H2 Management, organisatie en besluitvorming

Question 1

Management heeft 3 betekenissen:

Answer 1

1. Een groep functionarissen in een organisatie, zoals het management, waarin een manager in een organisatie het handelen van andere mensen stuurt. Vb. topmanagement, een managementteam.
2. De activiteiten die deze functionarissen uitvoeren. Vb. het formuleren van een strategie, het geven van aanwijzingen.
3. Een vakgebied, dit verwijst naar opgebouwde kennis en kunde. Vb. kennis en kunde vastgelegd in boeken, wetenschappelijke tijdschriften en vakbladen.

Question 2

Organisatie kent 3 betekenissen:

Answer 2

1. Een eenheid, waarin mensen, middelen en methoden (werkwijzen) zijn samengebracht om vooraf geformuleerde doelen/resultaten te bereiken.
2. De inrichting en vormgeving van de organisatie. Hoe is de structuur en waar zijn de vestigingen gelegen?
3. De activiteit organiseren, bijvoorbeeld de organisatie van een wereldkampioenschap.

Question 3

Output:

Answer 3

Organisaties streven naar het bereiken van resultaten in de vorm van producten en diensten.

Zie figuur 2.1 en 2.2 op pagina 35.

Question 4

Input:

Answer 4

Menskracht, grondstoffen, informatie en financiën zijn vormen van input om de output te kunnen realiseren.

Zie figuur 2.1 en 2.2 op pagina 35.

Question 5

Throughput:

Answer 5

Het omzetten van input in output noemt men throughput of transformatie.

Zie figuur 2.1 en 2.2 op pagina 35.

Question 6

Constituerende taken van het management volgens Fayol:

Answer 6

Vooruitzien, plannen, organiseren, opdrachten geven, coördineren en controleren. Als een manager hoog zit, ligt het zwaartepunt bij het plannen en organiseren. Het gaat hier om een kader waarin gewerkt wordt.

Question 7

Dirigerende taken van het management volgens Fayol:

Answer 7

Het geven van opdrachten en de controle op de uitvoering ervan, welke vooral de managers op een lagere niveau zich bezighoudt. Het gaat hier om primaire en secundaire processen.

Question 8

Mintzberg (1973) beschrijft het werk van een manager a.d.h.v. drie rollen:

Answer 8

1. Interpersoonlijke rollen
2. Informationele rollen
3. Besluitvormende rollen

Question 9

De interpersoonlijke rol van een manager:

Answer 9

• Boegbeeld van de organisatie.
• Motiveren en aansturen van zijn mensen.
• Is onderdeel van een netwerk.

Question 10

De informationele rol van een manager:

Answer 10

• Houdt goed in de gaten wat er allemaal in en buiten de organisatie gebeurt.
• Verspreiden van informatie.
• Informeert de buitenwereld wat de organisatie doet.

Question 11

De besluitvormende rol van een manager:

Answer 11

• Problemen oplossen
• Ondernemen en wijst middelen toe.
• Onderhandelt intern en extern.

Question 12

Volgens Kotter (1982) is het werk van een effectieve manager:

Answer 12

• Agenda setting.
• Vaststellen van problemen die om een oplossing vragen.
• Ontwikkelen van een netwerk van mensen dat behulpzaam kan zijn om de organisatie succesvol te maken.
• Tenslotte ervoor zorgen dat de ‘agenda’ uitgevoerd wordt met behulp van het netwerk.

Question 13

Throughput volgens Ansoff:

Answer 13

Hierbij wordt er onderscheidt gemaakt tussen de logistieke activiteiten en de ondersteunende activiteiten van een organisatie.

Bij logistieke gaat het om activiteiten die de uiteindelijke producten en diensten van de organisatie direct voortbrengen.

De ondersteunende activiteiten sturen de logistieke (primaire) activiteiten aan. Hier ligt een nauw verband met dirigerende en constituerende taken van de leiding.

Question 14

Kenmerken van theorie over management en organisatie:

Answer 14

• Beschrijvend (descriptief)
• Voorschrijvend (prescriptief of normatief)
• Universeel
• Situatieafhankelijk (contingentiebenaderingen)

Question 15

Beschrijvende theorie (descriptief):

Answer 15

Deze theorie geeft weer hoe de werkelijkheid eruitziet volgens de ontdekker ervan. Zo’n theorie beschrijft de elementen van de werkelijkheid en de verbanden ertussen, maar legt niet de relatie met succes.

Voorbeeld is de theorie van Mintzberg (1973), het werk van een manager.

Question 16

Voorschrijvende theorie (normatief of prescriptief):

Answer 16

Deze theorie geeft aan hoe de werkelijkheid te verbeteren is.

Voorbeeld is de theorie van Kotter over het werk van de manager.

Question 17

Universele theorie:

Answer 17

Deze theorie geeft aan hoe de werkelijkheid er altijd uitziet. Dit is een theorie die altijd opgaat, ongeacht de situatie.

Question 18

Situatieafhankelijke theorie (contingentiebenaderingen):

Answer 18

Een contingentietheorie houdt rekening met de situatie waarin deze wordt toegepast.

Hier wordt rekening gehouden met bijv. verschillen in aard van de situatie in een onderneming, bedrijfstak of land.

Andere omschreven: Contingentiebenadering, is een theorie in de organisatiekunde, waarbij gesteld wordt dat kenmerken van een object van onderzoek afhangen van diverse factoren vanuit de omgeving van het object. De contingentiebenadering gaat uit van de gedachte dat elke omgeving aangepast gedrag verlangt.

