ძვ. საბერძნეთი Flashcards
(40 cards)
გეოგრაფიულად რა ტერიტროიებს მოიცავდა ბერძნული სამყარო?
ბალკანეთის ნკ-სა და ეგეოსის ზღვის კუნძულებს მოიცავდა.
რომელ საუკუნეებში ჩამოყალბდა ქალაქ-სახელმწიფოს ფორმა და რა ერქვა მას?
ძვ.წ VIII-VIIსს, პოლისები ჩნდებიან.
რა მსგავსება იყო პოლისებს შორის, რა აერთიანებდათ მათ სე, რომ ყველა ბერძნად თვლიდა თავს, მაგრამ თან ინდივიდუალური მმართველობა დაცსაზღვრებიი გააჩნდათ?
მიუხედავად იმისა, რომ მმართველობა, ჯარი, ხაზინა ყველაფერი ინდივიდუალური იყო თითოეულ პოლისში, მათ აერთიანებდათ საერთო ენა, საერთო რწმენა-წარმოდგენები და რელიგიური რიტუალები. ერთიანი სახელმწიფო ბერძნებს არსებობის დროს არც შეუქმნიათ, მაგრამ პოლისში მცხოვრებდნი ყოველთვის ბერძნული სამყაროს ნაწილად მიიჩნევდნენ თავს.
რომელ საუკუნეში დაიწყო ბერძნული კოლონიზაცია და რა გახდა ამის მიზეზი?
VIII-VIIსს-დან დაიწყო და ამას საფუძვლად რამდენიმე მიზეზი უდევს: 1. პოლისებში მიწის სიმცირე. 2. სამოქალაქო ომები 3. ეკონომიკური კრიზისი საზოგადოებაში.
რას ეოწდება აპოკიები?
გადაკარგული ქალაქები , ანუ კოლონიზაციის შედეგად დასახლებული ადგილები. (მოსახლეები დედაქალაქებიდან მოდიოდნენ)
როგორ წარიმართა კოლონიების მოსახლეობის ცხოვრევა აპოკიებში?
სახელოსნოები ჰქონდათ, მონებით ვაჭრობა დაიწყეს, ასევე მარცვლეულს ყიდიდდნენ , საქონელს, მარილს, ნედლეულს, თავად კი ღვინოს , ზეითუნის ზეთს და ყველაფერს იმას იღებდნენ, რასაც კოლონიები ვერ აწარმოებდნენ თავად.
ვისი საშუალებით გვაქვს ინფორმაცია ბერძნული კოლონიების დამოკიდებულის შესახებ შავი ძრვის პირეთში?
ბერძენი გეოგრაფი სტრაბონე გადმოგვცემს წყაროს სახით, როგორ დაიწყო შავიზღვის პირეთმა ავქსინუს პონტოდ და დაამთავრა ევქსინოს პონტოდ:)
ფილოსოფოდებიდან პირველმა ვინ ჩამოაყალიბა სახელმწიფოს მმართველობის ფორმები, რამდენი და რომლები?
პლატონმა ჩამოთვალა 5 მამრთველბის ფორმა, სამართლიანობის კლების მიხედვით:
1. არისტოკრატია-რძეულთა მმართველობა,2. ტიმოკრატია-პრივილეგირებული უმცირესობის მმართველობა, 3. ოლიგარქია-მდიდართა მმართველობა, 4. დემოკრატია0 ხალხთა მმართველობა და ბოლოს 5. ტირანია-ერ
თის მმართველობა.
ვინ შეეწინააღმდეგა პლატონის მოსაზრებას მმართველობების შესახებ და რა შეისწავლა მანამდე, სანამ თავის დებულევად წარმოაგენდა?
პლატონს ტავისივე მოსწავლე, არუსტოტელე შეეწინააღმდეგა, შეეწინააღმდეგა რა, უბრალოდ ის ფაქტი დაურთო მის ნააზრევს, რომ ეს მმართველობის ფორმები მუდმივად იცვლებოდა, 158 პოლისის მმართველობა შეისწავლა და ყველა მმარტველობის დადებით-უარყოფითი გამიყო, -“პოლიტეა”პოლიტეა0 რესუბლიკას ნიშნავს btwю
არისტოტელეს აზრით რაში შეიძლებოდა გადაზრდილიყო მმართველობის ფორმბი, როგორებიცაა: 1. მონარქია 2. არისტოკრატია 3. პოლიტეა ანუ რესპუბლიკა?
- მონარქია–> ტირანია
- არისტოკრატია–> ოლიგარქია 3. პოლიტეა–>დემოკრატია–>ოხლოკრატია ანუ ბრბოთა მმართველობა.
პოლისებს შორის გამორჩეული ადგილი ათენს ეკავა, სად მდებაფრეობდა ის?
ატიკის ოლქში.
რატომ გახდა ათენი განსაკუთრებული ადგილის მქონე ბერძნულ პოლისებში?
პირველად ზუსტადაც რომ ათენში ჩაისახა მოქაალქის ცნება და მმართველობის ფორმა, რომელიც დღეს ბევრი განვითარებული ქვეყნისთვისაა დამახასიათებელი -დემოკრატია. თუმცა ათენში თავიდან ძალაუფლება არისტოკრატიას ჰქონდა, proves that Aristotle got point, ლავ.
ვის მიაწერენ ათენის ჩამპყალიბებას? ვისი ცნოების საფუძველზე?
