Mechaniczne opracowanie kanałów Flashcards

Question 1

Q

Co w 1967 przedstawił Schilder?

Answer

A

zasady postępowania opracowania jamy zęba, które obejmowały oczyszczenie kanału i nadanie kształtu stożka

Question 2

Q

Jakie cele opracowania kanałów korzeniowych przedstawił Raport Europejskiego stowarzyszenia Endodontycznego z 2006 (uaktualnienie wcześniejszego raportu z 1994)?

Answer

A

usunięcie zawartości z jamy zęba, wyeliminowanie mikroorganizmów
nadanie kształtu kanału/ów

Question 3

Q

Jakich wymagań dotyczących opracowania systemu kanałowego należy przestrzegać?

Answer

A

zachowanie oryginalnego przebiegu kanału (przez równomierne poszerzanie ścian)
zachowanie pierwotnego położenia i wielkości otworu fizjologicznego
kanał powinien zwężać się w kierunku wierzchołka
zachowanie pierwotnej długości kanału (kanał powinien się kończyć w miejscu przewężenia)
długość na jaką został opracowany powinna zgadzać się z wcześniej ustaloną długością roboczą

Question 4

Q

Jakie czynności stosujemy by zrealizować założenia opracowania jamy zęba?

Answer

A

opracowanie mechaniczne systemu kanałowego
płukanie jamy zęba
odkażanie
postępowanie z warstwą mazistą

Question 5

Q

Z jakich części składa się opracowywanie kanału?

Answer

A

oczyszczenie kanału (clearing) i ukształtowanie (shaping)

Question 6

Q

Co jest celem oczyszczenia kanału?

Answer

A

usunięcie zawartości kanału:
• żywej lub celowo zdewitalizowanej miazgi
• zainfekowanych mas zgorzelinowych
• przeszkód znajdujących się w kanale (zwapnień, nieszczelnego wypełnienia, złamanych narzędzi)

Question 7

Q

Co jest celem ukształtowania (i poszerzenia) kanału?

Answer

A

nadanie mu kształtu pozwalającego na skuteczne jego wypłukanie, a następnie szczelne wypełnienie

w przypadku kanałów zainfekowanych preparacja ścian kanału zapewnia jednocześnie usunięcie zainfekowanej zębiny

Question 8

Q

Dlaczego nie stosujemy wyłącznie mechanicznego opracowywania kanałów?

Answer

A

część jego powierzchni nie zostaje w ogólne opracowana (30-40% powierzchni kanału)
nie jest możliwe opracowanie kanałów bocznych, anastomoz ani wąskich zachyłków kanału

→ mechaniczne opracowanie zawsze należy wspomóc płukaniem (chemicznym opracowaniem kanału)

Question 9

Q

Od czego zależy wybrana technika opracowania kanałów korzeniowych?

Answer

A

od anatomii jam zębowych
od planowanego sposobu ich wypełnienia
w mniejszym stopniu od stanu miazgi przed podjęciem leczenia

Question 10

Q

Jak daleko należy opracować kanał korzeniowy?

Answer

A

do otworu fizjologicznego (0,5-0,7 mm przed otworem anatomicznym)

Question 11

Q

Czy leczenie endo możemy przeprowadzić bez koferdamu?

Answer

A

nie, leczenie zawsze przeprowadzamy w warunkach pełnej izolacji pola przed dostępem śliny

Question 12

Q

Które rozmiary wg ISO narzędzi powinny być jednorazowe?

Answer

A

06 - 15 (szybko ulegają zużyciu)

Question 13

Q

W jaki sposób “przechowujemy” narzędzia w trakcie leczenia endo?

Answer

A

w (jeżyku) naczyniu z płynem odkażającym, którym może być: 
• 2% chlorheksydyna
• woda utleniona
• 70% alkohol izopropylowy
• 1-2% roztwór podchlorynu sodu

→ przesuwając narzędzie przez napiętą w naczyniu gąbkę przytrzymaną pierścieniem zaciskowym, oczyszczamy je mechanicznie z zanieczyszczeń pozostających na nim po wyjęciu z jamy zęba

Question 14

Q

Dlaczego należy ustalić długość roboczą przed przystąpieniem do ostatecznego opracowania kanału?

Answer

A

uniknięcie uszkodzenia tkanek okw
uniknięcie przepchnięcia mas zgorzelinowych poza otwór anatomiczny
zmniejszenie prawdopodobieństwa pozostawienia resztek miazgi wewnątrz kanału
zapewnia prawidłowe i szczelne wypełnienie

Question 15

Q

Czym jest IAF?

Answer

A

initial apical file = początkowy pilnik roboczy (PPR)
rozmiar pierwszego narzędzia, które wprowadzone do kanału korzeniowego na długość roboczą ulega delikatnemu zakleszczeniu → jest w pewnym przybliżeniu zgodny ze średnicą kanału w okolicy otworu wierzchołkowego

Question 16

Q

Czym jest MAF?

