. Flashcards
(16 cards)
- Proszę wymienić 5 faz które powinny być uwzględnione podczas planowania obserwacji przez nauczyciela.
- Globalny ogląd całego obiektu, sytuacji, środowiska dla ogólnego zorientowania
się w całości. - Spostrzeganie szczegółów, dokładne zapoznanie się z ich cechami i funkcją
pełnioną w danej całości. Analiza, dokonywanie pomiarów, notowanie wyników. - Spostrzeganie powiązań między elementami całego układu, zwrócenie uwagi na
stosunki zachodzące między częściami składowymi obserwowanego środowiska. - Doszukiwanie się i wyłanianie cech istotnych dla danego obiektu czy
środowiska, wyciąganie wniosków, spojrzenie całościowe, ale są już na wyższym
poziomie. - Sprowadzenie wyników obserwacji, zanotowanie lub zapamiętanie istotnych
cech, końcowych wniosków, uzyskanych odpowiedzi na pytania postawione przed
obserwacją.
- Wskaż - o czym powinien pamiętać nauczyciel kierujący działaniami dzieci podczas obserwacji?
Nauczyciel kierujący działaniami dzieci powinien pamiętać o:
-przedstawieniu celu obserwacji,
-przypomnieniu podstawowych informacji o obserwowanych przedmiotach i zjawiskach,
-koncentrowaniu uwagi uczniów na obserwowany obiekcie,
-eliminowaniu czynników rozpraszających uwagę dzieci,
-kojarzeniu nazwy z obserwowanym przedmiotem,
-eliminowaniem nieistotnych szczegółów,
-emocjonalnym zaangażowaniu dzieci w działanie,
-pobudzaniu motywacji.
- Jak zadbać o uważność uczniów podczas prowadzenia obserwacji?
) Nazywanie - powinno towarzyszyć wszystkim etapom obserwacji (spostrzeganiu, rejestracja i interpretacja wyników). Pomaga ono w porządkowaniu, uogólnianiu i zapamiętywaniu zgromadzonych danych.
2) Przyrządy i narzędzia pomiaru. Przykładowo: linijka, metrówka, taśmy.
3) Narzędzia obserwacyjne. Przykładowo: lupa ręczna, lornetka, latarka.
4) Karty rejestracji danych.
- Wymień założenia, które powinien przyjąć nauczyciel, aby zajęcia z eksperymentami spełniały określone zadania kształcąco-wychowawcze i poznawcze.
Założenia, które powinien przyjąć nauczyciel, aby zajęcia z eksperymentami spełniały określone zadania kształcąco-wychowawcze i poznawcze:
eksperyment musi być prosty;
dziecko (na ile tylko jest to możliwe) samo powinno przeprowadzić czynności związane z realizacją eksperymentu;
eksperyment musi przynieść określony wynik;
dziecko musi być przygotowane (przez nauczyciela) na przyjęcie nowych lub potwierdzenie znanych informacji zależnie od celu prowadzenia eksperymentu;
dziecko w trakcie trwania eksperymentu powinno dokładnie i stale obserwować jego poszczególne etapy i wyniki (nauczyciel towarzyszy dziecku podczas całego tego procesu);
eksperyment powinien pobudzać dziecko do samodzielnego badania obiektów i zjawisk
przyrodniczych.
- Wymień etapy przebiegu eksperymentu/doświadczenia.
Etapy przebiegu eksperymentu/doświadczenia
1. Stworzenie sytuacji problemowej;
2. Poszukiwanie hipotez;
3. Weryfikacja hipotez w trakcie działania;
4. Ustalanie i sformułowanie prawidłowych rozwiązań;
5. Utrwalenie zdobytych informacji;
6. Zastosowanie poznanej wiedzy w nowych sytuacjach w celu wyjaśnienia następnych zagadnień.
- Wymień 7 form organizacyjnych nauczania treści przyrodniczych.
Do ogólnych form organizacyjnych nauczania treści przyrodniczych należą:
-wycieczki krótkotrwale i dłuższe-zajęcia terenowe;
prace w ogrodzie szkolnym i na terenie wokół szkoły,
prace hodowlane (uprawa i chów) prowadzone w szkole i w domu;
-prowadzenie kącika przyrody i ochrony środowiska
zajęcia z edukacji przyrodniczej prowadzone w klasie;
-prace społecznie użyteczne na rzecz środowiska i szkoły,
- udział dzieci w różnych akcjach, apelach, pracach praktycznych i uroczystościach propagujących cele treści i zasady ochrony środowiska.
- Wymień i opisz 5 rodzajów wycieczek.
Rozpoznawcza otoczenia szkoły, ruch drogowy w jej pobliżu lub przed rozpoczęciem danego tematu. Spacer po służy rozeznaniu doświadczeń dziecka z danego zakresu: np. poznanie najbliższej okolicy.
