3. Antyczny Rzym Flashcards

(82 cards)

1
Q

półwysep, na którym leży Rzym

A

Apeniński

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

kto zamieszkiwał półwysep Apeniński przed Rzymianami

A

Etruskowie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

czyimi potomkami byli założyciele Rzymu

A

Eneasza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

kto i kiedy założył Rzym

A

Romulus 753 r.p.n.e.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

ustrój polityczny starożytnego Rzymu

A

republika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

republika

A

ustrój polityczny, w którym władza jest wyłoniona w wyniku wyborów na określ. czas

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

arystokraci w starożytnym Rzymie

A

patrycjusze

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

patrycjusze

A

arystokraci w starożytnym Rzymie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

kolegiarność

A

pełnienie przez dwie osoby wyższego urzędu (np. starożytny Rzym)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

plebejusze

A

biedota w starożytnym Rzymie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

biedota w starożytnym Rzymie

A

plebejusze

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

najwyższa władza w starożytnym Rzymie

A

2 konsulów

+ Senat - 300 senatorów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

czym było Prawo XII tablic

A

starożytny Rzym

równość zasad ogólnych dla patrycjuszy i plebejuszy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

ekwici

A

jeźdźcy w starożytnym Rzymie

najbogatsi obywatele, których było stać na konia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

4 jednostki armii rzymskiej (od najmniejszej do najw.)

A

drużyna (8 żołnierzy)
centuria (10 drużyn)
manipuł (2 centurie)
legion (30 manipułów)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

rachmistrz

A

osoba zawodowo zajmująca się liczeniem (np. w armii rzymskiej)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

decymacja

A

stracenie co 10 osoby

np. jako kara dla oddziałów armii rzymskiej, które stchórzyły

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

wojny punickie - kto z kim, wiek, o co chodziło, jeden z dowódców

A

III w.p.n.e.
Rzym podbija Sycylię wraz z Kartaginą
staje się potęgą morską
Hannibal - dowódca Kartagińczyków

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

pochodzenie słowa proletariusz

A

proles - potomstwo

bo biedota posiadała liczne potomstwo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

optymaci i popularzy, o co chodziło

A

optymaci - senat, konserwatyzm, władza elity tak, demokracja nie (Cyceron)
popularzy - reformy i podboje tak, polityka arystokracji nie (Grakchowie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

kim byli Grakchowie

A

popularzy w starożytnym Rzymie, próbowali wprowadzić reformy - bezskutecznie
bohaterowie ludu rzymskiego, przegrali, wygrali optymaci

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

powstanie Spartakusa - kiedy, kto, skutek, przywódcy

co się stało z buntownikami

A

73-71 r.p.n.e.
niewolnicy (pocz. gladiatorzy) vs Rzymianie
zwycięstwo armii rzymskiej
Spartakus vs Krassus

buntowników ukrzyżowano wzdłuż drogi do Rzymu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

co to triumwirat

A

zgromadzenie złożone z 3 osób (w celu wykonania określ. zadań)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

I triumwirat

kto + kim byli i po co

A

Gajusz Juliusz Cezar- młody kandydat na konsula
Gnejusz Pompejusz - polityk i dowódca
Marek Krassus - bogacz, dowódca, pogromca powstania Spartakusa

