ΚΕΦΑΛΑΙΟ 27

Question 1

Σε ποια μέρη χωρίζεται ο ΓΕ από άποψη μικροσκοπικής Δομής.

Answer 1

1 Επιθήλιο
2 Χόριο του Βλεννογόνου
3 Βλεννογόνια μυϊκή στιβάδα
4 Υποβλεννογόνιος Χιτώνας
5 Υποβλεννογόνιο Πλέγμα
6 Εσωτερική κυκλική μυϊκή στιβάδα
7 Μυεντερικό πλέγμα
8 Εξωτερικής επιμήκης μυϊκή στιβάδα
9 Ορογόνος χιτώνας

Question 2

Ποιές είναι οι λειτουργίες που πραγματοποιεί ο ΓΕ

Answer 2

Η σκοπός του ΓΕ είναι να μεταφέρει θρεπτικά συστατικά, ηλεκτρολύτες και νερό και να προμηθεύει το σώμα με αυτά. Για τον σκοπό αυτό εκτελεί τις εξείς 5 λειτουργίες:

1 Κινητικότητα
2 έκκριση
3 πέψη
4 απορρόφηση
5 αποθήκευση.

Question 3

Ποιοι είναι η ενδογενείς και ποιοι οι εξωγενείς μηχανισμού του ΓΕ Σωλήνα?

Answer 3

Οι ενδογενείς μηχανισμοί περιλαμβάνουν το Εντερικό Νευρικό Σύστημα και τις ορμόνες το ΓΕ σωλήνα οι οποίες είναι
1 Γαστρίνη
2 Γαστρικό ανασταλτικό πολυπεπτίδιο
3 Χολοκιστοκινίνη
4 Σεκρετίνη
5 Μοτιλίνη

Οι εξωγενείς μηχανισμοί περιλαμβάνουν το πνευμονογαστικό νεύρο καθώς και τα σπλαχνικά νεύρα και την ορμόνη αλδοστερόνη.

Question 4

Πως φτάνουν οι ορμόνες του ΓΕ Σωλήνα στα κύτταρα στόχους τους.

Answer 4

Αυτό επιτελείται με τρεις διαφορετικούς τρόπους:
1 Ενδοκρινώς: Η ουσία μεταφέρεται μέσω του αίματος στα κύτταρα στόχους της.
2 Παρακρινώς: Η ουσία που παράγεται από τα κύτταρα εκκρίνεται στον διάμεσο χώρο, διαχέεται σε αυτόν και φτάνει στα κύτταρα στόχους της.
3 Αυτοκρινώς: Η ουσία παράγεται από ένα κύτταρο και επηρεάζει την λειτουργία του ίδιου του κυττάρου που την παρήγαγε.
4 Νευροκρινώς: Στην περίπτωση αυτή νευρικά κύτταρα εκκρίνουν νευροτροποποιητές οι οποίοι επηρεάζουν την λειτουργία πάραγείμενων μυϊκών κυττάρων, αδένων, αγγείων.

Question 5

Ποια είναι τα μέρη του Εντερικού Νευρικού Συστήματος?

Answer 5

Από ανατομικής πλευράς το ΕΝΣ αποτελείται από δύο γαγγλιοφόρα πλέγματα. Το υποβλενογόνιο πλέγμα Meissner και το μυεντερικό πλέγμα Auerbach.

Tο υποβλενογόνιο πλέγμα αναπτύσσεται κάτω από τον υποβλεννογόνιο χιτώνα ενώ το μυεντερικό πλέγμα εντοπίζεται μεταξύ της εσωτερικής κυκλικής και εξωτερικής επιμήκους μυϊκής στιβάδας του μυϊκού χιτώνα.

Τα δύο εντερικά πλέγματα επικοινωνούν μεταξύ τους με διάμεσους νευρώνες καθώς και με το ΚΝΣ μέσω του πνευμονογαστρικού νεύρου, των πυελικών νεύρων και των σπλαχνικών νεύρων.

Question 6

Τι περιλαμβάνουν τα νευρικά κύτταρα του εντέρου?

Answer 6

Περιλαμβάνουν
1 Αισθητικούς νευρώνες με κεντρομόλες ίνες, Μηχανουποδοχείς ανιχνεύουν την διάταση των τοιχωμάτων του εντέρου και χημειουποδοχείς ανιχνεύουν την χημική σύσταση του περιεχομένου το ΓΕ Σωλήνα.

