LP HC 2 Flashcards
Triangle model van lezen
Plaut et al. stelden dat leren lezen draait om een ‘driehoek’. In die driehoek staan:
* Orthografie – grafische spelling, de letters en tekens die je gebruikt om een woord te vormen
* Fonologie – hoe het woord klinkt, dit gaat dus om de verklaring van de letters
* Semantiek – de betekenis van woorden die gevormd worden door die letters
Als één van de hoeken van het triangel model wegvalt dan…
Kunnen er problemen ontstaan bij het leren lezen
hoe leren kinderen lezen volgens het triangel model (ook automatisering en woordherkenning benoemen in je antwoord)
Kinderen leren lezen doordat ze een koppeling maken tussen de drie ‘hoeken’. Naarmate die koppeling verder ontwikkelt, gaat dit automatisch. Uiteindelijk is er daarom sprake van woordherkenning. Dit betekent dat de koppeling tussen orthografie, fonologie en de semantiek onbewust gemaakt wordt.
wat is het duaal-route model
Colthearts en Castles bouwen verder op het woordherkenningsprincipe. Zij spreken van twee verschillende routes, waarmee mensen lezen.
1. Directe route: er is sprake van woordherkenning.
2. Indirecte route: onbekende woorden en pseudowoorden worden bewust spellend gedecodeerd.
Wat gebeurt er in de hersenen tijdens het lezen?
Bij het lezen zijn er drie gebieden in de hersenen van belang:
* Anterior region
* Temporo-parietal (dorsal) region
* Occipito-temporale (ventral)
- Anterior region: fonologie
- Temporo-parietal (dorsal) region: integratie van orthografie, semantiek en fonologie ( oftewel de indirecte route)
- Occipito-temporale (ventral) region: woord identificatie ( oftewel de directe route)
wat houden de ondersteuningsniveaus van lezen in?
De opbouw van de ondersteuningsniveaus (ON) loopt van de school naar specifieke zorg. Er zijn vier ondersteuningsniveaus:
1. Onderwijs in de groep gericht op lezen en spellen
2. Extra aandacht in de vorm van verlengde instructie en begeleide inoefening door de leerkracht in de klas
3. Specifieke interventie op de school, dit kan zowel individueel als in een kleine groep.
Als voorgaande ON allemaal niet helpen en de school tot kan aantonen, komt het kind in aanmerking voor de diagnostiek.
4. Nadat een kind gediagnosticeerd is, krijgt het gespecialiseerde behandeling.
definitie van dyslexie
Dyslexie is een specifieke leerstoornis die zich kenmerkt door een hardnekkig probleem in het aanleren van accuraat en vlot lezen en/of spellen op woordniveau, dat niet het gevolg is van omgevingsfactoren en/of een lichamelijke, neurologische of algemene verstandelijke beperking.
er bestaan exclusiefactoren van dyslexie.
Wat zijn exclusiefactoren?
Welke exclusiefactoren zijn er voor dyslexie
Er bestaan exclusiefactoren: factoren die het moeilijk maken om een diagnose te stellen.
* Verstandelijke beperking
* Doof- en slechthorendheid
* Blind- of slechtziendheid
* Neurologische stoornissen
* Onvoldoende beheersing instructietaal
* Algemene omgevingsfactoren (inadequaat onderwijs)
wat is een kanttekening bij een migratieachtergrond en exclusiefactoren
Kanttekening: migratieachtergrond is geen exclusiefactor voor dyslexie. Het niet (goed) spreken van de taal waarin de instructie voor het leren lezen wordt gegeven is dat echter wel.
wat is Protocol dyslexie en behandeling 3.0 (PDDB versie 3.0)
Sinds januari 2022 wordt het Protocol dyslexie en behandeling 3.0 (PDDB versie 3.0) gehanteerd bij het stellen van een diagnose dyslexie. Vanaf deze versie is comorbiditeit ook meegenomen in het stellen van de diagnose.
wanneer krijgen kinderen toegang tot de vergoede dyslexiezorg?
Kinderen die bij het woordlezen scoren onder de 6,7%, krijgen toegang tot de vergoede dyslexiezorg.
wanneer krijgt een kind geen toegang tot de vergoede dyslexiezorg maar heeft het kind (waarschijnlijk) wel dyslexie?
Kinderen die bij het woordlezen tussen de 6,7% en de 10% scoren, krijgen geen toegang tot de vergoede dyslexiezorg.
wat is ernstige dyslexie?
Er zijn geen twee soorten dyslexie, de benaming ernstige dyslexie betekent alleen dat je toegang hebt tot de vergoede zorg.
wanneer komt een kind in aanmerking voor diagnostiek?
Als alle voorgaande ON (1,2,3) niet helpen en de school tot kan aantonen, komt het kind in aanmerking voor de diagnostiek. Nadat een kind gediagnosticeerd is, krijgt het gespecialiseerde behandeling.
om de ernst van de situatie aan te tonen en om in aanmerking te komen voor de VERGOEDE diagnostiek, moeten er een aantal dingen worden aangetoond
Om de ernst van de situatie aan te kunnen tonen, moet de leerling drie keer op rij bij de laagste 10% van de CITO-scores zitten. Daarover moet de school dan een schooldossier opbouwen en deze doorsturen naar de regionale poortwachter. Als de poortwachter goedkeurig geeft, heeft de leerling recht op de vergoede diagnostiek.
