tracheostoma Flashcards
tracheotomie
het sneetje, opening bij luchtpijp boven het borstbeen
tracheacanale
canule in de tracheotomie, dit is een tijdelijke situatie
mag de buitencanule eruit gehaald worden voor schoonmaak?
nee, alleen de binnencanule mag eruit
6 indicaties tracheotomie
- zwelling door bestraling, operatie
- obstructie vreemd voorwerp
- obstructie door littekenweefsel t.g.v. decubitus keelholte
- niet goed functionerende stembanden
- langdurige beademing
- tumorgroei rondom strottenhoofd(larynx), mond-keelholte.
Spreken met een tracheostoma kan principe niet omdat de stembanden verwijderd zijn/geen lucht meer langs ze gaan. Toch kunnen ze een soort van leren praten, 3 manieren:
- slokdarmspraak; ook wel injectiespraak genoemd. Lucht wordt op een bepaalde manier de slokdarm ingeperst waardoor als een soort boer er toch een bepaalde spraak ontstaat. Dit leren duurt gemiddeld 6 maanden.
- Spraakprothese: hierbij wordt operatief een buisje(de prothese) geplaatst tussen luchtpijp en slokdarm. Waardoor bij afdichting van de stoma spraak alsnog mogelijk is.
- Elektro-larynx: apparaatje die je tegen je mondbodem/hals zet. Het is een soort spraakversterker. Het geeft een computerstem.
hoe vaak het reinigen van de tracheacanule/tracheostoma?
meerdere malen per dag, meestal voor het eten en slapen.
afhankelijk van:
- Hoeveel slijm er geproduceerd wordt
- Hoe lang de tracheacanule er al in zit
- Of er sprake is van complicaties
waarom reinig je de tracheacanule/stoma(3)?
om luchtweginfecties, huidirritaties en wondjes te voorkomen
reden splitgaas tussen canule en huid
beschermd de huid door een metalline splitgaas.
Deze heeft een laagje Engels pluk(wit) en een laagje aluminium. De aluminium moet tegen de huid.
Dit zorgt dat er geen drukplekken ontstaan en vangt het slijm wat er langs komt op.
veel slijm? foam splitsgaas
bestraling? aluminium splitsgaas
flens
halsplaat
hoe vaak vervang je de canuleband?
1x per week of bij zichtbaar vuil.
eerst nieuwe band om doen en dan pas oude verwijderen
hoe vaak vervang je de kunstneus?
vervang iedere 24 uur.
Reinig tussendoor met vochtig gaasje, nat filter bemoeilijkt ademhaling
hoe vaak ontluchten cuff?
minimaal 3x per dag
wanneer vervang je stomapleister?
als deze loslaat of lucht lekt
spraakprothese reinigen en inspecteren
Een spraakprothese kun je inspecteren met behulp van een lampje.
Je reinigt m iedere dag na elke maaltijd met een borsteltje of blaasbalgje
functie kunstneuzen + soorten
een filter dat je op de canule kan draaien, of op de stomapleister. Dit filter neemt de functie van de neus over.
Het verwarmd, vergroot ademweerstand, zuivert en bevochtigd(door het vasthouden van vochtigheid uit de lucht en af te geven bij inademing)
- Hygroscopische kunstneuzen: goed in bevochtigen, minder in bacteriefilteringen
- Hydrofobe kunstneuzen: slecht in bevochtigen, goed in bacteriefiltering
- Combinatiekunstneuzen: beide goed
- Filter met spreekklep
- Opening voor O2 toediening
- Opening uitzuigen