2 Διάμεσους και κινητικούς νευρώνες με φυγόκεντρες ίνες. Οι κινητικοί νευρώνες εννευρώνουν τους μύς των αγγείων και του ΓΕ σωλήνα καθώς και αδένες που εντοπίζονται στα τοιχώματα του. Οι κινητικές ίνες μπορεί να είναι διεγερτικές ή ανασταλτικές. Η λειτουργία τους καθορίζεται από την ουσία που απελευθερώνουν και από τους υποδοχείς που φέρουν.

Question 7

Ποια είναι η διαφορά των νευρώνων του ΓΕ Σωλήνα με τα υπόλοιπα νεύρα.

Answer 7

Οι νευρώνες του ΓΕ Σωλήνα απελευθερώνουν μόρια νευροδιαβιβαστές/νευροτροποιητές από κυστίδια που εντοπίζονται σε οζίδια (κυρσοειδείς διευρύνσεις) που βρίσκονται κατά μήκος των κλάδων του νευράξωνα και όχι απλά στα τελικά κομβία των απολλοίξεων τους. Οι ουσίες που απελευθερόνονται από τα οζίδια αυτά ονομάζονται στο σύνολο τους νευροεκρίματα και εκκρίνονται ως απόκριση σε κάποιο δυναμικό ενέργειας και επηρεάζουν την λειτουργία των γειτονικών λείων μυϊκών ινών και αδενικών κυττάρων.

Question 8

Κατάταξη των νευρικών κυττάρων του ΓΕ σωλήνα

Answer 8

Με βάση την μορφολογία
Dogel I: Μικρό και ακανόνιστο σχήμα, με πολλούς και βραχείς δενδρίτες.
Dogel II: Σχήμα σώματος Ωοειδές με ένα ή δυο επιμήκεις δενδρίτες.
Dogel III: Μεγάλο κυτταρικό σώμα με ποικίλο σχήμα και πολλαπλούς δενδρίτες.

Με βάση την ηλεκτροφυσιολογία τους.
S: Το δυναμικό ενέργειας που προκαλείται είναι σύντομης διάρκειας μόλις λίγων χιλιοστών του δευτερολέπτου
ΑΗ: Το δυναμικό ενέργειας που προκαλείται είναι μεγαλύτερης διάρκειας

Με βάση πεπτίδια και νευροδιαβιβαστές.

Διεγερτικούς, Ανασταλτικούς, αισθητικούς και κινητικούς,
Νευρώνες με ακετυλοχολίνη λέγονται χολινεργικοί και είναι διεγερτικοί,
Νευρώνες με αδρεναλίνη λέγοντες αδρενεργικοί και είναι ανασταλτικοί .

Dogel I/S/κινητικοί
Dogel II/AH/αισθητικοί
διεγερτικοί νευρώνες-ακετυλοχολίνη και ουσία Ρ
ανασταλτικοί νευρώνες/ αγγειοκινητικό εντερικό πολυπεπτίδιο και μονοξύδιο του αζώτου.

Question 9

Ενδιάμεσα κύτταρα cajal.

Answer 9

Εξειδικευμένα λεία μυϊκά κύτταρα με πολλαπλές προεκβολές. Έρχονται σε επαφή με νευρώνες του ΓΕ σωλήνα και με γειτονικά λεία μυϊκά κύτταρα και παίζουν ρόλο βηματοφώτη καθώς έχουν και καθοριστικό ρόλο στο συντονισμό της κινητικότητας και των συσπάσεων του ΓΕ σωλήνα.

Question 10

Ποια είναι τα είδη κυττάρων του ΓΕ σωλήνα?

Answer 10

Απορροφητικά κύτταρα: Απορροφούν ουσίες
Χρωμιόφυλλα κύτταρα: Εκκριτικής φύσης κύτταρα. Εκκρίνουν πεπτίδια ή ορμόνες που παίζουν ρόλο στην κινητικότητα του ΓΕ Σωλήνα, στην πέψη στην απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών. (έκκριση σεροτονίνης–>ρύθμιση κινητικότητας ΓΕ Σωλήνα/ έκκριση χολοκιστοκινίνης–> προκαλεί σύσπαση της χολιδόχου κύστης)
Εντεροενδοκρινή κύτταρα:

Question 11

Οι προϋποθέσεις για να χαρακτηριστεί ένα μόριο του ΓΕ Σωλήνα ορμόνη?

