I Flashcards

1
Q

Coğrafi Keşifler sonuçları

A

Yeni ticaret yolları bulunduğu için doğu ticaret yolları ve Akdeniz limanları önemini kaybetti (süveyş kanalının açılması ile yeniden sonra biraz kazandı).
Gümrük gelirleri azaldı.

Keşfedilen bol maden Osmanlıya girince enflasyon arttı. Para değer kaybetti. Kervan ticareti zayıfladı.

Devlet haklarını kaybetmemek için kapitulasyon haklarını genişletti.

Avrupa’nın ekonomik seviyesi yükseldi bu durum Rönesans’ın başlamasına neden oldu.

Ticaretle uğraşan burjuvalar zenginleşti.
Hristiyanlık dini yayıldı.

Din adamlarına olan güven azaldı.

Yeni bitki ve hayvan türleri Avrupa’ya taşındı.

Amerika’nın eski medeniyet merkezi olduğu anlaşıldı.

Sömürgecilik başladı. (İspanyol ve Portekizliler ilk sömürgeleri kurdu.)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

coğrafi keşifler - bulunan yerler

A

Yapılan Keşifler;

Ümit Burnu’nun keşfi (1487): Portekizli Bartelmi Diyaz tarafından bulundu.
Hint Deniz Yollarının keşfi (1498): Portekizli denizci Vasko dö Gama Ümit Burnu’nu geçerek Hindistan’a ulaştı ve Hint Deniz Yolu’nu keşfetti.
Amerika’nın Keşfi (1506): Kristof Kolomb, Amerika’nın Bahama adalarına ulaşmış ise de burayı Hindistan’daki adalar zannetti. İtalya denizci Ameriko Vespuçi, buranın yeni bir kıta olduğunu dünyaya ilan etti. Bu kıtaya Amerika adı verildi.
Dünyanın Dolaşılması (1522): Portekizli denizciler Macellan ve Del Kano, dünya turuna çıktılar. Macellan’ın ölmesi üzerine Del Kano dünya turunu tamammalayarak dünyanın yuvarlak olduğunu kanıtladı.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

coğrafi keşifler nedenleri

A

XV. yüzyıl sonlarında Avrupalıların bilinmeyen ülkeleri bulmak için yaptıkları gezilere “Coğrafi Keşifler” adı verilir.

Nedenleri;

İpek ve baharat yollarının Müslümanların elinde bulunması,

Coğrafya bilgisinin ilerlemesi,

Pusulanın kullanılması,

Oyanusa dayanıklı gemilerin yapılması ve cesur gemicilerin yetişmesi,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

rönesans sonuçları

A

Avrupa bilim merkezi oldu ama Osmanlı takip edemedi. Aradaki fark açıldı.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Reform hareketleri

A

Katoliklik sorgulanmaya başlafı. Kilisenin temelleri sarsıldı.
Yeni mezhepler doğdu. Katoliklik bölündü.
Kargaşa Osmanlıya yaradı. Batıda daha kolay ilerledi.
Olumsuz etkilenmemesinin bir sebebi de azınlıklara dini özgürlükler vermesi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Sanayi devrimi sonuçları

A

Osmanlı iyice mali ve teknik olarak çökmüştür.
Sanayileşen devletlerin Osmanlıdaki emperyalist emelleri çoğaldı.
seri üretim malları loncayı göçertti. loncalar kapanmaya başladı.
yurtdışına hammadde akışı oldu.
sanayileşen avrupa tarımdan uzaklaşınca sanayi hammaddeleri osmanlıdan karşılanmaya başlandı.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

ilk kapitülasyonlar ve sonra daimi olması

A

ilk: 1535 fransa.

daimi olması: 1740.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

osmanlının ingilterenin açık pazarı haline gelmesi

A

1838 baltalimanı antlaşması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

ilk dış borçlanma

A

1854 kırım savaşı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

osmanlı maliyesinin iflası

A

1875

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

düyunu umumiye kurulması

A

1881

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

osmanlı sanayi inkılabına karşı olarak neler yapmıştır?

A

imalathane açanlara 10 yıl vergi muafiyeti getirdi.
fabrika kurulması için teşvik verdi.
yerli malı kullanımını zorunlu kıldı.
ıslah-ı sanayi komisyonu kuruldu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

fransız ihtilali etkileri ve sebepleri

A

Fransız ihtilali 1789 yılında gerçekleşmiştir. Fransız İhtilali’nin getirdiği hürriyet, adalet ve eşitlik gibi kavramlar Osmanlı aydınları üzerinde etkil oldu. Bu durum Osmanlı Devleti’nde demokratikleşme hareketlerini başlattı. Tanzimat Fermanı, I. Meşrutiyet (Kanuni Esasi) II. Meşrutiyet’in ilanı ve yeni Türk devletinin kurulmasında Fransız ihtilalinin etkileri vardır.

Fransız ihtilali’nin getirdiği milliyetçilik akımı Osmanlı Devleti içinde yaşayan değişik ulusları etkileyerek bağımsızlık hareketlerinin başlamasına neden oldu. Bilhassa XIX. ve XX. Yüzyıllarda başka Rusya olmak üzere Avrupa devletlerinin kışkırması ile Balkanlarda ayrılık hareketleri başladı. Böylece Osmanlı Devleti’nin çöküşü hızlandı.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

fransız ihtilali sonuçları

A

Krallık rejiminin baskısı ve yönetimdeki bozuklu,

Halkın; soylular, rahipler, burjuvalar ve köylüler olmak üzere sınıflara ayrılması,

Fransız aydınlarından Monteskiyö, J. J. Russo, Voltaire gibi filozofların etkisi,

Amerika’da bağımsızlık mücadalesinin sonunda insan haklarıyla ilgili bir bildiri yayınlanması,

İngiltere’de Magna Carta ile başlayan demokratikleşme sürecinin sonunda pek çok hak ve özgürlüklerin elde edilmesi,

İngiltere ile yapılan Yedi Yıl Savaşları’nın maliyeyi olumsuz yönde etkilemesi,

Sarayda aşırı israf ve lüksün hüküm sürmesi,

Giderleri karşılamak için halka ağır vergilerin konulması,

1789’da Etejenaro Mevlisi’nde halk, meclisin kontrolünü ele geçirdi. Kral meclisi basmak isteyince halk ayaklanmış, Bastil Hapishanesi’ni basarak siyasi suçluları serbest bırakmışlardır.

Fransız İhtilalinin Sonuçları;

Eşitlik, hürriyet, adalet, egemenlik, demokrasi gibi kavramlar ortaya çıktı.

Yeni Çağ sona erdi, Yakın Çağ başladı.

Mutlak Monarşi yerine egemenliğin halktan geldiği ilkesi kabul edildi.

İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi yayınlandı.

Avrupa devletleri Fransız İhtilali ile yayılan fikirlerin ülkelerine de sıçramaması için Fransa ile mücadele ettiler. (İhtilal Savaşları)

Milliyetçilik fikrinin yayılması sonucu çok uluslu imparatorluklar parçalandı.
Viyana kongresi (1815)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Fransız ihtilali sonusunda toplanan viyana kongresi (1815)

A

İngiltere, Rusya, Avusturya topladı.
Meternich sistemi ile, ihtilale karşı savaşmaya kalktı.
ŞArk Meselesi ifadesinin ilk kez kullanıldığı ortamdır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q
  1. yyda dünya
A

Dünya politikalarına yön veren isimler: İngiltere, Fransa, Rusya, İspanya, Hollanda, Avusturya
akımlar: milliyetçilik ve liberalizm. eşitlik değil özgürlük fikirleri.
Mutlakiyetçilik zayıfladı, demokrasi anlayışı güçlenmiştir.
İkinci yarısında siyasi birliğini sağlayan İtalya (Piyemento krallığı) ve Almanya (Prusya kralı I. Wilhelm) geç olarak hammadde arayışlarına girecek.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q
  1. yy’da osmanlı - genel özellikler
A
  • Denge politikası. amaç, yaşamak. Mısır’ı işgal eden Fransaya karşı İngiltere ve Rusyaya yanaşmış.
  • ulusçuluk akımı - balkanlar
  • en fazla hukuk ve yönetim alanlarında ıslahat olmuş.
  • halkın padişah yanında yönetime katılmasına ilk kez bu dönemde geçilmiştir.
  • türk tarihinin ilk anayasası bu yüzyılda kabul edilmiştir.
  • Batının şark politikaları yoğunlaşmıştır.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

1798 - 1801 osmanlı fransız savaşı

A

İhtilal sonrası fransa yayılmacı. Fransa, İtalya ve Avusturya ile yaptığı savaşları kazandıktan sonra Osmanlıdan sıra pay almaya gelmiş.