Answer

A

master apical file = główny pilnik roboczy (GPR)
rozmiar ostatniego narzędzia wprowadzonego podczas opracowywania na pełną długość roboczą → odpowiada maksymalnej średnicy poszerzenia kanału w okolicy otworu fizjologicznego

Question 17

Q

Czym jest FF?

Answer

A

final file - największy instrument wprowadzony do kanału, niesięgający pełnej długości roboczej, zazwyczaj o 2-4 rozmiary większy od MAF

Question 18

Q

W jaki sposób należy zdjąć sklepienie komory?

Answer

A

tępo zakończonym wiertłem w kształcie walca, umocowanym na końcówce wolnoobrotowej, prowadząc je po obrzeżach komory

→ jest to szczególnie trudne w zębach wielokanałowych ze zobliterowaną jamą zęba, kiedy środkowa część sklepienia łączy się z dnem komory → w takich przypadkach wiertło należy zawsze kierować najpierw w stronę największego kanału

Question 19

Q

W jaki sposób usuwamy miazgę komorową?

Answer

A

używając wydrążacz lub maszynowo różyczką, w rozmiarze dobranym do wielkości komory zęba, tym samym wiertłem należy opracować ściany boczne (od strony dna komory w kierunku sklepienia) → należy dokładnie usunąć resztki miazgi z zachyłków komory (szczególnie u ludzi młodych) → pozostawienie martwej tkanki powoduje trwałe przebarwienie korony zęba

Question 20

Q

Czym może skutkować pozostawienie martwej miazgi w jamie zęba?

Answer

A

powoduje trwałe przebarwienie korony zęba

Question 21

Q

Jakie znaki świadczą o prawidłowym opracowaniu dna komory?

Answer

A

ciemnoszary kolor dna, które stanowi figurę geometryczną, o wierzchołkach wyznaczonych przez ujścia kanałów

→ warunkiem sukcesu w leczeniu endo jest odnalezienie wszystkich jść kanałowych

Question 22

Q

Jakie czynności mają umożliwić odnalezienie wszystkich ujść kanałowych?

Answer

A

dokładna analiza zdjęcia RTG
znajomość anatomii systemu kanałowego
dobre oświetlenie dna komory
praca z wykorzystaniem lusterka przedniopowierzchniowego, zgłębnika endo, urządzeń powiększających

Question 23

Q

Jak można sobie pomóc w trudnych sytuacjach (np. zobliterowana jama zęba) by znaleźć wszystkie ujścia kanałowe?

Answer

A

można podjąć próbę wybarwienia ujść kanałowych za pomocą 1-2% błękitu metylenowego lub innego gotowego barwnika → barwnik należy pozostawić w komorze na około 5 minut, następnie dokładnie go wypłukać i osuszyć komorę → miejsca ujść kanałów powinny zostać intensywniej wybarwione

Question 24

Q

W jaki sposób sposób należy opracować ujścia kanałowe?

Answer

A

za pomocą małej różyczki o długości 25 mm lub specjalnymi poszerzaczami ujść kanałowych (gates)

Question 25

Q

W jaki sposób należy usunąć miazgę z kanału?

Answer

A

• miazgociągiem → narzędzie wprowadza się w ciągłym kontakcie ze ścianą kanału do 2/3 długości kanału (pamiętając aby grubość narzędzia była dostosowana do średnicy kanału - można w tym celu posłużyć się zdjęciem RTG, a ostatecznej oceny dokonać podczas próby wprowadzenia narzędzia do jamy zęba), następnie obracając miazgociąg, nawija się miazgę i jednym ruchem wyciąga narzędzie z kanału

→ w kanale o dużej średnicy w celu prawidłowego usunięcia miazgi bezpieczniej jest użyć dwa cienkie miazgociągi (zamiast jednego grubego), wprowadzając je wzdłuż przeciwległych ścian kanału, wykonać lekki ruch skręcenia i wyciągnąć je wraz z miazgą

• poszerzaczem Kerra - przed przystąpieniem do usunięcia miazgi poszerzaczem Kerra konieczna jest dokładna znajomość długości zęba, narzędzie wprowadza się w kontakcie ze ścianą kanału do otworu fizjologicznego, następnie wykonuje się obrót w celu nawinięcia miazgi, a wierzchołek narzędzia podczas tego ruchu powoduje odcięcie tkanki w otworze fizjologicznym → rana cięta powstała w ten sposób, odpowiednio zabezpieczona, szybciej ulegnie wygojeniu

Question 26

Q

Do czego może dojść przy użyciu zbyt cienkiego miazgociągu?

Answer

A

można je łatwo przepchnąć poza wierzchołek

Question 27

Q

Do czego może dojść przy użyciu zbyt grubego miazgociągu?

Answer

A

wprowadzone na niewielką głębokość spowoduje poszarpanie miazgi zamiast jej usunięcia w całości

Question 28

Q

W którym miejscu miazga ulega oderwaniu przy prawidłowym jej usunięciu przy użyciu miazgociągu?

