ONDERGANG INDIANENRIJKEN Flashcards
Bronnenproblematiek
ARCHEOLOGISCHE BRONNEN (tempels en beelden)
*weinig van overgebleven
* fragmentair niet helemaal overgebleven
BEELDSCHRIFT VAN INDIANEN
* niet makkelijk te ontcijferen
VERSLAGEN VAN SPAANSE KOLONIES
* sujectief(eigen mening spanjaarden schreven over hun vijand als zelfverdediging)
*standplaatsgebondenheid (kijken door hun eigen bril van kennis en intrepreteren alles fout nr de indiaanse cultuur)
Voor gesch indianen (afkomst)
30 000 VC:
Stammen bereiken beringstraat ( tussen siberie en alaska) > vanuit alaska verspreiden ze zich in amerika
7000 VC:
Ze doen aan landbouw MAIS (belangrijkste product)
Ze gaan van nomadisch naar sedentzir
1400 VC:
Eerste stadstaten
> woonkern met trappenpiramide met tempel centraal
> sommige stadstaten gaan groot omliggend gebied overheersen
Vb TEOTIHUACAN (500vc-750)
=verovering van iets of iemand
Cultus quetzalquatl (gevederde slang) (uitvinder mais)
Overgenomen door latere volken oa azteken
750-1100:
Geld voor alle stadstaten door verovering van stadstaten door bovenstammen uit noorden
Vb TOLTEKEN (hoodstad = Tula).
=begin nieuwe cultuur
Waarom mensenoffers
Ze d8 da de zon ging sterven anders
Welke 3 stammen zag columbus
Incas
Mayas
Azteken=mexica
Geschiedenis Azteken voor komst columubus (PRE COLUMBIAANSE GESCH) (voor 1492)
Azteken vestigen in de 14e eeuw aan meer van texcoco
> stichten TENOCHTLITAN (hoofdstad later mexico city)
> 3000 goden olv oppergod/zonnengod/oorlogsgod HUITZILOPOCHTLI
3 stammen chronologisch
Mayas
Azteken
Incas
Geschiedenis Mayas voor komst columubus (PRE COLUMBIAANSE GESCH) (voor 1492)
Hebben oude beschaving op mexicaans schiereiland yucatan
Ontstaan huitzilopochtli
1 moedergodin gaf leven an dochter maan ( zonder pa)
Schonk ook leven aan alle sterren& hemelrijk
Trekt terug nr tempel met kruishechtsbelofte (geen sex)
Ging op een dag nr buiten en toen viel er een gevederde bal op zich en toen werd ze zwanger
Niem geloofde haar en was boos omdat ze de belofte niet hield
Dochter maan wou moedergoddin doded maar toen kwam H uit de buik op de moedergoddin te verdedogen die achtervolgde maan goddin en zo krijg je dacht en nacht
Verklaring succes veroveringstochten mayas
> grote veroveringsdrang
- hebben krijgsgevangen nodig voor mensen offer (krijgsgevangenen komen in hiernamaals of reincarnatie als paradijsvogel)
-veroveringstochten uitbreiding rijk (3hsteden 370 steden)
Verklaring succes veroveringstochten
Azteken
> hoge landbouwopbrengsten (via irrigatie en drijvende eilanden)
> goede handel
(Welvaar daardoor stijgt bevolking)
> goedesociale structuur
Olv THLAH TOANI (leider uit adel, coordinater,
Primus interpares, geen echte leider) werd bijgestaan door, 4 legeraanvoorders + raad van ambtenaren
Verklaring succes veroveringstochten
Incas
> grote beschaving in west zuid amerika
(Peru & chili)
Met oa
-CUZCO
- MACCHU PICCHU
Verovering spanjaarden
Spaanse veroveraars: Coquistadores
- Cortez : mayas+ azteken (1e helf 16e eeuw)
- Pizarro: verovert incarijk
Aardappel
Conquistadores
Spaanse veroveraars
Spanjaarden in minderheid
Oorzaak ez en snelle verovering
- betere technologie ( betere wapens voor spanje: buskruid, honden paarden, harnas)
*Eu ziektes
*religieuze onrust bij indianen (terugkeer quetzelquatl)
- andere ideen over oorlog> zorgde voor mentale shok bij zien van moorden, verkrachting, plundering
Gevolg levende indianen
- spaans is bestuurstaal
- missionarisen bekeren indianen tot christendom
- indianen worden 2e rangsburgers
- zilver & goud wordt geroofd
