Slaap en biologische ritmes Flashcards
Wat is slaap, waarom slapen we en wat kan er mis gaan bij een verstoorde slaap?
Geef hun uitleg:
* Alfa-golven
* Bèta-golven
* Theta-golven
* Delta-golven
* Event-Related Potentials (ERPs)
* P300
* K-complexen
* Slaapspoelen
- Alfa-golven: Signaleren ontspanning en inactiviteit van de hersenen.
- Bèta-golven: Geassocieerd met alertheid en actieve mentale toestanden.
- Theta-golven: Komen voor tijdens dromen en diepe ontspanning.
- Delta-golven: Verbonden met diepe slaap en herstelprocessen
. - Event-Related Potentials (ERPs): Specifieke hersenreacties op externe stimuli, zoals geluiden of visuele prikkels.
- P300: Een positieve golf die optreedt ongeveer 300 milliseconden na het presenteren van een onverwachte stimulus. Het wordt vaak gebruikt bij cognitieve taken.
- K-complexen: Grote negatieve EEG-golven die voorkomen tijdens niet-REM-slaap, met name in de overgang tussen slaapstadia.
- Slaapspoelen (Sleep Spindles): Korte uitbarstingen van hogefrequentieactiviteit tijdens niet-REM-slaap, gekoppeld aan geheugenconsolidatie en slaapkwaliteit
Geef het verloop van de slaapstadia
- Ogen sluiten: toename alfa
- NREM1: begin Theta
- NREM2 (na kwartier): K-complexen en slaapspoelen (nog niet de ervaring te slapen)
- SWS/NREM3 (na kwartier): begin Delta (moeilijk gewek bv; geluidt, moeilijk ontwaken bv; groggy)
Geef het verloop van een typische nacht
4 à 5 cycli
SWS steeds korter
REM, NREM2 steeds langer
Functie van de extratriate cortex bij REM slaap?
visuele hallucinaties bij dromen
Functie van de primaire visuele en prefrontale cortex in slaap?
vrijwel onaanwezig want geen input van ogen
Welke delen van de slaapcyclus worden gerecupereerd bij slaap rebound?
SWS en REM en in mindere mate NREM1 en 2
Vul aan: Hoe meer actief een bepaald hersengedeelte overdag, hoe meer…
deltagolven en hoe minder minder metabolisme tijdens SWS, maar hoe meer SWS
Wat is de functie van slaap?
- geheugen consolidatie
- verwijderen van vrije radicalen
- maar enkel indien REM EN SWS: beter cognitieve prestaties
REM: consolidatie non-declaratief geheugen
SWS: consolidatie declaratief geheugen
Geef de neurale controlesystemen van slaap
meer dutjes overdag = minder SWS in de nacht, minder adenosine
Geef de neurale controlesystemen van waakzaamheid
Bevorderen allemaal waakzaamheid:
* Acetylcholine: (Ondersteunt REM-slaap.)
* Noradrenaline: volgehouden aandacht.
* Serotonine: Reguleert stemming (behavioral dispair bij ratten), eetlust en slaap en Betrokken bij de regulatie van slaapstadia.
* Histamine
* Orexine (hypocretine): Exiciteert vrijwel alle waaksystemen en Tekort kan narcolepsie veroorzaken.
Geef de neurale controlesystemen van slaap-waak overgangen
- Homestase (slaapschuld)
- Allostase (stress)
- Circadiaans (ritmisch)
orexinerg systeem:
* inhibitie door vlPOA: drempelwaarde adenosine overschreden > FLIPFLOP switcht (homeostase)
* excitatie door honger, inhibitie door verzadiging (allostase)
* excitatie tijdens dag (circardiaans)
Geef de neurale controlesystemen van REM-transitie
- REM-ON: sublaterodorsale nucleus
(inhibitie: vlPOA, excitatie: orexine, noradrenamine, sesrotonine) - REM-OFF: periaquaductale grijze stof
(excitatie: orexine, noradrenaline, serotonine) - reciproke inhibitiet : GABA
Functie van de nucleus suprachiasmaticus
regelmatig slaap- en waakgedrag, a.d.h.v. een eigen circadiaans ritme.
Ze maken in constante tijdsintervallen EW, bij overschrijding drempelwaarde intrusie celkern, inhibitie verdere aanmaak tot opgeruimd