Poznawcza - organizuje się ją przeważnie w pierwszych etapach cykli dydaktycznych. Jej celem jest pogłębienie istniejących lub uzyskanie nowych doświadczeń w bezpośrednim kontakcie z rzeczywistością. Wąski zakres tematyczny z wyraźnym określeniem obserwowanych przedmiotów czy zjawisk. Materiał spostrzeżeniowy uzyskany tą drogą stanowi podłoże dalszego cyklu zajęć.
Pogłębiająca - organizuje się ją wtedy, kiedy podczas opracowania materiału uzyskanego w czasie wycieczek poznawczych powstały luki w jakości doświadczeń dzieci. Ten rodzaj wycieczek jest nastawiony na uzupełnianie braków czy uściślenie spostrzeżeń.
Porównawcza - można ją zorganizować w trakcie porządkowania i zbierania wiedzy na dany temat lub w końcowych zajęciach danego cyklu dydaktycznego, aby powiązać wiedzę teoretyczną z obserwacjami czy porównać dwa omówione wcześniej środowiska.
Podsumowująca - organizuje się ją po zakończeniu cyklu zajęć. Stanowi formę utrwalenie wiadomości. Taka wycieczka pozwoli nauczycielowi na sprawdzenie, w jakim stopniu uczniowie rozumieją nowe pojęcia, czy potrafią nimi operować. Natomiast dzieci będą miały możliwość zastosowania swojej wiedzy w praktycznym działaniu.
- Wskaż funkcje i zadania wycieczki w pracy z dziećmi.
Funkcje i zadania wycieczki w pracy z dziećmi:
1.Ułatwia poznanie otaczającej rzeczywistości, umożliwiając jej obserwację;
2.Wpływa na rozwój mowy i myślenia;
3.Rozwija sferę emocjonalną, budzi poczucie estetyki, uwrażliwia na piękno przyrody;
4.Wpływa na postawy społeczne uczniów, umożliwia współprzeżywanie, wspólne radowanie się, uczy koleżeństwa, przestrzegania zasad i norm społecznych;
5.Budzi przywiązanie do ojczystych stron, do swojego kraju, najbliższego otoczenia; 6.Przyczynia się do nabywania zaradności, wytrwałości, umiejętności współdziałania, uczy zachowania się w różnych sytuacjach i miejscach.
- Wymień i opisz 4 funkcje środków dydaktycznych.
- Poznawanie rzeczywistości:
- w postaci naturalnej- naturalne przedmioty
- w postaci zastępczej- modele, obrazy, filmu
- w postaci uogólnionej- mapy, globusy, plany - Poznawanie wiedzy o rzeczywistości:
- eksponowanie wiadomości- podręczniki, czasopisma, książki
- eksponowanie wiadomości za pomocą tekstów- teksty drukowane, kopiowane
- eksponowanie wiadomości za pomocą urządzeń technicznych- komputery, tablice multimedialne - Kształtowanie emocjonalnego stosunku do rzeczywistości
- eksponowanie wiadomości społecznych, moralnych, estetycznych i innych- filmy, dzieła sztuki, programy komputerowe - Działania przetwarzające rzeczywistość
- kształcenie sprawności językowych- płyta gramofonowa, nagrania na różnych nośnikach danych
- kształcenie sprawności poznawczo- badawczych- urządzenia symulacyjne, komputery, gabinety przedmiotowe
- kształcenie sprawności ogólnotechnicznych- narzędzia, symulatory, komputery
- Wymień przyczyny niebezpiecznych wypadków dzieci.
Przyczyny nieszczęśliwych wypadków dzieci
* Dziecięca niewiedza,
* brak doświadczenia,
* psychologiczne właściwości takie jak: przewaga procesów pobudzania nad hamowaniem,
* słaba koordynacja ruchowa, Mała podzielność uwagi,
* stosunkowo długi czas reakcji,
* brak umiejętności obliczania odległości na oko,
* brak umiejętności obliczania czasu na wyczucie,
* brak przewidywania skutków określonych działań i zjawisk,
* a także przekora, lekkomyślność, ciekawość świata, Oraz brak opieki nad dziećmi.
- Wymień fenologiczne, klimatyczne i astronomiczne pory roku.
Fenologia bada zjawiska okresowości w życiu roślin i zwierząt, związane z czynnikami klimatycznymi i zmianą pór roku.
Fenologiczne pory roku w Polsce zostały określone umownymi zmianami w życiu przyrody:
- przedwiośnie (średnia długość dnia to 11 godzin);
- wczesna wiosna (średnia długość dnia to 12 godzin);
- wiosna (długość dnia około 15,5 godziny);
wczesne lato (średnia długość dnia wynosi około 16-17 godzin);
- lato (16-17 godzin);
wczesna jesień (12 godzin);
- jesień od 11 do 8,5 godziny);
- zima (około 8-9 godzin).