Answer

A

przy prawidłowo wykonanym zabiegu miazga zostanie usunięta w całości, a jej oderwanie nastąpi w miejscu przewężenia = w otworze fizjologicznym

Question 29

Q

Co należy zrobić jeżeli zabieg usunięcia miazgi w całości nie powiedzie się?

Answer

A

w zasadzie to nic, będzie ona usuwana w częściach podczas echaniczno-chemicznego opracowania kanału

→ w przypadku miazgi w stanie martwicy i w kanałach wąskich często pomija się zabieg ekstyrpacji miazgi, a jej usunięcie odbywa się równocześnie z kształtowaniem jamy zęba

Question 30

Q

Kiedy można pominąć zabieg ekstyrpacji miazgi przed przystąpieniem do chemo-mechanicznego opracowania kanału?

Answer

A

w bardzo wąskich kanałach

* w przypadku miazgi w stanie martwicy

Question 31

Q

Jakim rodzajem narzędzi (ze względu na “napęd”) możemy opracować mechanicznie kanał?

Answer

A

narzędziami ręcznymi

* narzędziami maszynowymi → przed użyciem narzędzi maszynowych konieczne jest ręczne opracowanie kanału do 10-15 wg ISO

Question 32

Q

Czy można rozpocząć mechaniczne opracowywanie kanału narzędziami maszynowymi bezpośrednio po usunięciu miazgi?

Answer

A

nie, konieczne jest ręczne opracowanie kanału do 10-15 wg ISO

Question 33

Q

Ogólne zasady przy opracowywaniu kanałów korzeniowych:

Answer

A

stosuje się kolejne rozmiary narzędzi (od IAF o 5 do FF)
żadnego narzędzia nie należy stosować nadmierną liczbę razy
należy tak kształtować kanał, aby zachować jego naturalny przebieg i położenie otworu fizjologicznego
narzędziami pracuje się wewnątrz jamy zęba (nie należy przechodzić poza otwór wierzchołkowy) = ustalenie długości roboczej
kanały opracowuje się w środowisku wilgotnym, często i obficie płucząc jamę zęba
opracowanie kanału powinno kończyć się na granicy cementowo-zębinowej = w okolicy otworu fizjologicznego → zasada nieposzerzania okolicy otworu fizjologicznego ma ogromne znaczenie na przebieg leczenia endo i jego wyniki
poszerzenie kanału powinno być indywidualne dla każdego zęba → kanały zakażone opracowuje się zawsze szerzej, co wynika z konieczności mechanicznego usunięcia zakażonej tkanki
przed użyciem narzędzi maszynowych należy opracować kanał narzędziami ręcznymi przynajmniej do 10-15 wg ISO

Question 34

Q

Co warunkuje użycie narzędzia jako FF?

Answer

A

prawidłowe, według oceny lekarza, opracowanie kanału

* minimum 30-35

Question 35

Q

Kiedy można przejść do większego rozmiaru narzędzia podczas opracowywania kanału?

Answer

A

gdy poprzednie narzędzie swobodnie porusza się w kanale

Question 36

Q

Co powoduje tępienie narzędzi kanałowych?

Answer

A

opracowywanie kanału (a nie proces sterylizacji) - szczególnie dotyczy to narzędzi o niskiej numeracji, które są znacznie cieńsze i przez to bardziej narażone na stępienie i złamanie

Question 37

Q

Czy proces sterylizacji prowadzi do stępienia narzędzi kanałowych?

Question 38

Q

Które narzędzia kanałowe są najbardziej narażone na stępienie i dlaczego?

Answer

A

instrumenty o niskiej numeracji → są znacznie cieńsze i przez to bardziej narażone na stępienie i złamanie, ponadto są stosowane w najtrudniejszych do opracowania wąskich lub zobliterowanych kanałach, co powoduje nadmierne ich zużycie

Question 39

Q

Ile razy można używać narzędzi kanałowych o poszczególnych rozmiarach?

Answer

A

08-10 wyłącznie jednorazowo (według str 215 jednorazowe są narzędzia 06-15)
15-25 - dwukrotnie
> 30 jeżeli nie są uszkodzone, mogą być używane kilkakrotnie

Question 40

Q

W jaki sposób pracujemy narzędziami podczas kształtowania kanału, by zachować jego naturalny przebieg i położenie otworu fizjologicznego?

Answer

A

kanał opracowuje się jak najmniej w okolicy otworu fizjologicznego, a jak najwięcej przy ujściu
każde narzędzie należy wsuwać do okolicy otworu fizjologicznego bez nadmiernego użycia siły (jeżeli tak nie jest, należy użyć narzędzia o mniejszym rozmiarze)

Question 41

Q

Czym jest perforacja wierzchołka?

Answer

A

przejście narzędziami poza otwór anatomiczny

→ jest najczęstszą przyczyną powikłań bólowych ze strony tkanek okw

Question 42

Q

Dlaczego kanały korzeniowe opracowuje się w wilgotnym środowisku?