Question 19

Theorieën gebaseerd op praktijk en onderzoek:

Answer 19

Veel theorie op het gebied van management en organisatie is gebaseerd op de praktijk. Veel hedendaagse theorieën zijn geformuleerd op basis van onderzoek in organisaties. Soms zeer wetenschappelijk opgezet, welke in andere gevallen veel kritiek opleverde doordat deze theorieën door managers zonder na te gaan hoe betrouwbaar die zijn, overgenomen en toegepast werden.

Question 20

Wat is besluitvorming?

Answer 20

Besluitvorming is een managementbenadering voor het kiezen van de meest logische keuze uit de beschikbare opties om daarmee de beste situatie te creëren.

Question 21

Fasen in besluitvorming:

Answer 21

Fase 1: Probleemstelling (uitwerken)

Fase 2: Oplossingsrichtingen (opstellen en uitwerken)

Fase 3: Kiezen

Question 22

Fase 1: Uitwerken probleemstelling:

Answer 22

Het analyseren van het probleem en het zoeken naar de oorzaken ervan.

Zie figuur 2.4 (voorbeeld) pagina 38

Question 23

Krachtenveldanalyse helpt:

Answer 23

• bij het inzichtelijk maken van de krachten die het resultaat beïnvloeden.
• bij het bepalen hoe die krachten in te zetten zijn om het aantal fouten met een bepaald percentage te verminderen.

Question 24

Fase 2: Opstellen en uitwerken van oplossingsrichtingen:

Answer 24

Het formuleren van alternatieven om het probleem op te lossen, bijvoorbeeld d.m.v. brainstorming of lateraal denken.

Question 25

Creativiteit bevorderen door twee manieren:

Answer 25

1. Brainstorming

2. Lateraal denken

Question 26

Brainstorming:

Answer 26

Voor de meeste mensen betekent brainstormen: even rond de tafel zitten en ideeën uitwisselen. Maar brainstormen is meer dan dat. Oorspronkelijk sloeg de term op een methode om in een groep – maar ook alleen – ideeën te ontwikkelen. De uitvinder van die methode was de Amerikaanse reclametycoon A.F. Osborn.

Question 27

Vier uitgangspunten van brainstorming:

Answer 27

1. Het ontwikkelen van zo veel mogelijk nieuwe ideeën.
2. Het voorkomen van kritiek op de ideeën due deelnemers naar voren brengen, anders durven zij niet meer hun suggesties naar voren te brengen.
3. Proberen ideeën met elkaar te combineren en te verbeteren.
4. Het stimuleren van het naar voren brengen van ‘wilde’ ideeën.

Question 28

Lateraal denken:

Answer 28

In tegenstelling tot brainstormen, dat in groepen gebruikt wordt, kan lateraal denken individueel toegepast worden.

Question 29

Verticaal denken:

Answer 29

Op logica gebaseerd en kent geen gedachtesprongen.

Is voor veel problemen aan te bevelen methode, maar niet voor nieuwe uitdagingen.

Zie beschrijving van De Bono pagina 40.

Question 30

Fase 3: Kiezen uit oplossingsrichtingen:

Answer 30

Het analyseren van de oplossingsrichtingen en het maken van een keuze d.m.v.:

• Beslissingsmatrix, hierbij worden de verschillende te verwachten uitkomsten van de oplossingsrichtingen weergegeven. Zie pagina 41.
• Beslissingsboom; een grafische weergave welke oplossingsrichtingen bestaan en welke externe omstandigheden van invloed zijn op de uitkomst. Zie pagina 42.

Question 31

Ethiek en besluitvorming:

Answer 31

Om tot goede besluiten te kunnen komen is van belang om ook aandacht te besteden aan ethische afwegingen.

Question 32

Kimman (1991) omschrijft ethiek als…

Answer 32

een reflectie op de moraal, dat is het geheel van ongeschreven regels en gewoontes waarmee iets fatsoenlijk of billijk genormeerd kan worden. Moraal is het feitelijk gedrag.

Question 33

Ethisch gedrag:

Answer 33

is meer dan alleen het zich houden aan wetten en regels die bestaan, want deze zijn geschreven dat in alle fasen van besluitvorming aan orde kan komen

Question 34

Menselijke rationaliteit

Answer 34

Hierbij vindt ideevorming en handelen plaats op basis van feiten met kennis van oorzaak en gevolg en zijn de te verwachten baten groter dan de verwachte kosten.

Question 35

Twee systemen van denken volgens Kahneman (2011):

Answer 35

1. System 1 is het snelle (fast) denken, intuïtief en emotioneel. Leidt tot vooroordelen, komt vaker voor en heeft meer invloed.
2. System 2 is het langzame (slow) denken, logisch en overwogen.

Goede beslissingen komen voort uit een juiste combinatie van beide systemen.

Question 36

Een probleem is…

Answer 36

een feitelijke of verwachte afwijking van de afgesproken norm. Voorbeelden van managementproblemen: daling van marktaandeel, kwaliteitsproblemen, opvolgingsproblematiek bij vertrek van een medewerker of manager, problemen bij invoering van een nieuw computersysteem.

Question 37

Onbewuste besluitvorming, de aanbeveling van Dijksterhuis (2008):

Answer 37

Dijksterhuis beveelt aan om bij besluitvorming onbewuste processen een kans te geven. Bijvoorbeeld, onbewust iets waarnemen, iets ergens van vinden, creatief zijn en beslissen.