11.2 Processen in de lever

Question 1

Wat zijn de belangrijkste functies van de lever?

Answer 1

De lever zorgt voor:
- koolhydraat-, vet-, en eiwitstofwisseling
- afbraak van giftige stoffen
- opslag van onder andere ijzer.

Question 2

Noem 4 kenmerken van de lever.

Answer 2

1. Weeg ongeveer 1,5 kg
2. ligt rechtsboven in de buikholte
3. Er vinden zo’n 600 verschillende processen plaats
4. belangrijkste warmtebron van 40 °C

Question 3

Hoe werkt de doorbloeding van de lever?

Answer 3

• 0,3L bloed komt binnen via leverslagader met O2 rijk bloed
• 1L bloed komt binnen via de poortader van de alvleesklier, de milk, de maag, en darmkanaal. Het bevat verteringsproducten.

Question 4

Wat zijn leverlobjes?

Answer 4

De lever is opgebouwd uit vele leverlobjes, groepjes cellen met elk een eigen aftakking van de leverslagader en de poortader. In de leverlobjes bevinden sinusoïden.

Question 5

Wat zijn sinusoïden?

Answer 5

Speciale bloedruimtes in de lever, waar bloed uit de leverslagader en poortader samenkomen.

Question 6

Hoe werkt de regeling van de Glucoseconcentratie?

Answer 6

• na een maaltijd komt de glucoseconcentratie vaak tot boven de normwaarde.
• Onder invloed van insuline wordt glucose opgenomen in onder andere vetcellen en spiercellen.
• In de lever stimuleert insuline de glycogenese, de omzetting van glucose in de polysacharide glycogeen.
• Zodra de glucoseconcentratie weer onder de normwaarde komt, stimuleert glucagon de omzetting van glycogeen tot glucose.
• Zodra zowel de glucosevoorraden in het bloed als de glycogeenvoorraden in de lever uitgeput zijn, dan maken levercellen ook glucose uit aminozuren en vetten; gluconeogenese

Question 7

wat is glucagon?

Answer 7

een hormoon uit de alvleesklier, stimuleert de in de lever de omzetting van glycogeen in glucose en de afgifte can glucose aan het bloed.

Question 8

Hoe werkt de vetstofwisseling in combinatie met de lever.

Answer 8

• Niet alle vetzuren die je binnenkrijgt zijn bruikbaar, de lever kan ongeschikte vetzuren ombouwen tot geschikte vetzuren.
• Essentiële vetzuren kan je alleen binnen krijgen door je voedsel, deze zijn niet maak baar door de lever.
• De lever voorziet vetachtge stoffen als cholestrol van een hydrofiele buitenlaag van eiwitten en vormt zo lipoproteïnen, die kunnen het bloedplasma wel vervoeren.

Question 9

Hoe werkt de eiwitstoffwisseling in combinatie met de lever?

Answer 9

Aminozuren komen ook binnen via het voedsel. Een teveel aan aminozuren kan je lever niet opslaan. Sommige van deze aminozuren kan de lever ombouwen, de andere breekt de lever af. Door ombouwen kan de lever 11 van de 20 aminozuren maken. De overige essentiële aminozuren kun je alleen via je voedsel binnen krijgen.

Question 10

Hoe worden aminozuren omgebouwd en afgebroken?

Answer 10

• Het ombouwen van aminozuren gebeurt via transaminering. Een aminozuur geeft zijn aminogroep (-NH2) af aan een ketogroep en neemt daar een =O van op. Dit levert het aminozuur op waar behoefte aan is. (zie bron 8)
• Zodra er nog aminozuren overblijven, dan worden deze afgebroken. Eerst wordt de aminogroep verwijdert; deaminering. Uit de aminogroep vormt de lever ammoniak (NH3). NH3 wordt gekoppelt aan CO2 waarbij ureum ontstaat, een afvalstof.

Question 11

Wat zijn de andere functies van de lever, buiten de essentiële functies om?

Answer 11

• Rode bloedcellen opruimen
• Ontgiften
• Stoffen opslaan; ijzer, glucogeen, een aantal vitamines en mineralen.
• bloed leveren; bloeddepot die extra bloed met o2 in omloop kan brengen bij grote inspanning.
• Gal vormen

Question 12

Hoe worden rode bloedcellen opgeruimd?

Answer 12

Je lever en milt ruimen deze cellen op. Het ijzer uit de hemoglobine slaan de lever en het rode beenmerg op in ferritine. In het rode beenmerg wordt dit ijzer weer gebruikt voor het maken van heemgroepen. Uit hemoglobine ontstaat de afvalstof biliverdine die de lever verwerkt tot de gele galkleurstof bilirubine, dit wordt uitgescheiden via de gal, bloed en urine.

Question 13

Hoe breekt de lever giftige stoffen af? (ontgiften)

Answer 13

• Je lever breekt giftige stoffen af, dit heet detoxificatie.
• Alcohol: stap 1; alcohol + enzym alcoholdehydrogenase -> ethanal.
  stap 2; ethanal + **aldehydedehydrogenase **
  -> acetaat (niet giftig azijnzuur)
• Ethanan kan ook omgezet worden tot glucose en vet. Bij regelmatig alcoholgebruik kan dit leiden tot leververvetting