Fransa Mısır’ı ele geçirmek ve sömürgelere giden yolu kontrol altına almak istemiştir.
Bonapart 1798 yılında Fransa Mısır’ı işgal etmiştir.
İngilizlerle mağlup olan Fransa Osmanlıyı barışa zorlamak için Akka kalesini kuşalmıştır.
Cezzar Ahmet Paşa komutasındaki Nizam-ı Cedit askerleri yenmiştir.
Fransa 1801de El Ariş Anlaşması ile Fransa Mısır’dan çekilmiştir.
1802’de İmzalanan paris anlaşması ile sona ermiştir. Mısır Osmanlıya geri verilmiştir. İngiltere’ye Karadeniz’de ticaret yapma hakkı tanınmıştır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

1804 Sırp İsyanı sebepleri

A

(III. Selim zamanı)
Milliyetçilik akımı ile ilk isyan Sırbistan’da çıkmıştır.
ayrıca: - Sırbistanın savaş alanı olması
Avusturya ve Rusyanın Sırpları kışkırtması
Bölgede yeniçerilerin halka kötü davranması

ilk isyan çıkaran: Kara Yorgi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

1804 Sırp İsyanı sonuçları

A

1812 Bükreş Ant ile imtiyaz
1829 Edirne Antlaşması ile özerklik
1878 Berlin Antlaşması ile bağımsızlık verildi.

(ilk isyan, imtiyaz ve özerklik alan azınlıklar)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

1806 - 1812 Osmanlı Rus Savaşı

A

Sebebi: Rusların Sırp isyanını desteklemesi
Napolyon savaşlarında Napolyonun tarafını Osmanlı tutunca Napolyon Avusturya ve Rus ordularını mağlup etti.
Gelişmeler:
Napolyona yenilen Rusya, Fransa ile Tilsit Antlaşması (1807) (İstanbul ve Rumeli hariç Osmanlı topraklarını paylaşacaklardı)
Fransa - Rusya Erfurt anlaşması (1808): Fransa, Eflak ve Boğdanın rusyaya katılmasına razı oluyordu.
Fransanın Osmanlıya dönmesinden endişelenen İngiltere, Osmanlıyla Kale-i Sultaniye (Çanakkale) anlaşması imzalandı (1809). İngiliz gemileri karadenizde serbest dolaşıma devam edecekti.
Yeniçeriler bşluktan faydalanıp Kabakçı Mustafa önderliğinde ayaklandı ve III. Selimi tahttan indirdi.

sonuç:
Baserabya Rusyaya verilecek, Eflak ve Boğdan Osmanlıda kalacaktır.
Sırplara bazı ayrıcalıklar verilecektir.

Lord Byron rumları desteklemek için Yunanistana geldi (1823)
1806 Eflak ve Boğdan isyanları

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

1820 Rum isyanı sebepleri:

A
Fransız ihtilali + Avrupalı kışkırtması
Megali İdea
Rum aydınlarının çalışmaları
Rus çarı tarafından kurulan Filik-i Eterya Cemiyeti
Fener Rum Patrikhanesinin kışkırtması
Yanya Valisi Tepedelenli Ali Paşa isyanı
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

1820 Rum isyanı gelişmeler

A

ilk isyan: 1820 Eflak. sonra 1821 Mora
II. Mahmut, Mısır Valisi Mehmet Ali Paşadan yardım istemiştir. Girit ve Mola valiliklerinin verilmesi şartıyla kabul etti ve bastırdı.
1827’de yunanistanın başımsızlığına yönelik İngiltere ve Rusya arasında Petersburg protokolü imzalandı. Osmanlı’ya “yunanistana özerklik ver” dedi, o kabul etmedi.
İngiltere, Fransa ve Rusya 1827’de Navarin’deki Osmanlı donanmasını yakmıştır. Rusya da yeni ordusuzluktan faydalanıp Edirne Kars ve Erzurumu işgal edip Trabzona ilerledi.
Osmanlı Prusya ile 1829 Edirne Ant’ı imzaladı.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

1829 Edirne Ant. (rum isyanı sonucu)

A

Yunanistan bağımsız olacak
Prut nehri yeni sınır. Gemiler serbestçe boğazlardan geçecek.
Eflak, Boğdan ve Sırbistan özerk oldu.
Osmanlı devleti Rusyaya savaş tazminatı ödeyecek.

Rumlar bağımsızlık kazanan ilk azınlık.
Küçük Kaynarcadan sonraki en ağır şartlı anlaşma
Moranın elden çıkması Mehmet Ali Paşa sorununu çıkardı.
Osmanlının durumunu zor gören Fransa 1830da Cezayiri işgal etti.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Osmanlı donanma baskınları:

A

1571 - Haçlılar - İnebahtı
1770 - Rusya - Çeşme
1827 - İngiltere, Fransa, Rusya - Navarin
1853 - Rusya - Sinop

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

1821 - 1823 Osmanlı İran Savaşı

A

İrandaki Kaçar ailesi Ruslara kaptırdığı toprakların telafisini Osmanlıdan yapmak isteyince savaş başladı. İran ağır kayıp verdi.
Erzurum ant imzalandı.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Mısır Meselesi ve Kütahya antlaşması

A

Mora bağımsız olunca M. Ali Paşa: “bana Girit ve Suriyeyi ver”. Olmayınca kütahyaya kadar geldi.
II. Mahmut: denize düşen yılana sarılır. İngiltere ve Fransa yardım etmeyince Rusyadan yardım istedi.
Rus donanması boğaza gelince İngilizler devreye girdi ve 1833 Kütahya Ant imzalandı
Mısır konusu iç sorundan dış soruna dönüştü
-
maddeler: Girit, Mısır, Şam valisi oldu.
Oğlu İbrahim Paşaya Adana ve Cidde valiliği

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Hünkâr İskelesi Antlaşması (1833)

A

M. Ali Paşaya güvenmediği için Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalandı. (8 yıl geçerli)
Osmanlı İmparatorluğu ve Rusya savaş durumunda birbirlerine yardım edecektir.
Osmanlı İmparatorluğu’na saldırı olursa, Rusya asker gönderecek, masrafları Osmanlı Devleti tarafından karşılanacaktır.
Rusya’ya saldırı olursa Osmanlı Devleti Boğazları kapatacaktır.

Önemi:
Osmanlı Devleti ile Rusya arasında ittifak kuruldu.
Rusya, Karadeniz’de güvenliğini sağladı.
Osmanlı Devleti, Boğazlardaki egemenlik haklarını kendi isteği doğrultusunda son kez kullandı.
Boğazlar sorunu başladı.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

1838 Balta Limanı Antlaşması

A

M. Ali paşaya hala güvenmeyen Osmanlı, İngiltere ile imzaladı.
- İngiliz tüccarlar her türlü malı iç ve dış ticaret amacıyla satabilecek.
ingilizlerden mal alım satımı için belge istenilmeyecek.
İngiliz tüccarlar iç ticarette yerli tüccardan daha fazla vergi ödemeyecek.
Yabancı mallar boğazdan serbestçe geçecek.
Anlaşma sürekli olacak ve bundan tüm Avrupa devletleri yararlanacaktır.
(rüsumat-ı dahiliye: iç gümrük vergisi)
* Tüm yabancı malların önü açıldığı için Yed-i vahit (tekel) uygulaması önemini yitirmiştir.
Osmanlı yarı sömürge olmuştur.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

1840 Nizip Savaşı ve 1841 Londra boğazlar sözleşmesi

A

Kütahya Antlaşması, ne Osmanlı Devleti’ni, ne de Mehmet Ali Paşa’yı memnun etmişti. 1839 yılında Mehmet Ali Paşa, Osmanlı Devleti’ne ödemesi gereken vergiyi ödemedi. Aynı yıl bağımsızlığını ilan etti.
1839 yılında Osmanlı ve Mısır orduları Nizip’te karşılaştı ve Osmanlı ordusu yenildi. II. Mahmut öldü, yerine I. Abdulmecid geçti.
Avrupa ülkeleri, 1840 yılında, Londra’da bir konferans topladı (Rusya müdahale etmesin diye).
Konferansa katılanlar: Osmanlı, İngiltere, Rusya, Avusturya, Prusya. Londra antlaşması imzalandı (1840)
Konferans’ta Osmanlı Devleti’nin Mehmet Ali paşa’ya karşı korunması kararı alındı.
Londra Antlaşması (1840)

Mısır eyaleti hukuk bakımından Osmanlı Devleti’ne bağlı olmakla beraber, yönetim açısından babadan oğula geçecek şekilde Mehmet Ali Paşa’ya bırakıldı (hidivlik statüsü).
Mısır’ın Osmanlı Devleti’ne yılda 80 bin kese altın vermesi kararlaştırıldı.
Suriye, Adana ve Girit Osmanlı Devleti’ne geri verilecek.
* Mısır ilk kez uluslararası bir kurulda çözüldü.*

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Mehmet Ali Paşa özellikleri

A

Kavalalılar Hanedanının kurucusu ve Mısır veSudan’ın ilk hidividir.
Mısırı kalkındırdı. Vahabilere karşı savaştı.
Kölemenlerin Mısırdaki varlığına son verdi.
Nizam-ı Ceditten etkilenerek kendi Nizamiye ordusunu kurdu.
Mısırda tıp okulu açtı.
Ordunun modernizasyonunda Fransa, donanmada İngiliz desteği aldı.
Osmanlıdan önce Avrupa’ya öğrenci gönderdi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

1841 Londra Boğazlar Sözleşmesi

A

Avrupa Rusyayı önlemek için Hünkar İSkelesi’ne itiraz etmişti.
Hünkar iskelesinin tarihi dolunca İngiltere, Rusya, Fransa, Avusturya, Prusya ve Osmanlı’nın katılımıyla Londra boğazlar konferansı toplanmıştır. (1841)

