methedoleg

Question 1

beth yw arbrawf?

Answer 1

dull ymchwil sy’n mesur achos ac effaith drwy reoli a thrin newidynnau allweddol, lle y caiff cyfranogwyr eu dyrannu ar hap i grwpiau arbrofol/rheoli

Question 2

enghraifft o arbrawf lab

Answer 2

loftus a palmer (1974)

Question 3

beth yw cryfderau arbrawf lab

Answer 3

lefel uchel o reolaeth – gallwn felly awgrymu bod y newidyn annibynnol wedi achosi’r newidyn dibynnol.
mae’n hawdd ei ailadrodd felly mae modd gwirio dibynadwyedd.

Question 4

beth yw gwendidau arbrawf lab

Answer 4

nid yw dilysrwydd ecolegol isel yn adlewyrchu lleoliad bywyd go iawn felly mae’r canlyniadau’n llai dilys na dulliau eraill
problemau nodweddion galw – os ydy cyfranogwyr yn gwybod eu bod yn cael eu hastudio, gallent weithredu mewn ffordd benodol ac effeithio ar ddilysrwydd

Question 5

enghraifft o arbrawf maes

Answer 5

Hofling (1966)

Question 6

beth yw cryfderau arbrawf maes

Answer 6

dilysrwydd ecolegol uwch, cael ei cynnal mewn sefyllfa go iawn heb reolaeth yr arbrofwr
llai o nodweddion galw gan nad yw cyfranogwyr yn ymwybodol eu bod yn cymryd rhan fel arfer, felly mae’r canlyniadau’n fwy dilys.

Question 7

beth yw gwendidau arbrawf maes

Answer 7

anfoesegol ac mae mwy o gyfle o newidynnau allanol sy’n effeithio ar y canlyniadau gan fod llai o reolaeth na’r hyn sydd mewn arbrawf labordy.

Question 8

pam nad yw lled-arbrawf yn arbrawf gwirioneddol

Answer 8

nid yw’r ymchwilydd wedi trin a thrafod newidyn annibynnol yn fwriadol ac ni chaiff cyfranogwyr eu dyrannu ar hap i gyflwr arbrofol neu reolydd

Question 9

beth yw arbrawf naturiol

Answer 9

dull ymchwil lle mae’r newidyn annibynnol yn digwydd yn naturiol

Question 10

enghraifft o arbrawf naturiol

Answer 10

Becker (1995)

Question 11

beth yw cryfderau arbrawf naturiol

Answer 11

caniatáu ymchwil lle na ellir trin a thrafod newidyn annibynnol am resymau ymarferol neu foesegol, felly gellir ymchwilio i ystod o ymddygiadau
caniatáu ymchwilwyr i ymchwilio i broblemau ‘go iawn’ fel effeithiau trychineb ar iechyd, a all helpu mwy o bobl mewn mwy o sefyllfaoedd

Question 12

beth yw gwendidau arbrawf naturiol

Answer 12

nid yw’n gallu dangos perthnasoedd achosol oherwydd ni chaiff y newidyn annibynnol ei drin yn uniongyrchol
bygythiad i ddilysrwydd mewnol gan fod llai o reolaeth ar newidynnau allanol

Question 13

beth yw arsylwadau cyfranogwyr

Answer 13

dull ymchwil lle mae’r ymchwilydd yn ymgymryd â rôl cyfranogwr ac yn arsylwi ar ymddygiad cyfranogwyr eraill o’i amgylch.
daw’r ymchwilydd yn rhan o’r grŵp ac nid yw’n datgelu pwy ydyw.

Question 14

enghraifft o arsylwad cyfranogwyr

Answer 14

Rosenhan (1973)

Question 15

beth yw cryfderau arsylwi cyfraanogwyr

Answer 15

llai o siawns am nodweddion galw gan nad yw’r cyfranogwyr yn gwybod eu bod yn cael eu harsylwi gan yr ymchwilydd sy’n rhan o’u grŵp
gall ymchwilio i bobl a fyddai’n anodd iawn eu harsylwi fel arall.

