3. Kurul Flashcards

Question

Virüslerin İsimlendirilmesi

Answer 1

Virus Sınıfları için :-virales son eki Virus Familyaları için :-viridae " Virus Alt familyaları için :-virinae " Virus Cinsleri için :-virus "

Answer 2

Sitosidal (sitolitik) enfeksiyonlar: | Nonsitosidal (nonlitik) enfeksiyonlar:

Answer 3

Bazı viruslar (enterovirus, alpha herpesviruslar, reoviruslar, vs) hücrelerde üredikleri zaman sitopatik effekt (CPE, cytopathic effect) olarak tanımlanan hücresel dejenerasyonlara, bozukluklara ve morfolojik değişikliklere yol açarlar. •Böyle viruslar aynı zamanda prodüktif özellik gösterirler

Answer 4

Bu tür enfeksiyonda, hücrelerde fark edilebilecek ve görülebilecek değişiklikler veya dejenerasyonlar gözlenemez. •Virusla enfekte olmasına karşın, hücreler canlı kalır ve üremelerine devam ederler

Answer 5

Enfekte hücreler, kendileri için değil, sadece virus için bütün olanaklarını (ekspresyon mekanizmaları, makromolekülleri, vs.) seferber eder. •Hücrelerde metabolizma, replikasyon ve sentez olguları tamamıyla durur ve sonunda hücreler ölürler. (sitolitik prodüktif)

Answer 6

Enfekte hücreler üremelerine devam ederler. •Viruslar hücrelerden tomurcuklanma ile çıkarlar. •Hücrelerde dejenerasyonlar meydana gelmez (nonsitolitik prodüktif enfeksiyon). •Bu tür enfeksiyonlara daha ziyade orthomyxovirus ve paramyxovirus familyasına ait bazı viruslarda rastlanmaktadır.

Answer 7

Bazı viruslar da (Örn, retroviruslar) hücreler enfekte etmesine karşın, çoğalmazlar. •Viral genom hücrelerin genomu içine girerek onun bir devamı haline gelirler. •Hücre ile birlikte replike olur ve kardeş hücrelere transfer edilirler (nonsitolitik nonprodüktif enfeksiyon).

Answer 8

Onkojenik viruslar hücrelerde, nonlitik özellikte, ancak gözle veya mikroskopla kolayca fark edilebilecek fokal değişiklikler (fokal infeksiyonlar) meydana getirirler. •Hücrelerde herhangi bir dejenerasyon veya bozukluklar gözlenemez. •Sadece morfolojilerinde farklılaşmalar (odaklar halinde) oluşur

Answer 9

* Konak hücreye tutunma ve adsorbsiyon * Konak hücre içine alınma(PENETRATION) * Viral kapsidin soyulması (UNCOATING) * Viral ürünlerin sentezi * Viral ürünlerin bir araya toplanması ve virion oluşumu (ASSEMBLY) (maturation) * Hücrede olgunlaşma ve salınım(RELEASE)

Answer 10

Virusun hücreye girebilmesi için öncelikle hücre yüzeyindeki yapılara tutunması gereklidir. •Bu yapıları; bağlanma faktörleri (heperan sülfat vb) ve virus reseptörleri şeklinde ikiye ayırabiliriz. •Çıplak viruslarda kapsid proteinleri, zarflı viruslarda zarf glikoproteinleri iş görür. •Bu doku tropizmi için önemlidir. •Viruslar hücreye girebilmek için birden çok reseptör kullanbilir (koreseptör). •Ör. HIV hücreye girmek için ana res. CD4, kores: kemokin res kull. (CCR5 makrofaj, CXCR4 lenfositleri) Viral kapsid veya zarf rol alır. Her virus yüzeyinde konak hücreye bağlanacak bir reseptör içerir

Answer 11

Enerji gerektiren bu aşama, •Reseptör-bağımlı endositoz: Tüm çıplak ve bazı zarflı viruslar pH bağımlı endositoz ile hücre içine girer. >250 nm büyükler fagositozla, daha küçük olanlar pinositozla alınır. •Füzyon (kaynaşma): Zarflı viruslar. Viral ve hücresel zarlar füzyonu olur •Translokasyon: Virionun bütün olarak hücre zarından içeri girişidir. Bazı zarflı viruslar hücre içine endositozis yani bir endozom yardımı ile alınır ve burada zarflarını bırakarak kapsidle birlikte serbest hale geçer •Bazılarında ise, viral zarf ile hücre membranı arasında bir füzyon mg. Bunun sonucu viral zarf membranda kalır. Virus kapsid yapısı ile birlikte hücre içine alınır Çıplak viruslar genellikle hücre içine Pinositozis yolu ile alınır

Answer 12

Kapsidin kısmen veya tamamen ortadan kalkması ve genomun serbest kalma sürecidir. •Bu penetrasyondan ayrı düşünülemez. •Sitozolde replike olanlar için genomun salınımı yeterlidir (asit pH endozomda porlar). •Çekirdekte replike olanlar sitozole kapsidli olarak salınır. •Kapsit hücre çekirdeğine taşınır. •Adeno ve herpes viruslarında kapsitten soyulma çekirdek porlarında olur. •Parvo ve papova viruslar ise kapsitleri ile çekirdeğe geçerler.

