Week 1

Question 1

Wat is de kern van het strafrecht?

Answer 1

regelen wie straf kan krijgen en waarvoor.

Question 2

De Staat in het strafrecht

Answer 2

De Staat heeft het monopolie op straffen > als een burger een strafbaar feit pleegt, moet hij verantwoording afleggen aan de overheid, die hem namens de samenleving straf kan opleggen

Question 3

Afdeling bestuursrecht (awb)

Answer 3

Afdeling bestuursrecht (awb) regelt ook sommige strafrechtelijke gedragingen, voornamelijk verkeersdelicten

Question 4

Vanuit welke 2 manieren kan het strafrecht worden bestudeerd?

Answer 4

• Vanuit het recht
• Vanuit criminologie:
  -Perspectief van slachtoffer en nabestaanden;
  -Perspectief van de verdachte en dader;
  -Perspectief van de overheid.

Question 5

Vanuit welke kant wordt het strafrecht altijd bekeken?

Answer 5

Vanuit een democratische rechtsstaat

Question 6

Vrouwe Justitia; zwaard, weegschaal en blinddoek

Answer 6

Vrouwe Justitia:
- zwaard (geweldsmonopolie van de overheid en de bestraffing),
- weegschaal (belangen afwegen),
- blinddoek (iedereen gelijk behandelen).

Question 7

Normeren

Answer 7

Het strafrecht normeert het gedrag van de burgers en van de overheid (door het uitvaardigen van wetten op strafbare feiten), het strafrecht wordt ook zelf genormeerd (stelt niet alleen regels, het Europees Hof komt met regels waar het recht zich aan moet houden, bijv. recht op een eerlijk proces).

Question 8

Officier van Justitie

Answer 8

vertegenwoordiger van het staatsorgaan dat belast is met de vervolging van verdachten (openbaar ministerie)
> Kan een verdachte dagvaarden, waardoor deze voor zijn daden verantwoording moet afleggen ten overstaan van een rechter
> Krijgt het strafbare feit te horen van de politie

Question 9

Eigenrichting

Answer 9

als burger het recht in eigen handen nemen > verboden

Question 10

Twee doelen opleggen van een straf

Answer 10

• Vergelding
  Het kwaad dat de dader van een strafbaar feit veroorzaakt bij het slachtoffer of aan de maatschappij als geheel, wordt door het opleggen van straf in de eerste plaats vergolden door leedtoevoeging.
  > Kan zorgen voor morele genoegdoening: de dader heeft kwaad afgeroepen over de samenleving en daarom roept de samenleving kwaad af over hem
• Preventie
  Het opleggen van straf zou er toe moeten leiden dat minder mensen strafbare feiten plegen.
  > Speciale preventie: het voorkomen, of ontmoedigen, dat de gestrafte wederom in de fout gaat.
  > Generale preventie: het afschrikken van anderen dan de gestrafte uit het feit dat er voor het plegen van een strafbaar feit straf opgelegd kan worden.

Question 11

3 deelgebieden van het strafrecht

Answer 11

• Materieel strafrecht:
  Bepaalt welk gedrag niet toegestaan is en welke personen daarvoor kunnen worden gestraft (strafbare feiten en de regels ter aansprakelijkheid).
  > Strafbepalingen (diefstal), uitsluiting van strafbaarheid (noodweer), uitbreiding van strafbaarheid (medeplichtigheid)
  > Voornamelijk in het Wetboek van Strafrecht
• Formeel strafrecht/strafprocesrecht/strafvordering:
  Welke regels moeten worden gevolgd wanneer een norm van het materiële strafrecht is overtreden (gaat over de bevoegdheden om procedures te doen).
  > Voornamelijk in het Wetboek van Strafvordering
  > Bijv. bevoegdheden van de politie, duur van voorlopige hechtenis, instellen van hoger beroep
• Strafrechtelijk sanctierecht:
  Betrekking op de voorwaarden waaronder bepaalde straffen mogen worden opgelegd en ten uitvoer gelegd (welke straffen we kennen en hoe ze uitgevoerd worden).
  > Zowel in Wetboek van Strafrecht als Wetboek van Strafvordering
  > Bijv. wanneer taakstraf mag worden opgelegd

Question 12

4 bronnen van het strafrecht

Answer 12

• Verdragen
• EU-recht
• Wetgeving
• Rechtspraak

Question 13

Commune strafrecht

Answer 13

het strafrecht dat in de wetboeken is opgenomen (wetboek van strafrecht en strafvordering)

Question 14

Bijzonder strafrecht

Answer 14

al het strafrecht buiten de wetboeken, zowel voor strafrecht als strafvordering (wegensverkeerswet, Opiumwet, APV’s)
> Wetten in formele zin

Question 15

In welk boek zijn misdrijven en in welke overtredingen te vinden?

