Ischemic Stroke & Transient Ischemic Attack 1

Question 1

Κύριοι κλάδοι έσω καρωτίδας

Answer 1

Οφθαλμική αρτηρία
Οπίσθια αναστομωτική αρτηρία
Πρόσθια χοριοειδής αρτηρία
Πρόσθια εγκεφαλική αρτηρία
Μέση εγκεφαλική αρτηρία

Question 2

Α) Κλάδοι πρόσθιας εγκεφαλικής και Β) ζώνες αιμάτωσης

Answer 2

Α)

• περιμεσολόβια
• υπερμεσολόβια
• παράκεντρη
• έσω μετωποβασική
• έσω ραβδωτή (του Heubner)
• μετωπιαίοι κλάδοι

Β)

• Φλοιός εσωτερικής επιφάνειας μετωπιαίου και βρεγματικού λοβού
• Φλοιός εσωτερικής μοίρας της βάσης του μετωπιαίου λοβού
• Οπτικό χίασμα
• Κερκοφόρος πυρήνας
• Πρόσθιο σκέλος έσω κάψας
• Διαφανές διάφραγμα - οσφρητικός βολβός - μεσολόβιο (πλην σπληνίου)

Question 3

Σύνδρομο απόφραξης πρόσθιας εγκεφαλικής

Answer 3

• ετερόπλευρη πάρεση κάτω άκρου και σε μικρότερο βαθμό άνω άκρου (ημισφαιρικοί κλάδοι - έμφρακτο στο παρακεντρο λόβιο)
• διαταραχές μνήμης - συναισθήματος (κλάδος του μετωπιαίου πόλου)
• ακράτεια από σφιγκτήρες (αδυναμία μυών του πυελικού εδάφους - παράκεντρο λόβιο)
• αβουλία/ ακινητική αλαλία (αμφοτερόλπευρη βλάβη έσωμετωπιαία)
• ιδεοκινητική απραξία, απτική αγνωσία (περιμεσολόβιος κλάδος)
• ετερόπλευρη πάρεση προσώπου και άνω άκρου και σε λιγότερο βαθμό κάτω άκρου χωρίς διαταραχή αισθητικότητας (απόφραξη έσω ραβδωτής αρτηρίας Heubner)

Question 4

Α) Κλάδοι μέσης εγκεφαλικής και Β) ζώνες αιμάτωσης

Answer 4

Α)

• κεντρικές αρτηρίες
• αρτηρίες της νήσου
• έξω μετωποβασική αρτηρία
• κροταφικές αρτηρίες
• βρεγματικές αρτηρίες
• αρτηρία της γωνιώδους έλικας

Β)

• δύο τριτημόρια εξωτερικής επιφάνειας του ημισφαιρίου
• νήσος του Reil
• ραβδωτό σώμα
• έσω κάψα
• οπτική ακτινοβολία

Question 5

Σύνδρομο απόφραξης μέσης εγκεφαλικής

Answer 5

Bλάβη στο στέλεχος της μέσης εγκεφαλικής
- ετερόπλευρη ημιπληγία/ στροφή βολβών προς την πλευρά της βλάβης/ ημυπαισθησία/ ομώνυμη ημιανοψία
+ ολική αφασία –> επικρατές ημισφαίριο
+ ετερόπλευρη αμέλεια –> μη επικρατές ημισφαίριο

Απόφραξη άνω/ κάτω κλάδου μέσης εγκεφαλικής
* ετερόπλευρη πάρεση προσώπου/ άνω άκρου και σε λιγότερο βαθμό κάτω άκρου
* αφασία τύπου Broca –> επικρατές ημισφαίριο (απόφραξη άνω κλάδου)
* αφασία τύπου Wernicke (επικρατές)/ διαταραχές συμπεριφοράς (μη επικρατές ημισφαίριο) (απόφραξη κάτω κλάδου)
* αλεξία με αγραφία (προσβολή γωνιώδους έλικας)
* σύνδρομο αμιγούς ημιπάρεσης (απόφραξη φακοραβδωτών κλάδων)
* ετερόπλευρη ομώνυμη ημιανοψία ή τεταρτοκυκλική ημιανοψία (προσβολή σε οποιοδήποτε ημισφαίριο)
* σύνδρομο Gerstmann (αγνωσία δακτύλων, ακαλκουλία, αγραφία, αδυναμία διάκρισης δεξιά-αριστερά) (προσβολή επικρατούντος βρεγματικού λοβού)
* ημιαμέλεια/ εξάλειψη απτικών και οπτικών ερεθισμάτων, ανοσογνωσία, απραξία, δυσπροσωδία, οξεία σύχγυση-διέγερση (βλάβη μη επικρατούντος ημισφαιρίου)

Question 6

Πρόσθια χοριοειδής αρτηρία: A) ποιας αρτηρίας κλάδος είναι και Β) ζώνες αιμάτωσης

Answer 6

Α) έσω καρωτίδας

Β)
- οπίσθιο σκέλος έσω κάψας
- μέρη θαλάμου (απόφραξη μπορεί να προκαλέσει pure sensory)
- έξω γονατώδες σώμα

++
- οπτική ταινία
- οπτική ακτινοβολία
- ιππόκαμπος (άγκιστρο)
- ουρά κερκοφόρου πυρήνα, μέλαινα ουσία, ερυθρός πυρήνας
- αμυγδαλοειδής πυρήνας
- μέρη της ωχράς σφαίρας
- μέρη του εγκεφαλικού σκέλους
- χοριοειδές πλέγμα πλάγιας και 3ης κοιλίας

Question 7

Σύνδρομο απόφραξης πρόσθιας χοριοειδούς

Answer 7

• ετερόπλευρη ημιπάρεση (οπίσθιο σκέλος έσω κάψας)
• ημιυπαισθησία (οπισθοπλάγιος πυρήνας θαλάμου ή θαλαμοφλοιώδεις ίνες)
• ημιανοψία (έξω γονατώδες σώμα ή γονατοπληκτραία οδός)

Question 8

Σπονδυλικές αρτηρίες: Α) ποιας αρτηρίας κλάδοι είναι Β) ποιοι είναι οι κύριοι κλάδοι και οι ζώνες αιμάτωσης τους και Γ) ποια αρτηρία σχηματίζει η ένωση τους

Answer 8

Α) της υποκλείδιας

Β)
- οπίσθια νωτιαία αρτηρία
- πρόσθια νωτιαία αρτηρία
- οπίσθια-κάτω παρεγκεφαλιδική αρτηρία (PICA) για την κάτω επιφάνεια της παρεγκεφαλίδας, τμήμα του προμήκη και το χοριοειδές πλέγμα της τέταρτης κοιλίας
- προμηκικές αρτηρίες
- μηνιγγικοί κλάδοι για τη σκληρή μήνιγγα του οπίσθιου κρανιακού βόθρου

Γ) σχηματίζουν τη βασική αρτηρία

Question 9

Κλινική εικόνα απόφραξης σπονδυλικής αρτηρίας (σε άτομο με καλά σχηματισμένες και τις δύο σπονδυλικές)

Answer 9

1) Πλάγιο προμηκικό σύνδρομο
2) Παρεγκεφαλιδικό έμφρακτο
3) Ισχαιμία στο σύστοιχο πλάγιο του προμήκους και της γέφυρας
4) Ισχαιμία λόγω απόφραξης κλάδων βασικής αρτηρίας
5) Παροδική συμπτωματολογία χωρίς έμφρακτο

Question 10

Πλάγιο προμηκικό σύνδρομο (σύνδρομο Wallenberg)
Ποιας αρτηρίας απόφραξη
Κλινική εικόνα

Answer 10

Α) Σπονδυλικής ή οπίσθιας κάτω παρεγκεφαλιδικής

Β)
- ίλιγγος (βλάβη αιθουσαίου πυρήνα)
- ναυτία και έμετος (αιθουσαίοι πυρήνες ή κέντρο εμέτου)
- ημιαταξία σύστοιχα (κάτω παρεγκεφαλιδικό σκέλος και προσαγωγές ίνες)
- νυσταγμός με ταχεία φάση στην πλευρά της βλάβης (αιθουσαίος πυρήνας)
- ελάττωση πόνου και θερμοκρασίας του προσώπου σύστοιχα με τη βλάβη (βλάβη στην κατιούσα δεσμίδα και τον πυρήνα V)
- ελάττωση πόνου και θερμοκρασίας στο αντίθετο πλάγιο του σώματος (βλάβη στο πλάγιο νωτιοθαλαμικό δεμάτιο)
- παράλυση σύστοιχων φωνητικών χορδών και μαλακής υπερώας (έλξη προς το υγιές) (βλάβη μικτού πυρήνα)
- βράγχος φωνής (βλάβη μικτού πυρήνα)
- δυσφαγία (βλάβη μικτού πυρήνα - δίνει ίνες για πνευμονογαστρικό και γλωσσοφαρυγγικό)
- σύστοιχα σύνδρομο horner (διακοπή συμπαθητικής οδού προς τον νωτιαίο μυελό)
- λόξυγγας

Question 11

Βασική αρτηρία: κύριοι κλάδοι και ζώνες αιμάτωσης

Answer 11

• πρόσθια-κάτω παρεγκεφαλιδική (AICA) για τις πρόσθιες και κάτω μοίρες της παρεγκεφαλίδας και την έξω επιφάνεια της γέφυρας και του προμήκη
• άνω παρεγκεφαλιδική αρτηρία (SCA) για την άνω επιφάνεια της παρεγκεφαλίδας
• οπίσθια εγκεφαλική αρτηρία για την αιμάτωση της έσω και κάτω επιφάνειας του κροταφικού και του ινιακού λοβού και την αιμάτωση του μεσεγκεφάλου, του θαλάμου και της υποθαλάμιας περιοχής
• γεφυρικές αρτηρίες
• λαβυρινθική αρτηρία για το έσω αυτί

Question 12

Κλινική εικόνα απόφραξης βασικής αρτηρίας

Answer 12

• Τετραπληγία
• Κόρες που είναι σε μύση που όμως αντιδρούν στο φως
• Κωματώδης κατάσταση

Μεγάλα έμφρακτα εικόνα εγκεφαλικού θανάτου με κατάργηση αναπνοής και των αντανακλαστικών του στελέχους

Question 13

Κλινική εικόνα απόφραξης κορυφής της βασικής αρτηρίας

Answer 13

Ισχαιμία μεσεγκεφάλου, θαλάμου και τμήματος κροταφικών και ινιακών λοβών

• υπνηλία (μεταβολή του κύκλου ύπνος εγρήγορση) (infarction of the rostral medial reticular formation)
• Δυσκολία της προς τα πάνω στροφής του βλέμματος - Parinaud (midbrain tegmentum)
• διπλωπία
• μικρές ανώμαλες κόρες που αντιδρούν πολύ λίγο στο φώς (may interrupt the afferent limb of the pupillary light reflex arc. Bilateral sympathetic dysfunction usually accompanies the lesion)
• σύγχυση, διαταραχές μνήμης , παραλήρημα (high brainstem infarction)
• έκπτωση οπτικού πεδίου

Συνήθως απουσιάζει αδυναμία!

Question 14

Κλινική εικόνα απόφραξης πρόσθιας κάτω παρεγκεφαλιδικής αρτηρίας

Answer 14

Πλάγιο κάτω γεφυρικό σύνδρομο

• περιφερική πάρεση προσωπικού (βλάβη πλάγιας γεφυροπρομηκικής καλύπτρας)
• σύστοιχη κώφωση (βλάβη πλάγιας γεφυροπρομηκικής καλύπτρας)

++

• σημείο horner
• ίλιγγος, ναυτία. νυσταγμός (βλάβη αιθουσαίου πυρήνα)
• ομόπλευρα αταξία (βλάβη παρεγκεφαλιδικού σκέλους ή παρεγκεφαλίδας)
• ελάττωση πόνου και θερμοκρασίας του προσώπου σύστοιχα με τη βλάβη (βλάβη στην κατιούσα δεσμίδα και τον πυρήνα V)
• ελάττωση πόνου και θερμοκρασίας στο αντίθετο πλάγιο του σώματος (βλάβη στο πλάγιο νωτιοθαλαμικό δεμάτιο)
• απότομη αύξηση αρτηριακής πίεσης σε μερικούς ασθενείς

Question 15

Κλινική εικόνα απόφραξης άνω παρεγκεφαλιδικής αρτηρίας

Answer 15

Πλάγιο άνω γεφυρικό σύνδρομο

Κλασσικό σύνδρομο:
- σύστοιχα με τη βλάβη παρεγκεφαλιδική σημειολογία
- σύνδρομο horner
- στο αντίθετο πλάγιο ημιυπαισθησία με συμμετοχή του προσώπου
- στο αντίθετο πλάγιο απώλεια ακοής (βλάβη έξω λημνίσκου)

Question 16

Μέσο προμηκικό σύνδρομο (Dejerine)

Answer 16

Απόφραξη σπονδυλικής ή κλάδων βασικής

• σύστοιχα με τη βλάβη παράλυση γλώσσας
• αντίθετα με τη βλάβη ημιπάρεση (μόνο των άκρων - όχι προσώπου) και μείωση εντωβάθει αισθητικότητας

Question 17

Μέσο γεφυρικό σύνδρομο

Answer 17

Αντίθετα προς τη βλάβη ημιπάρεση και σύστοιχα προς τη βλάβη παράλυση περιφερικού τύπου προσωπικού

Αν η βλάβη είναι στο πάνω μέρος της γέφυρας η παράλυση του προσωπικού είναι κεντρικού τύπου στο αντίθετο πλάγιο
Αν η βλάβη είναι στο κάτω μέρος της γέφυρας αντίθετα με τη βλάβη απώλεια της εντωβάθει αισθητικότητας και σύστοιχα με τη βλάβη παράλυση της πλάγιας στροφής του βλέμματος, παράλυση του απαγωγού ή και αταξία

** σύνδρομο Millard-Gubler –> πάρεση μόνο του απαγωγού και του προσωπικού σύστοιχα με τη βλάβη και ημιπάρεση στο αντίθετο πλάγιο (κατά Dejong όχι VI)

Question 18

Ζώνη αιμάτωσης οπίσθιας εγκεφαλικής

Answer 18

Φλοιός κατώτερης και εξωτερικής επιφάνειας κροταφικού λοβού
Φλοιός εξωτερικής και εσωτερικής επιφάνειας του ινιακού λοβού
Θάλαμος
Μέσος εγκέφαλος
Επίφυση
Γονατώδη σώματα
Σπληνίο του μεσολοβίου
Χοριοειδή πλέγματα πλάγιων και τρίτης κοιλίας

Question 19

Σύνδρομα οπίσθιας εγκεφαλικής

Answer 19

• Ομώνυμη ημιανοψία στο αντίθετο πλάγιο με διατήρηση κεντρικής όρασης (μέρος κροταφικού και ινιακός λοβός)
• σύνδρομο Dejerine Roussy: ημιυπαισθησία, θαλαμικός πόνος ή και υπερκινησίες (θαλαμογονατώδης αρτηρία)
• Ημιβαλλισμός (υποθαλάμιος πυρήνας)
• παράλυση προς τα πάνω κίνησης του βλέμματος, πάρεση κοινού κινητικού, διαπυρηνική οφθαλμοπληγία, λήθαργος ή κώμα (έμφρακτο στον μεσεγκέφαλο)

Question 20

Κλινική εικόνα σε αμφοτερόπλευρη απόφραξη οπίσθιας εγκεφαλικής

Answer 20

• αμφοτερόπλευρη ημιανοψία με διατήρηση σωληνωτής όρασης
• σύνδρομο Anton (φλοιική τύφλωση και νοσοαγνωσία)
• οπτική αγνωσία
• προσωποαγνωσία
• αμνησία
• σύνδρομο Kluver - Bucy: αμφοτερόπλευρο μεγάλο έμφρακτο στον κροταφικό λοβό με κύρια κλινικά χαρακτηριστικά την οπτική αγνωσία, την υπερφαγία, υπερσεξουαλικότητα, διαταραχές συμπεριφοράς

Question 21

Αιμάτωση θαλάμου και κλινική εικόνα εμφράκτου

Answer 21

Αιμάτωση:
Οπίσθια αναστομωτική - πολική αρτηρία (πρόσθιο 1/3)
Οπίσθια εγκεφαλική αρτηρία - παράμεσες, θαλαμογονατώδεις και οπίσθιες χοριοειδείς (οπίσθια 2/3)

** παραλλαγή: Percheron! μία αρτηρία που εκφύεται από μία οπίσθια εγκεφαλική αιματώνει και τους δύο θαλάμους

Κλινική εικόνα ισχαιμίας θαλάμου:
* αμιγές αισθητικό ή αισθητικοκινητικό σύνδρομο
* σύνδρομο Dejerine-Roussy: απόφραξη θαλαμογονατώδους αρτηρίας που εκδηλώνεται με ετερόπλευρη ημιυπαισθησία, θαλαμικό πόνο ή και υπερκινησίες
* Θαλαμική αφασία μπορεί να είναι το αποτέλεσμα εμφράκτου των οπίσθιων χοριοειδών αρτηριών
* νευροψυχολογικές διαταραχές/ διαταραχή επιπέδου συνείδησης/ διαταραχές μνήμης (προσβολή έσω πυρήνων και πυρήνων μέσης γραμμής)
* ημιπάρεση (επέκταση της βλάβης στην έσω κάψα)
* ημιανοψία (έξω γονατώδες σώμα)
* διαταραχή στην κάθετη οφθαλμοκίνηση

Question 22

Locked-in syndrome

Answer 22

Έμφρακτο που περιορίζεται στο βασικό (πρόσθιο) μέρος της γεφυρας χωρίς επέκταση στην καλύπτρα

Καταστροφή φλοιπρομηκικών και φλοιονωτιαίων πυραμιδικών ινών

Τετραπάρεση, αδυναμία φώνησης, διαταραχή οριζόντιων οφθαλμικών κινήσεων
Ασθενής σε εγρήγορση με διατήρηση κύκλου ύπνου-εγρήγορσης (διατηρείται ο ανιών δικτυωτός μηχανισμός)

Ο ασθενής μπορεί να ανοιγοκλείσει τα μάτια και να κάνει κάθετες κινήσεις γιατί η υπερπυρηνική οδός για την οφθαλμοκινητικότητα προεύεται στο οπίσθιο τμήμα της γέφυρας

Question 23

Πώς σχηματίζεται ο κύκλος του Willis

Answer 23

Το πρόσθιο μισό του εξαγώνου σχηματίζεται από την προσθια αναστομωτική, από τα αρχικά τμηματα των πρόσθιων εγκεφαλικών και από την τελική μοίρα των έσω καρωτίδων.

Το οπίσθιο μισό του εξαγώνου σχηματίζεται από τις δύο οπίσθιες αναστομωτικές, από τα αρχικά τμήματα των οπίσθιων εγκεφαλικών και από το κεφαλικό μέρος της βασικής αρτηρίας

Question 24

Πιο συχνά σύνδρομα σε κενοχωριώδη (lacunes) έμφρακτα

Answer 24

• Αμιγής ημιπάρεση (ετερόπλευρη ημιπάρεση ή ημιπληγία προσώπου, άνω και κάτω άκρου με συνοδό ήπια δυσαρθρία)
  **χωρίς αφασία, απραξία, αγνωσία ή άλλες φλοιώδεις διαταραχές
  i) έσω κάψα ή ακτινωτός στέφανος (μέση εγκεφαλική)
  ii) γέφυρα (διατιτραίνων κλάδος βασικής)
• Αμιγής υπαισθησία (παραισθησίες, αιμωδίες, ετερόπλευρο αισθητικό έλλειμμα προσώπου, κορμού, άνω και κάτω άκρου)
  Θάλαμος (οπίσθια εγκεφαλική αρτηρία)
• Αισθητικοκινητκό σύνδρομο
  Θάλαμος/ έσω κάψα (μέση εγκεφαλική και διατιτραίνων κλάδος οπίσθιας εγκεφαλικής)
• Αταξική ημιπάρεση (ετερόπλευρη αδυναμία κυρίως κάτω άκρου και αταξία άνω και κάτω άκρου)
  i) Γέφυρα (Βασική αρτηρία)
  ii) Έσω κάψα (μέση εγκεφαλική αρτηρία)
• Δυσαθρία - αδέξιο άνω άκρο (υπερπυρηνική αδυναμία προσώπου, δυσαρθρία, δυσφαγία, απώλεια λεπτών κινήσεων άκρου και babinski)
  Έσω κάψα (μέση εγκεφαλική αρτηρία)

Question 25

Παράπλευρα δίκτυα

Answer 25

1) Εξάγωνο του Willis: οι αναστομώσεις των δύο καρωτιδικών με το σπονδυλοβασικό σύστημα

2) Περιοφθαλμική κυκλοφορία: αναστομώσεις μεταξύ κλάδων της έξω καρωτίδας αρτηρίας και της έσω καρωτίδας αρτηρίας μέσω της οφθαλμικής

3) Αναστομώσεις στις οριακές περιοχές μεταξύ μέσης - πρόσθιας - οπίσθιας εγκεφαλικής αρτηρίας

Question 26

Συχνή αιτία συνδρόμου πρόσθιας εγκεφαλικής

Answer 26

Αγγειόσπασμος μετά από υπαραχνοειδή αιμορραγία λόγω ανευρύσματος πρόσθιας εγκεφαλικής ή πρόσθιας αναστομωτικής

Question 27

Αιμάτωση έσω κάψας

Answer 27

Anterior limb: lenticulostriate branches of middle cerebral artery (superior half) and recurrent artery of Heubner of the anterior cerebral artery (inferior half)

Genu: lenticulostriate branches of middle cerebral artery

Posterior limb: lenticulostriate branches of middle cerebral artery (superior half) and anterior choroidal artery branch of the internal carotid artery (inferior half)

Question 28

artery of Percheron

Answer 28

The artery of Percheron is a rare anatomical variation in the brain vascularization in which a single arterial trunk arises from the posterior cerebral artery to supply both sides of the thalamus and midbrain.

Question 29

Παροδικό σύνδρομο έσω καρωτίδας

Answer 29

Amaurosis fugax (οφθαλμική αρτηρία)

Question 30

Πού οφείλεται η διατήρηση της κεντρικής όρασης στην απόφραξη οπίσθιας εγκεφαλικής

Answer 30

Οφείλεται στο ότι η περιοχή του φλοιού που αντιστοιχεί στην κεντρική όραση δέχεται αιμάτωση και από τη μέση εγκεφαλική αρτηρία (από έναν μακρύ κλάδο που αιματώνει τη γωνιώδη έλικα)

(Επίσης, οφείλεται στην αμφοτερόπλευρη αντιπροσώπευση του κεντρικού βοθρίου του αμφιβληστροειδούς στον πρωτογενή οπτικό φλοιό)