Answer

A

by nie doszło do zablokowania resztek miazgi i zębiny, które mogłyby przeszkadzać we właściwym opracowaniu i wypełnieniu kanału
zmniejsza ryzyko zaklinowania lub złamania narzędzia

Question 43

Q

Jaka jest ogólna zasada zmiany rozmiarów narzędzi w kanale?

Answer

A

IAF
IAF +5
IAF + 10
IAF + 15 = MAF
MAF + 5
MAF + 10
MAF + 15 = FF

Question 44

Q

Jakie wyróżniamy podejścia do mechanicznego opracowania kanału?

Answer

A

od korony do wierzchołka (koronowo-wierzchołkowa): step down, crown down pressurless, double flare
od wierzchołka do korony (wierzchołkowo-koronowa): metoda tradycyjna, step back, balanced force

Question 45

Q

Jaki kształt ma optymalnie ukształtowany kanał?

Answer

A

kształt stożka, którego podstawa skierowana jest dokoronowo, a wierzchołek znajduje się w okolicy otworu fizjologicznego → ostateczny kształt kanału powinien stanowić jego dokładną replikę o zwiększonych wymiarach

Question 46

Q

Na czym polega metoda tradycyjna opracowania kanałów korzeniowych?

Answer

A

wszystkie narzędzia wprowadzamy na pełną długość roboczą

Question 47

Q

Po ilu narzędziach można zakończyć opracowywanie kanału niezakażonego?

Answer

A

po ustaleniu pierwszego narzędzia, wystarczy zastosować trzy kolejne narzędzia (cztery narzędzia w sumie) / według Jańczuka zawsze przynajmniej sześć narzędzi
w kanałach bardzo wąskich, zawsze dążymy do optymalnej szerokości = przynajmniej 25-30 wg ISO

Question 48

Q

Kiedy można zakończyć opracowywanie kanałów zakażonych?

Answer

A

gdy ostatnie użyte narzędzie z trudem osiąga okolicę otworu fizjologicznego, a wiórki zębiny są już czyste i ściana kanału jest gładka → wraca się wówczas do numeru poprzedniego i kończy mechaniczne opracowanie kanału

Question 49

Q

Jakie wady ma opracowywanie kanału metodą tradycyjną?

Answer

A

może dochodzić do zniekształceń pierwotnego przebiegu kanału (stosując coraz większe, a tym samym coraz sztywniejsze narzędzia, prostuje się oryginalną krzywiznę i powoduje przemieszczenie światła kanału i perforację wierzchołka) → metoda ta może być prawidłowo przeprowadzona tylko w kanałach prostych, okrągłych i o małej średnicy
nadmierne opracowanie części wierzchołkowej kanału → nie można wykorzystać tej metody w zębach o wąskim wierzchołku korzenia
niewielkie usunięcie zębiny w części koronowej

Question 50

Q

W jakich kanałach można prawidłowo przeprowadzić opracowanie metodą tradycyjną?

Answer

A

w kanałach prostych, okrągłych o małej średnicy → w kanałach szerokich poleca się okrężne poszerzanie kanału

Question 51

Q

W jaki sposób należy pracować w szerokich kanałach o owalnym przekroju aby uzyskać kształt stożka metodą tradycyjną?

Answer

A

poleca się okrężne poszerzanie kanału → polega na wprowadzeniu narzędzia na długość roboczą i wykonywaniu ruchów posuwisto-zwrotnych z jednoczesnym naciskiem na wszystkie ściany

Question 52

Q

Dlaczego nie należy opracowywać zębów z wąskim wierzchołkiem korzenia metodą tradycyjną?

Answer

A

wskutek nadmiernego poszerzenia części przywierzchołkowej może dojść do perforacji korzenia lub nawet złamania wierzchołka

Question 53

Q

Jaki kształt uzyskuje kanał w wyniku opracowania metodą tradycyjną?

Answer

A

bardziej cylindryczny niż stożkowaty

Question 54

Q

Jaki wpływ na wypełnianie kanału ma uzyskanie jego cylindrycznego kształtu?

Answer

A

może z powodzeniem być wypełniony pojedynczym ćwiekiem gutaperkowym o stożkowatości 0,02

Question 55

Q

Czy współcześnie można stosować metodę tradycyjną opracowania kanału?

Answer

A

można, ale nie zaleca się, ponieważ mamy lepsze metody

Question 56

Q

Jakie ryzyko zdaniem Buchmana eliminują metody step-back, crown-down i hybrydowa?

Answer

A

eliminują powstawanie przywierzchołkowych stopni, transportacji, ząbkowania (zipp) i perforacji

Question 57

Q

Na czym polega metoda step-back?

Answer

A

opracowywanie rozpoczynamy cienkimi narzędziami od otworu fizjologicznego i używając stopniowo coraz grubszych narzędzi, wycofujemy się w część dokoronową kanału

Question 58

Q

Na czym polega metoda crown-down (step-down)?