Answer 15

Misdrijf: Boek 2 Wetboek Sr
Overtreding: Boek 3 Wetboek Sr

Question 16

Algemene leerstukken

Answer 16

Zijn van toepassing op alle delicten die in het Wetboek van Strafrecht strafbaar zijn gesteld en in beginsel ook op alle delicten die in de bijzondere strafwetten zijn opgenomen

Question 17

Strafbepalingen

Answer 17

Omschrijvingen van gedrag dat strafbaar is, met daarbij een aanduiding van de maximale straffen die mogen worden opgelegd.
> Onderverdeeld in misdrijven en overtredingen

Question 18

Rechtsmiddel

Answer 18

een middel om de beslissing aan te vechten bij een hogere instantie

Question 19

Verschil internationaal en supranationaalrecht

Answer 19

Internationaal recht: recht dat tussen staten geldt
Supranationaalrechtelijk: regels die een internationale organisatie oplegt, waar de lidstaten bij die organisatie zich aan moeten houden

Question 20

Door wat wordt aangegeven welk gedrag strafbaar is?

Answer 20

Welk gedrag strafbaar is wordt in de eerste plaats aangegeven door de wet, de inhoud van die wettelijke verbodsbepalingen wordt soms verder ingevuld door de rechtspraak.

Question 21

Uit welke 3 onderdelen bestaat strafbepaling in de meest volledige vorm?

Answer 21

• Delictsomschrijving: welke ongewenste gedraging de wetgever strafbaar heeft willen stellen
• Sanctienorm (strafbedreiging): omschrijving van de straffen die maximaal voor het vervullen van de delictsomschrijving kan worden opgelegd
• Kwalificatie-aanduiding: hoe het gedrag in juridisch opzicht moet worden benoemd

> In het Wetboek van Strafrecht staan delictsomschrijving en sanctienorm bij elkaar. In het bijzonder strafrecht is dit gescheiden.

Question 22

Wat is de inhoud van een strafbaar feit in materieelstrafrechtelijke zin?

Answer 22

Een strafbaar feit is een menselijke gedraging die valt binnen de grenzen van een wettelijke delictsomschrijving, die wederrechtelijk is en aan schuld te wijten.

Question 23

Vierlagenmodel

Answer 23

1. Menselijke gedraging (MG);
2. Wettelijke delictsomschrijving (DO) > ook uitbreidingen inbegrepen: poging, voorbereiding, deelneming;
3. Wederrechtelijkheid (W);
4. Schuld (als verwijtbaarheid) (V).

Question 24

Menselijke gedraging

Answer 24

• Gedraging verricht door een mens, zowel natuurlijke personen als rechtspersonen (BV, stichting, gemeente)
• Wanneer iemand door middel van een gedraging geheel of gedeeltelijk uitvoering geeft aan voornemens, zowel actief optreden als het nalaten om actief op te treden
• Gedraging kan ook een toestand betreffen: in bezit hebben, aanwezig hebben
• Gedraging is niet het enkele denken
  > De menselijke gedraging zal uiteindelijk tot uitdrukking moeten komen in de tenlastelegging
  = processtuk waarin staat beschreven welke gedraging de verdachte, volgens de officier van justitie, zou hebben verricht
  > Als het niet te bewijzen is dat de verdachte het feit heeft begaan, wordt hij vrijgesproken

Question 25

Wettelijke delictsomschrijving

Answer 25

• Gedragingen zijn pas strafbaar als zij in de strafwet terug te vinden zijn = legaliteitsbeginsel (=eis van toegankelijke en voorzienbare wetgeving: lex certa, eis van geschreven recht: lex scripta, verbod van terugwerkende kracht)
• De feitelijke gedraging moet een juridische duiding krijgen; als de menselijke gedraging niet beantwoordt aan de (algemene) bewoordingen van een delictsomschrijving, is strafbaarheid uitgesloten
  > Rechter vertaalt de algemene wet op de exacte situatie, want deze zal niet altijd precies zo in de wet staan