Answer 13

``` Erken m-RNA sentezi •Erken protein sentezi •Viral nükleik asit sentezi •Geç m-RNA sentezi •Geç protein sentezi ``` * RNA virusları hücre sitoplazmasında * DNA virusları (pox hariç) hücre çekirdeğinde replike olur. * Çünkü viral DNA kalıp gibi kullanılıp erken mRNA sentezi için hücresel DNA’ya bağımlı RNA polimerazı kullanırlar. * Böylece replikasyonları Actinomyc

Answer 14

1.Çift iplikli DNA virusları: * Sitoplazmada; Poxvirus * Çekirdekde; Adeno, Herpes, Papova viruslar 2. Tek iplikli DNA: Parvo ve Circoviridae 3. Hepadnaviruslar: DNA cccDNARNA  kapsid içinde RNA paketlenirRT ile DNA sentezi olur 4. Çift iplikli RNA: Reoviridae sitoplazmada 5. Tek iplikli pozitif yönelimli RNA: •Picarna, Corona, Astro, Flavi, Togaviruslar 6. Tek iplikli negatif yönelimli RNA:

Answer 15

* İki şekilde olur * Çıplak viruslar hücreden hücrenin erimesi ile (otoliz) * Zarflı viruslar ya çekirdek membranından yada sitoplazmik membrandan tomurcuklanma ile hücreden çıkarlar ve zarlarını çekirdek veya sitoplazma membranı kullanarak yaparlar

Answer 16

Zarf veya protein bir kılıf olmaksızın yalnız tek bir halkasal RNA'dan oluşan yapılardır. * Viroidlerin RNA'sı çok küçük olduğundan replike olabilmesine karşın herhangi bir protein kodlamaz. * Bunların insanlarda yol açtığı herhangi bir hastalık tanımlanmamıştır. * Defektif virüsler, viral genomun bir segmentinin delesyonu ile ortaya çıkar. •Defektif genoma sahip olan bu partiküller genellikle kendi başlarına çoğalamazlar; replikasyonları konak hücrenin aynı anda enfeksiyöz bir yardımcı virüs ile enfekte olmasına bağlıdır

Answer 17

* Nükleik asit içermeyen ve yalnız proteinden oluşmuş enfeksiyöz partiküllerdir. * İmmun yanıt ve Ab oluşturmaz. * Isı, nükleaz ve dezenfektanlara çok dirençlidir. * Nöronlarda vakuolizasyon ve amiloid plak birikimi ile karakterize olan süngerimsi ensefalopati tipik lezyondur.

Answer 18

-Virus replikasyonunun her aşamasına etkili olması, –Konakcı hücrelerine bir zararlı etkisinin (yan ve toksik etki) olmaması, –Virusidal olması, –Dirençlilik oluşturmaması, –Yan ve toksik etkilerinin de mümkün olduğu kadar az olması veya olmaması istenilmektedir. Ancak, şimdiye kadar böyle kriterlere tam uyabilecek bir antiviral madde elde edilememiştir.

Answer 19

İnfluenzae A virusuna etkili olup •Bu ortamdaki pH’ı nötralize ederek virion soyunmasını inhibe eder. •Viral M2 proteininin oluşturduğu H+ kanallarını bloke ederler. •İçeriye H+ girişi olmayınca matriks proteinleri kapsidden (soyunma) ayrılamaz, nükleokapsidin çekirdeğe gidişi önlenmiş olur * İlacın İnfluenza insidensini %50-70 azalttığı bildirilmiştir. * İnfluenza enfeksiyonlarda koruyucu amaçla kullanılmaktadır. * İlaca dirençli suşlar oç. * Yan etkileri: sinirlilik, baş ağrısı, insomnia

Answer 20

Bu antiviral maddeler de, sıra ile poliovirusuna ve echovirus-12'ye etkili olup viral membranlardan nukleik asitlerin çıkmasını inhibe ederler.

Answer 21

Herpes viruslarına etkilidir ve DNA polimeraz inhibitörleridir.

Answer 22

* Nükleozit analoğudur (RT inh). | * Sistemik yoldan kullanılamayacak kadar toksiktir.

Answer 23

``` Asiklovir (ACV) Valasiklovir Pensiklovir Famasiklovir GansiklovirGÇ (GCV) Ribavirin Valagansiklovir ```

Answer 24

* Asiklovir guanozin analoğudur. * ACV herpes simpleks virüs tip1 ve tip 2, (HSV-1, HSV-2) ile varisella zoster virüsün (VZV) kodladığı timidin kinaza (TK) karşı selektif bir etki gösterir. * Viral TK fosforilasyonla ilacı aktive eder. * Bu nedenle ACV yalnız enfekte hücrelerde aktive olur. * ACV trifosfat guanozin trifosfatın yerine geçerek viral DNA polimerazı inhibe eder ve DNA zincirinin uzamasını durdurur. * Asiklovir viral DNA polimeraza konak DNA polimeraz enziminden 100 kat daha faz

Answer 25

ACV'nin valil ester türevidir. | •Ağız yoluyla alımından sonra emilimi iyidir ve hızla ACV'ye dönüşür.

Answer 26

HSV ve VZV’yi ACV gibi inhibe etmesine karşın enfekte dokularda daha fazla konsantre olur.

Answer 27

Guanozin analoğudur. •ACV'den farklı olarak timidin kinaza gereksinim duymadan da aktive olabilir. •CMV gibi TK'sı olmayan virüslere karşı da etkilidir. •GCV viral DNA polimeraza 30 kat daha fazla afinitelidir. •AİDS’te CMV retinitinin tedavisinde ve önlenmesinde etkilidir. •CMV'nin kolit, özofajit ve pnömonin tedavisinde de yararlıdır. •YE: Kemik iliği toksisitesi

Answer 28

•Pensiklovirin türevidir ağız yoluyla alındığında iyi absorbe olur ve ardından karaciğer ve bağırsaklarda aktif şekline dönüşür.

Answer 29

GCV'nin L-valin esteridir

Answer 30

Guanozin analoğudur. •Birçok virüse karşı etkilidir. •Ribavirin guanozin sentezinde rol oynayan ionosin monofosfat dehidrogenazı inhibe eder, mRNA sentezini engeller ve RNA polimerazı inhibe eder. •Bu nedenle etki spektrumu geniş, direnç gelişimi düşüktür. * İnfluenza A ve B, kızamık, Lassa, Kore, Venezüella hemorajik ateşi, Sabia, Arjantin, Bolivya hemorajik ateşi, Junin ve Machupo hastalığında İV, kronik hepatit C (interferonla birlikte) ve Kongo-Kırım ateşinde oral olarak kullanılır. * Ribavirin teratojenik olduğu için gebelerde kullanılmamalıdır.

Answer 31

Foscarnet (foscavir)

Answer 32

Nonnükleozit inhibitördür. * Foskarnet pirofosfata benzeyen basit bir bileşiktir. * DNA polimerazın pirofosfat bağlayan bölgesine bağlanıp, DNA polimerazın nükleotitlere bağlanmasını bloke ederek viral DNA polimerazı inhibe eder. * AİDS hastalarında görülen CMV retinitinin tedavisinde GCV'nin alternatifi olarak kullanılır. * ACV'ye dirençli (viral timidin kinaz defisitli) mukokutanöz HSV ve VZV enfeksiyonlarının tedavisinde iv kullanılır. * Foskarnet ayrıca HIV reverz transkriptazı da inhibe eder. * Renal problemlere neden olabilir. * Kalsiyum ile şelat oluşturarak kemik iliğinde birikir.

Answer 33

* Nükleotit monofosforile nükleozittir. * Sidofovir (CDV) bir nükleotit (sitozin) analoğudur. * Hücrede uzun süre kalabilmesi etkinliğini attırır. * Herpesvirüslere, (HSV, VZV, CMV), papilloma-, adeno-, polyoma- ve poksvirüslere karşı etkilidir. * CDV viral DNA polimerazı inhibe ederek DNA zincirinin uzamasını sonlandırır. * ACV'ye dirençli (viral TK-defisitli) HSV, * Tekrarlayan genital herpes ve genital siğil, * CIN-III (servikal intraepiteliyal neoplazi evre III), * Laringeal ve kutanöz papillomatöz lezyonlar, * Molluskum kontagiyozum lezyonları, * Orf lezyonları, * Adenovirus enf.ları * Progresif multifokal lökoensefalopatinin tedavisinde de etkilidir.

