cesarstwo rzymskie (od hadriana) Flashcards

1
Q

Kto i kiedy zawiązał II triumwirat?

A

📆43rpne
👤Marek Antoniusz, Lepidus, Oktawian

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Kim był Marek Antoniusz?

A

wybitnym wojskowym i jednym z najbliższych współpracowników Cezara

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Kim był Lepidus?

A

wybitnym administratorem cywilnym i jednym z najbliższych współpracowników Cezara

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Czym były proskrypcje rzymskie i kiedy zostały ogłoszone?

A

📆43rpne
- pozbawienie praw obywatelskich przez triumwirów wielu wybitnych członków rodów patrycjuszowskich (w tym m.in. Cycerona) w celu przejęcia ich majątków w celu prowadzenia dalszej walki z Markiem Brutusem i jego wspólnikami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Jak zakończył się konflikt triumwirów z zabójcami Cezara?

A

w bitwie pod Filippi w 42rpne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Kiedy i w jaki sposób rozpoczął się konflikt między triumwirami?

A

📆36rpne
- Oktawian przeciągnął wojska Lepidusa na swoją stronę oraz rozpoczyna walki z przebywającym w Egipcie Markiem Antoniuszem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Jak zakończyła się rywalizacja między Markiem Antoniuszem a Oktawianem?

A

w bitwie pod Akcjum (📆31rpne) po której Marek Antoniusz i Kleopatra VI popełniają samobójstwo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Władzę jakich urzędów miał Oktawian po pokonaniu opozycjonistów pod Akcjum?

A
  • konsul
  • cenzor
  • trybun ludowy
  • najwyższy kapłan
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Co oznacza termin princeps?

A

łac. ‘pierwszy w senacie’ ▶️ Oktawian osobiście sporządzał listy senatorów i umieszczał siebie zawsze na jej początku

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Jakie zmiany polityczno-społeczne nastąpiły za Oktawiana?

A
  • utrata znaczenia konsula
  • senat ma 600 senatorów
  • Ekwici zyskują na znaczeniu
  • plebs jest ostro jebany
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Jakie reformy przeprowadził Oktawian?

A
  • utworzył gwardię cesarską (Pretorianów)
  • podział prowincji na senackie (bezpieczne) i cesarskie (zagrożone)
  • utworzył kohorty miejskie (policję)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Co opisuje termin komedia republiki?

A

obojętność społeczeństwa na ideały republikańskie i zmęczenie wojnami oraz niechęć do monarchii umożliwiają Oktawianowi przejęcie władzy absolutnej z fasadową formą republiki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Co wydarzyło się w 27rpne?

A

Oktawian ogłosił zrzeczenie się władzy w celu przywrócenia Republiki, ale senatorowie poprosili go aby pozostał na czele państwa ▶️ senat przyznaje mu tytuł Augustus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Kiedy panowała dynastia julijsko-klaudyjska?

A

-27 ▶️ +68

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Kto należał do dynastii julijsko-klaudyjskiej?

A
  1. Tyberiusz
  2. Kaligula
  3. Klaudiusz
  4. Neron
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Co opisywał termin pax romana?

A

łac. ‘pokój rzymski’ ▶️ pokój wewnątrz imperium (no nie do końca bo uzurpatorzy się zdarzali)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Gdzie toczyły się wojny graniczne Rzymu?

A

nad Dunajem i Renem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Jakie wydarzenia ustabilizowało granicę Rzymu na Renie?

A

bitwa w Lesie Teutoburskim (📆9rne), w wyniku której Rzymianie utracili 3 legiony

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Jaki władca doprowadził do podboju Brytanii? Czym charakteryzowały się jego rządy?

A

👤Klaudiusz
- skrajny ekspansjonizm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Co wydarzyło się po śmierci Nerona? Kiedy ona nastąpiła?

A

Rok czterech cesarzy (📆69) po śmierci Nerona (📆68)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Kto został cesarzem po roku czterech cesarzy? Jaką dynastię założył?