Question 26

Kwalificatie

Answer 26

In iedere individuele strafzaak zal de rechter de bewezen verklaarde feitelijke gedraging uit de tenlastelegging juridisch moeten benoemen
> De rechter moet beslissen welk strafbaar feit het bewezenverklaarde volgens de wet oplevert > kan de rechter dit niet kwalificeren, zal hij de verdachte moeten ontslaan van alle rechtsvervolging wegens niet-kwalificeerbaarheid van het bewezenverklaarde

Question 27

Wederrechtelijkheid

Answer 27

• Gedraging moet in strijd met de wet, en dus vallen in de wettelijke delictsomschrijving, en niet te rechtvaardigen zijn
• Meestal al sprake van als aan de delictsomschrijving is voldaan, behalve als er sprake is van een rechtvaardigheidsgrond > ontslag van alle rechtsvervolging
  > HR Veearts: gedraging moet niet alleen vallen in wettelijke delictsomschrijving, maar ook niet te rechtvaardigen zijn.

-Rechtvaardigingsgronden: noodweer, wettelijk voorschrift en ambtelijk bevel

Question 28

Schuld (als verwijtbaarheid)

Answer 28

• Als iemand een reëel gedragsalternatief had - als iemand redelijkerwijs een andere optie had dan het overtreden van de wet - dan bestaat er verwijtbaarheid.
• Is aanwezig door het vervullen van de delictsomschrijving, behalve als er sprake is van een schulduitsluitingsgrond > ontslag van alle rechtsvervolging
  > HR Melk- en waterarrest: persoon die het feit begaat moet uit vrije wil de delictsomschrijving, wederrechtelijk hebben vervuld.
• Schulduitsluitingsgronden: ontoerekeningsvatbaarheid, noodweerexces, onbevoegd gegeven ambtelijk bevel, overmacht en (buitenwettelijke grond) de afwezigheid van alle schuld (AVAS)

Question 29

Wetshistorische interpretatie

Answer 29

Om te kunnen bepalen wat de inhoud is van een wetsbepaling, wordt gekeken naar de totstandkomingsgeschiedenis van de bepaling in kwestie. Meestal wordt dan gekeken naar de Kamerstukken, zoals de memorie van toelichting bij een wetsvoorstel.

Question 30

Grammaticale interpretatie

Answer 30

Hierbij wordt de inhoud van de wet bepaald aan de hand van de taalkundige betekenis van de woorden in de desbetreffende bepaling. Ook wordt gelet op het zinsverband.

Question 31

Systematische interpretatie

Answer 31

Bij deze interpretatiemethode wordt de wet uitgelegd aan de hand van de systematiek van de wet.

Question 32

Teleologische interpretatie

Answer 32

Bij het bepalen van de inhoud van een wetsterm wordt gekeken naar het doel van de wet(gever).

Question 33

Elementen

Answer 33

Wederrechtelijkheid en verwijtbaarheid

Question 34

Bestanddelen

Answer 34

De onderdelen van de delictsomschrijving
> Vervulling van alle bestanddelen vereist voor strafbaarheid

Question 35

Om welke 3 redenen is het onderscheid tussen misdrijven en overtredingen van belang?

Answer 35

• Procesrechtelijke reden: de indeling naar misdrijven en overtredingen bepaalt goeddeels welk soort rechter bevoegd is om kennis te nemen van een strafzaak (absolute competentie)
• Materieelrechtelijk verschilpunt: poging tot overtreding en medeplichtigheid aan overtreding zijn niet strafbaar
• Toepassing van dwangmiddelen: veel dwangmiddelen mogen pas worden toegepast in geval van verdenking van een misdrijf

Question 36

Verschil formele en materiële delicten

Answer 36

Formele delicten: een handeling, een specifiek omschreven activiteit (diefstal)

Materiële delicten: de wetgever heeft geen handeling strafbaar gesteld, maar het veroorzaken van een gevolg (doodslag, maakt niet uit hoe die persoon dood is gegaan)

Question 37

Commissiedelicten, ommissiedelicten en oneigenlijk omissiedelict

Answer 37

Commissiedelicten: Feiten die een actief handelen veronderstellen

Omissiedelicten: Feit wordt gepleegd door een nalaten

Oneigenlijk omissiedelict: Als het delict in de wet staat geformuleerd als een commissiedelict, terwijl het wordt gepleegd door een nalaten (moeder onthoudt baby de nodige zorg waardoor hij overlijdt)

Question 38

Bijzondere strafbepaling

Answer 38

delictsomschrijvingen die voortbouwen op andere delictsomschrijvingen
> Vaak heeft de delictsomschrijving een extra bestanddeel, die meestal strafverzwarend werkt

Question 39

Geprivilegieerd delict

Answer 39

als het extra bestanddeel strafverlichtend werkt

Question 40

Bij welk soort delicten is causaliteit vooral van belang?

