Hoofdstuk 2: Symptomen GI Flashcards
Welke bedenkingen heeft men wanneer een patiënt jeuk heeft?
Men denkt vaak dat er een huidaandoening aanwezig is.
Of kan ook een gevolg zijn van een gestegen concentratie van galzouten in het bloed -> bv. galwegobstructie
Leg kort uit wat icterus is en geef hiervan een synoniem.
Geef de 3 stappen en leg de bilirubinemetabolisme uit.
Geef de oorzaken van icterus en verdeel dit onder 3 groepen.
Icterus of geelzucht is een symptoom dat wordt veroorzaakt door een stijging van bilirubineconcentratie in het bloed. Dit doet men vaak aan leverlijden denken.
Metabolisme:
- Bilirubine is een afbraakproduct van hemoglobine. Oude en beschadigde RBC worden door macrofagen in milt, lever en beenmerg afgebroken. Deze macrofagen metaboliseren de haem-groep van Hb tot ongeconjugeerde bilirubine (oranjegeel pigment). Bilirubine komt vrij in bloed en bindt aan albumine en wordt opgenomen in de lever.
- In de lever wordt bilirubine geconjugeerd aan gluronzuur, zodat het beter wateroplosbaar wordt. We spreken dan van geconjugeerde of directe bilirubine.
- Het directe bilirubine wordt afgescheiden in de gal en wordt via de galafvoerwegen en de papil van Vater de dunne darm bereikt. Een grote deel wordt via stoelgang uitgescheiden (bruine kleur). De kleinere deel zal terug opgenomen worden in de darm en gerecycleerd in de lever (enterohepatische circulatie) of wordt uitgescheiden via urine (gelige kleur).
Oorzaken:
- Prehepatische icterus: stijging in productie van bilirubine (bv. hemolytische anemie) -> lever kan deze niet meer verwerken -> stijging concentratie ongeconjugeerde bilirubine -> icterus
- Hepatische icterus: leverfunctiestoornis -> bilirubine niet kan omgezet worden in geconjugeerde bilirubine -> afhankelijk van het probleem (opname of secretie) kan zowel geconjugeerde als ongeconjugeerde bilirubine stijgen -> icterus -> bv. levercirrose/ hepatitis
- Posthepatische icterus: probleem in galafvoerwegen met afsluiting van de ductus choledochus -> bv. gevolg van galsteen/ pancreaskoptumor -> proximaal bij de obstructie zal er meer gal ophopen en doorsijpelen in het bloedbaan -> concentratie geconjugeerde bilirubine zal stijgen -> icterus -> geen bilirubine in darm -> stoelgang ontkleurd en stopverfaspect -> door een teveel van geconjugeerde bilirubine in de nieren -> donkerverkleuring van de urine
Leg uit wat obstipatie is en geef hiervan een synoniem.
Geef enkele oorzaken van obstipatie.
Constipatie is een synoniem van obstipatie. Het is een vermindering van volume, frequentie en een consistentie van verharde stoelgang.
Oorzaken zijn:
Levenswijze: veelarme voeding, weinig lichaamsbeweging
Ileus = darmafsluiting
Spastische colon
Medicamenteus= Morfine -> vaak associeren met een laxavitum
Hormonaal= hypothyroïdie
Leg uit wat diarree is en wat de gevolgen ervan zijn.
Geef enkele oorzaken die zorgen voor diarree.
Diarree is een verhoging in volume en frequentie en/of lossere consistentie van de stoelgang.
De gevolgen zijn:
- Acuut -> dehydratatie, hypovolemische shock en metabole acidose ( verlies HCO3-).
- Chronisch -> malabsorptie
Oorzaken: Infectie: gastro-enteritis toxisch: voedselvergiftiging intolerantie: lactose intolerantie inflammatoire darmziekten: z.v. van Crohn, colitis ulcerosa spastische colon medicamenteus malabsorptie: steatorree (vetdiarree) psychologisch overloopdiarree (paradoxale diarree): verharde faeces met prikkeling rectum -> diarree
Leg kort uit wat tenesme is.
Wijst op valse drang om stoelgang te maken.
Kan wijzen op een tumor v/h colon of een ontstekingsproces in de anorectale regio.
Leg kort uit wat hematemesis is.
Geef de 2 soorten kleuren van opgebraakt bloed.
Het is het opbraken van bloed als gevolg van een bloeding hoog in het GI stelsel.
De kleur van het bloed kan iets gezegd worden van de aard van de bloeding:
Rood: acuut, hevig en snel verlopende bloeding
Zwart (koffiegruis): ouder bloed, minder acuut
Leg kort uit wat nausea en braken is.
Geef de gevolgen en de risico’s van deze symptoom.
Het is een gevoel van misselijkheid dat gepaard gaat met braken. Het is een omgekeerde peristaltische beweging waar voedsel retrograde naar buiten gaat.
Braken is een reflex die ontstaat in het braakcentrum van het hersenstam en kan geprikkeld worden door GI aandoeningen, geneesmiddelen en toxische stoffen, evenwichtsorganen en intracraniële overdruk.
Gevolgen: dehydratie en metabole alkalose (verlies HCL)
risico: slokdarmontsteking, slikpneumonie
Leg kort uit wat anorexie en vermagering is.
Het is een verlies van eetlust waaruit als gevolg men zal vermageren.
Bij een korte periode van vermageren zal men vaak uitgaan dat er een mogelijke kwaadaardige tumor aanwezig is.
Leg kort uit wat dyspepsie is.
Geef een aantal behandelingen om deze symptoom te verminderen.
Dyspepsie is het slecht verteren van voedsel. Men krijgt hiervan een opgeblazen gevoel en epigastrische pijn bij een maaltijd.
Men kan gastroprokinetica (domperidone Motilium) of metoclopramide (Primperan) geven. Men moet hierbij kleine en vetarme voeding nemen.
Leg kort uit wat pyrosis is en geef een synoniem hiervoor.
Is een retrosternale branderig gevoel als gevolg van gastro oesofageale reflux.
Wanneer zuur in de mond loopt = zure regurgitatie
Syn. = heart burn
Geef de 2 types oorzaken bij dysfagie.
Leg het verschil uit tussen dysfagie en odynofagie.
Motorische stoornissen (achalasia) en Organische vernauwingen (slodarmstenose). Dysfagie is een hinder van transport van voedsel vanuit mond naar maag en odynofagie is retrosternale pijn die optreedt bij het slikken door een ontsteking van de slodarmvlies.
Geef de 2 soorten pijn bij de symptoom buikpijn en geef hierover een korte uitleg.
Leg uit wat epigastrisch/meso- en hypogastrisch is.
Geef de 3 soorten pijn onderverdeeld in de 2 soorten.
Viscerale pijn en Pariëtale pijn.
Maag, proximale duodenum en lever/ rest dunnen darm en eerste 1/2 dikke darm/ tweede 1/2 dikke darm.
Gerefereerde pijn, uitstralingspijn en koliekpijn.
Geef de 2 soorten bloedverlies bij stoelgang en hun onderverdeling. Geef hier telkens een uitleg.
- RBPA
- Bloederige diarree
- Bloed op stoelgang
- Bloed vermengd met stoelgang
- Melena
Geef de 13 symptomen van Gastro Intestinale Aandoeningen.
- buikpijn
- dysfagie
- dyspepsie
- pyrosis
- anorexie en vermagering
- nausea en braken
- hematemesis
- bloedverlies bij stoelgang
- tenesme
- diarree
- obstipatie
- icterus
- jeuk
