Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Recht en deontologie > 7. Auteursrecht > Flashcards

7. Auteursrecht Flashcards

1
Q

Op welke vragen heeft auteursrecht een antwoord voor journalisten

A
  • wat mag er met jouw werk gebeuren
  • wat mag jij met andermans werk doen
  • mag je zomaar alles en iedereen in beeld brengen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Geef 5 intellectuele eigendomsrechten

A
  • octrooirecht
  • merkenrecht
  • tekeningen-en modellenrecht
  • auteursrecht
  • kwekersrecht
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hoe is de wettelijke basis van het auteursrecht tot stand gekomen

A
  • eerste auteurswet dateert van 1886
  • vervangen door auteurswet van 1994
  • sinds 2015 ondergebracht in het wetboek van economisch recht in het Gerechtelijk Wetboek
    –> boek IX ‘Intellectuele eigendom’

sinds 2005 zijn verschillende Europese richtlijnen omgezet in Belgische wetgeving, ze moesten aangepast worden aan de digitale evolutie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wie is een auteur

A
  • zeer ruim begrip
    vb. schilders, tekenaars, schrijvers van boeken, fotografen, componisten, songwriters, bloggers, journalisten, videomakers, illustratoren, webdesigners
  • het zijn altijd natuurlijke personen
  • soms heeft een werk meerdere auteurs (co-auteurs)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat wordt beschermd

A
  • boeken, artikels in kranten en tijdschriften of op websites, reviews, recensies, opiniestukken, toneelstukken, lezingen, presentaties, ..
  • muzikale composities, audiovisueel werk, choreografieën
  • alle mogelijke vormen van beeldende kunst
    vb. tekeningen, schilderijen, beeldhouwwerk, architectuur, foto’s, ..
  • databanken en software
  • design
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat wordt beschermd (specifiek) en hoe

A
  • het werk moet origineel zijn
  • het is niet nodig om het copyright-teken te zetten
  • niet het idee, maar de vormgeving en opbouw zijn beschermd
    vb. de structuur van een boek wel, maar het idee erachter niet
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hoe lang duurt de bescherming

A

tot 70 jaar na het overlijden van de auteur
–> de rechten gaan dan naar de erfgenamen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Welke vermogensrechten kan de auteur overdragen

A

(godVeRDAMme)
- verhuur en uitleen
- reproductie
- distributie
- adaptatie en vertaling
- mededeling aan het publiek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat bedoelt men met vermogensrechten ‘overdragen’

A

= vervreemden (verkopen) of licenties verlenen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat houdt reproductie in

A
  • enkel de auteur heeft het recht zijn/haar werk te reproduceren
  • iemand anders heeft de toestemming van de auteur nodig
  • de auteur kan voor die toestemming een vergoeding vragen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat houdt adaptatie en vertaling in

A
  • enkel de auteur kan toelaten dat zijn creatie bewerkt wordt
  • enkel de auteur kan de vertaling van zijn werk toestaan
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat houdt mededeling aan het publiek in

A
  • de auteur heeft het exclusief openbaar mededelingsrecht

1) letterkundig werk in het openbaar voordragen of lezen
2) beeldhouwwerk of schilderij tentoonstellen
3) een muziekwerk in de openbare ruimte opvoeren
4) een film op groot scherm vertonen
…

  • Hof van Beroep Brussel (2013) –> embedden op YT mag
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat houdt distributie in

A
  • enkel de auteur kan beslissen om zijn werk te verspreiden
  • betreft enkel de initiële verkoop
    –> boeken, platen, .. kunnen dus tweedehands verkocht worden
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat houdt verhuur en uitleen in

A
  • de auteur heeft exclusief verhuur-en uitleningsrecht
  • betreft commerciële verhuur of uitlening
    –> ‘openbare uitleningen’ door officiële instellingen (vb. bibliotheek) mogen wel
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hoe gaat het er in theorie en praktijk aan toe met dit ‘overdragen’

A
  • theorie = auteurs sluit individuele contracten met uitgevers, producers, distributeurs, zenders, ..
  • praktijk = auteur laat zich vertegenwoordigen door beheersvennootschap vb. SABAM
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Geef 3 morele rechten die een auteur niet kan overdragen

A
  • bekendmaking
  • vaderschap
  • eerbied en integriteit
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Waarom kunnen auteurs morele rechten niet overdragen

A

ze zijn onvervreemdbaar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Wat houdt bekendmaking in

A
  • enkel de auteur beslist wanneer een werk ‘af’ is
    (en dus op de wereld mag losgelaten worden)
  • UITZONDERING bij film –> regisseur en producent beslissen samen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Wat houdt vaderschap in

A
  • enkel de auteur mag als dusdanig erkend worden
  • van dit recht kan de auteur afstand doen
    vb. een auteur kan ghostwriter zijn van een biografie en toestaan dat iemand anders als maker figureert
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Wat houdt eerbied en integriteit in

