მონღოლები საქართველოში Flashcards

1
Q
როდის მეფობდა ლაშა-იორგი?
ვისგან მიიღო ლაშა-გიორგიმ ჯვაროსნულ ლასქრობებში მონაწილეობის შეთავაზება?
როდის და რისთვის აპირებდა ის წასვლას? 
რამ შეუშალა ხელი? 
ვინ ადის მისი სიკვდილის შემდეგ ტახტზე? 
და ვინ მოგვითხრობს ლაშა-გიროგის შესახებ?
A

1213-23 წლები

რომის პაპ ჰონორიუსისგან.

1223 წელს იერუსალიმის გასათავისუფლებლად მუსლიმებისგან

1220 წელს ახალმა მტერმა (მარბიელი/სადაზვერვო ლაშქრობით) საქართველოს საზღვრებტან.

მისი და რუსუსდანი

მისი ისტორიკოსი ჟამთაააღმწერი.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

რომელ წლებში მეფობს რუსუდაი?

ვისზე გაათხოვეს მოუმზადებელი დედოფალი და რა ერქვათ მის შვილებს?

A

1223-45 წწ.

ერზურუმის გამგებლის შვილზე მეუღიზ-ად-დინზე
დავითი და თამარი

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q
როდის მოუწიათ ქარტველებს ხორეზმის შაჰ ჯალალ-ად-დინთან დაპირისპირება? 
რას აკეთებს ჯალალ-ად-დინი?
სად ებრძვან?
რა იყო შედეგი?
როდის მოკლეს ჯალალ-ად-დინი და რატომ?
A

1225 წელს

დამამცირებელ წერილს უგზავნის რუსუდანს

სომხეთის ტერიტორიაზე- გარნისთან.

ქართველები დმარცხდნენ.
მტერმა აიღო თბლისი და რუსუდანი ქუთაისში გაიხიზნა.
ჯალალ-ად-დინმა ყველა შესაძლო მოკავშირე დალაშქრა და მარტო დარჩა მონღოლების წინაშე.

1231 წელს, გაძარცის მიზნით იქნა მოკლული.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

როდის შემოდიან ხელახლა მონღოლები რას აკეტებენ? ვის სთხოვს დახმარებას რუსუდანი და რა პასუხს იღებს?

A

1235 წელი,მონღოლებმა დაარბიეს აღ. საქარტველო.

დახმარებას სთხოვს რომის პაპ გრიგოლ მე-9-ს და ის ტერიტორიულ სიშორეს მოიმიზეზებს.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

რომელი დიდებული არ დაემორჩილა თავიდან მონღოლებს?

A

ივანე ყვარყვარე ჯაყელ-ციხისჯვარელი.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

როდის აფორმებს რუსუდანი ზავს მონღოლებთან? რა პრობებია ზავის მიხ.? სად უშვებენ მონღოლები რუსუსდანის შვილს დავით მე-6-ს?

A

1243 წელს. საქართველო აღიარებდა მონღოლტა ყაენის უზენაესობას, უხდიდა ყოველწლიურ ხარკს-50 000 პერეპერას (ოეროს ფული) და მონღოლები ამტკიცებდნენ მეფეს.
ოქროს ურდოს ყაენთან- ბათუ ყაენთან, რომელიც მას ყარაყორუმში დიდ ყაენ მანგუსტან გაუშვებს.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

როდის გარდაიცვალა რუსუდანი და რახდება ამის მერე, რას აკეთებენ მონღოლები?

A

1245 წელს, აღ. საქართველო დარცა უმეფოდ
მონღოლებმა საქართვეელო დაყვეს 8 სამხედრო რეგიონად-დუმნებად და სათავეში ჩააყენეს ფეოდალები, რაც აძლიერებდა ერისთავთა ხელისოფლებას, ეს კი ეწინააღმდეგებოდა ქართულ სახელმწიფო ტრადიციებს. მათ ქვეყნის მტავრებთან ცალკე ურთიერთობა დაამყარეს და უკვე დაიკარგა ქვეყნის საერთო ინტერესი, ამიტომ აუცილებელი იყო ქვეყნის სამეფო ტახტის ლეგიტიმური მემკვიდრის მოძებნა.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

ვინ გაგზავნეს მონღოლების ყაენთან მეფედ დასამტკიცებლად დავით მე-6-ს მაგივრად?