Answer

A

opracowywanie rozpoczynamy większymi narzędziami od jego dokoronowej części i przesuwając się stopniowo w kierunku wierzchołka używamy coraz mniejszych narzędzi

Question 59

Q

Na czym polega metoda hybrydowa opracowania kanału?

Answer

A

najpierw w prostej części koronowej stosuje się technikę crown-down, następnie przystępuje się do opracowania kanału od strony otworu fizjologicznego techniką step-back

Question 60

Q

Jak inaczej nazywana jest technika hybrydowa opracowania kanału?

Answer

A

technika podwójnego opracowania (double-flared) lub step-down-step-back

Question 61

Q

W jaki sposób przeprowadza się opracowanie kanału techniką step-back?

Answer

A

po ustaleniu IAF, należy poszerzyć część wierzchołkową trzema kolejnymi pilnikami (przynajmniej do ISO 30), każde następne narzędzie wprowadza się do kanału o 0,5 mm (kanał prosty) lub 1 mm (kanał zakrzywiony) płycej, aż zostanie poszerzona 1/3 wierzchołkowa część kanału lub odcinek zakrzywienia
pozostałą część kanału (prosta część) opracowuje się narzędziem bardziej aktywnym, np. za pomocą Gates-Glidden (rozpoczynając od wiertła nr 2, a kończąc na wiertle nr 3 lub 4) lub pilnikiem H
podczas opracowania kanału należy dokonywać rekapitulacji
opracowywanie kończy się pilnikiem MAF wykonując ruchy góra-dół w celu wygładzenia wszystkich ścian

Question 62

Q

Kiedy MAF może mieć rozmiar 25 wg ISO?

Answer

A

tylko pod warunkiem uzyskania znacznej stożkowatości kanału

Question 63

Q

Kiedy MAF może mieć rozmiar 25 wg ISO?

Answer

A

tylko pod warunkiem uzyskania znacznej stożkowatości kanału

Question 64

Q

Dlaczego rekapitulacja jest ważna?

Answer

A

zapobiega utracie drożności kanału i zapewnia wygładzenie ścian (eliminuje ewentualne stopnie w obrębie kanału spowodowane coraz płytszym wprowadzaniem narzędzi do jego światła)

Answer 64

A

możemy używać jednych i drugich

Answer 65

A

dogiąć do krzywizny kanału

* ważne jest również stosowanie środków naoliwiających (lubrykantów)

Answer 66

A

należy je oczyścić z zanieczyszczeń znajdujących się na powierzchni, ponownie zakrzywić, naoliwić i wprowadzić do kanału (czynność te powtarza się do momentu, gdy narzędzie tego samego rozmiaru porusza się swobodnie w kanale)
należy sprawdzić czy nie zostało uszkodzone i czy skręt na jego przebiegu jest regularny

Answer 67

A

narzędzia większych rozmiarów mają większą sztywność i naprężenie → wyprostowując się w kanale, tworzą nacięcia na jego zewnętrznej ścianie → opracowywanie okolicy wierzchołkowej grubymi narzędziami jest niebezpieczne

Answer 68

A

półobrót zgodny z ruchem wskazówek zegara i ruch odwrotny

Answer 69

A

zabezpieczenie tkanek okw przed podrażnieniem narzędziami, środkami płuczącymi, lekami i materiałami wypełniającymi kanał (niewielkie poszerzenie w okolicy wierzchołka)
zmniejszenie utraty zębiny w okolicy przywierzchołkowej i uniknięcie tym samym osłabienia wąskich wierzchołków korzeni zębów
zapobieganie perforacji przywierzchołkowej
lepszy efekt czyszczący w okolicy przywierzchołkowej w porównaniu z metodą klasycznego opracowania kanałów korzeniowych

Answer 70

A

początkowo należy opracować część koronową i środkową kanału (w przypadku kanałów szerokich za pomocą Gates-Glidden zaczynając od wiertła nr 3 przy ujściu i kończąc na wiertle nr 1 w głębi kanału / w przypadku kanałów wąskich za pomocą pilników H zaczynając w ujściu poszerzanie pilnikiem 60-50, a kończąc na rozmiarze 45-35 - jeżeli kanał jest węższy należy użyć mniejszych narzędzi), po poszerzeniu 2/3 długości kanału, należy określić długość roboczą i przystąpić do opracowania części wierzchołkowej - sukcesywnie zmniejszając wielkość pilnika, aż do osiągnięcia długości roboczej, jeżeli stopień poszerzenia kanału na pełnej długości jest niezadowalający należy poszerzyć kanał narzędziami większego rozmiaru, a następnie dodatkowo rozbieżnie poszerzyć część wierzchołkową kanału
Arabska mówi o tymczasowej długości roboczej = 3 mm od wierzchołka radiologicznego, dopiero po jej osiągnięciu płucze się jamę zęba dużą ilością płynu i ustala się rzeczywistą długość roboczą, następnie po osiągnięciu rzeczywistej długości roboczej zwiększa się numery pilników, tak aby kanał na całej długości roboczej został opracowany do rozmiaru 25-30, opracowanie kończy się pilnikiem H 30-35 wykonując ruchy piłujące wokół całego obwodu kanału
Arabska również zaleca wykonanie RTG po wprowadzeniu do kanału pierwszego narzędzia do miejsca oporu (myślę, że to już nieaktualne)