A

= de auteur mag zit verzetten tegen elke misvorming, verminking, wijziging in zijn/haar werk die zonder zijn/haar toestemming is gebeurd of afbreuk doet aan zijn/haar reputatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Voor wie gelden naburige rechten

A
  • uitvoerende kunstenaars
    –> muzikanten, zangers en zangeressen, acteurs en actrices, variété- en circusartiesten
  • producenten
    –> filmproducers (nemen initiatief en dragen verantwoordelijkheid voor de opname)
  • omroepen
    –> hebben als enige het recht de uitzending van hun programma’s toe te staan
22
Q

Welke rechten zijn naburige rechten

A
  • vermogensrechten
    1) reproductierecht
    2) distributierecht
    3) mededelingsrecht
    4) verhuur-of uitleenrecht (niet de omroepen)
  • morele rechten (omroepen niet)
23
Q

Uitzondering op naburige rechten

A

= van bepaalde uitvoerende artiesten wordt verondersteld (tenzij het tegendeel bewezen is) dat ze hun recht van audiovisuele exploitatie afstaan aan de producent

24
Q

Wanneer moet de auteur geen toestemming geven

A
  • onderwijs en wetenschappelijk onderzoek
  • vrijheid van informatie (voor journalisten)
  • bewaren cultureel patrimonium
  • sociale doelstellingen
  • promotie
25
Q

Geef voorbeelden waar de auteur geen toestemming moet geven bij onderwijs en wetenschappelijk onderzoek

A
  • een school kan een film vertonen (maar geen vergoeding vragen)
  • een leerkracht kan een krantenartikel kopiëren
  • een docent of een student mag citeren
  • een conservatoriumstudent mag een muziekstuk spelen
26
Q

Geef voorbeelden waar de auteur geen toestemming moet geven bij vrijheid van informatie (voor journalisten)

A
  • kritiek en/of recensie
    –> je moet het werk kunnen citeren
  • actualiteitsverslaggeving
    vb. een kunstwerk op straat komt in beeld tijden een verslag over een betoging
  • parodie, kritiek of pastiche
    –> kan enkel onder bepaalde voorwaarden
    1) niet te verwarren met origineel
    2) origineel niet schaden
    3) geen commercieel doeleind
27
Q

Geef voorbeelden waar de auteur geen toestemming moet geven voor het bewaren van het cultureel patrimonium

A
  • bibliotheken
  • musea
  • archieven
28
Q

Geef voorbeelden waar de auteur geen toestemming moet geven voor sociale doelstellingen

A
  • ziekenhuizen
  • gevangenissen
  • instellingen voor jeugd-of gehandicaptenzorg
29
Q

Geef voorbeelden waar de auteur geen toestemming moet geven bij promotie

A
  • reproductie om reclame te maken
    –> voor tentoonstelling, openbare verkoop, …
30
Q

Wat is het ruim toepassingsgebied van het portretrecht

A
  • kan gaan om een auteursrechtelijk beschermd werk
  • is ook een exclusief recht op je eigen afbeelding
    1) iedereen heeft het recht op zijn of haar afbeelding
    2) iemand fotograferen/filmen –> altijd toestemming vragen
    3) toestemming om te fotograferen/filmen is niet hetzelfde als toestemming om beeld te gebruiken, hiervoor moet ook toestemming gevraagd worden
31
Q

Wat met portretrecht en publieke personen

A

publieke personen moeten beelden dulden

  • geldt ook voor ‘tijdelijke publieke personen’
    vb. deelnemers aan realityprogramma’s
  • voor commercieel gebruik is nog altijd toestemming nodig
  • er mag geen inbreuk gemaakt worden op het privéleven van een publiek persoon
32
Q

Wat met portretrecht en menigtes

A
  • het moet/kan niet om ieder individu om een toelating vragen
  • wie duidelijk centraal in beeld komt, moet wel om toestemming gevraagd worden
33
Q

Wat is het algemeen citaatrecht

A

= deel van een werk letterlijk overnemen zonder toestemming

34
Q

Wat zijn de 4 voorwaarden voor het algemeen citaatrecht

A
  • doel = kritiek, recensie, onderwijs, wetenschap, ..
  • proportionaliteit = niet meer dan nodig is (moeilijk te bepalen)
  • bronvermelding
  • enkel citeren uit ‘op geoorloofde gepubliceerde teksten’ = werk waaruit geciteerd wordt mag zelf geen inbreuk zijn op auteursrecht
35
Q

Wat is het informatief citaatrecht

A

= korte fragmenten laten zien/horen in een verslag over actuele gebeurtenissen
vb. een verslag over een tentoonstelling

36
Q

Wat is copyleft

A

= kosteloze gebruikerslicentie

–> materiaal beschikbaar stellen om vrij door anderen gebruikt te worden

–> het werk blijft ‘van het publiek’

–> toegepast op software vb.Linux

37
Q

Wat zijn creative commons (CC)

A
  • staat niet gelijk aan vrij gebruik
  • auteurs geven (onder voorwaarde) een licentie aan gebruikers
    1) zonder CC-licentie moet telkens toestemming gevraagd worden aan de auteur
    2) met CC-licentie is meteen duidelijk onder welke voorwaarden gebruik mag
38
Q

