Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

2ND TERM > FIL (Prelims) > Flashcards

FIL (Prelims) Flashcards

1
Q

Ayon kay __________,

Ang pagsasalin ay pagbuo
sa tumatanggap na wika ng
PINAKAMALAPIT AT LIKAS NA KATUMBAS ng mensahe ng simulaang wika, una ay sa kahulugan at ikalawa, ay sa estilo.

A

EUGENE A NIDA, 1964

Closest to the message

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Ayon kay __________,

Ang pagsasalin ay maaring maisagawa sa pamamagitan ng PAGTUTUMBAS sa IDEYANG nasa likod ng pananalita

A

Theodre H. Savory, 1968

match the idea

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Ayon kay __________,

Ang pagsasalin ay muling pagbubuo sa tumatanggap na wika ng tekstong naghahatid ng KAHALINTULAD NG MENSAHE sa simulaang wika subalit gumagamit ng mga piling tuntuning gramatikal at leksikal ng tumatanggap na wika

A

Mildred L. Larson, 1984

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Ayon kay __________,

Ang pagsasalin ay isang pagsasanay na binubuo ng
pagtatangkang PALITAN ang isang nakasulat na mensahe sa isang wika ng GAYON DIN MENSAHE sa ibang wika

A

Peter Newmark, 1988

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Nagmula sa salitang Latin na “_______” na nangangahulugang “pagsalin”

A

translatio

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

True or False

Isang kahulugan ng pagsalin ay
“pagsasaling-wika”

A

FALSE

dahil ito ay redundant. Sa saliksik ni Almario sa
Vocabulario de la Lengua Tagala (1754),
ang kahulugan ng “salin” ay transladar
(paglalapat ng salita para sa salitang
nasa ibang wika)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Sa saliksik ni Almario sa Vocabulario de la Lengua Tagala (1754), ang kahulugan ng “salin” ay ________ (paglalapat ng salita para sa salitang
nasa ibang wika)

A

transladar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Isang matandang kawikaang
Italiano ang “__________” na nangangahulugang “tagasalin, taksil.”

A

traduttore, traditore

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Ayon kay __________

Ang pagsasalin ay iniaayon sa mga salita kapag ito’y MAUUNAWAAN, at ginagawang MALAYA naman kapag iyon ay may kalabuan datapuwa’t hindi lumalayo kailanman sa kahulugan

A

PACIANO MERCADO RIZAL (1886)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Ano ang priyoridad sa pagsasalin?

A
  • Kahulugan
  • Estruktura
  • Estilo
  • Pinaglalaanang tao
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Ano-ano ang dalawang elementong dapat mayroon sa pagsasalin?

A
  • SL (source language o simulaang lengguwahe)
  • TL (target language o tunguhang lengguwahe)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Kahalagahan ng Pagsalin

Magdagdag ng mga ________ mula sa pag-aangkat ng mga kaisipan mula sa ibang wika

Mailahok sa _________ ang iba’t ibang katutubong kalinangan mula sa iba’t ibang wikang rehiyonal at
pangkating etniko sa bansa

Mapagyaman ang ________ sa iba’t ibang kultura sa daigdig mula sa pagbubukas ng bagong mundo mula sa mga salin

A

impormasyon at kaalaman

pambansang kamalayan

kamalayan sa iba’t
ibang kultura sa daigdig

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

gawaing sumasaklaw sa paghahanap na katumbas na salita para sa SL hanggang sa pagsisikap na
gayahin ang anyo at himig ng orihinal na
akda

A

Imitasyon o Panggagaya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

________ ang layuning higit na tumutupad sa inaakalang interes o pangangailangan ng lipunan at panahon ng tagasalin. Nagbibigay ito ng kalayaan at pleksibilidad sa proseso ng pagsasalin. Maaari itong mangahulugan ng pagsasapanahon.

Maaari itong umabot sa paglalapat ng wikang higit na naiintindihan ng mambabasá ng salin. Maaari itong mangahulugan ng paglilipat ng orihinal túngo sa isang anyong ipinalalagay na mas ninanais basahin ng madla

A

Reproduksiyon o muling-pagbuo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

4 na dahilan KUNG BAKIT DAPAT
MAGSALIN?

