basta Flashcards
- Pagtatalong oral na isinasagaw nang pa-rap.
- Paggamit ng mga salitang nanlalait para makapuntos sa kalaban.
- Nahahawig sa balagtasan
“Battle League”
Fliptop
- Makabagong bugtong.
- May malikhaing pag-iisip
Pick-up Lines
Tinatawag na Love Lines o Love Quotes
“Linya ng Pag-ibig”
Hugot Lines
“Code Switching” Pinaghalong letters, numbers at punctuation marks.
Text
Para mapabilis ang pag communicate
Social Media at Internet
- Pag aaral ng makabuluhang tunog
- Tinatawag na ___ ang pag aaral ng mga ponema
Ponolohiya
Tawag sa pinakamaliit na yunit na makabuluhang tunog ng isang wika.
Ang katumbas sa Ingles at phone (tunog) at —eme (makahulugan)
Ponema
Pares ng salita na magkaiba ng kahulugan ngunit magkatulad sa bigkas maliban sa isang ponema samagkatulad na posisyon.
Ginagamit para ipakita ang pagkakaiba ng tunog na magkahawig pero magkaiba ang ponema.
HALIMBAWA:
pata-bata
pantay- dantay
Pares Minimal
Pinagsamang tunog ng isang patinig /a, e, i, o, u/ at tunog malapatinig /w/ /y/ sa iisang pantig.
(iw, iy, ey, aw, uy, ow, oy)
HALIMBAWA:
tuloy agaw sabaw
tulay agiw sabay
Diptonggo
Matatagpuan sa salitang banyagang nasama sa vokabularyong Filipino.
Magkasamang tunog ng dalawang ponemang katinig sa iisang pantig ng salita.
Klaster o Kambal Katinig
Bahagyang pagtaas ng tinig o bigkas sa isang pantig ng salita.
Istres/Diin
Binibigkas nang may diin sa ikalawang pantig muna sa huli o penultima.
HAL;
dalaga
tao
babae
sarili
nanay
kilabot
silangan
A. Malumay
Laging nagtatapos sa glottal istap o impit na tunog.
Nagtatapos sa patinig.
Ang huling letra ay may tuldik na paiwa (grave) (`)
HAL;
batà
lahì
balità
dambuhala
talumpatì
B. Malumi
Binibigkas ng tuloy-tuloy na ang diin ay nasa huling pantig o unang pantig muna sa huli na tinatawag na ultima pero walang impit sa dulo.
Ginagamitan ng tuldik na pahilis (acute) (‘)
HAL:
isá
bulaklák
takbó
bumilí
alagád
C. Mabilis
Binibigkas nang tuloy-tuloy na may diin sa huling pantig ng salita
Laging nagtatapos sa patinig
Laging nagtatapos sa global istap
Tinutuldikan ng pakunya (circumflex) (^)
HAL:
Kaliwâ
yugtô
dugô
butikî
sampû
pô
D. Maragsa
Isang saglit na katahimikan sa pagbigkas ng pangungusap.
/#/ pag sa dulo
/// pag sa gitna
Hinto/Janktyur
Norm na paraan ng pagbigkas sa pagsasalita upang higit na magkaunawaa ang nag uusap. May pataas at oababang tinig.
L1 mababa
L2 normal
L3 mataas
Tono at Intonasyon
- Pag aaral ng estruktura ng mga salita
- Sistema ng pagsasama sama ng morpema
Morpolohiya
Pinakamaliit na yunit na may kahulugan
Morpema
May sariling kahulugan na hindi pwedeng hatiin.
HAL:
tao, dagat, puti, lakad
Malayang Morpema
Binubuo ng salitang ugat at panlapi
HAL:
maganda ma(panlapi) + ganda (salitang ugat)
Di-Malayang Morpema
Bahagi ng pananalita na panawag sa ngalan ng tao, bagay, pook, at pangyayari
Pangngalan
Ang tinutukoy ay tiyak o tanging tao
Pantangi
Pangkalahatang ngalan ng tao
Pambalana
Binubuo ng likas na salita lamang o walang lapi
Payak
Binubuo ng salitang ugat na may lapi
HAL.
mag-ina
mag-ama
Maylapi
Salitang ugat o salitang maylapi na may pag uulit
HAL.
bahay-bahay
Inuulit