Answer 34

•İlk geliştirilen ve halen HIV enfeksiyonu tedavisinin köşe taşı olan gruptur. •Ayrıca, lamivudin ve emtrisitabin HBV'nin RT enzimini de inhibe edebildiklerinden, HBV enfeksiyonlarının tedavisinde de kullanılırlar. Grubun üyeleri ``` –Azotimidin (zidovudin; AZT, ZDV), –Didanozin (ddl), –Zalsitabin (ddC), –Stavudin (d4T), –Lamivudin (3TC), –Abakavir, –Emtrisitabindir. ``` •NRTİ'ler viral RNA genomunun reverz transkripsiyonunu iki mekanizma ile inhibe ederler: 1.Doğal deoksinükleozit trifosfat (dNTP)'ların RT'ye bağlanmasının kompetatif inhibisyonu. 2.DNA zincirinin 3' ucuna girerek zincir uzamasının sonlandırılması. •Azotimidin yan etkisi kemik iliği toksisitesidir (anemi, granülositopeni) •Diğerlerinin yan etkileri ise, periferik nöropati ve pankreatittir.

Answer 35

* NNRTİ'ler reverz transkriptaza bağlanıp enzimde yapısal değişikliğe yol açarak viral DNA sentezini inhibe eder. * NNRTİ'ler yalnız HIV-1'e etkilidir. * Çabuk direnç gelişir. * Halen klinik kullanımda olan NNRTİ'ler nevirapin, delavirdin ve efavirenzdir. * Nevirapin grubun ilk kullanıma giren üyesidir. * Efavirenz en güçlü NNRTİ'dir.

Answer 36

Zanamivir ve oseltamivir İnterferon (İfn) Alfa ve beta interferonlar Gama (immun) interferon

Answer 37

* N-asetilnöraminik asit analoğudur * İnfluenza virüsün nöraminidaz (sialidaz) enzimini inhibe ederek virüsün enfekte hücreden salınmasını önlerler. * Böylece virüsün bir hücreden diğerine yayılmasını sınırlandırırlar. * Bu ilaçlar amantadin ve rimantidinin tersine hem influenza A hem de influenza B'ye karşı etkilidir. * Ayrıca oseltamivir proflaktik amaçla da kullanılır.

Answer 38

* İnterferon, vücutta antikor sentezinden önce, enfeksiyondan 6-10 saat sonra lökosit ve fibroblastlar tarafından üretilirler ve antikorlar yükselmeye başlayınca azalır. * Nonspesifik ve indirekt etkilidir. * Antiviral proteinlerin üretilmesini indükleyerek viral protein sentezini inhibe eder. * Bu antiviral enzimler 2'-5' oligoadenilat sentetaz ve protein kinazdır.

Answer 39

Lökosit ve fibroblastlar tarafından sentezlenir ve antimikrobial bir etkinliğe sahiplerdir.

Answer 40

-Uyarılmış yardımcı T hücrelerince (Th) oluşturulur –Bunların hücresel bağışıklıkta önemli fonksiyonları bulunmaktadır. –Gama interferonlar, immun sistem hücrelerini (B-, T-, CTL, NKC, makrofaj, leukosit, vs.) uyardığı gibi, bu hücrelerin yeni yüzey molekülleri (MHC, FcR, vs.) kazanmasında da rolleri vardır. –Buna karşın, antimikrobial etkinliği yoktur.

Answer 41

1) Klasik (konvansiyonel) aşılar (aktif ve inaktif) | 2) Biyoteknolojik aşılar

Answer 42

Klasik (Konvansiyonel) Aşılar •Canlıları viral enfeksiyonlardan korumak amacıyla hazırlanan klasik aşılar bugün de etkinliğini sürdürmektedir. •Bazıları çok iyi bağışıklık (aylar, hayat boyu) vermesine karşın, diğer bir bölümü ise kısa süreli bir immunite sağlamaktadır. •Pratikte kullanılan viral aşılar başlıca 2 tarzda hazırlanmaktadır

Answer 43

Aktif (Canlı) Aşılar •Bu tür aşılar, virusların doğal veya suni tarzda attenüasyonları sonu elde edilen canlı viruslardan hazırlanırlar. •Aşı materyalinde viruslar, bütün olarak ve istenilen konsantrasyonda bulunurlar. •Doğal attenüe aşı suşları, suni olarak attenüe edilen suşlardan daha güvenli ve standarttırlar. •Tekrar virulans kazanma olasılığı, doğal attenüe suşlarda, çok zayıftır. •Bu aşılar vücuda verildiklerinde, ürer, yayılır ve immun sistemi (lenfoid ve miyeloid hücreleri) uyarırlar. •Bu uyarımın, derecesi, vücuda giren virusun, antijenik yapısına, virulansına, miktarına, giriş yoluna ve konakçının bağışıklık durumuna, yaşına, cinsine ve duyarlılığına göre değişebilir. * Suni attenüe canlı aşılar, virusların doku kültürü, embriyolu yumurta ve deneme hayvanlarında bir seri pasajları sonu meydana gelirler. * Bu tür attenüasyonlarda çok dikkatli olmak ve attenüasyon durumunun iyi bir kontrolden geçirilmesi gereklidir. * Geri mutasyonla tekrar virulans kazanma ve enfeksiyon oluşturma olasılığı vardır. * Attenüe aşılar, immun yetmezliği olan şahıslarda, kronik, gizli ve latent enfekte bireylerde, immun supresif ilaç kullanan şahıslarda, otoimmun hastalarda, kullanılırsa enfeksiyon oluşturabilir.

Answer 44

``` •Deneysel olarak •Soğuğa adaptasyon –İnfluenza –RSV –Rotavirus • İnsan embryo fibroblastlarında pasaj –CMV –Herpes Virus –Varicella ```

Answer 45

``` Avantajları: •Daha iyi bir uyarım yaparlar, •Çeşitli yollardan (derialtı, peroral, kas içi, sprey, içme suyu, burun-göz damlası, vs.) vücuda verilebilirler, •Hazırlanmaları kolaydır, •Oluşan bağışıklık uzun süreli olabilir. ``` ``` Dezavantajları: •Kontamine olabilirler, •Tekrar virulans kazanabilirler, •Aşı kombinasyonları yoktur, •Etrafa bulaşabilir ve yayılabilirler, immun yetmezliği olanlarda ve immunsupresif ilaç alanlarda enfeksiyon oluşturabilirler, •Muhafazaları sorun yaratabilir. ```

Answer 46

``` Başlıca canlı aşılar • Çiçek aşısı • Polio aşısı (sabin) • Kabakulak • Kızamık • Kızamıkcık • Sarı humma ``` ``` •Sığır vebası •At vebası •Newcastle CANLI BAKTERİ AŞILARI •BCG: i.d., perkutan •Salm. Ty21a: oral ```

Answer 47

* İnaktif aşılar virulansı yüksek suşların çeşitli yöntemlerle (fiziksel ve kimyasal) inaktive edilmesi sonucu hazırlanırlar. * İnaktivasyonda kullanılan inaktivanlar virusların antijenik yapılarına zarar vererek veya değiştirerek, vücutta oluşturduğu yanıtta farklılık meydana getirebilir ve virulent suşlara karşı koruma gücünde azalma yaratabilir. * İnaktivasyon iyi yapılamadığı hallerde enfeksiyonlara yol açabilir. * Vücutta oluşturduğu uyarım genellikle zayıftır. Bunu gidermek için, aşıya çeşitli adjuvantlar karıştırılır ve birlikte vücuda (deri altı veya kas içi) verilirler. * İki veya üç doz uygulanırlar.

Answer 48