A
  1. Selection (Problem identification)
  2. Codification (Standardization)
  3. Implementation (Evaluation and Correction)
  4. Elaboration (development)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

True or False

Kasintanda din ng nakalimbag na panitikan ang pagsasalin sa Pilipinas.

A

True

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Ang unang aklat na nailimbag, ang __________, ay salin
ng mga pangunahing dasal at tuntunin ng Simbahang Katolika.

A

Doctrina Cristiana (1593)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Nasundan pa ito ng pagsasalin ng mga tekstong __________ noong Panahon ng mga Español mula wikang Español tungong mga katutubong wika (hal., Tagalog, Cebuano, Kapampangan, etc.) sa layuning indoktrinahan ang mga Pilipino

A

moral o relihiyoso

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Anong panahon

Naging masigla ang pagsasalin sa wikang Pambansa
ng mga akdang nasa wikang Ingles

A

Panahon ng Amerikano

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Ang pagsasalin daw ay ______ dahil sa pinagdaraanan nitong proseso.

A

agham

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

true or false

Di kailangang lumikha ang pagsasalin ng “pang-
akit na domestiko” sa target na pook upang
mabisàng mailipat ang anumang impormasyon at
kaalaman.

A

false. kailangan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Pagsasalin ng mga materyales pampaaralan gaya aklat, patnubay, sanggunian, gramatika at iba pa

A

Patakaran Bilinggwal

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

For reading only

B. PANAHON NG AMERIKANO
-Rolando Tinio maraming naisaling klasiko
-National bookstore (1971) ipinasalin ang mga
popular na nobela at kuwentong pandaigdig gaya
“Rapunzel”, “The little Prince” atbp
-Goodwill Bookstore –naglathala ng koleksyon ng mga klasikong sanaysay nina Aristotle, Aquinas , Kant atbp.
- The Children’s Communication Center –nagsalin at
naglathala ng mga kuwentong mula Asya, Palaso ni Rama, Palaso ni Wujan atbp

A

noted

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Ang pagsasalin naman daw ay _____ dahil sa ginagawa ditong muling paglikha

A

sining

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Ayon kina Minako O’Hagan (2002), ang ________ ay isang proseso upang mahawi ang mga hadlang pangkultura upang magkaroon ng epekto sa bawat target na bansa .

A

lokalisasyon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

ANONNG URI NG PAGSASALIN

Kabílang dito ang lahat ng pagsasalin tungkol sa
purong agham, aplayd na agham at
teknolohiya.

A

Pagsasaling Siyentipiko at Teknikal

23
Q

Mas abstrakto at mas mahirap isalin ang mga
____________ ngunit may estandardisado na itong mga termino na makakatulong sa pagsasalin.

habang ang mga _______ ay mas kongkreto, mas kolokyal at mas madaling unawain.

A

tekstong siyentipiko (purong agham)

Tekstong teknikal (aplayd na agham
at teknolohiya)

24
Q

ANONNG URI NG PAGSASALIN

Sinasalamin nito ang imahinatibo, intelektuwal
at intuwitibong panulat ng may-akda; natatangi
ang tekstong pampanitikan dahil sa estetika o
GANDA nito.

A

Pagsasaling Pampanitikan

24
Q

true or false

Dapat umiwas sa tumbasang salita-sa- salita

A

true

25
Q

dahil sa teorya ng pagsasalin, lalong tumitibay ang _______ ng ginawang salin at mas naipagtatanggol ito
sa mga maaaring kumuwestiyon dito.

A

kredibilidad

26
Q

Anong teorya ng pagsasalin?

  • Pinananatili ang anyo at nilalaman (form and
    content) ng SL.
     Hindi lang mensahe ng orihinal ang pinananatili
    sa TL kundi maging ang mga pisikal na sangkap
    nito gaya ng bokabularyo, gramatika, sintaks, at
    estruktura.
     Hindi ito literal na pagsasalin kundi matapat na
    salin.
A

Formal Equivalence

note rin:
not joining or splitting sentences

27
Q

Anong teorya ng pagsasalin?

 Tinatawag ding functional equivalence.
 Nakatuon sa paghahatid ng kahulugan, hindi ng
estruktura ng orihinal.
 “quality of a translation in which the message of
the original text has been so transported into the
receptor language that the response of the
receptor is essentially like that of the original
receptors.

A

Dynamic Equivalence

28
Q

Anong teorya ng pagsasalin?