Answer 11

1 Πρέπει να εκκρίνεται από ένα κύτταρο και να επηρεάζει ένα άλλο
2 Η μεταφορά στο κύτταρο στόχος να είναι μέσω του αίματος
3 Η έκκριση του θα πρέπει να διεγείρεται από την παρουσία τροφής
4 Η έκκριση του δεν είναι απαραίτητο να ελέγχεται από το νευρικό σύστημα.
5 Θα πρέπει μια συνθετική μορφή της ουσία να είναι ικανή να μιμηθεί την δράση της ουσία αντίστοιχης φυσικής μορφής της

Question 12

Σεκρετίνη

Answer 12

Εκκρίνεται από τα κύτταρα S του δωδεκαδάκτυλου και του πρόσθιου τμήμτατος της νυστίδας

Πότε εκκρίνεται
Παρουσία λιπών, πρωτεϊνών, γαστρικού υγρού, σχολικών οξέων ή εκχυλισμάτων φυτών.

Διεγείρει
Εξωκρινή μοίρα παγκρέατος με αποτέλεσμα την έκκριση νερού, διτανθρακικών ιόντων, γαστρικής βλέννας και πεψινογόνου.

Ενδοκρινή μοίρα παγκρέατος με αποτέλεσμα την έκκριση ινσουλίνης, γλυκαγόνης και σωματοστατίνης,

Προάγει την ανάπτυξη του πάγκρέατος
Ανάστελλει την έκκριση γαστρικού υγρού
Αναστέλλει την κινητικότητα του εντέρου
Περιορίζει την ανάπτυξη του γαστρικού βλεννογόνου.

Έλγχος
από ορμόνες χολοκιστοκινίνη
από νευρικό σύστημα μαζί με ορμόνες Χολοκιστοκινίνη + πνευμονογαστρικό νεύρο.

Υπερέκκριση
Έλκος του δωδεκαδακτύλου
Νεφρική ανεπάρκεια
Χρόνια παγκρεατίτιδα
Μικροκυτταρικό καρκίνωμα οισοφάγου

Question 13

Γαστρίνη

Answer 13

Παράγεται από τα κύτταρα G του πυλωρού του στομάχου, του άντρου του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου.

Εκκρίνεται παρουσία πρώτεϊνών και από την διάταση του στομάχου.

Δράση
Αύξηση έκκρισης γαστρικού υγρού
Απελευθέρωση ισταμίνης –> αύξηση έκκρισης υδροχλωρίου

Δύο μορφές
G17 στο άντρο του στομάχου παρουσία τροφής
G34 στο δωδεκαδάκτυλο μεταξύ γευμάτων.

Γαστρίνη Ι σε ΙΙ με αντικατάσταση υδροξυλίου τυροσίνης 6 από θειική ομάδα.

Προσδένεται στον υποδοχέα χολοκιστοκινίνης 2
έκκριση γαστρικού υγρού
υπερπλασία ενδοκρινικών κυττάρων του γαστρικού βλεννογόνου (παρόμοια με τα χρωμιόφυλλα κύτταρα του εντέρου)

Αύξηση συγκέντρωσης χώρις παρουσία τροφής και ανεξάρτητα από την οξύτητα του γαστρικού υγρού ένδειξη κακοήθους αναιμία είτε γαστρινώματος

Question 14

Χολοκιστοκινίνη

Answer 14

Εκκρίνεται από τα κύτταρα Ι και τους νευρώνες του δωδεκαδακτύλου και της νησίδας

Παρουσία λιπών και πρωτεϊνών

Προκαλεί
Κένωση χωληδόχου κύστης
Αναστολή κένωσης στομάχου και λήψης τροφής
Έκκριση παγκρεατικών ενζύμων
Προκαλεί σύσπαση χολιδόχου κύστης
Προκαλεί σύσπαση λείων μυϊκών κυττάρων ΓΕ σωλήνα,

Συνδέεται με δυό υποδοχείς CCK-1,2 που είναι συζευγμένει με g πρωτεΐνες

Προσθήκη θειικής ομάδας στην CCK επηρεάζει την πρόσδεση της στους υποδοχείς CCK1 αυξάνοντας την συγγένεια κατά 100 με 1000 φορές

Question 15

Γαστρικό ανασταλτικό πολυπεπτίδιο/ εντερογαστρόνη

Answer 15

Εκκρίνεται από τα κύτταρα Κ του πρόσθιου τμήματος του λεπτού εντέρου σε παρουσία λιπών και γλυκόζης

από την παρουσία γλυκόζης στον δωδεκαδάκτυλο

Διεγείρει
την έκκριση ινσουλίνης από την ενδοκρινή μοίρα του ππαγκρέατος.
Αναστέλει την έκκριση γαστρικού υγρού
Επιβραδίνει την προώθηση του
περιεχομένου του ΓΕ σωλήνα κυρίως από το στομαχόπονο προς το έντερο.