Question 16

beth yw gwendidau arsylwi cyfranogwyr

Answer 16

duedd yr arsylwr
canfyddiadau annibynadwy gan ei bod hi’n anodd gwneud nodiadauwrth arsylwi, felly mae data’n dibynnu ar gof

Question 17

beth yw arsylwadau pobl nad ydynt yn gyfranogwyr

Answer 17

dull ymchwil lle mae’r ymchwilydd yn gwylio ac yn cofnodi ymddygiad cyfranogwyr heb ymyrryd mewn unrhyw ffordd.
nid yw’r cyfranogwyr yn ymwybodol eu bod yn cael eu harsylwi.
mae categorïau wedi’u paratoi ymlaen llaw wedi’u penderfynu, a chofnodir ymddygiad dan y categorïau wrth a phan fydd yn digwydd.

Question 18

enghraifft o arsylwadau pobl nad ydynt yn gyfranogwyr

Answer 18

Sefyllfa Ryfedd Ainsworth (1969)

Question 19

beth yw cryfderau arsylwadau pobl nad ydynt yn gyfranogwyr

Answer 19

nid yw’r arsylwr yn cymryd rhan yn y weithred, ond yn hytrach mae’n gwylio o bellter felly mae llai o siawns o duedd yr arsylwr.
gall ymchwilwyr weld sut mae cyfranogwyr yn ymddwyn yn hytrach na dibynnu ar hunanadroddiadau a allai gynhyrchu canfyddiadau mwy dilys a dibynadwy.

Question 20

beth yw gwendidau arsylwadau pobl nad ydynt yn gyfranogwyr

Answer 20

tuedd yr arsylwr
anfoesegol gan nad yw’r cyfranogwyr yn gwybod bob amser eu bod yn cael eu harsylwi.

Question 21

beth yw dadanosddi cynnwys

Answer 21

dull ymchwil sy’n cynnwys archwilio ymddygiad er mwyn canfod pa gategorïau,
cymharu data yn haws.
Y sampl yw’r arteffactau sy’n cael eu dadansoddi.

Question 22

beth yw cryfderau dadansoddi cynnwys

Answer 22

llai o siawns y bydd nodweddion galw gan gyfranogwyr a rhagfarn yr arbrofwr
gellir ei ailadrodd ar yr amod bod yr arteffactau sy’n cael eu dadansoddi ar gael i bobl eraill

Question 23

beth yw gwendidau dadansoddi cynnwys

Answer 23

tuedd yr arsylwr
nid yw’n gallu tynnu perthnasoedd achos ac effaith gan fod awduron yr arteffactau’n anhysbys fel rheol ac felly ni ellir cwestiynu’n hawdd pam neu sut archwiliwyd yr ymddygiad

Question 24

beth yw cyfweliad strwythiedig

Answer 24

dull ymchwil sy’n cynnwys cwestiynau safonol a elwir yn rhestr gyfweld, a ofynnir wyneb yn wyneb fel arfer.
set o gwestiynau wedi’u paratoi ymlaen llaw a ofynnir mewn trefn benodol.

Question 25

beth yw cryfderau cyfweliad strwythiedig

Answer 25

defnyddir yr un cwestiynau bob tro sy’n gwneud y canlyniadau’n hawdd eu dadansoddi.
modd ei ailadrodd felly mae’n fwy dibynadwy

Question 26

beth yw gwendidau cyfweliad strwythiedig

Answer 26

gyfyngol gan nad oes cyfle i ofyn cwestiynau pellach.
nid yw’n galluogi ar gyfer ‘cwestiynau digymell’, a allai olygu bod y cyfwelydd yn llai ymatebol i’r cyfranogwr.

Question 27

beth yw holiadur

Answer 27

dull ymchwil sy’n cynnwys rhestr o gwestiynau ysgrifenedig, sy’n cynhyrchu atebion caeedig a/neu agored.
gall holiaduron gynhyrchu data meintiol neu ansoddol neu gymysgedd o’r ddau.

Question 28

beth yw cryfderau holiadur

Answer 28

ddefnyddio i asesu newidynnau seicolegol nad ydynt yn amlwg o bosibl dim ond wrth arsylwi rhywun
casglu data gan grŵp mawr o gyfranogwyr yn gynt na’u cyfweld

Question 29

beth yw gwendidau holiadur

Answer 29

nid oes sicrwydd bod y cyfranogwr yn dweud y gwir.
gall gwahanol gyfranogwyr ddehongli’r un cwestiwn mewn ffyrdd gwahanol

Question 30

beth yw cyfweliad lled-strwythiedig

Answer 30

dull ymchwil sy’n cynnwys gofyn cwestiynau i gyfranogwyr, wyneb yn wyneb fel arfer.
fod ar ffurf rhestr gyfweld, ond gallant hefyd gynnwys cwestiynau dilynol er mwyn ehangu ar yr atebion i’r cwestiynau a ofynnwyd.
maent yn dechrau gyda rhai cwestiynau wedi’u penderfynu ymlaen llaw, ond caiff cwestiynau pellach eu datblygu fel ymateb i’ch atebion.

Question 31

beth yw cryfderau lled-strwythiedig

Answer 31

gallu casglu mwy o wybodaeth ansoddol gan y cyfwelydd gan ei fod yn teilwra’r cwestiynau i ymatebion yr ymatebwr
dilysrwydd uchel gan fod gan y cyfranogwyr gyfle i fynegi eu gwir deimladau/safbwyntiau.

Question 32

beth yw gwendidau lled-strwythiedig

Answer 32

ni ddefnyddir yr un cwestiynau bob tro – mae hyn yn ei gwneud hi’n anodd dadansoddi canlyniadau a nodi patrymau a thueddiadau
ni ellir ei ailadrodd oherwydd y gwahanol gwestiynau a ofynnir bob tro – felly mae’n annibynadwy.

Question 33

beth yw hunanadroddiad

Answer 33

dull gweithredu lle mae cyfranogwr yn nodi ei syniadau a’i deimladau ei hun drwy ddulliau fel cyfweliadau neu holiaduron.

Question 34

beth yw astudiaeth gydberthynol

Answer 34

dull ymchwil sy’n cynnwys cymharu dau newidyn parhaus i weld a oes cydgysylltiad/cydberthynas rhyngddynt.
caiff cryfder perthynas ei fesur gyda chyfernod cydberthyniad.
po agosaf yw’r cyfernod i 0, gwannaf i gyd yw’r cyfernod, po agosaf yw’r cyfernod i 1 (boed hynny’n 1 neu’n -1), cryfaf i gyd ydyw.

Question 35

beth yw cydberthyniad cadarnhaol

Answer 35

gwerthoedd uchel un newidyn yn gysylltiedig â gwerthoedd uchel y llall.

Question 36

beth yw cydberthyniad negyddol

Answer 36

gwerthoedd uchel un newidyn yn gysylltiedig â gwerthoedd isel y llall.

Question 37

beth yw cryfderau astudiaeth gydberthynol

Answer 37

mae’n dangos cyfeiriad a chryfder perthynas y mae modd eu defnyddio wedyn i ragfynegi ymddygiad.
gellir ei ddefnyddio pan fydd arbrofion yn amhriodol

Question 38

beth yw gwendidau astudiaeth gydberthynol

Answer 38

ond yn dangos lle mae perthynas yn bodoli; nid sut na pham y mae cyd-newidynnau yn gysylltiedig
mae’n anodd cadarnhau achos ac effaith gan ddefnyddio cydberthyniad.

Question 39

beth yw astudiaeth achos

Answer 39

dull sy’n cynnwys ymchwilio i ffenomen yn fanwl ac sy’n defnyddio dadansoddiad disgrifiadol o berson, grŵp neu ddigwyddiad. .

Question 40

beth yw cryfderau astudiaeth achos

Answer 40

cynhyrchu data ansoddol gyfoethog sydd â dilysrwydd ecolegol uchel gan mai astudiaeth o sefyllfa go iawn ydyw
caniatáu i ymchwilwyr astudio achosion na allent eu trin a thrafod yn ymarferol nac yn foesegol mewn arbrawf

Question 41

beth yw gwendidau astudiaeth achos

Answer 41

mae’n anodd cyffredinoli canfyddiadau y tu hwnt i’r unigolyn/grŵp a astudiwyd gan fod y sampl yn rhy fach
tuedd yr ymchwilydd

Question 42

beth yw cryfderau hunanadroddiadau

Answer 42

fewnwelediad i pam y mae pobl yn ymddwyn fel y maen nhw
Gellir casglu gwybodaeth ansoddol

Question 43

beth yw gwendidau hunanadroddiadau

Answer 43

duedd dymunolrwydd cymdeithasol.
hwyrach na all pobl ddwyn i gof yn gywir, yn enwedig os bydd y dull hunanadrodd yn gofyn am fanylion dros gyfnod estynedig o amser