``` Avantajları: •Kontaminasyonlardan etkilenmez, •Aşı kombinasyonları mümkündür, •Enfeksiyon oluşturmaz, •Etrafa bulaşmaz ve yayılmaz, •Her canlıya istenilen miktarda aşı materyali verilebilir. Dezavantajları: •Bağışıklık kısa sürelidir, •Lokal reaksiyonlara yol açabilir, •İyi bir inaktivasyon yapılmamışsa enfeksiyonlara yol açabilir, •Büyük dozlar halinde kullanılır, •Tek tek uygulanır, •Adjuvanlara gereksinim vardır. ```

Answer 49

•Influenza A ve B •Poliomiyelitis •Kuduz İnaktive aşılar farklı yerlerden eş zamanlı verilmelidir. iki i.m. enjeksiyon aynı ekstremiteye yapılmamalıdır. ``` •Şap aşısı Newcastle •Hepatitis B ÖLÜ BAKTERİ AŞILARI •Tifo: s.c. •Kolera: s.c., i.d. •Şarbon: s.c. •Veba: i.m. •Boğmaca: i.m. ```

Answer 50

1. Etkili olmalı, uzun süre bağışıklık vermeli, 2. Uzun süre dayanmalı, muhafaza edilebilmeli, 3. Tek bir dozun oluşturduğu bağışıklık yeterli olmalı, 4. Yan ve toksik etkileri olmamalı, 5. Ucuz olmalı, kolay bulunmalı, 6. Güvenilir olmalı, 7. Enfeksiyon oluşturmamalı.

Answer 51

Bu aşılar; * Pahalıdır, * Kolay bulunmazlar, * Hazırlanmalarının güç olması yanı sıra deneyimli personele ve gelişmiş laboratuvarlara gereksinimleri vardır.

Answer 52

Avantajları; •Aşı içinde mikroorganizmanın genomunun sadece küçük bir sekansı bulunur, tümü değil. Bu nedenle enfeksiyon oluşturamaz. •Bu sekans vücutta sadece bağışıklığı uyaran proteini (antijeni kodlayan bir gen olduğundan) taşır, diğer yabancı ve zararlı proteinlerin sentezini spesifiye eden ve konakçıya zarar veren genleri taşımamaktadır. •Muhafazası kolaydır ve uzun süre saklanabilir. •Ancak, biyoteknolojik aşıların bir kısmı hapten karakteri taşıdığından uygun ve özel adjuvantlarla birlikte vücuda verilmesi gerekmektedir

Answer 53

``` İleri Teknoloji ile Hazırlanan Aşılar 1) Sentetik peptid aşılar 2) Antiidiotip antikor aşıları 3) Subünit aşılar Genetik Mühendisliği İle Hazırlanan Aşılar 1) Mutant aşılar 2) Subünit aşılar 3) Marker aşılar 4) Rekombinant mutant aşılar 5) Rekombinant ürünü aşılar 6) Nükleik asit aşıları (DNA aşıları) ```

Answer 54

1. Çok az miktarlarda kullanılır (mg ve ng), 2. Uzun süreli antijen ekspresyonu sağlayabilirler, 3. Sellüler ve humoral yanıt, bellek hücreleri, protektif immunite oluşumuna yol açarlar, 4. Yan ve toksik etkileri yok (veya yok denecek kadar az), 5. Vücutta önceden bulanan maternal veya aktif immunizasyona ait antikorlardan etkilenmezler (veya çok az etkilenirler) ve bu bariyeri aşabilirler. Böyle antikor taşıyan bireyleri aşılamak olanaklarını da sağlarlar 1. Soğuk zincire pek fazla gereksinim duymamaktadırlar, 2. Uzun süre kullanma ve muhafaza olanağı sağlarlar, 3. İyi yetişmiş teknisyenler tarafından kolayca ve fazla miktarlarda hazırlanabilirler, 4. Kolay uygulanabilirler (kas içi), 5. Viral, bakteriyel ve parazitlere karşı hazırlanabilirler, 6. Fizikokimyasal olarak stabildir.

Answer 55

1. İyi ve donatılmış bir biyoteknoloji laboratuvarına ve yetişmiş, bilgili ve becerili teknik elemanlara gereksinim vardır, 2. Otoimmuniteye çok nadir de olsa rastlanma olasılığının bulunması (Aşırı uyarım ve ekspresyon, ototoleransı bozarak otoimmun hastalıklara yol açma durumu ortaya çıkabilir), 3. Plasmid DNA'sı, konakcı hücre genomuna integre olduğunda önemli bir genin inaktivasyonuna veya taşıdığı kuvvetli promotorlar nedeniyle bazı protoonkogenlerin aşırı uyarımına ve ekspresyonuna neden olarak tümorigenezise yol açma olasılığı bulunabilir.

Answer 56

* Bazı virüsler kendi genetik materyalini komşu virüslerle değiştirebilir. * Örneğin; Hemaglütinin ve nöraminidaz aktivitesi gösteren influenza A aşısını meydana getirmek için * Vücut ısısında çoğalamayan soğuğa adapte influenza A mutantı ile HA ve nöram. sentezleyen doğal influenza A suşu bir araya getirilir. * Düşük ısıda replike olur, HA ve nöraminidaz etkisi gösterir. * Bu yeni viruslara reasortan aşı suşu denir. * Reasortan aşılar; İnfluenza A, Rotavirüs

Answer 57

* Anti-idiyotip Ab antijenin epitopu gibi davranır. * Bu tip aşılar ile birey patojenin tehlikeli hiçbir formuna maruz kalmaz. * Etkin immun cevap meydana gelir. * Yan etkisi yoktur. * HBV, HIV, Malaria, Şistozomiazis, Tbc

Answer 58

•Yumurta antijenleri ve viral antijenlere aşırı duyarlılık –Canlı kızamık, kabakulak –Ölü kızamık, RSV •Konvulziyonlar, ensefalit –Boğmaca – Kızamık (milyonda :1) •Menenjit – Kabakulak (milyonda 1) •Artritler –Kızamıkcık

Answer 59

* Başlıca antiviral immun serumlar ve gama globulinlerden yararlanılmaktadır. * İmmun serumlar, genellikle, şahıslarda ve hayvanlarda hazırlanırlar (kuduz, tetanoz, difteri, gibi). * Gama globulinler de, immun serumların fraksiyone edilerek gama globulinlerinin ayrılması sonucu elde edilirler. * Bu serumlar hastalara tedavi, sağlamlara koruyucu amaçlı kullanılabilirler.

Answer 60

Geçmişte kompleman terimi (C), bakteriyi parçalayabilen ısıya duayarlı (serum 56 C’de 30 dk bekletilildiğinde aktivitesi inaktive olmaktadır) serum bileşenini adlandırmak için kullanılmıştır. •Komplemanın immün sisteme birçok kritik katkısı bulunmaktadır. –Kompleman, fagositozu güçlendirmek için bakteriyi opsonize edebilir, –Bakteri ve enfekte hücrelerin lizisi –polimorfonükleer hücreler (PMN) ve makrofajlarında içinde bulunduğu çok çeşitli hücreyi çekip aktive edebilir, –antikor cevabının düzenlenmesine katılabilir –ve immün komplekslerin ve apoptotik hücrelerin temizlenmesine destek olabilirler. 2 Yükleniyor… Kompleman (C) •Komplemanın aynı zamanda konağa zararlı etkileri de bulunmaktadır; –enflamasyonu ve doku zedelenmesine katkıda bulununabilir –ve anaflaksiyi tetikleyebilir. •Eksiklikleri birçok klinikle ilişkilendirilmiştir. 3 Kompleman (C) •Kompleman sistemi, serumda aralarında hepatosit, makrofaj ve bağırsak epitel hücrelerininde bulunduğu çok çeşitli hücreler tarafından üretilen 20’nin üzerinde proteinden oluşmaktadır. •Bir kısım kompleman proteini immüngloblulinlere veya hücre membran bileşenlerine bağlanmaktadır. •Diğerleri proenzim tabiatındadır ve aktive edildiklerinde bir veya daha fazla kompleman proteinlerini oluşturmak üzere parçalanmaktadırlar. •Bazı kompleman proteinleri parçalandıklarında hücreleri aktive eden, vasküler permiabiliteyi artıran veya bakteriyi opsonize eden kompleman parçalarını oluşturmaktadır.

Answer 61

* Kompleman aktive olunca membran atak kompleksi oluşur (MAC, C5-9, litik yol). * Kompleman aktivasyon 3 yolla oluşabilmektedir: klasik yol, lektin yolu, ve alternatif yol. * Klasik ve alternatif yolların her ikisi de C5 konvertaz enziminin aktivasyonuna yol açarlar ve membran atak yolunun aktivasyonu için zorunlu olan C5b üretimini gerçekleştirirler.

Answer 62