Answer 71

A

zalecana była dla pilników ręcznych, obecnie można stosować jedne i drugie

Answer 72

A

metoda ta została opracowana z myślą o kanałach zakrzywionych, ale można ją stosować z powodzeniem w kanałach prostych

Answer 73

A

mniejsze niebezpieczeństwo przepchnięcia zawartości kanału poza wierzchołek korzenia (główna masa zakażonej tkanki zostaje usunięta na początku opracowania kanału)
długość robocza nie jest ustalana na początku zabiegu, co zmniejsza niebezpieczeństwo jej skrócenia
uzyskanie łatwiejszego dostępu do okolicy przywierzchołkowej (szczególnie w kanałach zakrzywionych)
uzyskanie lepszej penetracji przy użyciu środków płuczących

Answer 74

A

nie, należy pracować bez ucisku

Answer 75

A

jeżeli przed użyciem wierteł Gates-Glidden pilnik nr 35 nie wchodzi do kanału, kanał poszerza się mniejszymi rozmiarami pilników

Answer 76

A

60 wg ISO

Answer 77

A

80 wg ISO

Answer 78

A

crown-down: poszerzenie odcinka koronowego i środkowego za pomocą Gates-Glidden lub pilników H (podczas tej fazy narzędzia nie powinny klinować się w kanale)
określenie długości roboczej
step-back: ustala się IAF i poszerza kanał narzędziami o trzech kolejnych rozmiarach na pełną długość, następnie dokonuje się stożkowatego poszerzenia części wierzchołkowej (opracowanie kanału narzędziami wprowadzanymi na coraz mniejszą głębokość)

• wg Arabskiej: przykoronową część opracowujemy Gates-Glidden (zaczynając od nr 1 do nr 6 - jeżeli wiertło nr 1 nie wsuwa się do kanału, należy wstępnie opracować kanał mniejszymi pilnikami) lub pilnikami H w przypadku kanałów zakrzywionych (wprowadza się pilnik nr 15 do miejsca zakrzywienia, a następnie kolejne numery, po czym na tej samej głębokości używamy G-G o wzrastającej numeracji)

Answer 79

A

łączy zalety techniki step down z ich silnym stożkowatym opracowaniem części koronowej z korzystnym przyszczytowym opracowaniem techniką step-back
możliwość opracowania kanału w kształcie stożka bez poszerzania okolicy otworu fizjologicznego (step-back)
zmniejszenie lub wyeliminowanie przepchnięcia poza wierzchołek zanieczyszczeń z kanału (crown-down)
zmniejszone ryzyko skrócenia długości roboczej (crown-down)
zmniejszone ryzyko powikłania w postaci stopni w okolicy otworu fizjologicznego (crown-down)

Answer 80

A

powinna być metodą z wyboru, szczególnie w przypadku kanałów zakrzywionych

Answer 81

A

połączeniem metody tradycyjnej i step-back, polega na nadaniu części wierzchołkowej cylindrycznego kształtu (2-5 mm)

Answer 82

A

skutkuje to lepszym oczyszczeniem tego odcinka → jak wynika z badań, poszerzenie kanału na pełnej długości narzędziami trzech kolejnych rozmiarów bywa niewystarczające

Answer 83

A

specjalnych giętkich pilników o zmodyfikowanych nietnących wierzchołkach (felxofile)

Answer 84

A

• pierwsze, wprowadzone bez użycia siły, narzędzie służy do obliczenia długości roboczej do otworu anatomicznego
• zasada pracy pilnikiem polega na:
1. wprowadza się narzędzie do oporu i obraca o 90-180° zgodnie z ruchem wskazówek zegara
2. obraca się pilnik o 120-360° w przeciwną stronę, wykonując przy tym nacisk z taką siłą, aby narzędzie nie wysunęło się z kanału → następuje cięcie zębiny
3. ruch zgodny z ruchem wskazówek zegara z jednoczesnym wyciąganiem narzędzia z kanału
• po oczyszczeniu narzędzia, sekwencję powtarza się 2-3-krotnie
• ruchy obrotowe wykonuje się tak długo, aż pilnik 25 osiągnie obliczoną wcześniej długość roboczą
• następnie pilnik 30 i 35 wprowadza się o 0,5 mm krócej
• pilnik 40 i 45 o 1 mm krócej

