Hoofdstuk 4 | Andere bronnen van verbintenissen, OD en gevaltypen

Question 1

Waar staat OD in de wet?

Answer 1

art. 6:162 BW

Question 2

Wat zijn de 5 voorwaarden van een OD?

Answer 2

1. Gedraging
2. Onrechtmatigheid
3. Toerekenbaarheid
4. Causaal verband
5. Schade

Question 3

Wat is stap 1 van het stappenplan van de OD?

Answer 3

Stap 1: je begint bij de gedraging.
Het doen of nalaten van een persoon.

Question 4

Wat is stap 2 van het stappenplan van de OD?

Answer 4

Stap 2: de onrechtmatigheid, je dient te kiezen uit 3 verschillende onrechtmatigheidsgronden.

Question 5

Welke 3 verschillende onrechtmatigheidsgronden zijn er?

Answer 5

1. Inbreuk op subjectieve recht
2. Doen of nalaten in strijd met wettelijke plicht
3. Handeling in strijd met ongeschreven recht in maatschappelijke verkeer betaamt

Question 6

Wat houdt de onrechtmatigheidsgrond ‘subjectieve recht’ in?

Answer 6

Inbreuk maken op persoonlijkheidsrechten (lichamelijke integriteit of vrijheid) en op absolute vermogensrechten (zoals eigendom en auteursrecht). Het dient als direct, rechtstreeks of opzettelijk te worden gemaakt om als onrechtmatig te kwalificeren.

Question 7

Wat houdt de onrechtmatigheidsgrond ‘doen of nalaten in strijd met wettelijke plicht’ in?

Answer 7

Iemand die in strijd handelt met een wettelijke norm, daarom onrechtmatig handelt. Om een succesvol beroep te doen op deze onrechtmatigheidsgrond, moet voldaan zijn aan het relativiteitsvereiste (art. 6:163 BW).

Question 8

Wat is het relativiteitsvereiste?

Answer 8

Houdt in dat de wettelijke bepaling moet strekken tot bescherming van het belang van de benadeelde (HR Tilburgse Tandartsen)

Question 9

Wat houdt de onrechtmatigheidsgrond ‘handeling in strijd met ongeschreven recht in maatschappelijke verkeer betaamt’ in?

Answer 9

In strijd met maatschappelijke zorgvuldigheid. Ruime maatstaaf. Staat niet opgenomen in de wet, voornamelijk jurisprudentie (HR Lindenbaum/Cohen). Hier werd de belangrijkste open norm in het privaatrecht gecreëerd , namelijk dat de onrechtmatigheid niet langer verplicht in de wet diende te staan.

Question 10

Wat is stap 3 van het stappenplan van de OD?

Answer 10

Stap 3: gevaltypes van een onrechtmatige daad

Question 11

Welke 3 gevaltypes kennen we?

Answer 11

1. Sport en spel
2. Ongelukkige samenloop van omstandigheden
3. Gevaarzetting

Question 12

Licht het gevaltype sport en spel toe.

Answer 12

Denk aan potje tennis e.d., deze brengen risico’s met zich mee. Er wordt hier rekening mee gehouden, omdat er een verhoogde drempel voor risicoaansprakelijkheid is. Het geldt ook voor kort erna –> HR Tennisbal

Question 13

Licht het gevaltype ongelukkige samenloop van omstandigheden toe.

Answer 13

Speelt zich vaak af bij alledaagse gedragingen (in privésfeer), ook normaal gedrag kan risico’s veroorzaken (HR Jansen/Jansen)

Question 14

Licht het gevaltype gevaarzetting toe.

Answer 14

Als men een gevaarlijke situatie in het leven roept of in het leven laat waardoor schade dreigt voor personen of zaken (HR Kelderluik)

Question 15

Wat doe je als het onder gevaltype gevaarzetting valt?

Answer 15

Dan ga je de situatie ook nog toetsen aan de kelderluik criteria en het kenbaarheidsvereiste.

Question 16

Wat is stap 4 van het stappenplan van OD?

Answer 16

Kelderluik criteria.

Question 17

Wat zijn de 4 kelderluik criteria?

Answer 17

1. Hoe waarschijnlijk is het dat mensen onoplettend/onvoorzichtig zijn?
2. Hoe groot is de kans dat uit die niet-inachtneming schade ontstaat?
3. Hoe ernstig kunnen de gevolgen van zo’n ongeval zijn?
4. Hoe bezwaarlijk is het in dit geval om veiligheidsmaatregelen te nemen?

Question 18

Wat is stap 5 van het stappenplan van OD?

Answer 18

Toerekenbaarheid
De gedraging moet toerekenbaar zijn aan hem/haar (art. 6:162 lid 3 BW)

Question 19

Welke 3 mogelijkheden geeft toerekenbaarheid?

Answer 19

1. Toerekenbaarheid op basis van schuld: als de gedraging van de dader verwijtbaar gedrag betreft is dit toerekenbaar aan de dader.
2. Toerekenbaarheid krachtens de wet: de wet bepaalt of en aan wie het toerekenbaar is.
3. Toerekenbaarheid krachtens in het verkeer geldende opvattingen: hier wordt het maatschappelijke verkeer genoemd. VB: onervarenheid, iemand die net een rijbewijs heeft een een ongeluk veroorzaakt.

Question 20

Wat is stap 6 van het stappenplan van OD?

Answer 20

Causaal verband art. 6:162 lid 1 BW
Er moet sprake zijn van een causaal verband tussen de gedraging en de schade.

Question 21

Welke 2 elementen heb je bij causaal verband?

Answer 21

1. Conditio sine qua non - noodzakelijke voorwaarde (art. 6:162 lid 1 BW)
   De pleger van de OD moet de schade vergoeden, hier is dus al een causaal verband voor nodig.
2. Toerekening naar redelijkheid (art. 6:98 BW)
   Voor vergoeding komt slechts in aanmerking schade die in zodanig verband staat met de gebeurtenis waarop de aansprakelijkheid van de schuldenaar berust.