``` Kompleman “C” harfi ile gösterilir •C1(qrs), C2, C3, C4, C5, C6, C7, C8, C9 •faktor B, D, H and I, properdin (P) •mannoz bağlayan lektin (MBL), •MBL ile ilişkili serine proteazlar(MASP-1 MASP-2) ```

Answer 63

``` Kompleman “C” harfi ile gösterilir •C1(qrs), C2, C3, C4, C5, C6, C7, C8, C9 •faktor B, D, H and I, properdin (P) •mannoz bağlayan lektin (MBL), •MBL ile ilişkili serine proteazlar(MASP-1 MASP-2) ```

Answer 64

Klasik yol Alternatif yol Keltin yolu

Answer 65

–Ag-Ab kompleksi uyarır –C1, çoklu alt birimi olan bir proteindir ve üç farklı protein (C1q, C1r ve C1s) içermektedir, antijen ile etkileşime geçmiş olan IgG ve IgM’in Fc bölgesine bağlanırlar. –Sonuçta aktive edilmiş “C1qrs”oluşur ve bu enzim C4’ü, C4a veC4b olmak üzere iki parçaya ayırır. –C4b parçası membrana bağlanır ve C4a parçası ise mikroçevreye serbest bırakılır. –Klasik yolun birçok ürününün, konak defansına katkılarda bulunan kuvvetli biyolojik aktiviteleri vardır. Bileşen Biyolojik aktivitie C2b Prokinin; Ödeme neden olan kinin oluşturmak üzere plazmin tarafından bölünmektedir. C3a Anafilotoksin; bazofil ve mast hücrelerini aktive ederek degranülasyona neden olur ve anaflaksiye yol açabilen vasküler permiabilete artışına ve düz kaz hücrelerinin kontraksiyonuna yol açar. C3b Opsonin; kompleman reseptörlerine bağlanarak fagositozu güçlendirir. Fagositik hücreleri aktive eder. C4a Anafilotoksin (C3a’dan daha zayıf etki) C4b Opsonin; kompleman reseptörlerine bağlanarak fagositozu güçlendirir.

Answer 66

Klasik yolun düzenlenmesinde C1-INH’in önemi, bu inhibitörün eksik olduğu kişilerde gösterilmiştir. C1-INH eksikliği herediter anjioödem gelişimi ile ilişkilidir. ``` Table 3. Klasik yolun kontrolü Bileşen Düzenleme -Hepsi C1-INH; C1q’dan C1r ve C1s’i ayırır. -C3a C3a inaktivatör (C3a-INA; Karboksipeptidaz B); C3a’yı inaktive eder. -C3b H ve I Faktörleri; Factor H, Factor I ile C3b’nin yıkılmasını kolaylaştırır. -C4a C3-INA -C4b C4 bağlayan protein(C4-BP) ve Faktör I; C4-BP, Factor I ile C4b’nin yıkılmasını kolaylaştırır. C4-BP aynı zamanda C2a’nın C4b ile ilişkisini korur ve ```

Answer 67

* Alternatif yol, C3’ün aktivasyonu ile başlamaktadır ve normal bir serumda bulunan B ve D Faktörleri ve Mg++ katyonuna gereksinim duymaktadır. * Faktör B, C3i’ye bağlanır ve Faktör B’yi Bb’ye parçalayacak olan Faktör D için duyarlı hale gelir. * C3iBb kompleksi C3 konvertaz olarak işlev görür ve C3’ü C3a ve C3b’ye parçalar. * C3b bir kez oluştuğunda Faktör B onu bağlar ve Faktör D tarafından parçalanmaya yatkın hale gelir. Oluşan C3bBb kompleksi de bir C3 konvertazdır. * C3 konvertaz tarafından üretilen bazı C3b’ler C3bBbC3b kompleksi oluşturmak üzere C3bBb ile ilişkiye girer. * C3bBbC3b alternatif yolun C5 konvertazıdır. * Alternatif yol birçok gram negatif (önemli derecede Neisseria meningitidis ve N. gonorrhoea), bazı Gram pozitif bakteri ve virüs ve parazitler ile aktive edilebilir ve organizmanın lizisi ile sonuçlanır. * Böylece antikor cevabı oluşmadan önce komplemanın alternatif yolunun aktivasyonu ile bazı patojenlere karşı korunma sağlanmış olmaktadır. * C3 yetmezliği bu organizmalara karşı artmış duyarlılıkla sonuçlanmaktadır. * Birçok gram negatif ve bazı gram pozitif bakteriler, bazı virüsler, parazitler, heterolog kırmızı kan hücreleri, agrege olmuş immünoglobülinler (özellikle IgA) ve bazı diğer proteinler (örneğin proteazlar, pıhtılaşma yolu ürünleri) alternatif yolu aktive edebilir. Bir protein olan kobra venom faktörü (CVF)’nün bu yolu aktive etiği genişçe araştırılmıştır. * Alternatif yolun enfeksiyona karşı antikor katılımı olmaksızın non-spesifik bir direnç yoludur.

Answer 68

* Bu yol, mannoz-bağlayan lektin (MBL)’nin mannoz içeren polisakkarit (mannan) taşıyan bakteriyel yüzeylere bağlanması ile başlatılmaktadır. * MBL’nin patojene bağlanması iki serin proteazı olan MASP-1 ve MASP-2’nin (MBL-associated serine proteases) etkileşime girmeşine yol açmaktadır. MASP-1 ve MASP-2 sırasıyla C1r ve C1s’e benzemektedir, MBL ise C1q’ya benzemektedir. MBL/MASP-1/MASP-2, üçlü-moleküler kompleksin oluşumu, MASP’ların aktivasyonuna ve C4’ün C4a ve C4b’e olan sonraki kırılmalarına neden olmaktadır. * Aktive MASP’lar aynı zamanda C2’yi C2a ve C2b’ye bölmektedir.

Answer 69

* Klasik (C4b2a3b), lektin (C4b2a3b) veya alternatif (C3bBb3b) yolun C5 konvertazı C5’i C5a ve C5b’ye parçalar. * C5b hızlıca C6 ve C7 ile ilişkiye girer ve membrana eklenir. * Sonra C8 bağlanır ve birçok C9 molekülü üzerine bağlanır. * C9 moleküller membranda bir delik oluşturur ve hücresel içerik sızar ve lizis meydana gelir. * Lizis enzimatik yolla oluşmamakta memebranın fiziksel zedelnmesi sonucu oluşmaktadır. * C5bC6C7C8C9 kompleksi membran atak kompleksi (MAC) olarak adlandırılmaktadır.

Answer 70

* C2b (prokinin) ödem * C3a (anaphylatoxin) mast hücre degranulasyonu; vasküler permeabiliteyi artırma; anaphylaxis * C3b (opsonin) opsonizasyon; fagosit aktivasyon * C4a (anaphylatoxin) C3 gibi,fakat daha az potent * C4b (opsonin) opsonizasyon; fagositoz * C5a (chemotactic factor) C3a gibi anaflaktik,çok daha potent; * C5b67 kemotaxis, diğer membranlara oturma

Answer 71

* Bağışık yanıtta görev alan hücrelerce salınan hormon benzeri aracı maddelere sitokin adı verilir. * İmmun sistemin aracı ve düzenleyici moleküllerdir * Sitokinlerin, günümüzde çeşitli bozuklukların tedavisi için, biyolojik cevabı modifiye edici olarak klinik kullanımı bulunmaktadır. •Sitokin terimi büyük bir protein grubunu tanımlamak için kullanılan genel bir terimdir ancak belirli türde sitokinleri tanımlamak için yaygın kullanılan diğer terimler de vardır. Bunlar aşağıdakileri içerir: –Monokinler, tek çekirdekli fagositik hücreler tarafından üretilen sitokinler,monositler –Lenfokinler, Aktive lenfositlerden, özellikle Th hücreleri tarafından üretilen sitokinlerT ve B lenfositler –İnterlökinler, lökositler arasında mediatör olarak hareket sitokinler –Kemokinler, öncelikle lökosit göçünden sorumlu küçük sitokinler

Answer 72

Otokrin etki: Oluşturuldukları hücreleri aktive eder Parakrin etki: hemen yakınındaki hücreleri aktive edebilirler Endokrin etki: uzaktaki reseptörlere bağlanarak etki gösterirler •Pleitropik etki: Sitokin farklı hedef hücrede farklı etki gösteriyor –IL4; B hücrelerinde IgE üretimini, TH2 hücrelerinde farklılaşma, makrofajlarda inhibisyon, •Redundant: iki veya daha fazla sitokin hedef hücrede benzer etki gösteriyor –IL2, IL4, IL5; B hücrelerinde çoğalma •Sinerjizm: Sitokinler birbirlerinin etkilerini arttırır –IFN- ve TNF; MHC I ekspresyonunu artırır •Antagonizm: Sitokinler birbirlerinin etkilerini azaltırlar –IFN-; makrofaj aktivasyonu, –IL-10; makrofaj inhibisyonu

Answer 73

1-Sitokinler mikroorganizma ve diğer antijenlere karşı gelişen yanıt esnasında oluşturulan polipeptitlerdir 2-Sitokin salınımı kısa ve kendikendini sınırlayan bir olaydır. 3-Etkileri genellikle pleitropik ve redundanttır 4-Sitokinler sıklıkla diğer sitokinlerin sentez ve fonksiyonlarını etkilemektedir. • Sinerjik veya antagonistik etki şeklinde olabilir. 5-Sitokinlerin etkisi lokal veya sistemik olabilir. 6-Stokinler hedef hücrelerin yüzeylerinde bulunan spesifik reseptölere bağlanarak etkilerini gösterirler. 7-Dışardan gelen sinyaller sitokin reseptörlerinin ekspresyonunu düzenler ve böylece sitokine karşı hücre cevabı ortaya çıkar. 8-Çoğu sitokine karşı oluşan hücresel yanıt, hedef hücrelerde yeni fonksiyonların ortaya çıkması ve bazen de hedef hücrelerin proliferasyonuna sebep olur * Sitokinler, sitokin ağı denilen daha büyük birbiriyle ilişkili proteinler sisteminin ve sinyal iletiminin bir parçası olarak işlev görür. * Sitokin sinyalizasyonu oldukça değişkendir ve hem koruyucu hem de hasar verici tepkilere neden olabilir. * Sitokinler genellikle öncül proteinler olarak depolanamazlar. * Aksine onların sentezi, gen transkripsiyonu tarafından başlatılır ve mRNA'ları kısa ömürlüdür. * Bağışıklık yanıtta ihtiyaç duyulduğunda üretilirler.

Answer 74

Sitokinler fonksiyonlarına veya kaynağına göre farklı kategoriler halinde gruplandırılabilir. –Doğal bağışıklığın mediatörleri-aracıları TNF-α, IL-1, IL-10, IL-12, Tip I interferonlar, kemokinler –Kazanılmış immünitenin mediatörleri IL-2, IL-4, IL-5, TGF-β –Hematopoez stimulatörleri GM-CSF, M-CSF, G-CSF

Answer 75

- Doğal bağışıklık sisteminde önemli rol oynayan sitokinler şunlardır: TNF-α, IL-1, IL-10, IL-12, tip I interferonlar (IFN-α ve IFN-β), IFN-γ ve kemokinler. - Temel olarak makrofajlarca oluşturulmaktadırlar. NK hücreler de üretime katılmaktadır. - Bu grup sitokinlerin çoğu, endotel hücreleri ve lökositlere etki ederek mikroplara karşı erken yangısal olayları stimüle eder. - Bakteriyel lipopolisakkaritler, peptidoglikan, viral ürünler (çift zincirli RNA gibi), ve INF- ile stimüle olan hücrelerce sentezlenmektedirler - Lokal ve sistemik etki gösterirler - Kortikositeroitler sentezlerini inhibe eder.

Answer 76

•Temel olarak T lenfositlerince oluşturulmaktadır. –IL-2, IL-4, IL-5, INF-, TGF-, Lenfotoksin (LT), IL-10 edinsel direnç sitokinleridir. •Lenfosit popülasyonlarının çoğalma ve farklılaşmasını düzenlemek, T hücresine bağlı immun yanıtın aktivasyon fazında önemli –efektör hücre (mononükleer fagositler, nötrofiller ve eozinofiller gibi) aktivasyonu ile edinsel direncin efektör fazındaki antijenleri elimine eder. -Sitimülanlar, protein antijenlerdir -Genellikle lokal etki gösterirler -Siklosporin ve FK-506 sentezlerini inhibe eder

Answer 77

•Kemik iliği stromal hücreler, lökositler ve diğer hücrelerce oluşturulurlar. •Bazı sitokinler hematopoetik hücrelerin farklılaşmasını uyarır. •Olgunlaşmamış lökositlerin çoğalma ve farklılaşmasını stimüle ederler. –Ör: IL-7; lenfoit seriden,B ve T lenfosit olgunlaşmasında •kemik iliği öncüllerinin farklılaşmasını teşvik eden GM-CSF, öncül hücrelerin büyümesini ve monositler ve makrofajlara farklılaşmasını teşvik eden M-CSF ve PMN’lerin üretimini teşvik eden G-CSF en önemlileridir.

Answer 78

I-Hematopoietin familyası IL-2, IL-3, IL-4, IL-5, IL-6, IL-7, IL-9, IL-11, IL-12, IL-13, IL-15,GM-CSF, G-CSF, büyüme hormonu, prolaktin II-Interferon familyası: INF-/, INF-, IL-10 III-Kemokin familyası: IL-8, C-X-C grup, CC grup IV-TNF familyası: TNF, LT, CD40, Fas, nöron büyüme faktörü

Answer 79

Lökosit interferonu olarak bilinir. 1- Antiviral etkisi vardır. 2- MHC-1 antijeni indüksiyonu yaparak hücresel bağışıklığı artırır. 3- Anti tümör etki

Answer 80

* Fibroblastlardan sagılanır. | * NK hücrelerini aktive ederek doğal bağışıklığı arttırır.

Answer 81

* TH1, Tc ve NK hücreleri tarafından salgılanır. * Immun yanıtı regüle edici etkisi vardır. * Makrofajların, NK hücrelerinin, nötrofillerin ve diğer mononükleer fagositlerin en potent aktivatörüdür. * Antiviral ve antiproliferatif etkisi azdır. * MHC sınıf-I ve MHC sınıf-II antijen sentezini arttırır. * B hücre çoğalmasını önler. * TH2 üzerine inhibisyon etkisi vardır.

Answer 82

•Aktive olmuş mononükleer fogositler, T ve NK hücresi ve mast hücreleri TNF-alfa salgılarlar. •TH1 ve langerhans hücreleri TNF- beta salgılar. •DIC ve şok oluşumunda rolu var •Lökosit adezyonuna ve lökositlerin iltihap sahasına toplanmasına neden olur. •IFN- gama ile birlikte sinerjik olarak MHC-class I indüksiyonu yapar. * Diğer hücrelere ekti ederek IL-1, IL-6 ve kendi salgısını arttırır. * T ve B hücre aktivasyonu yapar. * TNF, IL-1 ile birlikte ateş yükselmesine neden olur. * TNF hepatositlere etki ederek serum proteinlerinde artışa neden olur. * TNF, IL-1, IL-6 ile birlikte iltihabi olaylarda akut faz proteinlerinin sentezine sebep olur. * Adipoliz ve kaşeksi oluşumu

Answer 83

* Başta makrofajlar olmak üzere mononükleer fagositer hücreler ve B lenfositlerden ayrıca endotel hücreleri ve fibroblastlardan da salınırlar. * T ve B lenfositler, nötrofiller, NK, endotelial hücreler ve makrofajlarda IL-1 reseptörü bulunur ve bu hücreler üzerine etkilidir. * TH lenfositlere etkileyerek IL-2, IL-4, IL-5, IL-6, INF-gama ve CSF salgılanmasına yol açar. * T hücrelerinde çoğalma ve B hücre farklılaşmasında rol oynar. * IL-6 ve IL-8 salgılanmasıyla beraber kendinin salgılanmasına da yol açar. * Ateş oluşumuna yol açar. * Akut faz protein sentezine yol açar. * Lökositlerin endotelial hücrelere adezyonunu arttırır. * Fibroblastlardan prostoglandin salgılanmasına yol açar.

Answer 84