A

👤Wespazjan
- dynastia flawijska

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Kto przejął władzę po dynastii Flawiuszy? Co zrobił po swoich rządach?

A

👤Nerwa
- adoptował Trajana i zakłada dynastię Antoninów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Jak nazywa się okres rządów dynastii Antoninów?

A

złoty wiek cesarstwa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Czym były reformy pierwszych dwóch wieków?

A
  • centralizacja administracji
  • cesarz pierwszym obywatelem
  • powstanie rady cesarskiej
  • wzrost roli prowincjonalnej arystokracji
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Na czym polegała polaryzacja prowincji?

A

grecki charakter wschodu oraz romanizacja zachodu

26
Q

Czym była romanizacja? Jakie było nastawienie władzy do tego procesu?

A

przymowanie kultury rzymskiej ▶️ władza nie narzucała, ale wspierała ten proces przez umożliwienie wielu ścieżek kariery w imperium

27
Q

Czym był Edykt Karakalli i kiedy został ogłoszony?

A

📆212
- obywatelstwo otrzymują wszyscy wolni mieszkańcy imperium

28
Q

Posiadłości na których terenach powiększyli Rzymanie w pierwszych dwóch wiekach?

A

w Azji i Afryce

29
Q

Jaki był skutek i kiedy miało miejsce I powstanie w Judei (wojna żydowska)?

A

📆66-73
- zburzenie świątyni jerozolimskiej

30
Q

Jaki był skutek i kiedy miało miejsce II powstanie w Judei (powstanie Bar-Kochby)?

A

📆132-135
- Migracje z Judei, pogłębienie się diaspory żydowskiej

31
Q

Jaki cesarz był ostatnim wielkim zdobywcą? Jakie były jego osiągnięcia?

A

👤Trajan
- zdobycie Dacji
- wielka wyprawa przeciwko Partom (114-117)

32
Q

Co zmieniło się po śmierci Trajana? Kto przejął władzę i jakie były jego osiągnięcia?

A

po śmierci Trajana w 117 władzę objął Hadrian, który:
- rezygnacja z podbojów i części zajętych terenów
- defensywna postawa imperium ▶️ budowa Limesu

33
Q

Czym był Limes?

A

umocnienia graniczne

34
Q

Jaka dynastia przejęła władzę po Antoninach? Co zmieniło się za rządów nowego rodu?

A

Sewerowie:
- utrata prestiżu senatu
- oparcie władzy na armii

35
Q

Co poważnie nadszarpnęło wizerunek cesarstwa na wschodzie?

A

wzięcie do niewoli cesarza Waleriana w trakcie walk z Persami (📆260)

36
Q

Jakie problemy wewnętrzne nękały imperium w III wieku?

A
  • separatyzmy
  • kryzysy gospodarcze i sukcesyjne
  • wzrost roli pretorianów i wodzów
  • absolutyzacja i centralizacja rządów
37
Q

Czym poskutkowała potrzeba reformy po kryzysie wieku III?

A

ustanowieniem dominatu przez Dioklecjana

38
Q

Jak w praktyce wyglądał ustrój dominatu?

A
  • wschodni model rządów
  • boska cześć dla władcy
  • nieograniczona władza cesarza
  • Jednowładztwo staje się nierealne
39
Q

Jaki był skutek tego, że jednowładztwo stało się w Rzymie nierealne?

A

uchwalenie Tetrarchii przez Dioklecjana:
- współrządy 2 augustów i 2 cezarów

40
Q

Jakie były skutki ustanowienia tetrarchii?

A
  • zaciekłe walki o władzę
  • idea współrządów zaczyna się sprawdzać
  • szybkość reakcji zostaje zwiększona a opór barbarzyńców zostaje zahamowany
41
Q

Jak wyglądały kolejne kryzysy wewnętrzne po kryzysie wieku III?

