1

Question 1

1. Bir akarsuyun doğdu yere, aktığı yere ne denir?

2. Akarsuyun ağına ve topladığı alanlara ne denir?

Answer 1

1. Aktığı yer: Kaynak (göze)
   Döküldüğü yere: Akarsuyun ağzı
2. Ağasına: Drenaj
   Topladığı alana: Havza denir

Question 2

Okyanusa ulaşan akarsuya ne denir? Arazide kaybolana ne denir? (Örnek ver)

Answer 2

Okyanusa ulaşan akarsuya “Açık Havza” denir. Arazide kaybolana ise “Kapalı Havza”. —> Van Gölü, Tuz gölü, Konya ve civarı, Aras ve Kura nehirleri.

Question 3

Düzensiz rejimli akarsular hangi bölgelerde görülür?

Answer 3

Akdeniz, Muson asyası (Hindistan, Vietnam, Bangladeş, Güney Kore, Çin ve Japonya)

Question 4

Düzenli rejimli akarsular hangi bölgelerde görülür?

Answer 4

Karadeniz, Ekvatoral Bölge, Batı Avrupa

Question 5

Denge profili ne demektir ve ülkemizde oluşur mu? Neden?

Answer 5

Aşındırmasını tamamlamış akarsuların oluşturduğu profildir. Ve ülkemizde oluşmaz çünkü bir akarsuyun denge profiline gelmesi için eski oluşumlu olması gerekir ve ülkemiz daha yeni oluşumludur bu yüzden ülkemiz de sadece Zonguldak’ta görülür.

Question 6

Akarsuların aşındırma şekilleri nelerdir ve açıklayınız.

Answer 6

1. Vadi
   - Çentik Vadi “v” = Tabansız
   - Boğaz Vadi “u”
   - Kanyon Vadi = Kat kat görünüm
   - Tabanlı Vadi = “u” şekilli fakat akarsu geçer
   - Asimetrik vadi = Düzensiz
2. Menderes = Eğimin azaldığı yerlerde aşındırmadan biriktirmeye geçen akarsular.
3. Dev kazanı = Akarsuların şelale gibi döküldüğü yerlerde suyun aşındırması ile oluşan çanaklardır.
4. Peneplen (Dalgalı Düzlük) = Akarsuların oluşturduğu hafif dalgalı düzlüklere denir (aşındırmasının sonuna gelmiş), ülkemizde bulunmaz
5. Plato = Akarsular tarafından derince yarılan yüksek düzlüklerdir. Ülkemizde görülür ve genel olarak tarım ve hayvancılıkta kullanılırlar.
6. Peri Bacası= Tüf, Kül, Bazalt gibi sert tabakaların aşınması oluşan mantara benzer şekiller. Rüzgar da dolaylı etkilidir.
7. Kırgıbayır = Kurak ve ya yarı kurak yerler de oluşan parçalı araziler. Sel sularının etkisi var. Ülkemiz de özellikle İç Anadolu’da bulunur.
8. Seki (Taraça) = Akarsu yatağının tekrar dibe doğru aşınması, basamaklı bir yapı.

Question 7

Akarsuların biriktirme şekillerini açıklayınız.

Answer 7

1. Birikinti konisi (Yelpazesi)= Dağ yamaçlarında eğimin azaldığı yerden inen, köyler yapılmıştır.
2. Dağ Eteği ovası= Birikinti konilerinin birleşmesi ile olur. Mesela; Uludağ eteklerindeki Bursa ovasının belli kısımları.
3. Dağ içi ovası= Akarsuların taşıdığı malzemenin birikmesi ile oluşurlar, ve dağların arasındadırlar. Erzincan, Malatya, Muş ovaları.
4. Taban seviyesi ovası= Deniz seviyesinde taşıdığı malzemenin birikmesi ile oluşur. Adapazarı ovası.
5. Delta ovası = Deniz ya da göl çanaklarıyla birleşmesi ile oluşur fakat oluşabilmesi için Örnek:
   - kıyı derin olmamalı Bafra Delta ovası
   - güçlü kıyı akıntıları Çarşamba
   - gelgit azdır Karasu
   - akarsu bol malzeme taşır Çukurova
6. Irmak adası = Menderesler için de malzemelerin depolanması ile oluşan adacıklar.
7. Seki (Taraça) = Akarsuyun çok aşınması, basamaklı bir yapı.