Answer 85

A

podczas opracowywania kanałów wąskich lub częściowo zobliterowanych

Answer 86

A

zachowanie naturalnego przebiegu zakrzywionego kanału
brak możliwości blokowania światła kanału przez wiórki zębinowe
możliwość opracowania bardzo wąskich kanałów
dobry dostęp do części wierzchołkowej dla narzędzi i materiałów wypełniających

Answer 87

A

trudna metoda

* większe ryzyko powstania stopni na ścianach kanału

Answer 88

A

przykoronowa część korzenia powinna być tak opracowana, by droga dojścia do kanału była możliwie prosta
do otwarcia kanału służą wiertła typu Gates, a do ustalania jego przebiegu bardzo cienkie, giętkie narzędzia = pathfinder (poszukiwacze dróg)
po osiągnięciu długości roboczej i wycofaniu pilnika, na postawie jego wygięcia można ustalić kierunek zakrzywienia kanału → oznakowanie na silikonowym ograniczniku powinno być skierowane w stronę krzywizny (umożliwia to prawidłowe wprowadzenie narzędzia do kanału)
opracowanie należy rozpocząć bardzo cienkimi (ISO 06, 08, 10) i giętkimi narzędziami wykonanymi ze stali zmodyfikowanej, z tytanu lub stopu niklowo-tytanowego
dla ułatwienia wprowadzania narzędzi kolejnych rozmiarów zaleca się używanie narzędzi o numeracji pośredniej do standardów wg ISO (narzędzia złotego środka - 12, 17 , 22, 27, 32, 37)
stosowanie bezpiecznych pilników H = skierowanie gładkiej powierzchni pilnika w stronę krzywizny kanału zapobiega perforacji (Arabska mówi, żeby stosować jest w korzeniach bliższych zębów trzonowych dolnych i przedsionkowych bliższych zębów trzonowych górnych)
sztywne, stalowe narzędzia poniżej ISO 20 są polecane do potwierdzenia drożności i udrażniania kanałów
powinno odbywać się ruchem w dół (w kierunku wierzchołka) i w górę (w kierunku korony
należy pamiętać, że podczas opracowywania kanałów zakrzywionych na skutek zwiększania jego przekroju oraz złagodzenia krzywizny dochodzi do zmniejszenia długości roboczej
powinno stosować się lubrykanty (środki naoliwiające kanał), związki chelatujące oraz obfite częste płukanie
preferowana jest metoda step-down
opracowuje się je do ISO 25-30
podczas wypełniania głównym ćwiekiem gutaperkowym powinien być 20-25, a ćwiekami dodatkowymi XFine i XXFine, do kondensacji bocznej potrzebny jest rozpychacz 20 lub 25, najchętniej wykorzystywaną pastą do wypełniania kanałów wąskich i zakrzywionych jest AHplus (ze względu na swoją konsystencję, oparta na żywicach syntetycznych), najlepsze wyniki daje ręczne wprowadzanie pasty za pomocą poszerzacza kanałowego lub na sączku papierowym

Answer 89

A

nie ma możliwości ich wstępnego dogięcia (same dostosowują się do przebiegu krzywizny kanału, więc nie wiem czy to wada czy zaleta, ale Arabska uważa, że wada)
są zbyt giętkie i nie wykazują objawów uszkodzenia → większe ryzyko złamania w kanale

Answer 90

A

prowadzi to do zniekształcenia naturalnego kształtu i perforacji okolicy wierzchołkowej

Answer 91

A

maksymalnie ISO 25, ale jeśli krzywizna jest znaczna nawet 25 może ulec wyprostowaniu i spowodować perforację

Answer 92

A

dochodzi do jej zmniejszenia na skutek zwiększania przekroju kanału i złagodzenia jego krzywizny

Answer 93

A

crown-down → ułatwia uzyskanie dostępu do okolicy przyszczytowej i zwiększa skuteczność środków chemicznych stosowanych podczas opracowywania

Answer 94

A

po (często problematycznym) odnalezieniu ujścia kanału należy je poszerzyć za pomocą Gates-Glidden (wskazane jest zrobienie RTG w celu upewnienia się, czy kierunek prowadzenia wiertła jest prawidłowy)
próbę opracowania kanałów, można rozpocząć giętkimi, cienkimi narzędziami ręcznymi, najlepiej pilnikami do sondowania (pathfinder)
środkami wspomagającymi są preparaty naoliwiające
stosowanie środków chelatujących w początkowym etapie opracowywania kanału jest niewskazane ze względu na niebezpieczeństwo wytworzenia fałszywej drogi (po dotarciu do otworu fizjologicznego płukanie kanału EDTA ułatwia opracowywanie)
zaleca się metodę balanced forces

Answer 95

A

odnalezienie ujść kanałów → konieczna jest dobra znajomość anatomii i topografii jamy zęba, pomocne może być wybarwianie ujść lub użycie zgłębnika endo, na podstawie RTG możemy ocenić w jakim kierunku kanały wychodzą z dna komory