A
  • niewolnicy przestają napływać, a gospodarka Rzymu była od nich uzależniona
  • Villa ▶️ Latyfundia (rolnictwo)
  • podział na lepszych (władza) i gorszych (cała reszta)
42
Q

Kto pracował na latyfundiach?

A

kolonowie, czyli wolni chłopi, którzy stawali się niewolnikami

43
Q

Jaki ciąg wydarzeń nastąpił po uchwaleniu podatków na chłopów?

A

chłopi zaczynają zmieniać miejsce zamieszkania ▶️ władza wprowadza ograniczenia przemieszczania się

44
Q

Na czym polegała reforma wojskowa Dioklecjana?

A
  • zwiększenie liczby legionów
  • zmiany miejsca funkcjonowania legionów
45
Q

Na czym polegała reforma administracyjna Dioklecjana?

A
  • zwiększenie liczby prowincji do 117
    -podział Italii na prowincje (utrata znaczenia Italii ▶️ Rzym jest jedynie siedzibą senatu)
46
Q

Kto i kiedy założył Konstantynopol? Czym się charakteryzowało to miasto?

A

👤Konstantyn Wielki
📆 330
- miasto chrześcijańskie
- rozmach w budownictwie
- główna stolica cesarstwa
- podobne przywileje do Rzymu

47
Q

Kiedy nastąpił podział cesarstwa? Między kogo?

A

po śmierci cesarza Teodozjusza w 395
👤Arkadiusz: Wschód
👤Honoriusz: Zachód

48
Q

Na czym polegała wielka wędrówka ludów?

A

mongolscy Hunowie ruszają na zachód wypychając ludy germańskie oraz słowiańskie na cesarstwo, a ci szukają miejsca do osiedlenia się

49
Q

Jakie plemię germańskie przeciwstawiało się zwierzchności rzymskiej?

A

Wizygoci

50
Q

Jaka bitwa doprowadziła do zniszczenia rzymskiej armii w IV wieku?

A

bitwa pod Adrianopolem (📆378) przeciwko Wizygotom

51
Q

Na czym polegała barbaryzacja armii?

A

rekrutacja również barbarzyńców do armii dla zysku
- brak dyscypliny
- dowódcy barbarzyńscy mają ogromne wpływy w armii

52
Q

Podaj trzy daty podczas których Rzym został zdobyty?

A
  • 390pne
  • 410
  • 455
53
Q

Kto zdobył Rzym w 410?

A

Wizygoci

54
Q

Jaka była reakcja barbarzyńców na zdobycie Rzymu przez Wizytogów w 410?

A

tworzenie królestw barbarzyńskich, które tylko formalnie podlegają Rzymowi

55
Q

Na kogo najazdy prowadził Attyla na początku?

A

Na cesarstwo wschodnie

56
Q

Jak zniwelowano zagrożenie ze strony Hunów?

A

Attyla chce uderzyć na Galię ▶️ bitwa na polach katalaunijskich(📆451)

Dodatkowo, imperium Hunów rozpadło się po śmierci Attyli (📆453)

57
Q

Kto zdobył Rzym w 455?

A
  • Wandalowie
    👤Gejzeryk
58
Q

Kto był ostatnim cesarzem rzymskim i od kiedy?

A

📆od 475
👤Romulus Augustulus

59
Q

Kto i kiedy obalił Romulusa Augustulusa?

A

👤Odoaker
📆476

60
Q

Co zrobił Odoaker po obaleniu Romulusa Augustulusa?

A

odesłał insygnia cesarskie do Konstantynopola, czym zapewnił sobie tymczasowe uznanie Bizanum

61
Q

Podaj 6 przyczyn upadku cesarstwa

A
  • najazdy obcych ludów
  • osiedlanie się barbarzyńskich w imperium
    -rozpad administracji i załamanie się struktur państwa
  • barbaryzacja ludności i elit
  • dojebane podatki
    -powstawanie królestw barbarzyńskich