Answer 40

Bij materiële delicten

Question 41

Conditio sine qua non

Answer 41

Indien bij het ontbreken van een schakel in de reeks der gebeurtenissen het gevolg zou zijn uitgebleven, deze schakel kennelijk onmisbaar is en derhalve als oorzaak aan te wijzen is.

Question 42

Causa-proximaleer

Answer 42

De veroorzakende factor die het dichts bij het gevolg ligt, in juridisch opzicht als oorzaak moet gelden.
> Kan problemen opleveren bij een wat langere reeks van gebeurtenissen en geeft niet de mogelijkheid om verder weg liggende, relevante factoren te betrekken in de causaliteit.

Question 43

Voorzienbaarheidsleer

Answer 43

De nadruk ligt op de handeling waarvan kan worden gezegd dat deze een gevolg heeft dat naar algemene ervaringsregels redelijkerwijs voorzienbaar was.
> Er ontstaan problemen als de omstandigheden van het geval zo liggen dat het toeval een nogal grote rol heeft gespeeld in het optreden van de gevolgen.

Question 44

Mensenrechten

Answer 44

Rechten die zo belangrijk worden gevonden dat de overheid garandeert dat zij op deze rechten onder normale omstandigheden geen inbreuk zal maken.
> Meesten vastgelegd in het EVRM of de Grondwet

Question 45

Verschil grondrechten en fundamentele rechten

Answer 45

Grondrechten: mensenrechten die in de Grondwet zijn opgenomen

Fundamentele rechten: overkoepelend begrip van mensenrechten en grondrechten

Question 46

Wat zijn de 4 voor Nederland belangrijke verdragen omtrent mensenrechten?

Answer 46

• Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM);
• Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten (IVBPR);
• Europees Sociaal Handvest (ESH);
• Internationaal Verdrag inzake Economische, Sociale en Culturele Rechten (IVESCR).

Question 47

Interne werking

Answer 47

zonder dat daarvoor een nationale wet noodzakelijk is

Question 48

Monistisch stelsel

Answer 48

Verdragsrecht maakt deel uit van het Nederlands recht vanaf het moment dat het verdrag bekend is gemaakt. Moeten wel een ‘ieder verbindende bepalingen’ zijn
> = bepalingen die zonder actie door de nationale wetgever direct geschikt zijn om te worden toegepast door de rechter
> Mensenrechten zijn altijd ‘een ieder verbindend’

Question 49

Hebben mensenrechten een absolute werking?

Answer 49

Mensenrechten hebben geen absolute werking, niet iedere inbreuk op een mensenrecht levert een schending van dat recht op.

Question 50

EHRM

Answer 50

speciaal gerecht om handhaving van de in het EVRM opgenomen mensenrechten mogelijk te maken
> In Straatsburg
> Bestaat uit alle rechters uit alle bij het verdrag aangesloten staten

Question 51

Klachtrecht

Answer 51

EVRM kent klachtrecht toe aan zowel de bij het EVRM aangesloten staten als de burgers van die staten.
> Bij EHRM kan je klagen over de niet-naleving van het verdrag door andere staten
> Individueel klachtrecht: natuurlijke personen en organisaties kunnen klachten indienen tegen staten

