temporalis.

Question 21

episcleritis

Answer 21

Episcleritis is een ontsteking van de oppervlakkige laag van de sclera en veroorzaakt milde klachten van gelokaliseerde roodheid en pijn.

Question 22

Scleritis

Answer 22

Een scleritis is een veel ernstiger aandoening dan een episcleritis en is vaak geassocieerd met systemische aandoeningen van het vaatcollageenstelsel. De hyperaemie en de intense pijn van het oog maken het onderscheid meestal niet al te moeilijk.
Een scleritis is een actieve ontsteking gepaard gaande met roodheid en hevige pijn (linksonder). Ernstige progressie van de aandoening geeft necrose en perforatie van de sclera (necrotiserende scleritis) zoals op de afbeelding rechtsonder.

Question 23

Scleromalacia perforans

Answer 23

kan leiden tot oculaire perforatie

Question 24

Perifere cornea ulceratie

Answer 24

Deze perifere cornea ulceratie is een uiting van reumatoïde artritis en kan leiden tot een cornea perforatie. Patiënten met reumatoïde arthritis die dit of een scleritis krijgen, hebben ook een verhoogd risico op het ontwikkelen van een vasculitis.

Question 25

sarcoïdose

Answer 25

Sarcoïdose heeft een verhoogde incidentie bij het negroïde ras. Ongeveer 25% van de patiënten heeft oculaire symptomen.

De belangrijkste oculaire complicatie is een granulomateuze uveïtis. Kenmerkend zijn de cellulaire precipitaten/neerslagen tegen het cornea epitheel (bovenste afbeelding).

Choroiditis en retinale vasculitis, veelal segmentaal, komen voor bij een klein percentage van de patiënten. De karakteristieke grijze, periveneuze infiltraten worden karakteristiek candlewax drippings genoemd (onderste afbeelding). Granulomen of oedeem van de nervus opticus kunnen voorkomen

Question 26

AIDS

Answer 26

Aquired Immune Deficiency Syndrome kent de volgende HIV infectie-typen:
HIV seropositief, AIDS-related complex (ARC), AIDS

AIDS kan gepaard gaan met de volgende oculaire problemen:
Herpes Zoster Ophthalmicus, Kaposi sarcoom van ooglid of conjunctiva, CMV retinitis, Opticus atrofie, Papiloedeem, Hersenzenuw paralyse,

Cotton-wool spots als gevolg van obstructie van precapillaire arteriolen met infarcering van de oppervlakkige retina, zijn de belangrijkste bevindingen bij patiënten met een HIV-infectie; deze hebben echter geen prognostische waarde.

AIDS patiënten kunnen een infectieuze retinitis ontwikkelen secundair aan een verscheidenheid aan opportunistische organismen.

De bekendste is de cytomegalovirus retinitis, zoals op de onderste afbeelding, en wordt gekenmerkt door witte, retinale, necrotiserende plekken met bloedingen. Daar een cytomegalovirus retinitis kan ontstaan in de periferie van de retina dient iedere AIDS patiënt (met duidelijk verlaagde CD4 waarde) verwezen te worden voor oogheelkundig onderzoek.

Question 27

visusbedreigend

Answer 27

hyphaema, iritis en scleritis, acuut glaucoom, cornea infectie en orbitale cellulitis

afwijkend pupil, cornea oedeem, oculaire pijn