  • Boğazlar Osmanlı egemenliğinde kalacaktır.
  • boğazlar barış zamanında bütün devletlerin savaş gemilerine kapalı, ticaret gemilerine açık olacaktır.
  • Boğazlar ilk kez uluslararası statü kazanmıştır. osmanlı tek başına karar alamayacak. Rusya da Akdenize giremeyecek.
  • İngiltere ve Fransa karlıi rusya hünkar iskelesindeki haklarını kaybettiği için zararlı çıktı.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

(Osmanlı-Rus) Kırım savaşı (1853-56)

A

Nedenler:
1848’de Avusturyaya karşı ayaklanan macar mültecilerin Osmanlıya sığınmasına Rusyanın sinirlenmesi
Rusların Hünkar iskelesini canlandırmak istemeleri ve Kutsal yerler sorunu (ortodoksa hak ver)
Rusya elçisi Prens Mençikofun gelip ilettiği istekleri Osmanlının reddetmesi

gelişmeler:

  • Rusya Eflak ve Boğdan’ı işgal etti.
  • Rusları önlemek için Avusturya Osmanlıyı destekledi.
  • İngiltere ve Fr donanmaları Osmanlıya destek için İstanbula geldi.
  • Rusya Sinopta donana yaktı.
  • Prusya tarafsız kaldı. Piyemonte (sardinya krallığı) osmanlının yanında yer aldı.
  • Rusya barış imzalamak zorunda kaldı.
  • İLK KEZ İngiltereden dış borç para alındı.
  • Florance Nightingale İstanbula hastane getirdi.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Kırım savaşı sonrası Paris ant

A

İngiltere, Fransa, Rusya, Piyemonte (sardinya), Avusturya, Prusya, Osmanlı.

  • Osmanlı Avrupa devleti sayılacak, toprak bütünlüğü Avrupa himayesinde olacak.
    Karadeniz tarafsız olacak, tüm devletlerin ticaret gemilerine açık, savaş gemilerine kapalı olacak.
    Boğazlar 1841 Londra sözleşmesine göre yönetilecek, savaş gemilerine kapatılacak.
    Osmanlı ve Rusya karadenizde tersane ve donanma bulunduramayacak.
    Avrupa, Fermanın uygulanmasına ve Osmanlı içişlerine karışamayacak
  • Osmanlı savaşı kazandı, yenik muamelesi gördü.
  • Osmanlı Avrupa devleti sayıldı
  • Anlaşma metninde Islahat fermanı var
  • Savaşa katılmadığı halde antlaşmada yer alan devlet: Prusya.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

1859 Kuleli Olayı

A

İlk siyasi parti Fedailer Cemiyetinin, Abdulmecid’i devirip Abdulaziz’i tahta geçirmek için yaptığı başarısız darbe girişimi.
şeriata daha uygun bir devlet istiyordu. Islahata tepkidir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

1876 tersane konferansı

A

Rusya’nın balkanlardaki kışkırtmaları 1875 yılında isyana dönüştü. Rus kışkırtmaları ile Osmanlı topraklarında ilk isyan 1875′te Hersek’te çıktı, Osmanlı Hersek’te çıkan bu isyanı bastıramadı bu isyan kıvılcımı büyüyerek Sırbistan ve Bulgaristan topraklarına yayıldı(1876). Avrupa devletleri yeni bir savaş istemedi. Bu konuların görüşülmesi için İstanbul(Tersane) Konferansı yapılması kararlaştırıldı. 1876 İstanbul (Tersane ) Konferansı Osmanlı, Rusya, İngiltere, Fransa, Avusturya, Almanya, İtalya katıldı Bu sırada Osmanlı Devleti destek alabilmek amacıyla 23 Aralık 1876′da Kanuni Esasiyi ilan ederek Meşrutiyet yönetimine geçti Osmanlı Devleti, azınlıklara bağımsızlık verilmesini reddetti Rusya Osmanlı’ya savaş açtı.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

1877-78 Rus savaşı (93 Harbi)

A

Tersane konferansından bağımsızlık kararını osmanlı desteklemeyince Londra’da bir konferans daha düzenlendi.
Bu konferansra Osmanlının hristiyanlar için söz verdiği reformları yerine getireceği, protokolü imzalayan devlet elçilerinin (AAİRİ) reformları denetleyeceği kararı çıktı.
Kabul etmeyince Rusya Osmanlıya savaş açtı. İKi cephede birden savaş açtı.
İngiltere, Osmanlının toprak bütünlüğünü korumak politikasından vazgeçti. Rusya’ya “boğaz statüsünü bozma, süveyşe dokunma ne yaparsan yap” dedi.
Ruslar batıda çatalcai doğuda erzuruma kadar ilerledi. OSmanlı ermenileri de isyan edince Osmanlı ateşkes istedi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

1877-78 Rus savaşı (93 Harbi)’nın öne çıkanları

A

Kafkas: Gazi Ahmet Muhtar Paşa. Darüşşafakanın kurucularından.
Plevne: Osman Nuri Paşa. II. abdulhamit gazi ünvanı verdi.
Erzurum: Nene Hatun. TKB yılın annesi seçmiştir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

1878 Ayestefanos ANt (sevr gibi, uygulanmamıştır)

A

Bulgaristan krallığı kurulacak
Sırbistan, Romanya, Karadağa bağımsızlık
Bosna-Hersek’e özerklik
Kars, Ardahan, Batum, Doğu beyazıt Rusyaya verilecek Girit ve Ermenilerin olduğu yerlerde ıslahatlar yapılacak Osmanlı Rusyaya savaş tazminatı verecek

*Rusya antlaşmanın 16. maddesine Ermeni lehine madde koydurarak Ermeni sorununu İLK KEZ uluslararası bir belgeye yansıttı.
*İLK KEZ Balkanlardan geri Türk göçü başlamıştır.
Rusya Bulgaristan ile Egeye ulaşabilecek, Sırbistan, Romanya ve Karadağa bağımsızlıkla Panslavizm düşüncesini gerçekleştirebilecekti

Bu anlaşma İngiltere, Avusturya, Almanya çıkarlarına ters düşmüştür Berlinde tekrar görüşülmüştür.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

1878 Berlin ant.

A

Ayestefanos İngiltere, Avusturya, Almanya çıkarlarına ters düşmüştür Berlinde tekrar görüşülmüştür.

Osmanlı, Rusya, Fransa, İngiltere, Avusturya, İtalya, Almanya katıldı (Os + İFARA

İngiltere: Kıbrıs yönetimini bana ver, Ayes’in şartlarını hafifleyetim. Kabul.

Bulgaristan 3′e ayrılacak:Doğu Rumeli özerk, Makedonya islahat şartıyla osmanlıda.
Romanya, Sırbistan, Karadağa bağımsızlık verilecek
Kars, Ardahan, Batum –> Rusyaya
Doğu beyazıt –> Osmanlıya
Bosna-Hersek Osmanlı toprağı sayılacak fakat Avusturya yönetecek
Teselya Yunanistana verilecek
Girit ve ermenilerin olduğu yerlerde ıslahatlar yapılacak

  • Ayestefanos’un 16. Ermeni maddesi buraya 61. madde olarak geçmiştir. Avrupa devletlerinin Ermeni ilişkilerine müdahale hakkı doğmuştur.
    Berlin Anlaşmasından sonra İngiltere ve Fransa tamamen Osmanlı toprak bütünlüğünü korumaktan vazgeçmiştir.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

1878 Halepa Fermanı

A

Girit rumlarına imtiyaz veren fermandır.

  • Rumca resmi dil.
  • Girit özerk.
  • Rumlar vergiden muaf.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

1897 Dömeke Meydan Savaşı

A

★ Edirne Antlaşması ile bağımsızlığını elde eden Yunanistan Eski Bizansı yeniden kurma (Megalo İdea) faaliyetlerine girişti. Amaç topraklarını daha da genişletmekti.
★ Yunanistan kışkırtması sonucu 1896’da Girit’te isyan çıktı.
★ Yunanistan bölgeye asker çıkarınca Osmanlı – Yunan Savaşı başladı ve Osmanlı Devleti, Yunanistanı 1897 Dömeke Meydan Savaşı ile büyük bir yenilgiye uğrattı.
★ Osmanlı ordusunun Atina’ya yönelmesi ile Rusya ve Avrupalılar devreye girdi.
★ İmzalanan İstanbul Antlaşmasına göre; (1897)

  1. Taraflar savaş öncesi sınırlara çekilecek.
  2. Girit’e özerklik verilecek.
  3. Girit’in başına bir Rum vali atanacak.
  4. Giritteki Rumlara vergi muafiyeti sağlanacaktır.
    ✍ Yunanistan, Girit’i 2. Meşrutiyet’ten sonra topraklarına kattı (1908)
    * Mehmet Emin Yurdakul, Cenke giderken şiirni bu savaş üzerine yazmıştır.
    * MK, “çok gençtim, keşke katılsaydım” dediği savaş budur.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Osmanlı’ya ilk kim hasta adam dedi?

