1.2

Question 1

Y Tri Fath o ymbelydredd?

Answer 1

Alffa, Beta a Gama

Question 2

Beth yw Dadfeiliad Ymbelydrol?

Answer 2

Isotop Mawr, Ansefydlog yn torri lawr i Niwcles sefydlog gan rhyddhau ymbelydredd

Question 3

Beth yw pwer treiddio y tri ymbelydredd?

Answer 3

Alffa: Papur
beta:Alwminiwm
Gama:Plwm

Question 4

Beth yw ymddygiad y tri ymbelydredd mewn meysydd trydanol?

Answer 4

Alffa: Atynnu i’r plat negatif
beta: Atynnu i’r plat positif
Gama : Dim effaith

Question 5

diffiniad gronyn Alffa

Answer 5

Niwclews atom Heliwm

Question 6

Beth bydd yn digwydd i rhif mas ac atomig mewn allyriant alffa?

Answer 6

Mas: lleihau gan 4
Atomic: lleihau gan 2

Question 7

Beth sy’n digwydd yn ystod dadfeilio Beta?

Answer 7

Un niwtron llii yn y niwclews i rhoi proton ac electron egni uchel sef e-1

Question 8

beth sy’n digwydd i rhif mas ac atomig mewn dadfeiliad beta?

Answer 8

Mas: 0
Atomig: +1

Question 9

beth yw dadfeiliad beta gildro?

Answer 9

Un o’r electronau mewn orbital yn cael ei ddal gan broton yn y niwcles gan ffurfio niwtron ac allyru niwtrino electron

Question 10

Beth yw dadfeiliad beta+?

Answer 10

Proton yn dadfeilio gan rhoi niwtron a phositron

Question 11

Beth yw positron?

Answer 11

Gwrthronyn electron- gyda’r un mas ond wefr dirgroes sef e+

Question 12

pam mae pelydredd gama yn cael ei rhyddhau?

Answer 12

Pan mae niwclews yn colli gronyn beta mae wedi cynhyrfu felly angen rhyddhau egni fel pelyddredd gama i ddod nol yn sefydlog

Question 13

ydy colli gama yn effeithio ar mas?

Answer 13

na

Question 14

diffiniad cyfradd dadfeiliad ymbelydrol

Answer 14

y gostwng yn nifer o atomau ansefydlog mewn amser penodol

Question 15

diffiniad hanner oes

Answer 15

yr amser mae’n cymryd i hanner yr atomau mewn sampl o radio isotop dadfeilio

Question 16

3 fffordd defnyddio pelydriad gama

Answer 16

-streyllu bwyd ac offer
-steryllu pryfed syn achosi pla
-therapi pelydriad i leihau celloedd cancr

Question 17

3 ffordd o defnyddio isotopau ymbelydrol

Answer 17

-darganfod tiwmor
-darganfod rhydweli wedi blocio
-ymchwilio i brosesau’r ymennydd

Question 18

beth yw radio-dyddio

Answer 18

cymharu maint carbon-14 rhywbeth sydd wedi farw a’i gymharu gyda lefel arferol er mwyn ei dyddio gan nad yw carbon 14 yn cael ei amsugno ar ol marwolaeth

Question 19

beth ydi radio-dyddio yn dyddio

Answer 19

-creigiau
-rhew dwfn
-symudiadau’r cefnforoedd

Question 20

beth yw effaith ymbelydredd ar y corff

Answer 20

mae’r egni uchel yn torri’r bondiau cemegol yn molecylau’r celloedd gan ei lladd neu miwtanu

Question 21

beth yw orbital atomig

Answer 21

rhan mewn atom syn gallu dal hyd at 2 electron gyda sbiniau dirgroes

Question 22

beth yw dififniad egni ioneiddiad cyntaf molar

Answer 22

egni sydd ei angen i tynnu un mol o electronau o un mol o atomau nwyol

Question 23

diffiniad egni ioneddiad olynol

Answer 23

egni sydd angen i tynnu pob electron yn ei dro nes bod yr electronau i gyd wedi tynnu or atom

Question 24

pa plisgyn ydi electronau yn llenwi gyntaf

Answer 24

lefel egni isaf

Question 25

diffiniad orbital

Answer 25

ardal lle mae'n tebygol ffeindio electronau

Question 26

beth ydi siap orbital yn dangos?

Answer 26

ardal dwys o electronau(tebygolrwydd 95% o ffeindio electron)

Question 27

sawl orbital sydd mewn is lefelau S, P a D

Answer 27

1, 3 a 5

Question 28

beth yw siap bloc S a bloc P?

Answer 28

s: sffer p: dymbel

Question 29

hafaliad egni ioneiddiad cyntaf molar

Answer 29

X(n) = X+(n) + e-

Question 30

hafaliad ail ioneiddiad molar

Answer 30

X+(n)=X2+(n) + e-

Question 31

pa fath o broses yw egni ioneiddiad

Answer 31

endothermig

Question 32

mae egni ioneiddiad yn ____ wrth mynd lawr y grwp

Answer 32

lleihau

Question 33

mae gwerthoedd egni ioneiddiad yn ______ ar draws y cyfnod

Answer 33

cynyddu

Question 34

beth sydd ar y cafnau a beth sydd ar y brigiau mewn graff egni ioneiddiad cyntaf

Answer 34

cafnau: metelau alcali brigiau; nwyon nobl

Question 35

beth ywr 3 peth syn penderfynnu gwerth egni ioneiddiad atom

Answer 35

-pellter yr electron allanol o'r niwclews -gwefr niwcler -effaith cysgodi'r electronau mewnol

Question 36

wrth i pellter cynyddu beth syn digwydd i atyniad y niwclews a'r gweth E.I.

Answer 36

Atyniad niwclews yn lleihau. Gwerth E.I. yn cynyddu.

Question 37

beth syn digwydd ir atyniad a gwerth E.I. wrth i gwefr niwcler cynydddu

Answer 37

atyniad:cynyddu E.i.:cynyddu

Question 38

beth syn digwydd i'r E.I. wrth i effaith cysgodi cynyddu

Answer 38

lleihau

Question 39

pam mae egni ioneiddiad wastad yn cynyddu?

Answer 39

-gwefr niwcler fwy -pellter yn lleihau felly mwy o atyniad -llai o wrthyriad electron wrth i mwy o electronau cael eu dynnu

Question 40

beth yw sbectrwm electromagnetig

Answer 40

golau yn cael ei ymrannnu i'w lliwiau cyfansoddol

Question 41

pryd mae atom yn ei cyflwr mwyaf sefydlog

Answer 41

pan mae gyda pob electron y lefel egni isaf posib

Question 42

beth syn digwydd pan mae electronau atom yn amsugno egni o belydriad

Answer 42

cynhyrfu i lefel egni uwch

Question 43

beth. ywr 2 fath o sbectra

Answer 43

amsugno, allyrru

Question 44

beth yw sbectrwm allyru

Answer 44

pan mae electronaun symud nol i lefel egni is maent yn rhyddhau egni ychwannegol ar ffurf pelydriad

Question 45

beth yw sbectrwm amusgno

Answer 45

pan mae pelydriad electromagnetig yn cael ei basio trwy sampl o elfen yn y cyflwr nwyol maer electronau yn amsugno rhai or tonfeddi