Klimatyczne pory roku
>Klimatyczne pory roku zostały ustalone na podstawie przebiegu temperatury dobowej i dzielą umownie rok na:
- zimę
- przedwiośnie
- wiosnę właściwą
- lato
- jesień właściwą
- przed zimie.
>Początek i długość trwania poszczególnych klimatycznych pór roku w różnych regionach Polski są inne, podobnie jak długość okresu wegetacyjnego roślin.
Astronomiczne pory roku
>Na podstawie ruchu Ziemi wokół Słońca wyróżnia się astronomiczne pory roku:
- wiosna (około 21 marca);
- lato (około 22 czerwca);
- jesień (około 23 września);
- zima (około 22 grudnia).
- Wymień formy ochrony przyrody w Polsce.
- Parki narodowe
- Rezerwaty przyrody
- Parki krajobrazowe
- Obszary chronionego krajobrazu
- Ochrona gatunkowa roślin i zwierząt
- Ochrona środowiska przez uznanie za np. Pomnik przyrody
14) Wymień sposoby wyznaczania kierunków w terenie – orientacja w terenie.
W trakcie zajęć w terenie uczniowie mogą poznać sposoby wyznaczania kierunków:
- kompas;
-mech porastający pnie drzew, duże głazy od strony północnej;
- słoje drzew (obserwowane na ściętym pniu) wskazują silniejszy przyrost od strony południowej; -kopiec mrowiska jest bardziej płaski od strony południowej;
- korona drzewa rosnącego samotnie jest bardziej rozbudowana i ma dłuższe gałęzie od strony południowej;
- mapa.
15) Jak komunikować się z dziećmi? Wymień i opisz przykładowe komunikaty
wspierające poczucie własnej wartości ucznia.
Dziękuję Ci za to…
>Komunikat, jaki otrzymuje dziecko: „Dziękuję za to, że np. sam z własnej woli podzieliłeś się ciastkiem z koleżanką, że sam z przyjemnością posprzątałeś po sobie książki. Doceniam to i doceniam ciebie”.
Czy mogę do Ciebie dołączyć?
>Komunikat, jaki otrzymuje dziecko: „Chciałabym ci towarzyszyć w zabawie, bo wiem, że jest ona ważną częścią twojego życia. Chcę, żebyś wiedział, że spędzanie czasu z tobą jest dla mnie ważne”.
Jak to zrobiłeś?
>Komunikat, jaki otrzymuje dziecko: „Cieszę się razem z tobą, zachwycam się (małymi rzeczami) i naprawdę chciałbym wiedzieć, jak to zrobiłaś. Dużo się od ciebie uczę i jestem za to bardzo wdzięczny”.
Czy potrzebujesz mojej pomocy?
Komunikat, jaki otrzymuje dziecko: „Pamiętaj, że zawsze możesz na mnie liczyć. Jeżeli coś ci się nie uda, nie powiedzie i nie będziesz wiedział, co można było zrobić inaczej - zapewniam cię, że zawsze jestem przy tobie i wesprę cię we wszystkim, co robisz. Wspólnie znajdziemy rozwiązanie”.
16) Wymień i opisz przykładowe komunikaty, których nie należy kierować do
uczniów.
Przestań płakać. Nic się przecież nie stało.
5. Stop dla zakazanych słów.
Tym razem dobrze ci poszło..
W końcu udało ci się skończyć zadania.
Dzisiaj dobrze wykonałeś zadanie.
Zrobiłeś to prawie tak dobrze jak brat. *O, wreszcie masz pełną notatkę.
Nareszcie zacząłeś pracować.
Tylko dwa razy w tym tygodniu się spóźniłeś. * Widzisz, jak chcesz, to potrafisz.
Mógłbyś tak zawsze pomagać.
*To zadanie wyszło Ci prawie dobrze.
- Wymień i opisz 8 zasad pracy na pozytywach.
- Realność docenienia/ uznania- musimy naprawdę uwierzyć w sukces ucznia, aby móc go docenić. Docenienie/ uznanie musi być szczere i podkreślać to co się zdarzyło naprawdę
- Niepodważalność uznania/ pochwały
- Umiejętność szybkiego uzasadnienia. Uczeń obdarzony uznaniem czasami potrzebuje uzasadnienia i zadanie pytanie: a dlaczego tak uważasz?
- Rozdzielenie docenienia/ chwalenia i wychowania
- Stop dla zakazanych słów
- Zakaz ukrytej krytyki. Zakaz pracy na pozytywach/ pochwałach, które zawierają w sobie słowo “ale”
- Zakaz jawnej krytyki, czyli stosowania “nie” - “Nie odrobiłeś pracy”
- Zakaz aluzji i ironii- “O! Jak szybko ci idzie, nie jesteś taki wolny”