Question 52

4 soorten colleges bij het EHRM

Answer 52

• De alleensprekende rechters
• Comités
• Kamers
• De Grote Kamer

Question 53

8 stappen klacht indienen bij het EHRM

Answer 53

1. Binnenkomende klacht wordt onderzocht door de griffie van het EHRM.
2. Wanneer tot conclusie komt dat deze klacht kansloos is, zal deze worden voorgelegd aan een alleensprekende rechter.
3. Als de klacht niet-ontvankelijk wordt verklaard, kan de rechter hierover beslissen. Als deze wel ontvankelijk wordt beoordeeld, gaat deze naar het Comité.
4. Comité kan besluiten de klacht alsnog niet-ontvankelijk te verklaren, of wel ontvankelijk verklaren en daarbij in bepaalde gevallen meteen een arrest wijzen. Wanneer het Comité de zaak niet kan beoordelen, gaat hij naar de Kamer (klacht kan ook meteen worden voorgelegd aan een Kamer).
5. De Kamer doet in veel gevallen een uitspraak over de inhoud van de klacht, de Kamer kan de klacht ook nog niet-ontvankelijk verklaren.
   - Alleen bij uitzondering wordt een zaak voorgelegd aan de Grote Kamer, hiervoor moet de Kamer een uitspraak hebben gedaan en als een van de partijen het niet met deze uitspraak eens is, wordt het verwezen naar de Grote Kamer.
6. Dit verzoek wordt eerst beoordeeld door vijf rechters van de Grote Kamer. Zijn zij van oordeel dat de zaak aanleiding geeft tot een ‘ernstige vraag betreffende de interpretatie of toepassing van het Verdrag of de Protocollen daarbij, dan wel een ernstige kwestie van algemeen belang’, dan zal de voltallige Grote Kamer uitspraak doen in de zaak.
7. Voor ontvankelijkheid moet worden voldaan aan de eisen die zijn opgenomen in de artikelen 34 en 35 EVRM. Zo moeten de nationale rechtsmiddelen zijn uitgeput en moet de klacht zijn ingediend binnen zes maanden na de definitieve rechterlijke uitspraak waartegen de klacht is ingediend.
8. Bij gegrondverklaring van de klacht wordt als einduitspraak vastgesteld dat een of meer artikelen van het EVRM zijn geschonden. Benadeelde kan de zaak nog naar de Hoge Raad brengen.

Question 54

Criminal charge

Answer 54

Wanneer een bepaalde gedraging tot het strafrecht van de aangeklaagde staat behoort.
> Twee factoren van belang: de aard van het feit en de soort sanctie waarmee een gedraging is bestraft.

Question 55

7 eisen recht op een eerlijk proces (fair trial)

Answer 55

1. Behandeling binnen een redelijke termijn
2. Het recht zichzelf niet te bezwaren
3. Onafhankelijke en onpartijdige rechter
4. Onschuldpresumptie
5. Op de hoogte gebracht worden van de beschuldiging
6. Verdediging en rechtsbijstand
7. Ondervraging van getuigen

Question 56

Welke 4 factoren worden gehanteerd voor de bepaling van de redelijkheid van een termijn?

Answer 56

• de ingewikkeldheid van de zaak;
• het gedrag van de verdachte;
• de houding van de justitiële autoriteiten;
• de positie van de verdachte.

Question 57

Op welke 3 manieren kan de redelijke termijn een rol spelen?

Answer 57

• Heeft de behandeling vanaf het ontstaan van de criminal charge tot aan de einduitspraak door de rechter binnen een redelijke termijn plaatsgevonden?
• Is de totale vervolging in alle instanties afgewikkeld binnen een redelijke termijn?
• Is de behandeling binnen een hogere rechterlijke instantie binnen de redelijke termijn geschied?

Question 58

Wat hanteert de Hoge Raad als algemeen uitgangspunt voor de redelijke termijn?

Answer 58

dat de einduitspraak in eerste aanleg binnen twee jaar na aanvang van de vervolging moet worden gedaan en in hoger beroep binnen twee jaar na de instelling van het hoger beroep. In de cassatieprocedure moeten de relevante stukken door het hof binnen acht maanden naar de Hoge Raad zijn gestuurd. Wordt de redelijke termijn overgeschreden, dan kan strafvermindering het gevolg zijn.

Question 59

Zwijgrecht

Answer 59

verklaringen van een verdachte mogen niet onder dwang worden verkregen.

Question 60

Onafhankelijke en onpartijdige rechter

Answer 60

De rechter moet onafhankelijk zijn ten opzichte van de partijen en ten opzichte van de uitvoerende macht. De rechter moet onpartijdig zijn, ofwel niet vooringenomen.

Question 61

Onschuldpresumptie

Answer 61

Verdachte mag pas worden aangemerkt als dader van het strafbare feit als volgens de daarvoor geldende regels is vastgesteld dat hij het feit heeft begaan.

Question 62

Op de hoogte gebracht worden van de beschuldiging

Answer 62

De verdachte heeft het recht geïnformeerd te worden over de reden van zijn arrestatie dan wel zijn vervolging (dit mag wel enkele uren duren).

Question 63

Verdediging en rechtsbijstand

Answer 63

De verdachte heeft het recht zich te verdedigen tegen de beschuldiging die tegen hem is ingebracht. Die verdediging moet effectief zijn, daarom heeft hij tevens het recht op rechtsbijstand. Rechtsbijstand moet zowel voor als tijdens het onderzoek op terechtzitting worden toegelaten.

> Verdachte heeft in ieder geval recht op consultatiebijstand: hij moet zich voorafgaand aan een verhoor kunnen onderhouden met zijn raadsman.

Question 64

Ondervraging van getuigen

Answer 64

• Geen absoluut recht.
• Om te kijken op welke manier kan worden bepaald of het niet hebben van een behoorlijke en effectieve ondervragingsgelegenheid een schending van het ondervragingsrecht is, kijk je naar drie aspecten:
  1. Het EHRM onderzoekt of een goede reden heeft bestaan voor het ontbreken van een ondervragingsgelegenheid. Zo ja;
  2. Het EHRM onderzoekt in welke mate de onmogelijkheid om de betrouwbaarheid van de getuige te onderzoeken, impact heeft gehad op de positie van de veroordeelde.
  3. De vraag of de betrouwbaarheid van de getuige op andere manieren dan een rechtstreekse ondervraging kon worden onderzocht, ofwel compensatie.
  4. Het EHRM beoordeelt aan de hand van de beoordeling van de drie vorige aspecten samen of de procedure als geheel eerlijk is geweest.
  Is een bewezenverklaring in beslissende mate gebaseerd op verklaringen van een getuige die niet door de verdediging kon worden ondervraagd, dan zal vaak een schending van het ondervragingsrecht worden vastgesteld.

Question 65

Welk criterium hanteert de Hoge Raad bij de vaststelling van privacyschending?

Answer 65

of iemand zich bevond in een situatie waarin hij onbevangen zichzelf wilde zijn. Het gaat er dus om of het duidelijk is dat iemand zonder inmenging van anderen zijn leven wilde leiden.

Question 66

De beperking van de uitoefening van het recht op privacy mag slechts plaatsvinden wanneer voldaan wordt aan drie vereisten:

Answer 66

1. Wet (‘in accordance with the law’)
   - Er moet een wettelijke regeling bestaan die de inbreuk op het recht toestaat.
   - Het moet gaan om rechtsregels aan de hand waarvan kan worden voorzien op welke wijze de overheid in bepaalde situaties zal kunnen handelen. Die regels moeten bovendien toegankelijk zijn voor de burger, bijvoorbeeld doordat ze gepubliceerd zijn.
2. Doel (‘legitimate aim’)
   - De inbreuk moet niet alleen op een wet zijn gebaseerd, maar ook moet die met een bepaald doel plaatsvinden (art. 8 EVRM).
3. Noodzakelijkheid (‘necessary in a democratic society’)
   De inbreuk moet noodzakelijk zijn in een democratische samenleving. De inbreuk moet in het concrete geval redelijk, toelaatbaar geacht worden (proportionaliteitseis).

Question 67

Of er sprake is van een beperkte of meer dan beperkte inbreuk op privacy wordt vastgesteld door een 5 punten na te gaan:

Answer 67

• Intensiteit van de observatie;
• Aard van het te verwachten resultaat;
• Wijze van observatie (bijv. camera);
• Duur van observatie;
• Plaats van observatie.

Question 68

Res interpretata-werking:

Answer 68

De rechtspraak van het EHRM geeft aan op welke manier het EVRM moet worden uitgelegd en die uitleg moet door alle verdragsstaten in acht worden genomen.

Question 69

Beslissingsmodel voor de beantwoording van een rechtsvraag:

Answer 69

Stap 1: Wat is de rechtsvraag die moet worden beantwoord?
Stap 2: Welke rechtsregel moet worden gehanteerd bij de beantwoording van de rechtsvraag?
a) Wat kan uit de wetgeving worden afgeleid?
b) Wat kan uit de jurisprudentie worden afgeleid?
c) Wat kan uit verdragen worden afgeleid?
d) Zegt de literatuur iets dat voor de beantwoording van de rechtsvraag van belang kan zijn?
Stap 3: Hoe moet de gevonden rechtsregel worden toegepast op de feiten in de casus?

Question 70

Lex certa

Answer 70

eis van toegankelijke en voorzienbare wetgeving (te maken met legaliteitsbeginsel)

Question 71

Lex scripta

Answer 71

eis van geschreven recht, verbod van terugwerkende kracht

Question 72

Hoe zie je het onderscheid tussen misdrijf en overtreding?

Answer 72

Boek 2 Wetboek Sr: misdrijven
Boek 3: overtredingen