•Esas olarak TH1 hücrelerinden ve NK hücrelerden salınır. * T, B ve NK hücrelerinin gelişmesinde etkilidir. * Otokrin ve parakrin etkilidir. * NK hücrelerinin sitolitik aktivitesini arttırır. * IL-4 ile birlikte sinerjik etki yapıp B hücre çoğalmasını stimule eder. * gama-IFN salgılanmısını arttırır. * T hücrelerinin tümünde en güçlü gelişme faktörü

Answer 85

* Primer olarak T hücrelerince salınır. * Kemik iliği stem hücrelerinin çoğalma ve farklılaşmasında etkili * Mast hücrelerinin gelişmesi ve histamin salınımını artırır.

Answer 86

* TH2 , mast ve NK hücreleri tarafından salgılanır. * Salındığı hücreyi aktive eder. TH1 hücreleri inhibe eder. * B hücrelerinin çoğalma ve farklılaşmasını arttırır. * IgE ve IgG1 yapımını hızlandırır * IL-4, IL-5 ve IL-6 salgısını arttırır. * Mast hücreleri ve makrofaj için aktive edici etkisi vardır. * MHC class II ekspresyonunun artması

Answer 87

* TH2 hücreler, mast hücreleri ve eozinofillerce salınır. * B hücrelerinin çoğalma ve farklılaşmasını arttırır. * IgA salınımını arttırır. * Eosinofillerin çoğalmasını stimule eder Anti helmentik etki

Answer 88

* Aktive TH2, bazı B hücreleri, makrofajlar ve fibroblastlardan salınır. * B hücrelerinin çoğalma ve farklılaşmasını etkiler. * Ig salgılamasını stimule eder. * T hücrelerine ve timositlere kostimulatör etki yapar. * IL-2 yapımını indükler * Ateş yapıcı etki * Hematopoetik kök hücrelerinin gelişmesinde etkilidir. * Plazma proteinlerinin (fibrinojen) sentezine sebep olur.

Answer 89

* Fibroblastlar ve stromal hücrelerce salınır. | * B ve T ön hücrelerini etkiler.

Answer 90

* Başta makrofajlar olmak üzere birçok hücreden salınır. * Kemokin, * İltihaba neden olur. * Nötrofilleri hem aktive eder, hem de kemotaktik etki yapar. * Vasküler endotele aderensi artırır

Answer 91

•TH lenfositlerinden salınır •Antijen olmaksızın, bir mitojen gibi, – TH lenfositlerinin proliferasyonunu sağlar.

Answer 92

•TH2 lenfositlerince oluşturulur * Makrofajlar, NK hücreleri ve TH1 üzerine inhibitör etkisi vardır. * Sitokin sentezini inhibe eder * IL-1, IL-2, IL-6, IL-8, GM-CSF, G-CSF sentezini inhibe eder * MHC sınıf II ekspresyonunu azaltarak antijen sunulmasını inhibe eder. * IL-1ra ekspresyonunu artırır. * B hücre proliferasyonu ve farklılaşmasını indükler. * İzotip switching (IgG1, 2,3 ve IgA ‘ya)

Answer 93

•Stromal hücreler ve fibroblastlardan salınır. * Hematopoietik koloni stimülasyonu yapar. * Akut faz protein sentezini artırır

Answer 94

* Aktive makrofajlar ve nötrofillerce salınır. * NK hücrelerinde aktivasyon * CD4 TH hücrelerinin TH1 hücrelerine farklılaşmasını sağlar * Uyarılmış T ve NK hücreleri için çoğalma faktörü * TH2 inhibisyonu yapar. * Tc hücre cevabını indükler. * B hücrelerinde IgE yapımını önler.

Answer 95

•TH2 lenfositleri ve mast hücrelerince salgılanır. Makrofajların aktivasyonunu ve inflematuvar sitokin salgılamalarını inhibe eder. •Yangısal cevabın önemli bir düzenleyicisidir.

Answer 96

•T hücreleri, monosit ve makrofajlardan salınır. * Aktive B hücre proliferasyonunun indüksiyonu, * Aktive olmuş B hücrelerinden Ig yapımının inhibisyonu.

Answer 97

* Aktive monosit, makrofaj, plasenta ve kas hücrelerince salınır. * Aktive B ve T lenfositlerinin proliferasyonu * NK hücre gelişmesi ve sitotik aktivite göstermesi, * T hücresi için güçlü kemotaksis. * IgM, IgG ve IgA sekresyonunun indüksiyonu.

Answer 98

•TH hücrelerince salınır. * Lenfosit ve eozinofil kemotaktik faktör olarak işlev görür. * MHC sınıf II ekspresyonunu ve sitokin sentezini artırır.

Answer 99

* Aktive T hücrelerince salınır. | * Sitokin indüksiyonu ve ICAM-1 ekspresyonunu artırır

Answer 100

* Aktive makrofajlarca salınır * T hücreleri ve NK hücreleri etkiler * IFN-gama üretimini indükler * NK hücre sitotoksisitesini artırır

Answer 101

* Lenfositler, trombositler, mast hücreleri ve makrofajlarca salınır. * Antisitokin etkisi vardır, böylece immun yanıtı baskılar. * T ve B Lenfositlere inhibisyon etki * Makrofaj aktivasyonunu önler. * T hücrelerinin Ts fonksiyonu göstermesine sebep olur. * IgA antikoruna dönüm (swtching) yaparak mukozal bağışıklıkta olumlu etki yapar. * Yaranın iyileşmesi ve fibroblastların çoğalmasında etkilidir

Answer 102

* T lenfositleri, makrofajlar, endotel hücreleri, fibroblast hücreleri tarafından salgılanırlar. * Kemik iliği hücrelerinin bölünmesini stimule ederek olgun lökosit oluşumunu sağlar. * Granülosit ve mononükleer fagosit farklılaşmasını ve aktivasyonunun sağlar. * Endotel hücrelerin proliferasyonu * Dolaşımda bulunmaz. * Yerel olarak kemik iliğine etki yapar. * Monosit, T ve B hücreleri, endotel hücreleri ve fibroblastlar tarafından yapılır. * Kemik iliği kök hücrelerini etkileyerek, monosit yapmaya yönelmiş hücrelerin bölünme ve farklılaşmasını sağlar.

Answer 103

* Monosit, endotel ve fibroblast hücrelerinden salgılanır. | * Kemik iliği kök hücrelerindeki granülosit ön hücrelerin farklılaşmasını sağlar. Periferde nötrofil artışı olur.

Answer 104

* Makrofaj ve T hücrelerinden salınır. | * Tümör hücrelerinin gelişmesini inhibe eder.

Answer 105

* Dolaşımdaki lökositlerin vazküler endotelyuma adezyonunu sağlarlar. * Lökositleri endotelyal bağlantı noktalarına yönelterek, enflemasyon bölgelerine gitmelerine yardımcı olur. * Lökositlerin efektör fonksiyonlarını aktive ederler. * İnsanda 20’den fazla kemokin gösterilmiştir. * Genellikle hücre içinde hazır olarak bulunmazlar. * Daha çok LPS, mitojenler, IL-1, TNF gibi etkenlerle indüklendiklerinde sentezlenirler. * Büyük çoğunluğu monosit, makrofaj ve endotel hücrelerinden sentezlenir. * HIV reseptörlerini bloke ederler * İki gruba ayrılırlar. * C-X-C (veya a) ve C-C (veya B) grubu kemokinler. * C-X-C kemokinleri çoğunlukla nötrofil kemotaksisi; * C-C kemokinleri ise tercihan monosit, makrofaj, T hücresi, bazofil ve eozinofil kemotaksisi yaparlar.

Answer 106

* Lenfoit ve diğer bazı hücrelerin çoğalma ve farklılaşmalarını sağlamak * İmmun cevabı regüle etmek * Enflamasyon olaylarına katılan hücreleri aktive etmek, reaksiyon yerine toplayarak orada tutmak. * Kemik iliğine etki ile hematopoietik regülasyona katılmak, * Ateş ve akut faz cevabını oluşturmak, * Antiviral etkinlik .

Answer 107