podział władzy w państwie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
o co chodziło w spinie Juliusza Cezara z Gnejuszem Pompejuszem
Cezar odnosił coraz większe sukcesy, podbił Galię, rośnie jego pozycja Gnejusz to hejtuje i chce żeby Juliusz zrezygnował z władzy wojna domowa, Gnejusz umiera
26
Rubikon - kiedy kto co hasło
49 r.p.n.e. wyznaczona przez Senat granica między Italią a Galią, której Juliusz Cezar nie mógł przekraczać (spina z Gnejuszem - zabezpiecz. przed zamachem stanu) przekracza ją w 49 i rozpoczyna wojnę domową KOŚCI ZOSTAŁY RZUCONE! podjęcie nieodwracalnej decyzji o wielkim znaczeniu
27
44 r.p.n.e. (2 rzeczy)
Juliusz Cezar przyjmuje tytuł dyktatora | miesiąc później zostaje zasztyletowany podczas obrad m.in. przez Brutusa
28
idy marcowe
starożytny Rzym święto środka marca podczas tego święta w 44 roku p.n.e. Juliusz Cezar został zamordowany, otrzymując 23 pchnięcia sztyletem, zadane przez grupę ok. 60 zamachowców, w tym jego przyjaciela, Brutusa
29
II triumwirat - kto, kim byli i po co
Marek Antoniusz - przyjaciel Juliusza Cezara Oktawian - adoptowany przez Cezara (Lepidus - konsul) podział władzy po śmierci Juliusza Cezara (potem rozpad triumwiratu i odejście Lepidusa)
30
podział władzy po II triumwiracie
Oktawian - zachód Marek Antoniusz - wschód Lepidus - Afryka
31
charakterystyka Marka Antoniusza i Oktawiana Augusta
Marek - dojrzały i świetny wódz, związek z Kleopatrą | Oktawian - młody i ambitny, wykorzystał związek Marka żeby Rzym go hejtował
32
31 r.p.n.e.
bitwa morska pod Akcjum decydujące starcie w wojnie domowej między Oktawianem a Markiem Antoniuszem zwycięża Oktawian
33
Kleopatra VII
ostatnia królowa starożytnego Egiptu | ukochana Juliusza Cezara (1 dziecko) i Marka Antoniusza (3 dzieci)
34
pierwszy cesarz w starożytnym Rzymie
Oktawian August (rządził ponad 40 lat)
35
pryncypat
forma rządów wprowadzona przez Oktawiana Augusta | władza skupiona w rękach jednostki pod pozorem republiki
36
podział prowincji przez Oktawiana Augusta
senatorskie (zdobyte dawno) | cesarskie (niedawno, wymagające stałej obecności armii)
37
kiedy panowała dynastia julijsko-klaudyjska | 4 cesarzy po kolei
``` po śmierci Oktawiana Augusta Tyberiusz Kaligula Klaudiusz Neron ```
38
Tyberiusz
następca Oktawiana Augusta, rządził w czasach nauczania Chrystusa
39
Kaligula
``` następca Tyberiusza, prawnuk Oktawiana cesarz szaleniec (ukradł pannę młodą, przeleciał wszystkie siostry, skłonił babcię do samobójstwa, trwonił pieniądze) ```
40
Klaudiusz
następca Kaliguli zdobywca Bretanii otruty przez żonę, która zapewniła w ten sposób tron Neronowi (synowi z pierwszego małżeństwa)
41
Neron
następca Klaudiusza okrucieństwo, intrygi, tyraństwo posądzany o Wielki Pożar Rzymu hejtowany popełnił samobójstwo
42
Seneka
wychowawca Nerona pisarz, poeta, filozof, konsul stoicyzm duży wpływ na chrześcijaństwo Spokojne morze i posłuszne wiatry nie dają sternikowi możności okazania swej sztuki Nie ma łatwej drogi z ziemi ku gwiazdom Człowiek - artysta życia Zawsze narzekamy, że życie jest takie krótkie, a zachowujemy się, jakby nie miało końca Słabe są drzewa, które wzrosły na słonecznych dolinach
43
skąd się wzięło prześladowanie chrześcijan w starożytnym Rzymie
po pożarze w Rzymie Neron obarcza winą chrześcijan
44
pax romana
pokój w imperium Rzymskim po zakończeniu wojen domowych - od czasu panowania Oktawiana Augusta
45
powstanie w Judei - kiedy, kto przeciw komu, wynik, co upamiętnia jeden event