A

Rus Çarı I. Nikola

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Ermeni Meselesi

A

Millet - i Sadıka
İlk kez 1860’ta Ermeni yardım dernekleri adı altında Rusya öncülüğünde örgütlendiler.
1887’de ise Ermeni ayaklanmalarını örgütlemek için İsviçre’de Hınçak Cemiyeti ve Rusya’da Taşnak Ermeni Cemiyeti kuruldu. (1889)
İlk Ermeni isyanı ise 1877 – 1878 Osmanlı – Rus Savaşı sırasında çıkmıştır.
Ermeniler, Berlin Antlaşması’na sundukları raporda Erzurum, Van ve Diyarbakır’da 1.330.000 Ermeni, 729.000 Türk nüfusu olduğunu, dolayısıyla burada bir Ermeni Devleti’nin kurulmasını talep ettiler. Bu sahte belgeleri İngiliz Hariciye Nazırı Lord Salisbury yalanlamış ve Ermeniler amaçlarına ulaşamamışlardır.
★ 1890 Erzurum ve Adana isyanı
★ 1893 Merzifon’da 25 askerimizi şehit ettiler.
★ 1894 İstanbul’da Osmanlı Hükümeti’nin bulunduğu Babıâli’ye baskın düzenlediler.
★ 1894 Sason ayaklanması (Ermeni ayaklanmalarının en şiddetlisidir)
★ Kayseri, Yozgat, Çorum, Kahramanmaraş ayaklanmaları
★ 1896’da İstanbul’da Osmanlı Bankası’na saldırdılar.
★ Osmanlı Padişahı 2. Abdülhamit’e bombalı suikast düzenlediler. (1905)
* 1909: Ermeni psikopos Museg önderliğinde Adana ve Dörtyol katliamları

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Kıbrıs ve İngiltere

A

1878 Ayastefanos Antlaşması’nın şartlarının hafifletilmesi karşılığında Osmanlı Devleti’nden Kıbrıs’ı isteyen İngiltere bu amacına ulaşmış ve Kıbrıs, İngiltere’nin yönetimine bırakılmıştır.

4 Haziran 1878’de yapılan Osmanlı – İngiliz antlaşmasına göre;

  1. Kıbrıs Osmanlı toprağı olacak ve Türk bayrağı çekilecek fakat yönetimi İngiltere’de bulunacak.
  2. Rusya; Kars, Ardahan ve Batum’dan çekilirse İngiltere Kıbrıs’ı Osmanlı Devleti’ne geri verecektir.

NOT :

Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşı’na İngiltere’nin karşısında girince İngiltere Kıbrıs’ı topraklarına kattığını ilân etmiştir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

1881 Tunus’un işgali

A

Berlin Antlaşması ile İngiltere ve Almanya, Fransa’nın Tunus’u almasına göz yumacaklarını belirtince Fransa, Osmanlı’daki karışıklıklardan yararlanarak Tunus’u işgal etti. 1830’da cezayiri işgal etmişti zaten.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Süveyş kanalı ve önemi

A

Mısır Hidivi İsmet Paşanın gayretleri ve Fransa desteği ile 1869’da Kızıldeniz ile Akdenizi birleştiren SÜveyş kanalı açıldı. Böylelikle coğrafi keşiflerle önemini yitiren Mısır ve Akdeniz ticareti canlandı.

Kanalın açılması sırasında Mısır, İngiltere ve Fransa’ya borçlandı. Borçlarını alamayan İngiltere, Süveyş Kanalı hisselerinin büyük bir kısmına el koydu.
Bu durum üzerine Mısır halkı ayaklandı. İç kargaşa devam ederken İngiltere güya hisselerini koruma gerekçesiyle Mısır’ı işgal etti. (1882) Osmanlı Devleti ise bu durumu 1885 yılında kabul etti.

48
Q

II. Mahmut

A
  1. Mahmut, 3. Selim’in tahttan indirilip öldürülmesine neden olan Kabakçı Mustafa İsyanı’nın ardından Rusçuk Ayanı Alemdar Mustafa Paşa tarafından Osmanlı tahtına çıkarılmıştır. Alemdar Mustafa Paşa’yı sadrazam yapmıştır.

Eğitiminde amcası 3. Selim’in çok emeği vardır. Edebiyat, yazı, müzik ve topçuluk alanlarında bilgi sahibiydi. Günümüze 26 adet bestesi ulaşan 2. Mahmut tambur ve ney çalıyordu.
Adli mahlasıyla şiirler yazmıştır. Sedefkâr ve hattatlıkta da çok iyiydi. Avrupaya ilk kez öğrenci göndermiştir. Ülkenin kalkınmasının eğitim ve teknoloji ile mümkün olabileceğine inanıyordu.
Katolik Ermeni Patrikhanesinin kurulmasını sağladı
Senedi İttifak ile ilk kez padişah yetkileri kısıtlanmıştır.
Divan kaldırılmış nazırlıklar kurulmuştur. Kabine sistemine geçilmiştir.
Tımar sistemi kaldırılmıştır.
Memurlar maaşa bağlanmıştır. Memura kıyafet zorunluluğu getirilmiştir.
Yeniçeri ocağı kapatılmıştır.
İlk resmi gazete takvimi vakayi çıkarılmıştır.

49
Q

1808 senedi ittifak

A
  1. Mahmut Devri’nde, Sadrazam Alemdar Mustafa Paşa’nın ayanlarla imzaladığı bir sözleşmedir. (1808)

Ayan: Osmanlı’da bir kasabanın ya da bölgenin veya belli bir sınıfın önde gelenlerine ayan denilmiştir.
Celali isyanları ile tımar sahiplerinin yerini ayanlar almıştır. Merkezi otorite zayıflayınca ayanlar güçlenmişlerdir. Bunların en meşhurları Çapanoğulları, Caniklizade ve Tepedenli Ali Paşa’dır.

Senediittifak’a göre padişahın mutlak otoritesi sınırlandırılmıştır. Ayrıca ayanların varlığı kabullenilmiştir.
Bu belgenin mimarı olan Sadrazam Alemdar Mustafa Paşa, yeniçerilere alternatif olacak Sekbanıcedit adlı bir orduyu kurmuştur. Bunun üzerine ayaklanan yeniçeriler Alemdar Mustafa Paşa’yı öldürmüşlerdir. 2. Mahmut ayanlara son vermiştir.

Senediittifak’a Göre

★ Devlet ayanların varlığını kabul edecek
★ Ayanlar devletin verdiği görevleri yerine getirecek
★ Ayanlar ıslahatlara karşı çıkmayacak
★ Ayanlar, yapılan ıslahatları destekleyecekler
★ Eyaletlerden asker ve vergi toplanmasına yardım edecekler
★ Hükümetin verdiği emirlere uymayanlar cezalandırılacak
★ İstanbul’da çıkabilecek bir Yeniçeri isyanını bastırmada hükümete yardım edecekler
★ Sadrazama saygı gösterilecek ve emirlerine uyulacak
★ Padişah ağır vergiler koymayacak, eşit ve adaletli vergi toplayacak
★ Ayanlık haklarının babadan oğula geçmesi kabul edilecek
★ Padişahın otoritesi devletin temel dayanağıdır.
Halka karşı haksızlık ve zulüm yapanlar devlete bildirilecektir.

50
Q

1808 senedi ittifak önemi

A
  • ilk kez hükümdar yetkileri kısıtlandı
  • ayanlar tanındı ve hakları hukukileşti.
  • demokratikleşme yolunda önemli bir adım (like Magna Carta)
  • bir yemin belgesidir.
  • Tanzimatın alt yapısını oluşturur.
51
Q

II. Mahmut Yönetim ıslahatları

A

★ 18. yüzyıldan itibaren önemini yitiren divan teşkilatı kaldırılmış ve yerine Avrupai tarz bakanlıklar (nazırlıklar) kurulmuştur. (Meclis-i Vükela)

✍ Böylelikle padişah, sadrazam ve şeyhülislamın yetkileri bakanlar arasında paylaştırılmıştır.

★ Devlet memurlukları dahiliye ve hariciye olmak üzere ikiye ayrılmıştır.
★ Devlet memurlarına rütbe ve nişan verilmeye başlanmıştır.
★ Tımar sistemi kaldırılarak devlet memurlarına düzenli olarak maaş bağlanmıştır.
★ Müsadere usulü kaldırılmıştır.

Müsadere: Görevden alınan ya da ölen devlet memurunun mallarına devletin el koyması usulü.
Özel mülkiyetin güvence altına alınması sağlanmıştır.

  1. Mahmut Döneminde yönetimde yapılan ıslahatlar★ Askeri amaçlı ilk nüfus sayımı yapıldı (1831).
    ★ İlk posta teşkilatı kuruldu.
    ★ Polis örgütü kuruldu.
    ★ İlk kez karantina sistemi uygulandı.
    ★ Yurtdışı seyahatlerinde pasaport uygulamasına geçildi.
    * Anadoludan İstanbula gelecekler için Mürur Tezkeresi (geçiş belgesi) alındı.
    ★ Kıyafet alanında yenilik yapılarak, devlet memurlarına fes, pantolon ve ceket giyme zorunluluğu getirilmiştir.

✍ Kıyafet konusunda halka herhangi bir zorlamada bulunulmamıştır.
-mahmudiye marşı milli marş oldu.

★ Yönetim işlerini düzenlemek için Darışurayıbabıâli, askeri işlerini düzenlemek için Darışurayı Askeri ve hukuki işleri düzenlemek için ise Meclisivâlâyıahkâmıadliye kurulmuştur.
★ İller merkeze bağlanmış ve ayânlık sistemine son verilmiştir.
★ İlk kez mahalle ve köylerde muhtarlıklar kurulmuştur.
★ Padişah, portresini yaptırarak devlet dairelerine astırmıştır.
★ Şeyhülislamın yetkileri sınırlandırılmıştır.
★ Osmanlı tebaasına geniş manada din ve vicdan özgürlüğü sağlanmıştır.