Wat zijn de 4 bouwstenen van de licenties voor CC

A
  • naamsvermelding
  • niet-commercieel
  • geen afgeleide werken
  • gelijk delen
39
Q

Hoeveel licenties van CC zijn er en welke bouwsteen moet altijd

A
  • zes licenties
  • naamsvermelding moet altijd
40
Q

Wat is publiek domein

A
  • CCO = document waarin auteur aangeeft afstand te doen van alle rechten (voor zowel wettelijk toegestaan)
  • Publiek Domein Verklaring = methode om werk te markeren dat niet langer beschermd is door auteursrecht (70 jaar na overlijden auteur)
  • in beide gevallen moet dan naamsvermelding niet meer
41
Q

Interview Herman Croux: wanneer spreekt men van plagiaat

A

= geen wettelijke term, de wettelijke term is ‘schending van het auteursrecht’ of ‘namaak’

42
Q

Interview Herman Croux: wanneer is er sprake van namaak

A
  • vanaf het ogenblik dat ‘de concrete vormgeving of de totaalindruk’ is overgenomen
43
Q

Interview Herman Croux: wanneer kan je spreken over een parodie

A

= een nabootsing met een duidelijk verschil dat een vorm van humor of spot bevat

44
Q

VIDEO JONG UITGELEGD: Wat is het portretrecht/recht op afbeelding

A
  • zelf beslist wat er met foto’s en video’s van jezelf gebeurd
  • 2 keer toestemming: toestemming om beeld te maken en toestemming om beeld door te sturen
45
Q

VIDEO JONG UITGELEGD: Wanneer moet er geen toestemming gevraagd worden

A
  • geen toestemming bij duidelijk poseren, maar wel toestemming voor verspreiding
  • bekende persoon tenzij het in de privésfeer is
  • omstaanders (achtergrond)
  • algemene beelden
46
Q

VIDEO JONG UITGELEGD: mag ik iemand die boos in de supermarkt roept filmen

A

= neen, is verboden en strafbaar
- ook het verspreiden is strafbaar

47
Q

Wat is het probleem met AI en auteursrecht

A
  • auteursrecht en bronvermelding lappen ze doodleuk aan hun laars
  • generatieve taaltechnologie kunnen met algoritmes de belangrijkste menselijke kennisdragers, namelijk teksten, boeken en afbeeldingen klonen
  • geopolitieke dimensie: een monopolie van Amerikaanse bedrijven leggen een claim op mondiale en Europese ‐intellectuele eigendom
  • vaag mag blijven over de werkelijke bronnen
    –> strijdig met belangrijkste fundamenten van een kennismaatschappij (eerlijkheid over bronnen en data, fundamenteel respect voor het principe van auteurschap en ‘fair’ gebruik van de data)
  • de filosofie is dat openbaarheid noodzakelijk is om
    wetenschappers het werk van andere wetenschappers te laten verifiëren: bestaan er garanties dat die data niet worden opgeslokt door het algoritme, of dat er op een intellectueel eerlijke manier naar verwezen wordt
48
Q

Hoe werkt ChatGPT (simpel): wat is hun database

A
  • ChatGPT is een immense taalmodel en werd getraind op hallucinant grote tekstbestanden van in totaal meer dan 300 miljard woorden
  • ze verwijzen naar Wikipedia, sociale media, collecties boeken en internetteksten, geëditeerde en gepubliceerde boeken, wetenschappelijke papers en datasets, reële interpersoonlijke communicatie enzovoort
49
Q

AI en muziek: wanneer is er sprake van schending van auteursrecht

A
  • bestaande muziek wordt gebruikt om een AI-systeem te trainen, maar niemand weet wat er binnen
    in dit systeem gebeurt
  • mocht er in het creëren van deze AI-stem bestaande muziek gekopieerd worden, is er wel sprake van een schending
50
Q

AI en muziek: moet een AI-systeem beschermd worden door het auteursrecht

A
  • auteursrecht is geschreven voor een menselijke maker en loopt tot 70 jaar na de dood
    –> AI gaat niet dood en dat geldt ook voor de naburige rechten, die de uitvoerende kunstenaars beschermen
    –> auteursrecht is er voor de mens en voor niets anders
  • artificiële intelligentie kunnen we al beschermen met bijvoorbeeld een octrooi
  • op Europees niveau werkt men al aan een
    transparantieverplichting: wie AI heeft gebruikt, zou daar eerlijk over moeten zijn
51
Q

Wat is er van belang voor journalisten op het huidige idee voor de hervorming van het auteursrecht

A
  • momenteel kunnen journalisten zichzelf uitbetalen met hun auteursrechtenvergoeding (= dit is een deel van het factuurbedrag dat is omgezet)
  • je kan momenteel de helft van het factuurbedrag uitkeren als auteursrechtenvergoeding
    –> de hervorming zou inhouden dat dit maar 30 procent is

Recht en deontologie (12 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions