Podejścia wypływające z psychoanalizy (ale psychoanalizą nie są) Flashcards
Wymień psychoanalityków, którzy założyli własne szkoły konkurencyjne dla Freuda
Alfred Adler - psychologia indywidualna
Carl Gustaw Jung - psychologia analityczna (nie mylić z psychoanalizą, bo to nie to samo)
Karen Horney - neopsychoanaliza
Harry Stack Sullivan - neopsychoanaliza, interpersonalna teoria psychiatrii
Erich Fromm - neopsychoanaliza, teoria charakteru i osobowości społecznej
Co psychologia indywidualna (Adler) podkreślała w kontrze do Freuda?
Potrzeby społeczne i świadome myślenie.
Psychoanaliza freudowska bardziej podkreślała popędy i procesy nieświadome.
Adler badał, jak osoby z niepełnosprawnościami kompensują za niepełnosprawność (np. osoba, która nie widzi ma lepszy słuch)
Co wyciągnął Adler z badania osób z niepełnosprawnościami?
Wola mocy (wcześniejszy pogląd) / dążenie do przezwyciężenia (późniejszy pogląd)
Adler uważał, że taka wola/dążenie to motor radzenia sobie z poczuciem bezradności wyniesionym z niemowlęctwa.
- neurotyczna forma dążenia do przezwyciężenia = niezdrowa -> pragnienie sprawowania kontroli nad innymi
- zdrowa forma -> dążenie do bycia coraz lepszą wersją siebie, współpraca, asertywność
Czego Jung nie lubił w teorii Freuda?
Ruchania xD
Serio, nie podobało mu się, że Freud naciska na seksualność. Jung uznawał libido jako ogólną (niekoniecznie seksualną) energię psychiczną.
Poszerzył libido (jako seks) o ogólne dążenie do przyjemności i potrzeby twórcze.
Czym jest nieświadomość kolektywna? (Jung)
Bagaż poprzednich pokoleń - skumulowane doświadczenia ludzkie, wspólne dziedzictwo wszystkich ludzi.
Czym są archetypy? Wymień, jakie Jung wyróżniał archetypy w swojej koncepcji
Archetypy = uniwersalne obrazy i symbole, powtarzające się u ludzi ponadkulturowo, znajdujące obraz w baśniach, mitach, snach, psychozach.
Przykłady archetypów:
Wielka Matka (przyroda, Matka Natura)
Ojciec (niebo, słońce, piorun, wiatr, no taki Zeus gromowładny xD)
Cień (nieakceptowalna część człowieka)
Anima/Animus (kobiecy i męski aspekt osobowości)
Stary Mędrzec (symbol duchowości, przewodnika)
Jaźń (pełnia i doskonałość człowieka, mistycyzm)
Jakie siły ścierają się w osobowości wg Junga?
- Persona vs Ja prywatne = to, kim jesteśmy na zewnątrz (“maska”) vs to, kim jesteśmy, gdy nikt nie patrzy
- Pierwiastek męski vs żeński = każdy ma w sobie oba pierwiastki. Gdy facet odrzuca swój żeński pierwiastek, to jest agresywnym zjebem, a gdy kobieta odrzuca swój męski pierwiastek, to się za bardzo angażuje w “kobiece” aktywności (np. macierzyństwo). Jako osoba niebinarna nie skomentuję xD
- Ekstrawersja vs introwersja = introwersja, czyli kierowanie siebie “do wewnątrz” (refleksyjność, ostrożność), ekstrawersja, czyli kierowanie siebie “na zewnątrz” (uspołecznianie się, aktywność). Każdy introwertyk ma trochę ekstrawertyka w sobie i każdy ekstrawertyk troszkę introwertyka.
Jakie są 4 podstawowe funkcje psychologiczne u Junga (=funkcje orientujące świadomość)?
myślenie, uczucia, intuicja, percepcja
jeśli znasz popularny test MBTI, to możesz skojarzyć, bo test MBTI na tym bazuje. tam są wymiary:
- Ekstrawersja/Introwersja (Extraversion/Introversion) -> wymiar uczuć
- Poznanie/Intuicja (Sensing/intuitioN) -> wymiar intuicji
- Myślenie/Odczuwanie (Thinking/Feeling) -> wymiar myślenia
- Osądzanie/Obserwacja (Judging/Perceiving) -> wymiar percepcji
więc wystarczy, że zapamiętasz ENTP = uczucia, intuicja, myślenie, percepcja
sprawa z tymi typami jest bardziej skomplikowana i pewnie freacy MBTI za to porównanie by mnie zeżarli za niedokładność, ale na potrzeby tego egzaminu trzeba jakoś to zapamiętać xD
Jakie jest główne zadanie rozwojowe w koncepcji Junga?
Znalezienia jedności przeciwieństw w Jaźni.
Indywiduacja to stawanie się całością, bycie w harmonii ze sobą, integralność. Celem procesu indywiduacji jest Jaźń.
Z czym Karen Horney nie zgadzała się z Freudem?
- W roli czynników biologicznych vs kulturowych na osobowość.
Freud twierdził, że biologia jest podstawowa, a Horney większą wagę przykładała kulturze
- Z poglądami Freuda na naturę kobiety (zazdrość o kutasa)
Horney mówiła, że to nie jest kwestia biologii, że kobiety są “z natury” uległe i słabe, a kwestia społeczno-kulturowa (są socjalizowane w ten sposób)
Co to jest lęk podstawowy w koncepcji Karen Horney?
Poczucie bycia osamotnionym i bezbronnym w świecie - takie dziecięce poczucie, że się jest małym i słabym, a świat jest wrogi i niebezpieczny
Jak ludzie wg Horney reagują na lęk podstawowy?
- Nastawienie “ku” (chcę do ludzi) -> przesadne pragnienie akceptacji, pochwał, nadmierna konieczność czucia się potrzebnym, poświęcanie się dla innych
- Nastawienie “od” (wyjebane w ludzi) -> odsuwanie się, tworzenie dystansu od innych żeby się chronić
- Nastawienie “przeciwko” (jebać ludzi) -> bycie w ciągłej walce pod hasłem “ja przeciwko światu”, cały świat jest wrogo nastawiony, twardym trzeba być nie miętkim
Co się dzieje, kiedy człowiek walczy z lękiem podstawowym? (Horney)
Pojawia się lęk wtórny (i pojawiają się nerwice)
Jakie są główne punkty w teorii Sullivana (interperspnalna teoria psychiatrii)?
- wczesne relacje dziecka z matką mają ogromne znaczenie dla powstania lęku i dla rozwoju Ja
- Ja = ma genezę społeczną, rozwija się z uczuć doświadczanych z kontaktem z innymi, buduje się na podstawie tego, jak dziecko uważa, że oceniają je inni
- Ja się dzieli na “dobre Ja” (przyjemności), “złe Ja” (ból i zahrożenie), “nie Ja” (odrzucone Ja, lęk)
Kto napisał “Mieć czy być” (i dla którego psychologa to hasło było ważnym elementem rozważań)?
Erich Fromm
Nawet Myslovitz miało piosenkę o tym tytule z tym fragmentem (łatwiej zapamiętać):
Kolejna strona “mieć, czy być”.
Czy Erich Fromm wiedział, jak żyć
W rzeczywistości ciągłej sprzedaży,
Gdzie “być” przestaje cokolwiek znaczyć?