პლუტარქეს წყაროსდა მიხედვით, ათენის დაარსება თესევსს უკავშირდებება, რომელიც ეთრას ვაჟი და ეგეოსის შვილი იყო, ან პოსეიდონის , ჰუ ნოუს.
აქვე განმარტე შემდეგი ტერმინები:
1. დემები
2.არქონტი
3. პრიტანეიონი
4. ევპატრიდები
5. გეომორები
6. დემიურგები
- დემები-ტერიტორიული ოლქები ძველ საბერძნეთში. 2. არქონტი- უმაღლესი არჩევითი თანამდებობა, ათენში 9 ჰყავდათ. 3. პრიტანეონი- ათენის საბჭოა, არისტოკრატებიშედიოდნენ.
- ევპატრიდებ-მიწათმფლობელები, გვაროვნული არისტოკრატიუა
- გეომორები-წვრილიმიწათმოქმედები
- დემიურგები-ხელოსნები
რას ნიშნავს ხორა, რა მნიშვნელობის მატარებელი იყო?
ქალაქის გარშემო ტერიოტირბი იყო ხორა, სასოფლო-სამეურნეო დანისნულებით გამორჩეოდა, ნაკვეთებად იყო დაყოფილი და პლისს ეკონომიკურად ეხმარბოდა.
მიწის ნაკვეთის ხსენებისას, გასათვალისწინებელია ის ფაქტიც, რომ ყველას არ ჰქონდა საკუთრეის უფლებძნეთში?
მიწის საკუთრებისა და პოლიტიურიუფლებები მხოლოდ სრულუფლებინ მოქალაქეებს ჰქონდათ, დანარჩენი არამოქალაქეები იყვნენ-ქალები,მ მონები და მეროიკები იგივე მეტიკები ანუ უცხოელუ თავისუფალი მოქალაქეები, მეტეკი-გადმოსახლებულს ნიშნავს.
რას ეწოდება ფილე და ფრატრია?
ფილე- საგვარეულო გაერთიანება, თემი.
2. ფრატრია- რამდენიმე მონათესავე გვარის გაერტიანება, იგივე ტომი.
რას ეწოდება სავალო მონობა?
ათენის მცირემიეწიანობის გამო ხალხს მინიმუმიც არ ჰქონდა საარსებდ, ამიტო ვალებს იღებდნენ , მერე ვეღარ იხდიდნენ და სავალო მონობაში ბარდებოდბნენ.
ვინ დგას ათენის სათავეში?
ბასილევსი ანუ მეფე.
არქოპაგი რა არის?
9 არქონტისგან შემდგარი საბჭო. მეფის მრჩევლის ფუნქციას ასრულედნენ .
ვინ იყო პირველი აქრონტი ძვ. წ621 წელს და რითი დაამახსოვრა თავი ისტორიას?
დრაკონი იყო პირველი აქრონტი, როცა მან სასტიკად მკაცრი კანონები მიიღო , ყველას სიკვდილით სჯიდნენ, თითქმის. დემოსის უკმაყოფილება ამან უფრო გაზარდა , არისტოკრატია მძლავრი მოთხოვნების გამო დათმობაზე წავიდ ადა ძვ.წ 594 წელს სოლონი აირჩიეს პირველ არქონტად .
სოლონმა დაიწყო რეფორმების გატარება, რაში მდგომარეობდა მისი რეორგანიზაცია და რით დაგვამახსოვრა თავი?
- უმაღლეს ორგანოდ იქცა სახალხრო კრება
- ხმის მიცემა ათენის ყველა მოქალაქეს შეეძლო. 3. არსებობდა ბულე, რომელიც ოთხივე ქონებრივი ფენიდან არჩეული-100-100 კაცით იყო დაკომპლექტებული, წევრები 1 წლით ირჩეოდნენ. 4. ისევ 9 არქონტს ირჩევდა სახალო კრება, პირველი არქონტი გამოირჩეოდა ძლაუფლებით. სოლონმა დაამკვიდრა თავისუფალი მოქალაქოს ცნება და 5. ამ რეფორმებისშედეგად მონა მხოლოდ არაბერძენი შეიზლება ყოფილიყო. 6. სტრატეგოსთა კოლეგა- აქ მხედარმთავრები იყვნენ , 10 წევრისგან შედგებოდა , ყველაფერს აგვრებდა, რაც სამხედრო საქმიანობას ეხებოდა.
ქრონოლოგიურად ჩამოუყევი ათენელ ცნობილ, მართლა რამე რომ ქნეს ეგეთ რეფორმატორებს.
- სოლონი
- კლისთენე
- ეფიალტე
- პერიკლე
რა რეფორმები გაატარა კლისთენემ? ტირანიისგან თავდაცვამდე მოყევი.
1.ძვ.წ 509 წელს გაუქმნდა ქონებრივი ცენზით საზოგადოების დაყოფა.
2. მთელი ატიკა დაყო 3 ოლქად: სანაპირო, ქ. ათენი და შემოგარენი, შიდა მხარე. ქალაქის უმცირესი ერთეული-დემი. 10-10 ტრირია, რომელიც მკვდარზე ვენოკია, 3 ტრირია თითო ოლქიდან —> ფილე. ატიკის ოლქში 10 ფილეა, ამ ცვლილებამ ბულე სხვანაირად დააკომპლექტდა:მ ფილეებიან ირჩევდნენ 50 კაცს, რადგან უკვე შერეული მოსახლეობა იყო, სოლონის ოთხასთა საბჭო–> ხუთასთა საბჭო.