Question 16

Μοτιλίνη

Answer 16

Εκκρίνεται από τα κύτταρα Μ του δωδεκαδακτύλου και σε μικρότερο βαθμό από την νηστίδα.

Επιδρά σε μυς και νεύρα και ρυθμίζει το μεταναστευτικό σύμπλεγμα κινητικότητας. (το βασικό πρότυπο κινητικότητας τους εντέρου μεταξύ γευμάτων το οποίο διακόπτεται από την πρόσληψη τροφής).

Προάγει την κένωση του στομάχου μεταξύ των γευμάτων

διεγείρει την έκκριση πεψινογόνου για πέψη πρωτεϊνών.

Ουσίες που μιμούνται την δράση της χρησιμοποιούνται σε περιστατικά με καθυστέρηση της κένωσης του στομάχου και γενικότερα προβλήματα της κινητικότητας του ΓΕ σωλήνα

Question 17

Αλδοστερόνη

Answer 17

Στεροειδής ορμόνη

εκκρίνεται από την σπειροειδή ζώνη της φλοιώδους μοίρας των επινεφριδίων.

Έκκριση είναι αποτέλεσμα σιτηρεσίου χαμηλής περιεκτικότητας σε αλάτι, αλλά και από την αγγειοτασίνη, την επινεφριδιοφλιοτρόπο ορμόνη ή την υπερκαλιαιμία.

Δρα στην άπω σπειροειδή και στα αθροιστικά σωληνάριο του νεφρού και προκαλεί έκκριση καλίου και επαναρόφηση νατρίου και νερού με αποτέλεσμα την αύξηση της πίεσης

Αυξάνει την απορρόφηση νατρίου και νερού στο εγγύς κόλον και την μειώνει στο άπω κόλον.

Question 18

Πνευμονογαστρικό νεύρο

Answer 18

Απαγωγές παρασυμπαθητικές ίνες για έλεγχο του ΓΕ σωλήνα από τον εγκέφαλο

Ποσαγωγές ίνες που μεταφέρουν πληροφορίες στον εγκέφαλο

Δύο τύπου νευρικών ενώ

προσαγωγές αισθητικές ίνες που μεταφέρουν πληροφορίες στο ΚΝΣ

απαγωγές κινητικές ίνες που μεταφέρουν πληροφορίες από το ΚΝΣ στα όργανα.

Για τον γαστρεντερικό σωλήνα

1 γενικές σπλαχνοαισθητικές ίνες
που εννευρώνουν τα σπλάχνα της κοιλίας (ΓΕ σωλήνα και βλεννογόνο φάριγκα)

2 ειδικές σπλαχνοαισθητικές ίνες
μεταφέρουν ερεθίσματα από γευστικούς κάλυκες της στοματικής κοιλότητας

3 Γενικές και ειδικές σπλαχνοκινητικές ίνες που προβάλουν από το ΚΝΣ είτε σε παρασυμπαθητικά γάγγλια που βρίσκονται κοντά σε οργάνα ή στον φάριγκα.

Ραχιαίιος (κινητικός) πυρήνας (βρίσκεται στο ραβδοειδή εγλεφαλο, στο ραχιαίο σύμπλεγμα του πνευμονογαστρικό δίπλα στον πυρήνα της μονήρους δεσμίδας) του πνευμονογαστρικού νεύρου περιέχει κυτταρικά σώματα νευρώνων από όπου εκφύονται οι γενικές σπλαχνοκινητικές ίνες ενώ οι ειδικές σπλαχνοκινητικές ίνες εκφύονται από τον μυκτό πυρήνα.

Τα κυτταρικά σώματα των νευρώνων από όπου εκφύονται οι ειδικές και γενικές σπλαχνοαισθητικές είναι βρίσκονται στο οζώδες γάγγλιο.

Για την εννευρωση του ΓΕ σωλήνα το πνευμονογαστρικό διακλαδίζεται σε δύο κλάδους τον αριστερό και τον δεξι πνευμονογαστρικό νεύρο.