Answer 96

A

od wejścia do najszerszego kanału

Answer 97

A

z powodu przesunięcia jamy zęba poniżej szyjki zęba

Answer 98

A

stosowanie środków chelatujących na początkowym etapie opracowywania kanału jest niewskazane ze względu na niebezpieczeństwo wytworzenia fałszywej drogi
po dotarciu do otworu fizjologicznego płukanie kanału EDTA ułatwia opracowywanie

Answer 99

A

balanced forces

Answer 100

A

obracając się wykonują ruchy góra-dół lub ruchy boczne

Answer 101

A

mikrosilnik - kątnica

Answer 102

A

ruchy ćwiartkowo-obrotowe
mogła być zaopatrzona w narzędzia ręczne o odmiennej budowie uchwytu lub narzędzia specjalne
polecana praca - 3000 obrotów / min
błędy opracowania w okolicy przyszczytowej, pozostawiał liczne nierówności na ścianach, a nawet stwierdzano miejsca całkowicie nieopracowane
szczelność wypełnień w porównaniu z ręcznym przygotowaniem kanału okazała się mniej korzystna
prawdopodobieństwo złamania narzędzi
zaleta to oszczędność czasu

Answer 103

A

przejście od tradycyjnej kątnicy endodontycznej ze wsztywnym napędem do giętkich, nowatorskich systemów napędowych
ruchy podłużne o małej częstotliwości ze wzrastającą amplitudą drgań przy wzroście obrotów silnika, kombinacja ruchów obrotowych i skokowych
polecana praca - 1000 - 8000 obrotów / min
jednoczesne płukanie kanałów podchlorynem (woda z unitu rozpuszczała umieszczoną w specjalnym zbiorniku tabletkę z NaOCl)

Answer 104

A

narzędzia ze stopu niklowo-tytanowego

* zmienna stożkowatość

Answer 105

A

crown-down

Answer 106

A

duża elastyczność
zdolność powrotu do pierwotnego kształtu po ich wygięciu
niewidoczność cech zużycia materiału w postaci odkształceń narzędzia

Answer 107

A

2% (0,02) → na każdy 1 mm długości zwiększa swoją średnicę o 0,02 mm

Answer 108

A

od 0,02% do 0,1%, ponadto obserwuje się zmienność zbieżności w obrębie jednego narzędzia

Answer 109

A

step back → LightSpeed
jednej długości (metoda tradycyjna) → System Mtwo
crown-down → System Profile, System ProTaper, System GT Rotary File, Systm FlexMaster, K3, System Race, Hero 642, Self Adjusting File - SAF

Answer 110

A

opracowanie techniką step-back
narzędzia wykonane są z jednego kawałka stopu niklowo-tytanowego poddanego obróbce laserowej → duża dokładność wykonania
skrócona część robocza (0,5 - 1,75 mm) → redukcja części skrawającej spowodowała wydłużenie gładkiego, nietnącego trzonu → wzrost giętkości narzędzia
wszystkie narzędzia mają nietnący, zaokrąglony wierzchołek nazywany pilotem
możliwość wykorzystania typowego mikrosilnika (w przypadku mikrosilnika bez możliwości regulacji obrotów konieczne jest zastosowanie końcówki redukującej)
zalecane obroty: 750-2000 / min ( >2000 obr. / min może prowadzić do złamania instrumentu)
pełen zestaw składa się z 22 narzędzi (od 20 do 100 - występują numery pośrednie: 22,5; 27,5; 32,5; 37,5; 42,5; 47,5; 52,5; 57,5; 65) produkowanych w długościach 21, 25 i 31 mm
w pierwszym etapie należy ustalić długość roboczą narzędziem ręcznym, następnie opracować przykoronową, prostą część kanału narzędziami maszynowymi (od małych do większych rozmiarów) - o opracowywaniu części wierzchołkowej kanałów prostych nie ma nic wspomniane
do opracowywania części wierzchołkowej kanałów silnie zakrzywionych zaleca się użycie narzędzi ręcznych tej samej firmy (co ma zapobiec ich złamaniu i powstawaniu transportacji), narzędzia należy wprowadzać na pełną długość roboczą, a po ręcznym opracowaniu użyć narzędzi maszynowych do pozostałej części kanału wycofując się o 1 mm przy stosowaniu coraz większych rozmiarów narzędzi

Answer 111

A

opracowanie metodą tradycyjną
zestaw składa się z 4 podstawowych narzędzi (10, 15, 20, 25) i 3 narzędzi dodatkowych (30, 35, 40)
zalecane obroty: 280 / min
skrócony trzonek do 11 mm → możliwa praca w trudno dostępnych kanałach zębów trzonowych
w pierwszym etapie określamy długość roboczą narzędziem ręcznym, następnie kolejne narzędzie ręczne na pełną długość roboczą, dalej narzędzia maszynowe na pełną długość roboczą 10/04, 15/05, 20/06, 25/06, 30/05, 35/04, 40/04
25/07 należy stosować tylko przy planowanej pionowej kondensacji gutaperki na ciepło

Answer 112

A