A

დავით მე-7 (ლაშა-გიორგის უკანონო შვილი), რომელიც გახიზნული იყო რუმის სასულთნოში რუსუდანის ბრძანებით)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

რა მოხდა როდესაც დავით მე-7 ჩავიდა მონღოლების ყაენთან მეფედ დასამტკიცებლად?

A

იგი შეხვდა თავის მამიდაშვილს დავით მე-6-ს
დავით მე-6-ს მოხრეები ითხოვდნენ მის მეფედ დასმას, რადგან ტახტი მას კანონიერად, როგორც საქართველოს კანნიერი მეფის შვილს ეკუთვნოდა, ხოლო დავით მე-7-ს მომხრეები ითხოვდნენ მონღოლური სამართლის გამოყენებას რომლის მიხედვითაც არაკანონიერ შვილსაც შეეძლო ტახტის დაკავება. მოღოლებმა 1247 წელს ორივე დასვეს. და დავით მე-7-ს ულუ უწოდეს, ხოლო დავიტ მეექვსეს ნარინი. უპირატესობა- დავით მე-7 მიანიჭეს როგორც უფროსს.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

როდის ჩაატარეს აღწერა მონღოლებმა, რომლის მიხედვიტაც ბევრი გადასახადი დააწესეს? რომელი გადასახადი იყო ყველაზე მძიმე?
ვინ კრეფდა გადასახადებს?
რადგან არ დაბეგრეს საეკლესიო მიწები რას აეტებენ?

A

1254 წელს
სამხედრო ბეგარა- 9 საგლეხო ფუძიდან 1 მეომარი, ანუ სულ 90000 მეომარს უნდა ეომა მონღოლების გვერდით როცა დასჭირდებოდათ.
ბასკაკები (მონღოლი მოხელეები)
სახელმწიფო ეკლესიას ართმევდა მიწას და ურიგებდა ერთგულ ფეოდალებს, რაც იწვევდა დაპირისპირებას ეკლესიასა და სახელმწიფოს შორის,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

გაუსაძლისი პირობების გამო ვინ და როდის აჯანყდა?

A

1259 წელს- დავით ნარინი
1260 წელს- დავით ულუ
აჯანყებების მერე ორივე დასავლეთ საქართველოში გაიხიზნა

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

ვინ დასვეს მონღოლებმა აღ. საქარტველოსი?

A

სომეხი-შადინი

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

სახელმწიფოებრიობის დაკარგვის გამო აღმოსავლეთში რას აკეთებს დავიტ ულუ? რას აკეთებს ჰულაგუ?

A

მან გადაწყვიტა ილხანთა გამგებელთან ჰულაგუ ყაენთან შესარიგებლად წასვლა.
ამ პერიდში დაძაბული სიტუაციაა ოქროს ურდოსა და ილხანტა სამეფოს შორის.
ჰულაგუმ იმათგან ტავისდასაცავად მდ. ჩაღან უსუნზე ააგო საფორთიფიკაციო ზოლი-სიბა, სადაც ქართველები დააყენა შმოდგომიდან ზაფხულამდე, სარდლად-დავიტ ულუ.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

ვინ არის ოქროს ურდოს მთავარსარდალი? რას აკეთებს/ ვისთან დაეძაბა სიტუაცია დავიტ ულუს?

A

ბექრე-ყაენი. მან 2-ჯერ დალაშქრა საქარტველო.
სარგის ჯაყელტან (სამცხის მტავარი) რომელიც აჯანყებისას ახლდა, ასევე მონღოლტა ყაენტანაც. მან სამცხე პირდაპირ დაუქვემდებარა მონღოლტა ყაენს და იქ სეწყდა საქარტველოს მეფის იურიზდიქცია.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

რას აკეტებს დასავლეთში მყოფი დავით ნარინი?

A

ფრთხილ პოლიტიკას ეწევა. ცდილობს ანტიმონღოლური კოალიციის სექმნას, ამიტომ ეგვიპტეში აგზავნის ელჩობას 1264/65 და 1268 წლებში.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

ვინ ადის ტახტზე ორმეფოსბის მერე? რომელ წლებში მეფობდა? ვინ დაუსვეს მონღოლებმა რეგენტად?

A

დემეტრე მე-2 (დავით ულუს შვილი)
1270-89 წწ.
სადუნ მანკაბერდელი

17
Q

ვის მხარეს იბრძოდა ქართული ჯარი ეგვიტელი მამლუქების წინააღმდეგ? რომელ წლებში?

A

ილხანთა მხარეს 1277-81 წლებში.

18
Q

ვინ იყო ამ დროს ილხანთა ყაენი და ვინ აუჯანყდა მას? როგორ განვიტარდა მოვლენები?

A

არღუნ ყაენი
მას აუჯანყდა ბუღას მეთაურობით დიდებულები.
ბუღამ წააგო. დემეტრეს კარგი ურთიერთიბა ჰქონდა მასთან.
არღუნმა მოიწვია დემეტრე როგორც უღას მოკავშირე აჯანყებაში. მიუხედავად სამეფო დარბაზის გადაწყვეტილების, რომ მთიანეთშიი წასულიყო, იგი წავიდა არღუნთან და მან 1289 წელს ის სიკდილით დასაჯა.

19
Q

რომელი ტაძარი აშნდა დემეტრე ტავდადებულის დროს?

A

მეტეხის ტაძარი.

20
Q

ვინ არის დემეტრე მე-2-ის შვილი? როდის დასვეს მონროლებმა ერთ-ერთ მეფედ? და როდის ხდება ერთპიროვნული მმართველი?

A

გიორგი მე-5
1299 წელს
1318 წელს

21
Q

რომელ სახ. ექვემდებარება საქათველო გიორგი მე-5 დროს? რა ხდება იქ?

A

ილხანტა სამეფოს

შერყეულია სიძლიერე საყრდენი-ქართული ჯარი~

22
Q

ვისთან აქვს კარგი ურთიერთობა გიორგი მე-5-ს? როგორ იყენებს ამას?

A

ილხანტა ვეზირ ჩობანთან
მან ეს საქ. ინტერესებისთვის გამოიყენა
წესრიგი არადგინა ქართლში და გორიდან გარეკა ოსები. ასევე შეძლო დასავლეთ საქ. შემოერთებაც.

23
Q

რას აკეთებს გიორგი მე-5 მას შემდეგ, რაც სამცხის მთავარი სარგისი გარდაიცვალა?

A

მისი შვილი ყვარვყვარე 1334 წელს დაადგინა მთავრად, რითაც ხაზი გაუსვა საქარტველოს მეფის უზენაესობას და აღადგინა სამცხეში საქართველოს მეფის იურიზდიქცია.

24
Q

რომელი ორი საკანონმდებლო დოკუმენტი გამოსცა გიორგი მე-5-მ?

A

1) ძეგლისდება- მთიელებისთვის

2) “ხელმწიფის კარის გარიგება”- გაატარა ფინანსური რეფორმა, მოჭრა ფული ერთეული- გიორგაული თეთრი.

25
Q

რომელ რომის პაპთან ჰქონდა კარგი ურთიერთობა გიორგი მე-5-ეს?

რა მნიშვნელოვანი გაკეთდა ამ ურთიერთობის შედეგად?

A

იოანე 22-სთან
ქალაქ სმირნიდან თბილისში გადმოიტანეს სამისიონერო ცენტრი. რაც მიუთითებდა საქ. სიძლიერეზე და განვითარებაზე. ამან გაზარდა საქ. პრესტიჟი.
გიორგი მე-5-მ აღადგინა პოზიციები ტრაპიზონის იმპერიაში
ეგვიპტის სულტანმა ქართველებს დაუბრუნა იერუსალიმის ჯვრის მნასტერი და პრივილეგიები წმინდა მიწაზე.

26
Q

როდის დაიშალა ილხანთა სახელმწიფო? როდის შეწყვიტეს ქართველებმა მონღოლებისთვის ხარკის მიცემა?

A

1335 წელს

30იან წლებში. და ამით დასრულდა მონღოლტა ბატონობა საქართველოში