Question 19

Πυρήνας μονήρους δεσμίδας

Answer 19

Δέχεται ερεθίσματα από τον ΓΕ σωλήνα μέσω γενικών σπλαχνοαισθητικών ινών του πνευμονογαστρικού καθώς και ερεθίσματα από τους γευστικούς κάλυκες μέσω των ειδικών σπλαχνοαισθητικών ινών.

Question 20

Αριστερό πνευμονογαστρικό νεύρο

Answer 20

Διακλαδίζεται στα κοιλιακά νεύρα και στα αριστερά γαστρικά νεύρα

Question 21

Δεξί πνευμονογαστρικό νεύρο

Answer 21

Διακλαδίζεται στο ηπατικό νεύρο το δεξί γαστρικό και τα επικουρικά κοιλιακά νεύρα.

Question 22

Βαγοτομή

Answer 22

Είναι η εκτομή κάποιων κλάδων του πνευμονογαστρικού νεύρου για θεραπεία των ελκών του ΓΕ σωλήνα.

Question 23

Επικοινωνία ΕΝΣ και πνευμονογαστρικου νεύρου

Answer 23

το πνευμονογαστρικό νεύρο επικοινωνεί με το ΕΝΣ το οποίο μέσω σπλαχνοαισθητικών ινών συνδέεται στο ΚΝΣ με το ραχυαίο πυρήνα του πνευμονογαστρικού. Οι γενικές σπλαχνοαισθητικές ίνες του πνευμονογαστρικού περιλαμβάνουν διακλαδώσεις εντός των εντερικών λαχνών(χημειουποδοχείς), πολυπέταλες απολήξεις μεταξύ γαγγλίων, πολυάριθμες ίνες που διαπερνούν τον μυϊκό χιτώνα.

οι σπλαχοκινητικες ίνες που επικοινονούν με το ενσήμων εκφύονται από παρασυμπαθητικούς προγαγγλιακούς νευρώνες και συνάπτονται με νευρώνες του υπβλενογόνιου και μυεντερικού πλέγματος. Έχουν διεγερτική λειτουργία καθώς αυξάνουν την κινητικότητα του Γε σωλήνα, τη ροή αίματος σε αυτόν και την εκκριτική δραστηριότητα του πεπτικού συστήματος.

Question 24

Σπλαχνικά νεύρα

Answer 24

Περιλαμβάνουν συμπαθητικές κινητικές απαγωγές ίνες και όσο και αιθσητικές προσαγωγές νωτιαίες ίνες.

Τα κυτταρικά σώματα των προγαγγλιακών σημπαθητικών νευρώνων βρίσκονται στην θωρακοοσφυϊκή μοίρα του νωτιαίου μυελού

Τα κυτταρικά σώματα των αισθητικών νευρώνων βρίσκονται στα νωτιαία γάγγλια

Τα κυτταρικά σώματα των συμπαθητικών μεταγαγγλιακών νευρώνων βρίσκονται μέσα στα κοιλιακά και μεσεντέρια γάγγλια και συνάπτονται με το κάθε όργανο στόχο.

Τα γάγγλια αυτά είναι σφαιρικά με ακτινοτές προεκβολές και περιλαμβάνουν τα κοιλιακά και τα πρόσθια μέσοντέρια γάγγλια. Εντοπίζονται μεταξύ της πρόσθια μέσεντέρια αρτηρίας και της κοιλιακής αρτηρίας που αποτελούν κλάδους της αορτής.

Οι συμπαθητικού νευρώνες αυτοί έχουν γενικά ανασταλτικό ρόλο.

ΟΙ σπλαχοαισθητικές ίνες διανέμονται στον βλεννογόνο, στον μυϊκό χιτώνα, στον ορογόνο χιτώνα και στο μέσεντέριο.

Μεταφέρουν πληροφορίες στο ΚΝΣ που αφορούν παθολογικές καταστάσεις το ΓΕ σωλήνα. Οι πληροφορίες είναι για την διάταση των τοιχωμάτων του ΓΕ σωλήνα, την φλεγμονή, και την παρουσία επιβλαβών ουσιών στον αυλό που συνοδεύονται από κοιλιακό άλγος και κολικούς.

Τα συμπτώματα αυτά διεγείρουν το συμπαθητικό με αποτέλσμα την αναστολή κινητικότητας του ΓΕ σωλήνα και την αύξηση της εκκριτικής δραστηριότητας των αδένων.