 Hindi ito malayang salin (free translation) na
puwedeng tumiwalag ang tagasalin sa SL.
 Sa halip, hinahamon nito ang tagasalin na
balansehin ang pagiging tapat sa kahulugan at
diwa ng orihinal habang ginagawa ding natural at
katanggap-tanggap (hindi tunog-salin) ang salin
para sa target audience.

A

Dynamic Equivalence

Mga Paraan
* Pag-uulit (redundancy)
* Pagpapaliwanag
* Pagpapaikli (gisting)
* Pagdaragdag
* Alterasyon
* Paglalagay ng footnote
* Modipikasyon ng wika para umangkop sa karanasan ng target
audience
* Pagbabago ng ayos ng pangungusap

29
Q

formal or dynamic?

 Batas o ordinansa
 Salita ng Diyos
 Subtitle ng pelikula o serye
 Tagline ng isang brand (hal., “I’m lovin’ it ng
McDo”)
 Recipe
 Talumpati ng isang mahalagang tao
 Bisyon-misyon ng isang institusyon
 Haiku

A
  • formal
  • formal
  • dynamic
  • dynamic
  • formal AND dynamic
  • formal
  • formal
  • dynamic
30
Q

Katumbas ng ________ ang
formal equivalence

at ng _________ ang dynamic equivalence.

A

semantic translation

communicative
translation

31
Q

attempts to render, as closely as the semantic and syntactic structures of the second language allow, the exact contextual meaning of the original”

may pagkiling sa SL

A

Semantic translation

literal

32
Q

“attempts to produce on its readers an effect as close as possible to that obtained
on the readers of the original”

may pagkiling sa TL

A

Communicative Translation

 malaya at idyomatiko
 nakatuon sa magiging puwersa kaysa sa
nilalaman ng mensahe
 iniaangkop sa kultura ng mambabása

33
Q
  • literal na salin
  • nagbibigay ng priyoridad sa anyo (mga salita,
    sugnay, o pangungusap)
  • nagtutunog na hindi natural at walang
    halagang pangkomunikatibo
  • nagreresulta sa maling salin
A

Form based translation

34
Q
  • idyomatikong salin
  • kailangang malaman ng tagasalin ang kahulugan
    ng SL bago niya isalin ang kahulugang ito sa TL
  • gumagamit ng mga natural na anyo ng TL, sa
    gramatikal na konstruksiyon at pagpili ng mga
    leksikal na termino
  • hindi tunog-salin, kundi mukhang orihinal na
    teksto
A

Meaning based translation

35
Q

Inilalápit at inilalapat ang teksto sa konteksto ng mga mambabása sa paggamit ng mga salitang lokal o higit na pamilyar sa kanila kaysa sa mga terminong banyaga

A

domestication

36
Q

Pinananatili ang mga terminong kultural ng SL gaya ng
mga pangalan ng tao ; konsepto ; mga katawagan sa
pagkain, pananamit, at iba pang sining; pangalan ng mga kalye, lugar, institusyon, atbp.; at iba pa.

A

Foreignization

37
Q

Naiimpluwensiyahan ang salin ng layunin kung bakit ba ito ginagawa; paano pinakaepektibong makakamit ang intensiyon sa pagsasalin?

A

Teoryang skopos

38
Q
  • Kinikilala ang iba’t ibang posibilidad ng pagsasalin
    ng teksto.
  • Nagiging target-oriented ang pagsasalin.
  • Ang pagsasalin ay paglikha ng bago at orihinal sa
    halip na magbigay lámang ng parehong
    impormasyon gamit ang ibang wika.
A

Teoryang skopos

39
Q

Ayon kay ________ ang tagasalin ay:

“Isang manunulat na lumilikha
ng kaniyang idea para sa
mambabása. Ang tanging
kaibahan lámang niya sa orihinal
na may-akda ay ang ideang
kaniyang ipinahahayag ay mula
sa huli”

A

Enani, 1997

40
Q

Ayon kay ________ ang tagasalin ay:

“Ang pagsasalin ay lampas sa
lingguwistikong gawain. Ang
tagasalin ay isang tunay na
mananaliksik, manunuri at
malikhaing manunulat”

A

Coroza, 2012

41
Q

Ayon kay ____________.