✍ 2. Mahmut bu konuda “Ben tebaamdan Müslüman olanları camide, Hıristiyan olanları kilisede, Yahudi olanları ise havrada görmek isterim.” demiştir. Böylece 2. Mahmut, dinler arası eşitlikçi bir tavır içinde olduğunu anlatmak istemiştir.

52
Q

II. Mahmut - sadrazamın yeni adı

A

vaşvekalet

53
Q

II. Mahmut - reüsülkütaabın yeni adı

A

Hariciye nezareti

54
Q

II. Mahmut - sadaret küthedasının yeni adı

A

dahiliye nezareti

55
Q

II. Mahmut - darphane hazinesi - hazine-i amare yeni adı

A

maliye nezareti

56
Q

II. Mahmut - vakıflar idaresi

A

efvaf nezareti

57
Q

II. Mahmut - şeyhülislam yeni düzenleme

A

bab-ı meşihat dairesi

58
Q

II. Mahmut - Askeri ıslahatlar

A

Nizam-ı Cedit benzeri Eşkinci Ocağı kuruldu, tepki üzerine kaldırıldı.
Sadrazam Alemdar Mustafa Paşa, 3. Selim’in kurduğu Nizamıcedit ordusunun yeniçeriler tarafından ortadan kaldırılması üzerine “Sekbanıcedit” ordusunu kurmuştur; fakat bu yeni orduyu da kendilerine karşı alternatif bir ordu olarak gören yeniçeriler bu ocağı da ortadan kaldırmışlardır.

*Yeniçeriler sadece bu ocağı ortadan kaldırmakla yetinmeyerek Alemdar Mustafa Paşa’yı da öldürmüşlerdir.

★ Yeniçeri Ocağı’nın yerine Avrupai tarz Asakir-i mansure-i muhammediye adlı yeni bir ocak kurulmuştur.
★ Bu yeni ordunun eğitimi için Avrupa’dan subaylar getirtilmiştir.
2. Mahmut iyice bozulan Yeniçeri Ocağı’na karşı Eşkinci Ocağı’nı kurmuştur.
Yeniçeriler bu ocağın kurulmasına da tepki göstermiştir.
Bu gelişme üzerine halk, ulema ve diğer askeri birliklerin desteğini alan padişah Yeniçeri Ocağı’nı kaldırmıştır (1826). Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılmasına tarihimizde Vakayihayriye (Hayırlı olay) denmektedir. Bektaşi tekkeleri de kapatılmıştır.

✍ Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılmasıyla padişahlar Genç Osman’ın öldürülmesi ile kaybettikleri otoritelerini yeniden güçlendirmişler ve ıslahatların önündeki en büyük engel de ortadan kaldırılmıştır.

★ Ayrıca 1834 yılında Tımarlı sipahilerin boşluğunu doldurmak için Redif Birlikleri kurulmuştur.
★ Rumeli topraklarında Müşirlikler (valilikler) kuruldu ve Redif Birlikleri bunlara bağlandı.

★ Ordu idaresi için Başkomutanlık (Seraskerlik) makamı oluşturuldu. (ilk serasker: RUSÇUKLU HÜSEYİN Paşa)
★ Askeri Bando Okulu açıldı.
★ Mektebitıbbiye ve Harbiye açıldı.
★ İlk kez askeri amaçlı nüfus sayımı yapıldı. (müslüman erkekler - askerlik, gayrümüslim erkekler - cizye)
★ Silah fabrikası açıldı.
★ Dar-ül iurayül askeri kuruldu (YAŞ’ın temeleri)
★ donizetti Mızıka’ı hümayunu kurdu.
✍ 1826 yılında Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılması, yeni kurulacak ordunun henüz teşkilatlanamaması ve 1827’de Navarin’de Osmanlı donanmasının yakılması son derece kötü bir zamana denk geldi. Kara ordusunun önemli bir kısmını, donanmanın ise tamamını kaybeden Osmanlı Devleti bu yıllarda hem Rum isyanı hem de Rus Savaşı ile uğraşmak zorunda kaldı. Rus Savaşı’ nda yenilgiye uğrayarak Yunanistan’ın bağımsızlığını tanımak zorunda kaldı.

59
Q

II. Mahmut - ekonomi ıslahatları

A

★ Maliye ve Ticaret Nezareti kurulmuştur.
★ Dışarıya para çıkışını en aza indirmek için devlet memurlarına yerli kumaş giyme zorunluluğunu getirmiştir.
★ Adil bir vergi sistemi uygulanmaya çalışıldı.
★ Ordunun kıyafet ve ayakkabı ihtiyacını karşılamak için Eyüp’te iplik, Bakırköy’de bez, İzmit’te çuha ve Beykoz’da deri fabrikası kurulmuştur.
★ Yerli tüccarların yabancılarla rekabet edebilmesi için gümrük kolaylığı getirilmiştir.
★ Ülkede karayolu yapımına önem verilmiştir.
★Esnaf işleri için İstanbuldaki İhtisap Ağalığı kuruldu.
★ İngiltere’den ilk buharlı makine geldi.
★ 2. Mahmut Mısır sorununda İngiltere’nin desteğini alabilmek için bu devlet ile 1838 Balta Limanı Ticaret Antlaşması’nı imzalamış ve ekonomi çok büyük darbe yemiştir.

Bu antlaşma Osmanlı’nın giderek dışa bağımlı hale gelmesine sebep olmuş, Osmanlı gelirlerinin çoğu yabancıların eline geçmiş, Türk tüccarlarının rekabet gücünü azaltmış ve Osmanlı pazarlarına yabancı tüccarlar hakim olmuştur.

60
Q

II. Mahmut - eğitim Islahatları

A

★ Medreselerin yanında ilk kez Avrupai tarz okullar açılmıştır.
✍ Bu durum eğitimde ikiliğin ortaya çıkmasına neden olmuş ve kültür çatışmasını ortaya çıkarmıştır.

★ Avrupa’ya öğrenci gönderilmiştir.
★ İstanbul’da ilköğretim erkek çocuklar için zorunlu hale getirilmiştir (1824).
★ Rüştiyeler (ortaokul) ve Mektebi ulumi edebiye gibi orta dereceli okullar açılmıştır.

★Devlet memuru yetiştirmek için Mektebimaarifiadliye, doktor yetiştirmek için Cerrahhane, Tıbhaneiamire, Mektebiflahaneitıbbiye açılmıştır.
★ Askeri okul olan Mektebiharbiye açıldı.
★ Mehter takımının yerine Mızıkayıhümayun (Bando Okulu) açılmış ve Avrupai tarz müzik serbest bırakılmıştır.
★ Takvimivakayi adlı ilk resmi gazete çıkarılmıştır (1831).
★ Diplomat yetiştirmek amacıyla tercüme odaları kuruldu.
★ İlk kez yurtiçi gezi düzenlendi: II. Mahmut İstanbul çevresine gitmiş. Tekirdağ, Çanakkale, Edirne, Rumeli.
Gezileri Sefaratname-i Hayr ve Ayatü-l Hayır eserlerinde kaleme alınmıştır.

61
Q

II. Mahmut dönemi yayın organları

A

Takvim-i Vekayi: ilk resmi gazete

Vekayi Mısırıyye - Mehmet Ali Paşa’nın gazetesi

62
Q

Tanzimat dönemi özellikleri (1839-1876)

A

Eski ve yeni kurumların birarada görev yaptığı bir dönem
Batıcılık ve Osmanlıcılık akımları
Yönetim ve hukuk alanlarında ıslahat yapılmıştır.
Eğitim ve hukuk alanındaki ikilikler derinleşmiştir.

Padişahlar:
Sultan Abdulmecid (1839-61)
Sultan Abdulaziz (1861-1876)
V. Murat (1876)

63
Q

Tanzimat fermanı nedenleri (3 Kasım 1839)

A
  1. yüzyılda Osmanlı Devleti hem içte hemde dışta birçok sorunla uğraşıyordu. Devletin ayakta durabilmesi için Avrupalıların desteğine ihtiyaç vardı. Ama çıkarları gereği Avrupalı devletler bu desteği bir türlü vermiyorlardı. Avrupa desteğinin sağlanması için (özellikle Mısır sorunu) batı kanun ve sisteminin bir şekilde kabul edilmesi gerekiyordu.
    Bu sırada 2. Mahmut vefat etmiş ve Osmanlı tahtına I. Abdülmecit geçmişti. Yenilik çabalarına hız veren bu padişah sadrazamlık makamına getirilen Mustafa Reşit Paşa’nın çalışmaları ile bir ferman hazırlayıp, bu fermanı Gülhane Parkı’nda geniş bir halk topluluğuna okutmuştur. (3 Kasım 1839)

Fermanın Yayınlanış Nedenleri :

★ Mısır sorununda Avrupalı devletlerin desteğini sağlamak
★ Avrupalı devletlerin Osmanlı Devleti’nin içişlerine karışmasını engellemek
★ Rusya’ya karşı Avrupalı devletlerin desteğini sağlamak
★ Rusya’nın Balkanlar’daki etkisini kırmak.
★ Osmanlı idaresindeki halkı kaynaştırarak yeni bir Osmanlı toplumu oluşturmak
★ Devletin modernleşmesini ve demokratikleşmesini sağlamak.

