Week 5

Question 1

Drie hoofdregels van bestuursrechtelijke rechtsbescherming

Answer 1

1. Voordat je naar de rechter gaat, moet je eerst een voorprocedure volgen: bezwaar (afd. 7.2 Awb) of (soms) administratief beroep (afd. 7.3 Awb).
2. Beroep wordt ingesteld bij de rechtbank, afdeling bestuursrecht.
3. Na de rechtbank kun je in hoger beroep bij de ABRvS, CBb, CRvB of Gerechtshof.

Question 2

Vijf functies van de bezwaarprocedure:

Answer 2

1. Laagdrempelige rechtsbescherming:
   O.a. procedure is kosteloos (art. 7:15 Awb).
2. Zeeffunctie:
   Ontlasten van de rechter.
3. Verlengde besluitvorming:
   Volledige heroverweging van het besluit (rechtmatigheid en doelmatigheid).
4. Dossiervorming:
   Er komt een goed uitgewerkte en afgebakende zaak voor de rechter.
5. Signalering:
   Gebreken in organisatie worden zichtbaar, zodat verbetering kan plaatsvinden.

Question 3

Acht belangrijke aspecten bezwaarprocedure:

Answer 3

· Bezwaartermijn is 6 weken (art. 6:7 en 6:8 Awb).

· Hoorzitting (art. 7:2 Awb).

· Bezwaar schorst niet de werking van het besluit waartegen het is gericht (art. 6:16 Awb).
> Naast bezwaar ook een VOVO indienen als je wil dat de acties meteen gestopt worden.

· Volledige heroverweging (art. 7:11 Awb).

· Ex nunc toetsing -> kijken naar het feiten en recht hoe het nu geldt, die nieuwe feiten moeten worden meegenomen in de heroverweging.

· Verbod van reformatio in peius -> de bezwaarmaker mag niet slechter worden van zijn eigen bezwaarschrift.

· Beslissing op bezwaar.

· Bezwaar gegrond? Besluit wordt herroepen.

Question 4

Wanneer geen bezwaar?

Answer 4

• Als in bijzondere wet staat dat administratief beroep moet worden ingesteld.
• Als de UOV van toepassing is.
• Als het besluit wordt genoemd in de Regeling rechtstreeks beroep (art. 7:1 lid 1 sub g en bijlage 1 Awb).
• Op verzoek van de bezwaarmaker (art. 7:1a Awb).
• Overige algemene uitzonderingen in art. 7:1 lid 1 sub a-f.

Question 5

Administratief beroep

Answer 5

· Art. 1:5 lid 2 Awb: “Onder het instellen van administratief beroep wordt verstaan: het gebruik maken van de ingevolge een wettelijk voorschrift bestaande bevoegdheid, voorziening tegen een besluit te vragen bij een ander bestuursorgaan dan hetwelk het besluit heeft genomen.”

> Kan worden bepaald in de bijzondere wet. Voorbeeld:
“Artikel 11 Wegenwet

1 Ieder belanghebbende bij een weg, niet behoorende tot de in artikel 8 bedoelde, heeft het recht aan den raad der gemeente, waarin de weg is gelegen ten opzichte van dien weg toepassing van artikel 9 te verzoeken.

2. Op de voorbereiding van de beslissing op het verzoek is afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht van toepassing.
3. Weigert de raad aan het verzoek te voldoen, dan staat aan den verzoeker beroep op Gedeputeerde Staten open.”

· Functie administratief beroep: toezicht (door ander, hoger bestuursorgaan).

· Administratief beroep komt niet veel voor.

· Procedure lijkt op hoofdlijnen op bezwaarprocedure.

Question 6

Uniforme openbare voorbereidingsprocedure (afd. 3.4 Awb)

Answer 6

· Facultatief recht.
· O.a. van toepassing op complexe besluitvorming in het omgevingsrecht, bijv. bestemmingsplannen.

Question 7

Bezwaar vs UOV

Answer 7

Bezwaar:
Besluit (rechtsgevolgen treden meteen in)
⬇️
Bezwaarschrift indienen 6:4/6:5 Awb (schriftelijk)
⬇️
Hoorplicht 7:2 Awb -> uitzonderingen in 7:3 Awb
⬇️
Beslissing op bezwaar
⬇️
Beroep

UOV:
Ontwerpbesluit
⬇️
Zienswijze (art. 3:15, schriftelijk en mondeling)
⬇️
Besluit
⬇️
Beroep

Question 8

Alternatieven: zijn er alternatieven voor geschilbeslechting door de (bestuurs)rechter?

Answer 8

• De Nationale ombudsman.
• Mediation.

Question 9

De Nationale ombudsman

Answer 9

• Art. 9:1 Awb:
  “Een ieder heeft recht om over de wijze waarop een bestuursorgaan zich in een bepaalde aangelegenheid jegens hem of een ander heeft gedragen, een klacht in te dienen bij dat bestuursorgaan.”
• Art. 9:18 Awb:
  “1 Een ieder heeft het recht de ombudsman schriftelijk te verzoeken een onderzoek in te stellen naar de wijze waarop een bestuursorgaan zich in een bepaalde aangelegenheid jegens hem of een ander heeft gedragen.”
• Art. 9:20 Awb:
  “1 Alvorens het verzoek aan een ombudsman te doen, dient de verzoeker over de gedraging een klacht in bij het betrokken bestuursorgaan, tenzij dit redelijkerwijs niet van hem kan worden gevergd.”

· Klachtrecht.
· Ziet op gedragingen -> feitelijk handelen -> geen besluit in de zin van de Awb.
· Doel klachtrecht:
- Genoegdoening voor burger die zich onheus bejegend voelt.
- Leidt tot kwaliteitsverbetering bij bestuursorgaan.
- Kan geschonden vertrouwen herstellen (en zo gezag bestuursorgaan legitimeren).
· Onderscheid intern en extern klachtrecht.
· Oordeel Nationale ombudsman is niet juridisch bindend, maar toch effectief instrument.

Question 10

Mediation

Answer 10

· Uitspraak van bestuursrechter ziet alleen op de rechtmatigheid van een besluit,

· Kan de oorzaak van een onderliggend conflict (burenruzie) daarmee niet wegnemen.

· Mediation: partijen gaan aan tafel zitter met een mediator (onafhankelijke derde) en proberen tot een minnelijke regeling te komen.