“Sa pagsasalin ng mga rehiyonal na wika tungong Filipino, may tatlong pangunahing tungkulin ang tagasalin: (1) tagasalin, (2) tagabuo ng kasaysayang pampanitikan, (3) tagapag-ambag sa pagbubuo ng kanon
ng panitikang Filipino

A

Lucero, 1996

TANDAAN: Mahalaga ang pagsasalin sa pagitan ng mga katutubong wika sa bansa

42
Q

Ayon sa Summer of Institute of Linguistics, may tatlong katangiang dapat taglayin ang gawa ng isang mahusay na salin:

A

C – clear (malinaw)
A – accurate (wasto)
N – natural (natural ang daloy)

43
Q

ANONG KATANGIANG NG
TAGASALIN

Pag-unawa sa antas ng wikang ginamit, estilo
ng may-akda, kulturang nakapaloob sa teksto,
at iba pang katangiang lampas sa estruktura

A

Kasanayan sa Pagbása at Panunuri

44
Q

ANONG KATANGIANG NG
TAGASALIN

Kasama rito ang:
▪ paghahanap sa kahulugan ng di-pamilyar na mga salita
sa mga sanggunian (diksiyonaryo, ensayklopidya, at
iba pa)
▪ pananaliksik tungkol sa bakgrawnd ng may-akda,
kulturang nakapaloob sa akda, atbp.
▪ pagkilala sa target na mga mambabása

A

Kasanayan sa Pananaliksik

45
Q

.ANONG KATANGIANG NG
TAGASALIN

Ito ang masalimuot ng proseso ng paglikha ng salin at patuloy na rebisyon nito upang ganap na maging natural sa TL at sa mambabása.

▪ Pagsunod sa mga tuntuning panggramatika (hal.,
Ortograpiyang Pambansa)
▪ Kaalaman sa dalawang wikang sangkot sa
pagsasalin at sa estruktura ng mga ito
▪ Pag-aayon ng kaayusan ng salita at pangungusap
sa estruktura ng TL

A

Kasanayan sa Pagsulat

45
Q

for reading only

Artikulo 1. Ang tagasalin ang pangunahing tagapag-
ugnay ng orihinal na akda at ng mga mambabása nito
sa ibang wika.

Artikulo 2. Ang pagkilala sa pagsasalin bílang isang
gawaing pampanitikan ay kailangang maging saligan
sa anumang kasunduan ng tagasalin at ng
tagapaglathala.

Artikulo 3. Dapat ituring na awtor ang isang tagasalin, at
dapat tumanggap ng karampatang mga karapatang
pangkontrata, kasama na ang karapatang ari, bílang isang
awtor.

Artikulo 4. Kailangang nakalimbag sa angkop na laki ang mga pangalan ng tagasalin sa mga dyaket, pabalat, at
pahinang pampamagat ng mga aklat, gayundin sa materyales pampublisidad at mga listahang pang-aklatan.

A

Artikulo 5. Kailangang igalang ang patúloy na karapatan sa
royalty ng tagasalin at ibigay ang kaukulang bayad, may
kontrata man o wala.

Artikulo 6. Ang salin ng mga trabahong may karapatang-ari ay
hindi dapat ilathala nang walang pahintulot mula sa mga orihinal na awtor o mga kinatawan nila, maliban kung hindi sila mahingan ng pahintulot dahil sa mga pangyayaring labas sa kapangyarihan ng mga tagapaglathala.

Artikulo 7. Kailangang igalang ng mga tagasalin ang orihinal at
iwasan ang mga pagputol o pagbabago maliban kung ang mga naturang pagpapalit ay may pahintulot ng mga sumulat o ng
kanilang awtorisadong mga kinatawan. Dapat igalang ng
tagasalin ang mga teksto. Maliban sa maipaliliwanag ng mga pagkakataon, kailangang may pahintulot o pagsang-ayon ng tagasalin ang anumang pagbabagong editoryal.

45
Q

Magkano ang karaniwang suweldo ng isang tagasalin sa ating bansa?

A

Wala pang estandardisadong kompensasyon. Ito ay
nakadepende sa iaalok ng kompanya o ipepresyo ng
tagasalin. Dahil dito, bukás ito sa eksploytasyon o pag-abuso. Maaaring baratin ng kompanya ang tagasalin o presyuhan nang labis ng tagasalin ang
kompanya.