64
Q

Tanzimat fermanı önemli maddeler

A

-fERMAN TEK YÖNLÜ İDARE ÜRÜNÜDÜR.
Teokratik yapı vurgulanmış (şeriata aykırı olamaz)
-Etkileri edebiyat alanında da görülmüştür.
★ Müslüman olsun veya olmasın herkesin can, mal, ırz ve namus güvenliği devlet garantisi altında olacaktır.

✍ Din ayırımı yapılmaksızın herkese eşitlik tanınmıştır.

★ Mahkemeler herkese açık olacak, hiç kimse yargılanmadan, sorgulanmadan cezalandırılmayacaktır.

✍ Artık padişahın her söylediği kanun değildi ve padişahın yetkileri kısıtlanmıştır.

✍ Osmanlı ülkesinde Avrupaitarz hukuk kuralları geçerli olmaya başlamıştır.

✍ İLK KEZ kanun üstünlüğü kabul edilmiştir.
ANAYASAL YÖNETİME GEÇİŞTE İLK AŞAMA
Herkesten gelirine göre ve düzenli bir şekilde vergi toplanacak.

✍ Vergiler eskiden standart olup herkesten aynı miktarda alınırdı. Bu adil olmayan durumun önüne geçilmiştir.

★ Askerlik işleri belli bir düzene konulacak ve askere alma ile terhisler sağlam esaslara göre yapılacaktır.

✍ Askerlikte ocak sisteminden vazgeçilerek askerlik vatan görevi haline getirilmiştir.

✍ Gayrimüslimlerin askere alınması gündeme gelmiştir.

✍ Askerliğin süresi 5 yıl olarak belirlenmiştir.

✍ Bu madde ile gayrimüslimlerin askere alınma durumu ortaya çıkmış ve gayrimüslimler bu duruma tepki göstermişler. Daha sonra gayrimüslimler için askerlikte bedel usulü kabul edilmiştir.

★ Herkes mal ve mülk sahibi olacak, bu mallarını istediğinde satabilecek veya çocuklarına miras bırakabilecektir.

✍ Kişilerin mülkiyet hakkı devlet güvencesi altına alınmıştır.

★ Rüşvet ve adam kayırma (iltimas) yasaklanmıştır.
★ Padişah başta olmak üzere devlet ileri gelenleri bu fermana uyacaklardır.

✍ Bu hüküm ile padişah kendi isteği ile kendi yetkilerini kısıtlamıştır.

65
Q

Tanzimat fermanına tepkiler

A

Fermana Tepkiler

★ Müslüman ve gayrimüslimlerin eşit görülmesi Cidde ve Suriye gibi bölgelerde tepki ile karşılandı.
★ Diğer azınlıklara nazaran daha ayrıcalıklı bir durumda olan Rumlar ayrıcalıklarını kaybedebileceklerinden dolayı fermana tepki ile yaklaşmışlardır.
★ Ferman ile Osmanlı Devleti’nin güçlenmesinden çekinen Rusya fermandan memnun olmamıştır.
Ayrıca Rusya’nın azınlıklar konusunda Osmanlı’yı suçlayacak bahanesi kalmamıştır.
★ Osmanlı’nın Rusya’ya karşı güçlenmesini arzulayan İngiltere bu fermandan memnun kalmıştır.

66
Q

Tanzimat fermanı sonuçları

A

Tanzimat Fermanı’nın Sonuçları

★ Osmanlı ülkesinde kanun üstünlüğü kabul edilmiştir.
★ Tanzimat Fermanı Osmanlı ülkesinde anayasacılığın başlangıcı kabul edilmiştir.
★ Kişisel özgürlükler genişletilmiştir.
★ Bu ferman bir halk hareketi değil, padişahın tek taraflı bazı esasları devlet garantisine alması şeklinde ortaya çıktığından halk tarafından pek anlaşılamamıştır. Fermanın halka anlatılması için Anadolu ve Rumeli’ye bazı memurlar gönderilmiş ve bu şekilde Osmanlı ülkesinde bir aydın sınıfı doğmuştur.
★ Aydınların etkisiyle Osmanlı ülkesindeki Batılılaşma çabaları yoğunlaşmıştır.
★ İnsan hakları konusunda yenilikler yapılmıştır.
★ Sorunlarını tek başına çözemeyeceğini anlayan Osmanlı Devleti, bu fermanla Avrupa ile dost geçinme amacını gütmüştür.

✍ Ferman, Mısır sorunu için İngiltere’nin desteğini alma konusunda amacına ulaşmış ve İngiltere’nin desteğini alan Osmanlı Devleti Mısır Sorunu’nu ve Boğazlar meselesini kendi isteği doğrultusunda çözmüştür.

★ Bu fermandan sonra da Avrupalılar gayrimüslimlerin haklarını takip ediyor görünerek Osmanlı içişlerine karışmaya devam ettiler. Bu fermanın ilanından sonra Avrupa tipi yeni mahkemeler ve okulların açılması, eğitim ve hukuk alanında ikilik doğmasına neden olmuştur.

67
Q

Osmanlı denge siyaseti

A

Ülke sınırlarını ve haklarını dışarıdan gelen saldırılara karşı koruyamayan devletlerin, diğer devletler arasındaki çıkar çatışmalarından yararlanmasına ve diğer devletlerin yardımıyla ayakta durmasına denge siyaseti denir.

NOT :

Napolyon’un Mısır’ı işgali üzerine (1798) İngiltere ve Rusya’nın Osmanlı Devleti’ne yardım etmesi ile Osmanlı ilk kez denge siyasetini uygulamıştır.

68
Q

Islahat Fermanı yayınlanma nedenleri (1856)

A

Bu ferman Tanzimat Fermanı’nın devamı niteliğindedir.
ABDULMECİD tarafından.
Kırım Savaşı esnasında hazırlanmıştır ve Babıali’de okunarak ilan edilmiştir.
nedenler:
Kırım Savaşı’nın görünürdeki nedeni Rusya’nın Ortodoks dünyasının haklarının genişletilmesini Osmanlı Devleti’nden istemesi idi. Bunun için İngiltere, Fransa ve Avusturya, Rusya’nın bahanesini ortadan kaldırmak için 16 Aralık 1855’te Viyana’da toplanarak taslak bir ıslahat metni hazırladılar; fakat bu durumu içişlerine karışma olarak gören Osmanlı Devleti kabul etmemiştir.
Bunun üzerine Osmanlı Devleti kendisi bir ferman hazırlayarak Paris Antlaşması’na yetiştirdi.
Osmanlı’nın amacı bu antlaşmaya azınlıklarla ilgili madde konulmasını engellemekti. Yani, Osmanlı Devleti içişlerine karışılmasını istemiyordu.
-Azınlıkları Osmanlıda tutmak
-Fransız ihtilalinden korunmak
- Tanzimattan istenen sonuçların alınmaması

69
Q

Islahat Fermanı’nın Önemli Maddeleri Şunlardır (1856)

A

★ Mahkemeler herkese açık olacak ve herkes kendi dinine göre yemin edecektir. Karakollar ve hapishaneler ıslah edilecektir.
★ Herkes şirket ve banka kurabilecektir.
★ Gayrimüslimler devlet memuru olabilecektir. Askeri hizmetlere ve okullara alınacaklardır.

✍ Amaç, Osmanlı toplumu arasındaki ayrıcalıkları gidermektir.

★ İşkence, dayak ve angarya kaldırılacaktır.
★ Vergi toplanmasında cizye ve iltizam usulüne son verilecektir. gelir vergisi alınacak.

İltizam: Devletin uzak yerlerdeki toprak gelirlerini açık artırma usulü ile satmasıdır. Bu iş ile uğraşan kişiye de mültezim denir.

★ Gayrimüslimlere geniş manada din ve vicdan özgürlüğü sağlanacak. Banka, okul, kilise, hastane kurabileceklerdir.
★ Müslüman ve gayrimüslimler kanun önünde eşit sayılacaklar.
★ Cizye ve haraç kaldırılacaktır.
★ Hıristiyan unsurlar serbest bir şekilde ayinler yapabilecektir.
★ Hiç kimse din veya mezhep değiştirmeye zorlanmayacak.
★ Müslüman ile gayrimüslimler arasındaki davalara bakmak için karma mahkemeler kurulacaktır.
Uygulamadan hükümet sorumlu.

70
Q

Islahat Fermanı’nın Sonuçları (1856)

A

Hazırlanmasında en etkili: ALİ PAŞA.
- Farman daha ziyade azınlıklarla ilgili olduğu için İmtiyazlar fermanı da denir.
- Tanzimat padişah isteğiyle, bu Avrupa baskısıyla.
★ Bu ferman ile Müslüman ve gayrimüslimler eşit haklara sahip olmuş. Böylece kaynaşmış bir Osmanlı toplumu ortaya çıkmıştır.
★ Ferman, Müslümanlardan ziyade yabancıların haklarını genişletmiş; bu durum Müslüman tebanın tepkisine neden olmuştur.
★ Ferman sonrası açılan okullar zamanla ırkçı bir nesil yetiştirmiş ve bu durum Osmanlı Devleti’nde dağılmayı hızlandırmıştır.
★ Ayrıca patrikhaneye meclis açmak izninin verilmesi gayrimüslimlerde bağımsızlık eğilimini artırmıştır.
★ Avrupalılar yine Osmanlı Devleti’nin içişlerine karışmaya devam etmişlerdir.
★ Islahat Fermanı, Osmanlı toplumunda sosyal, siyasal ve ekonomik anlamda önemli değişimler meydana getirmiştir.

✍ Bu dönemde açılan yabancı okullar isyan hareketlerinde etkili olmuştur.

★ Her türlü resmi yazışmalarda yabancıları küçük düşürücü söz ve deyim kullanılmayacaktır.

✍ Amaç Müslüman, gayrimüslim çatışmasının önüne geçmektir.

★ Rüşvet ve iltimasın (adam kayırma) önüne geçilecektir.
★ Gayrimüslimler belediye ve il genel meclislerine üye olabileceklerdir.

✍ Gayrimüslimler artık yerel yönetime girmişlerdir.
Fakat çoğunlukta oldukları yerlerde yönetimi ele geçirmeleri devletin parçalanmasına neden olmuştur.

★ Gayrimüslimler bedel ödemek suretiyle askerlikten muaf tutulacaklardır.
★ Yabancılar vergilerini düzenli ödemek suretiyle mal mülk sahibi olacak ve bunu miras bırakabileceklerdir.

✍ Bu madde ile Osmanlı ülkesindeki yabancı yatırımlarında hızlı bir artış görülmüştür.

Tanzimat Fermanı ve Islahat Fermanı I. Abdülmecit Dönemi’nde ilân edilmiştir. I. Abdülmecit 1861 yılında ölünce yerine Sultan Abdülaziz geçmiştir.
Sultan Abdülaziz, Osmanlı tarihinde yurt dışına seyahat eden ilk padişahtır. Seyahatinde büyük coşku ile karşılanan padişah Rusya’nın korkunç planlarını Avrupalı devletlere anlatmayı, hürriyet fikirlerinin etkisiyle Türkiye’de medeniyetin ne kadar ilerlediğini Avrupalılara hissettirmeyi hedefliyordu.

71
Q

Abdülaziz Devri’nde ayrıca;

A

★ Kırım Savaşı sonrası en büyük dış borçlanma yapılmıştır.
★ Donanma dünyanın 3. büyük filosu olmuştur.
★ Beylerbeyi ve Çırağan Sarayları yapılmıştır.
★ Ayrıca Bulgaristan, Sırbistan, Karadağ ve Bosna Hersek’te isyanlar çıkmıştır.

72
Q

I. Abdulmecid idari ve adli ıslahatlar

A
Ticaret mahkemeleri
Ticaret kanunu
İstanbul için ilk belediye teşkilatı
İl genel meclisleri
Meclis-i Ali TAnzimat (kanun hazırlama - ıslahat yapma)
Posta nezareti
Muhassıl adlı vergi görevlileri
Polis teşkilatı - iç güvenlik
Edirne - Varna - Kırım arası ilk telgraf hattı

İLTİZAM KALDIRILDI

73
Q

Abdulaziz askeri ıslahatlar

A

Askeri idadiler - lise
Osmanlı ordusu Asakir-i şahane oldu
Askerlik süresi 5 yıla indirildi
Jandarma teşkilatı (umur-u zaptiye) kuruldu.

74
Q

Abdulaziz ekonomik ıslahatlar

A
Bank-ı Dersaadet - İlk osmanlı bankası. Galata sarrafları (1847-1852)
Bank-ı Osmani. İngiliz sermaye. MB
İlk kağıt para: kaime-i nakdiye
Anadoluda ilk demiryolu: İzmir-Turgutlu
Mecidiye adlı para
Kafa kağıdı - kimlik
İlk anonim şirket: şirket-i hayriyye
Arazi kanunnamesi
Rüsumet emaneti: Gümrük teşkilatı
Gedik usulüne son (esnaf dayanışması)
Muhasıllık sistemi geldi: sancağın gelirini toplamak
75
Q

Abdulaziz eğitim ve kültür ıslahatlar

A

darulmuallim: erkek öğr okulları
encümen-i daniş: bilim akademisi. müfredat hazırlıyor.
meclis-i maarif-i umumiye: eğitim düzeni için
mülkiye mektebi: devlet memuru yetiştirmek için
tercüman-ı ahval: ilk özel gazete. şinasi ve agah efendi.
ilk kız rüştiyeleri ve idadiler

76
Q

abdulmecid dönemi yayın organları

A
tercümanı- ahval: ilk özel gazete
tasvir-i efkar: özel gazete
ceride-i havadis: ilk yarı resmi gazete
vekayi tıbbiye: ilk türk dergisi
mecmuayı fünun: münif paşanın bilim dergisi
77
Q

abdulaziz dönemi idari ve adli ıslahatlar

A

Mecelle: ilk medeni kanun hazırlanmaya başladı. 1868’de yürürlüğe girdi.
Nizamiye mahkemeleri: Batı tarzı hukuk. şeri ve ticari davalar hariç, karma mahkemeler
1864 Vilayet Nizamnamesi ve Liva Uygulaması.
Düstur mecmuası. kanun yayınlanması
Şurayı Devlet: danıştay
Divan-ı AHkam_ı Adliye: Yargıtay (fransa örnek alındı)
Beylerbeyi ve Çırağan Sarayları yapıldı.

78
Q

abdulaziz eğitim ve kültür ıslahatları

A

DAruşşafaka Lisesi: Müslüman yetimleri
Maarif-i Umumiye Nizamnamesi: tarih zorunlu
Galatasaray sultanisi
Avrupa seyahatine çıkmış. Operaya gitmiş. vals bestelemiş.
Darulmuallimat: kadın öğretmen okulu
İlk müzah dergisi diyojen: Teodar Kasap
Darülfünun: Osmanlının ilk üniversitesi
İlk resim sergisi: Şeker Ahmet Paşa
Ceride-i Mehakim gazetesi: mahkeme kararları tebliği
İlk kadın romancı Fatma ALiye: Muhadarat romanı

79
Q

Abdulaziz ekonomi ıslahatları

A

AHmet Cevdet paşa öncülüğünde Memleket Sandıkları ve Emniyet sandıkları açıldı. (ziraat bankası temeli)
İlk posta pulu basıldı.
Hilal-i Ahmet Cemiyeti (yaralı ve hasta askerler)
ISlah-ı Sanayi Komisyonu: küçük sanayi dallarını korumak
İlk Türk Fuarı: Sergi-i Umum-u Osmani

80
Q

Ahmet Cevdet Paşa

A

Tanzimat dönemi resmi tarih yazıcısı
Mecelle Medeni Kanununu yazdı
Osmanlı tarihi 12 cilt: TArih-i Cevdet’i yazdı.
Kavalid-i Osmaniye dilbilgisi kitabını yazdı
Kısas-ı Enbiya: peygamberler tarihi
Fatma Aliye’nin babası

81
Q

Fatma aliye

A

ilk Türk kadın romancı
Çevirilerinde Mütercime-i Meram takma adını kullandı
Ahmet Mithat ile Hayal ve Hakikat romanını yazdı
1892 yılında Muhaddarat adı ile kendi adının geçtiği ilk romanını yazdı.

82
Q

sultan abdulmecid

A

sarayda ilk batılı müzik dersi alan padişah
sarayında müzik takımı, küçük bir tiyatro ve operet teşekkülü bulundurmuştur
hat ve resim dersi almıştır
ilk liseleri ve türk müzesini kurdurmuştur.
ilk belediye teşkilatını kurdurmuştur

83
Q

sultan abdulaziz

A

en çok uğraştığı konu: donanma modernizasyonu. Avrupa kredilerinin çoğu buna gitmiş. dünyanın 3. büyük filosu oluşturulmuş.
Sultan selimden sonra Mısıra ilk ve tek giden padişah
Batıya ziyaret yapan ilk ve tek padişah. III. Napolyonun resim sergisi davetine gitmiş. İngiltere, Belçika, Almanya, Avusturya-Macaristana gitmiş.
Wagnerin Bayreuth operasına maddi yardımda bulunmuş ve davet edilmiştir.
KArarname-i ALi ile İLK KEZ basına sansür uygulamıştır.

84
Q

abdulaziz dönemi yayın organları

A

terakki-i mukadderat: ilk kadın dergisi
diyojen: ilk mizah dergisi (teodor kasap)
hadika: ilk sansür uygulanan gazete
ayine-i vatan: Mehmet Akif Ersoy’un çıkardığı ilk resimli gazete
Muhbir: Ali SUavi’nin çıkardığı, inkılap fikirlerini ilk yayan gazete

85
Q

I. Meşrutiyet ilan süreci

A

Tanzimatla birlikte başlayan Batılılaşma hareketi, eşitlik, özgürlük, demokrasi, vatan ve millet gibi kavramları işleyen, adına Jön Türk ya da Genç Osmanlılar denilen bir kuşak yetiştirdi. Bu dönemde öne çıkan Namık Kemal, Mithat Paşa, Şinasi ve Ziya Paşa gibi düşünürlerin söz ve yazıları toplumu derinden etkiledi.

Jön Türkler’e göre Osmanlı Devleti’nin dağılmaması için siyasi yapıda köklü bir değişime ihtiyaç vardı.
Anayasal parlamenter sisteme geçmekle birçok önemli sorunun kendiliğinden çözüleceğine inanılıyordu.
Meşrutiyet yanlıları Abdülaziz’i tahttan indirmeye karar verdiler. Hüseyin Avni Paşa, Mütercim Rüştü Paşa, Mithat Paşa, şeyhülislam Hasan Hayrullah Efendi ve Kayserili Ahmet Paşa’nın liderlik ettiği bir grup bir saray darbesi ile Abdülaziz’i tahttan indirdi; fakat V. Murat’ın psikolojik sorunlarından dolayı yerine 2. Abdülhamit getirildi.
Meşrutiyet: Saltanat ile yönetilen ülkelerde padişahın başkanlığında oluşturulan parlamento sistemine denir.
Meşrutiyetin ilan edilmesinde Jön Türkler etkili olmuştur.
Eğer meşrutiyet ilan edilirse;

  1. Meşrutiyetin İlanı★ Avrupalı devletlerin Osmanlı’nın içişlerine karışması engellenecekti.
    ★ Ayrıca imparatorluğun dağılması da önlenmiş olacaktı.
    Padişah 2. Abdülhamit 23 Aralık 1876’da 119 maddeden oluşan Kanunuesasi’yi ilan ederek Meşrutiyet yönetimini başlatmıştır.
    ★ Kanunuesasi 119 maddeden oluşmaktadır.
    Anayasa hazırlanırken Belçika, Prusya ve Fransa anayasaları örnek alınmıştır.
    ★ Anayasa Komisyonu Başkanı Mithat Paşa’dır.
86
Q

I. meşrutiyet ilan sebepleri

A

parçalanmaktan kurtulmak
Fransız ihtilalinin etkilerini engellemek
Osmanlıcılık çerçevesinde halkı elinde tutmak
Tershane (İstanbul) konferansında Osmanlı aleyhine karar çıkmasını engellemek

87
Q

en kısa tahtta kalan padişah

A

V. murat: 3 ay. akli dengesi bozuk.

88
Q

yeni osmanlıların ilk derneği

A

İttihad-ı Osmani

89
Q

I. Meşrutiyet ilanı ile:

A

Osmanlıda ilk kez rejim değişti.
Yönetime ilk kez parlamento (meclis-i umum) kavramı girmiş oldu.
İlk kez halk padişahın yanında yönetime katıldı.
Meclis gruplarının çoğunu hristiyanlar oluşturdu.
Türk tarihinde ilk kez anayasa (Kanun-i esasi) ilan edildi.

90
Q

Kanuni esasi önemli maddeleri

A

Kanunuesasi’nin Önemli Bazı Maddeleri Şunlardır :

★ Meclis, Mebusan Meclisi ve Ayan Meclisi’nden oluşacaktır.

✍ Ayan meclisi üyeleri seçimle değil de atama yoluyla belirlendiğinden ulusal egemenlik ile bağdaşmaz.

Mebusan Meclisi: Her 50 bin erkeğe bir üye düşecek şekilde oluşmuştur. Seçimler 4 yılda bir yapılır. Bu meclisin üyeleri sadece seçildiği bölgeyi değil tüm Osmanlı toplumunu temsil eder.

★ Meclisi açma kapama yetkisi padişaha aittir. Padişah istediği zaman meclisi kapatabilecekti. Hükümet meclis karşı değil padişaha karşı sorumludur.

✍ Padişahın iradesi halkın iradesinden daha üstün duruma gelmiştir.

★ Anayasada kişisel hak ve özgürlükler olan inanç öğrenim, öğretim, vergi, yasal eşitlik gibi konulara da yer verilmiştir.

✍ Anayasanın ilan edilip meclisin açılması ile Osmanlı Devleti tarihinde yönetim alanında ilk kez değişme olmuş ve halk padişahın yanında yönetime ortak olmuştur.

★ Bu ilk mecliste isyan etmelerini engellemek için azınlıklara da temsil hakkı verilmiştir.

91
Q

Kanuni esasiye göre padişah ne yapabilir

A
savaş ve barışa karar verebilir
komutan atayabilir
para bastırabilir
hükümet atayabilir
meclis açıp kapatabilir
kanun veto edebilir
af çıkarabilir
kişileri sürgüne gönderebilir
92
Q

ilk mebusan meclisi:

A

69 müslüman 46 gayrimüslim toplam 115 vekil
ayan meclisi üye sayısı 26
ilk başkanı Ahmet Vefik paşa, ayan meclisi ilk başkanı server paşa
mebusan açık oturum, ayan meclisi kapalı oturum.

93
Q

istibdata giden yol

A

rejimin değişmesi ne halkı memnun etmiş ne avrupayı.
Osmanlı Rus savaşının kaybedilmesi mecliste karışıklık yapmışç
gayrimüslim vekiller padişahı eleştirince meclis feshedilmiş.
1878-1908: İstibdat dönemi

94
Q

kanuni esasinin ilanı

A

23 aralık 1876

95
Q

ilk seçimler ve meclisi mebusanın açılması

A

19 mart 1877

96
Q

kanuni esasinin yürürlükten kaldırılması

A

14 şubat 1878

97
Q

istibdat dönemi (1878-1908)

A

30 yıl boyunca II. Abdulhamitin tek başına iktidarda kaldığı süreçtir.

  • muharrem kararnamesi: borçların ödenmesi belirlenmiştir.
    Düyun-u Umumiye kurulmuştur.
  • Osmanlı yeraltı ve yerüstü kaynakları İngiliz, FRansız ve ALman şirket ve bankalara bırakılmıştır.
  • Ermeniler İLK KEZ Erzurumda isyan etmiş, bu sebeple Hamidiye ALayları kurulmuştur.
    İslamcılık resmi devlet politikası
  • Yıldız İstihbarat Teşkilatı (Jurnal) kurulmuştur.
  • Mecelle (Medeni Kanun) Hukuk mektebinde ders olarak okutulmuştur.
  • Erkan-ı Harbiye Vekaleti kurulmuştur.
  • Tarih-i Osmani Encümeni kurulmuştur.
    Osman hamdi bey Müzeyi humayun başına getirilmiştir.
    Sanayii Mefise Mektebi ve İstanbul arkeoloji müzesi (Asarı Atika) kurulmuştur.
    Basına sansür uygulanmış, birçok basın yasaklanmıştır.
    Alman parası ile Berlin-Bağdat demiryolu şnşaatına başlanmıştır.
    Ziraat bankası
    darulaceze
    PTT’ye ilk kez havale kalemi gelmiştir. Fransaya öğrenci gönderilmiştir.
    Şehir postaları kurulmuştur.
    İstanbula telefon gelmiş ve 3-5 eve konulmuştur.
    Şişli Eftal Hastanesi
    İlk deniz müzesi
    Reji idaresi kurulmuştur.
98
Q

çırağan baskını

A

ali suavi ve II. abdulhamit karşıtları V. muratı tutulduğu çırağan sarayından kaçırmaya çalışmış. V. murat gelmemiş. çatışmada ali suavi ve 60 kadar adamı öldürüldü.

99
Q

II. abdulhamit dönemi şükufezar

A

yazarları tamamen kadın olan dergi

100
Q

II. abdulhamit dönemi sabah

A

İLK KEZ miladi tarih kullanan gazete

101
Q

II. abdulhamit dönemi tercuman-ı hakikat

A

ahmet mithat efendinin gazetesi

102
Q

II. abdulhamit dönemi demet

A

halide edip öncülüğünde basılan dergi

103
Q

II. abdulhamit dönemi meşveret

A

ali rıza beyin pariste çıkardığı gazete

104
Q

II. abdulhamit dönemi mizan

A

murat bey tarafından çıkarılan ittihatçi muhalifi gazete

105
Q

II. abdulhamit dönemi serbesti

A

mevlanzade tarafından çıkarılan gazete

106
Q

II. abdulhamit dönemi şurayi ümmet

A

ittihatçi yayın organı

107
Q

II. abdulhamit dönemi volkan

A

31 mart olayını etkileyen gazete

108
Q

II. abdulhamit dönemi sırat-ı müstakim

A

mehmet akif yönetiminde çıakrılan ve sonra adı sebiülreşad olan gazete

109
Q

II. abdulhamit dönemi kadınlara mahsus

A

fatma aliyenin yazarlık yaptığı dergi

110
Q

II. abdulhamit dönemi ikdam

A

ahmet cevdet çıkardı.

111
Q

30 ekim 1875 ramazan kararnamesi

A

kırım savaşından sonra alınan borçlar iyi değerlendirilemiyor, ne para ne faizi ödenemiyor. bu bir geriödeme planı. ama bir yıl sonra borç geri ödemeleri tamamen durduruluyor.

112
Q

20 aralık 1881 muharrem nizamnamesi (kararnamesi)

A

devlet borç ödemesi için devlet iktisadi faaliyetlerinin yönetimini yabancıların kontrolüne vermiştir.

113
Q

düyunu umumiye gelirleri

A
reji
rumeli
demiryolu
tuz maden ispirto
kabotaj
114
Q

şeref sürgünleri (1897)

A

harp okulu öğrencilerinin askeri mektepler nazırına yapmayı planladıkları suikast suya düşünce II. abdulhamit 78 kişiyi Şeref Vapuruna bindirip Fizan’a gönderiyor.

115
Q

II. abdulhamit lakabı:

A

Marifetperver: çok okul açtı diye

116
Q

balkan bunalımı

A

1875te avusturya kışkırtmasıyla bosna hersekte başlayan süreç
bulgar, sırp, karadağ bölge isyanlarıyla devam etmiş.