66 r. (do 73) Żydzi przeciwko panowaniu rzymskiemu klęska Żydów, zburzenie Jerozolimy zwycięstwo Rzymian upamiętnia Łuk Tytusa w Rzymie obrona żydowskiej twierdzy - po 4 tyg. w chwili jej upadku samobójstwo popełniło 5 tys. Żydów
46
co upamiętniają płaskorzeźby na Kolumnie Trajana
zwycięstwo Trajana nad Dakami w wojnach dackich (ludy zamieszk. tereny dzisiejszej Rumunii)
47
Trajan
pierwszy cesarz rzymski pochodzący z prowincji (hiszp.), wzór cesarza
48
następca Trajana i co zrobił
Hadrian Wał Hadriana w półn. Brytanii (pocz. budowy limesu - umocnień granicznych)
49
dominat - twórca, co to
Dioklecjan | nieograniczona władza dla cesarza
50
Dioklecjan
wprowadził dominat i tetrarchię
51
tetrarchia - twórca, co to
Dioklecjan | rządy czterech władców, dla każdego inna część imperium
52
powód hellenizacji Rzymu (kultura grecko-rzymska)
podboje Grecji - sprowadzanie dzieł i greckich architektów
53
kim był Horacy + dwie maksymy
rzymski poeta Non omnis moriar (pomnik trwalszy niż ze spiżu) Carpe diem
54
Pompeje - kiedy, jaki wulkan
79 r. | Wezuwiusz
55
skąd nazwa Koloseum
od znajdującego się obok ogromnego (kolossos) pomnika Nerona
56
najstarsza droga we Włoszech
Via Appia (ukrzyżowane oddziały Spartakusa)
57
geniusze (staroż. Rzym)
bóstwa opiekuńcze mężczyzn
58
auspicjum
starożytny Rzym | wnioskowanie woli bogów z lotu ptaków drapieżnych
59
haruspicja
starożytny Rzym | wróżenie z wnętrzności zwierząt
60
Palestyna w czasach powstania chrześcijaństwa
kraina geograficzna pod panowaniem Rzymian
61
narodziny Jezusa rok
7-6 r.p.n.e.
62
skład Nowego Testamentu
Listy Apostolskie Apokalipsa św. Jana Dzieje Apostolskie Ewangelie
63
jakie są ewangelie
św. Mateusza św. Marka św. Łukasza św. Jana
64
w którym roku i przez kogo został skazany Jezus
30r. | Poncjusz Piłat
65
kim był Poncjusz Piłat
rzymski namiestnik Judei (prowincji rzymskiej) | skazał Jezusa na śmierć
66
św. Paweł
dużo podróżował i upowszechniał chrześcijaństwo
67
co było przekonującego w chrześcijaństwie
równość (ubodzy, niewolnicy, kobiety) | każdy ma szansę na zbawienie
68
gnostycyzm
połączenie chrześcijaństwa i greckich elementów filozofii i religii
69
apokryfy
księgi niewchodzące w skład Biblii, które Kościół uważa za nienatchnione
70
księgi niewchodzące w skład Biblii, które Kościół uważa za nienatchnione
apokryfy
71
powody prześladowania chrześcijan w starożytności
odrzucili wiarę w dawnych bogów - sprowadzili ich gniew
72
kto zaprzestał prześladowania chrześcijan | co i kiedy opublikował
Konstantyn Wielki | edykt mediolański 313r.
73
edykt mediolański - co, kto, kiedy
chrześcijaństwo religią legalną, tolerowaną Konstantyn Wielki 313r.
74
sobór
spotkanie biskupów z całego Kościoła
75
pierwszy sobór - co, kto, kiedy, co przyjęto
sobór nicejski Konstantyn Wielki 325r. kanon - główne zasady wiary chrześcijańskiej
76
kto i kiedy uznał chrześcijaństwo za religię panującą w cesarstwie rzymskim + jeden ze skutków
Teodozjusz Wielki 392r. koniec igrzysk olimpijskich
77
"poganie" - etymologia
łac. pagus - wieś | dawne wierzenia najdłużej przetrwały na wsiach
78
latyfundia
ogromne posiadłości ziemskie w starożytnym Rzymie (hodowla, uprawa)
79
ogromne posiadłości ziemskie w starożytnym Rzymie (hodowla, uprawa)
latyfundia
80
podział cesarstwa rzymskiego - czyje panowanie - kiedy - 2 stolice
Konstantyn Wielki 395r. Rawenna, Konstantynopol
81
wielka wędrówka ludów | co to, jaki wiek, kto zapoczątkował
masowa migracja ludności spoza imperium rzymskiego IVw. mongolscy Hunowie
82
data i okoliczności końca starożytności joł
476r. upadek cesarstwa zachodniorzymskiego obalenie cesarza przez germańskiego wodza Odoakra