45
Q

Ano-ano ang mga kalipikasyon ng isang
propesyonal na tagasalin?

A

Halos ang itinuturing lang na kalipikasyon ay ang
kaalaman sa dalawang wikang sangkot sa pagsasalin.
Ngunit wala pang komprehensibong kalipikasyon
gaya ng pagkompleto sa mga pagsasanay,
sertipikasyon bílang tagasalin o pagpasá sa isang
estandardisadong pagsusulit sa gobyerno.

46
Q

Ang ________ ay ang pagsusuri sa kalidad ng salin kapag nagawa na ito

A

ebalwasyon ng salin

46
Q

Itinuturing ba ang pagsasalin na isang regular na trabaho sa Pilipinas? Paano?

A

Hindi pa.

Biláng na biláng ang mga institusyong may permanenteng trabaho para sa tagasalin gaya ng KWF ngunit ang iba pa ay FREELANCE na trabaho lámang.
Kada proyekto ang bayaran. Hindi regular ang suweldo, walang benepisyo, maaaring putulin (i-
terminate) anumang sandali.

46
Q

ANONG PARAAN NG
ng Pagsubok sa Salin

Bago ipabása o ipataya sa iba ang salin, natural lámang na ang tagasalin ang mag-edit ng
sarili niyang gawa. Sa ganitong paraan, binabalik-
balikan ng tagasalin ang kaniyang ginawang salin,
binabago ang dapat baguhin, pinapalitan ang mga
salitang itinumbas, kung sa palagay niya ay mas
tama, malinaw o natural ang bago niyang naisip.

A

Pansariling Súbok

46
Q

ANONG PARAAN NG ng Pagsubok sa Salin

Ay isang paraan upang malaman ang kawastuhan ng salin sa
pagsusuri ng paralelismo ng forward at back translation.

A

Balik-Salin

46
Q

ANONG PARAAN NG ng Pagsubok sa Salin

Malaking tulong sa isang tagasalin kung may
ibang matang titingin sa kanyang salin. ito ay isang paraan
upang lalo pang mapabuti ang alinmang salin.

A
  1. Pagkonsulta sa Eksperto
46
Q

ANONG PARAAN NG ng Pagsubok sa Salin

Masasabing mahusay ang isang salin kung nauunawaan ito ng target na mambabasa. Upang
malaman kung ang isang salin ay nauunawaan ng target nito, maaaring magsagawa ang tagasalin ng pagsubok sa pag-unawa ng target niyang
mambabasa o sa pinag-uukulan ng salin

A

Pagsubok sa Pag-unawa

hakbang
– Malakas na pagbása.
– Pagtatanong tungkol sa nilalaman

46
Q

dalawang uri ng eksperto na maaaring konsultahin ng isang tagasalin:

A

eksperto sa paksa

at eksperto sa wika.

46
Q

ANONG PARAAN NG ng Pagsubok sa Salin

Ang pagiging konsistent sa pagtutumbas ay
nangangahulugan ng paggamit ng parehong katumbas ng
mga katawagan at hindi pabago-bago ng gamit

A
  1. Pagsubok sa Konsistensi
46
Q

ANONG PARAAN NG ng Pagsubok sa Salin

Kung kinokosulta ang mga eksperto tungkol sa
kawastuhan ng salin, maaari din namang tanungin ang
mga di-eksperto para malaman kung malinaw ang
salin

A
  1. Pagtatanong sa Di-Eksperto
46
Q

ANONG PARAAN NG ng Pagsubok sa Salin

Gaya ng nabanggit, ito naman ang instrumentong
pinasasagutan sa eksperto sa wika, sa nilalaman, at
sa target audience na maaaring magbigay ng
kantitatibong datos sa pagiging katanggap-tanggap o
di katanggap-tanggap ng iba’t ibang aspekto ng salin.

A

Paggamit ng Instrumento sa Balidasyon
ng Salin

46
Q

ANONG PARAAN NG ng Pagsubok sa Salin

Kung ang isinalin ay mga panuto, ipagawa ito sa
target na mambabása. Kung tama ang magiging
proseso o produkto, maaaring tama ang salin.
Kung hindi naman ay ang kabaligtaran.

A

Subok - Gamit

2ND TERM (9 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions