ZO.2 - Laesies in het zenuwstelsel

Question 1

Wat is een laesie?

Answer 1

letsel, verwonding of eventueel beschadiging

Question 2

Wat is een CVA?

Answer 2

een beroerte

Question 3

Waardoor kan een CVA ontstaan?

Answer 3

door een bloeding (door een scheuring van een bloedvat) en door een infarct (een afsluiting van een bloedvat)

Question 4

Waardoor ontstaat een infarct meestal?

Answer 4

atherosclerose

Question 5

Waardoor ontstaat een bloeding (CVA) meestal?

Answer 5

met hypertensie (verhoogde bloeddruk), dat overigens ook een belangrijke factor is bij het ontstaan van atherosclerose

Question 6

Een weefsel dat te weinig zuurstof krijgt is …

Answer 6

ischemisch

Question 7

Waarom ontstaan hersentumoren altijd uit glia?

Answer 7

gliaweefsel hebben nog delend vermogen, neuronen niet

Question 8

Waarom ontstaat er uitval van neuronen bij het ontstaan van hersentumoren uit glia?

Answer 8

• tumor oefent lokaak druk uit op het hersenweefsel
• tumor drukt bloedvaten dicht
• tumor zorgt voor veranderingen in het interne milieu rond de tumor

Question 9

inklemming

Answer 9

het in de knel raken van hersenweefsel (bijvoorbeeld onder invloed van hoge druk in ventrikels)

Question 10

Wat is het gevolg van inklemming in de hersenstam (en diens slechte functioneren daardoor)

Answer 10

de dood

Question 11

Wat is RIP?

Answer 11

een groot ruimte-innemend proces

Question 12

Wat zijn oorzaken van laesies in het zenuwstelsel?

Answer 12

• CVA
• hersentumor
  • infecties, hiervan is nekkramp of meningitis (een ontsteking van de hersenvliezen) een bekend voorbeeld.
  • Dit is een ontsteking van de hersenvliezen, maar ook het hersenweefsel zelf kan ontstoken raken (= encephalitis).
  • traumata, bijv. een hersenschudding of een schedelbasisfractuur, die op zich weer tot vaatproblemen kunnen leiden
  • aangeboren afwijkingen, bijv. het “open ruggetje”
  • metabole aandoeningen (bijv. door nier of ademhalingsstoornissen) en intoxicaties (bijv. alcohol)
  • neurodegeneratieve aandoeningen (bijv. ziekte van Parkinson of Alzheimer), waarbij neuronen afsterven om nog onduidelijke redenen

Question 13

Wat is meningitis?

Answer 13

een ontsteking van de hersenvliezen

Question 14

Wat is encephalitis?

Answer 14

ontsteking van het hersenweefsel

Question 15

Wat is een focale aandoening?

Answer 15

aandoening met een duidelijke lokalisatie

Question 16

Wat is het lokalisatieprincipe?

Answer 16

Het op basis van uitvalsverschijnselen, die ontstaan na een focale laesi, beredeneren waar de laesie zich bevindt.

Question 17

Wat is ataxie?

Answer 17

coördinatie stoornissen die ontstaan door een dysfunctie van het cerebellum

Question 18

Wat is een diffuse stoornis? Noem een voorbeeld

Answer 18

alle delen van de hersenen worden min of meer aangedaan.
- bewustzijnsdaling

Question 19

Multifocale aandoening

Answer 19

aandoening met zowel focale als diffuse componenten, waarbij de focale component op de voorgrond staat

Question 20

Wat is een plaque?

Answer 20

ontstekingshaard bij MS

Question 21

Benoem de snelheid waarmee verschillende laesies zich ontwikkelen:
CVA
Tumor
Infectie
Neurodegeneratief

Answer 21

• een CVA ontwikkelt zich bijna altijd snel (minuten), maar er zijn uitzonderingen, waarbij de bloeding trager gaat (tot dagen);
• een tumor ontwikkelt zich relatief langzaam (maanden), hoewel er snelgroeiende tumoren bestaan (weken) en juist zeer trage (jaren);
• infecties, als ze acuut verlopen, gaan snel (uren tot dagen), maar kunnen als ze chronisch worden ook heel traag gaan (maanden/jaren);
• neurodegeneratieve aandoeningen gaan vaak langzaam (jaren), maar kunnen ook sneller gaan (maanden).

Question 22

Op welke 3 manieren kan de grens tussen centraal en perifeer getrokken worden?

Answer 22

1. alles binnen de schedel en wervelkolom is centraal, de rest perifeer.
2. alles binnen de dura is centraal, de rest perifeer
3. alles buiten hersenen en ruggenmerg is perifeer, de rest centraal.

Question 23

Hoe heet de ruimte tussen dura en bot?

Answer 23

epidurale ruimte

Question 24

Wat zijn de functionele eenheden van het zenuwstelsel?

Answer 24

de neuronen

Question 25

Welke type neuronen liggen deels centraal en deels perifeer?

Answer 25

• Perifeer Motorisch Neuron
• primair sensibele neuronen
• preganglionaire neuron (sympathisch/parasympathisch)

Question 26

Waar ligt het soma en het proximale deel van het axon van een preganglionair neuron?

Answer 26

zijhoorn in het ruggenmerg en in de hersenstam

Question 27

Wat is het belangrijkste kenmerk van verlamming?

Answer 27

krachtsverlies

Question 28

Wat is parese?

Answer 28

gedeeltelijke verlamming

Question 29

Wat is paralyse?

Answer 29

complete verlamming

Question 30

Welke twee vormen kan een verlamming aannemen?

Answer 30

slap en spastisch

Question 31

Wat is een slappe verlamming en wanneer treedt deze op?

Answer 31

een slappe verlamming is een verlamming waarbij de spiervezel helemaal geen opdrachten meer krijgt.

slappe verlamming treedt op wanneer het motoneuron geledeerd is en dus niet meer functioneert
Spiervezels wordt niet meer geïnneerveerd en doet dus niks meer.

Question 32

Waarop wijst een slappe verlamming?

Answer 32

een perifere laesie

Question 33

Wat is een spastische verlamming?

Answer 33

een verlamming waarbij de spiervezels nog wel enigszins geïnnerveerd worden, maar niet meer vanuit vrije wil

Question 34

Waar treedt een spastische verlamming op?

Answer 34

in de groep neuronale cellichamen in de motorische schors waaruit de axonen ontspringen, die de piramidebaan vormen

Question 35

Wat werkt nog wel bij een spastische verlamming?

Answer 35

allerlei reflexmatige bewegingen, vaak nog sterker
ook een verhoogde spiertonus