``` İmmün sistemin düzenlenmesi Antikorda regülasyon Sitokinlerle regülasyon Regülatör T hücreleriyle düzenleme (Treg’ler) Doğal Treg oluşumu İndüklenen Treg’ler CD8+Treg’ler ```

Answer 108

* Bir immün cevabının büyüklüğü, lenfositlerin antijen sunucu aktivasyonu ile cevabı önleyen ya da azaltan negatif regülatör etkiler arasındaki dengeyle belirlenir. * Düzenleyici mekanizmalar, immün yanıtın tanıma, aktivasyon veya efektör aşamasında rol oynayabilir.

Answer 109

* Çözünmüş haldeki antikorlar B hücreleri üzerindeki antijen reseptörleriyle yarışarak B hücresi aktivasyonunu önleyebilir ya da bloke edebilir. * Buna ek olarak, antijen-antikor kompleksleri B hücreleri üzerindeki Fc reseptörlerine bağlanabilir ve B hücrelerine önleyici bir sinyal gönderebilir. * Antikor ayrıca ASH için antijen kaynağını koruyarak aktivasyonu düzenleyebilir (arttırıcı yönde). * Bu durumda, antikor ile bağlanan antijen immün kompleks oluşturarak komleman sistemini aktive eder. * Kompleman aktivasyonu ASH üzerindeki kompleman reseptörüne bağlanmayı sağlar.

Answer 110

* Sitokinler hem pozitif hem de negatif regülatörlerdir. * Bunlar, immun cevabın birçok aşamasında rol alır, ancak aktivitesi efektör hücreleri üzerindeki reseptör ekspresyonu kadar aynı mikroçevrede sunulan diğer sitokinlere de bağlıdır. * Sitokinler meydana gelen immün yanıtın tipini ve büyüklüğünü düzenler.

Answer 111

* Regülatör T hücreleri (Treg’ler) yakın zamanda tanımlanmış immun cevabı düzenleyici hücre popülasyonlarıdır. * Bu hücreler ilk T hücre aktivasyona engel olmak yerine, devam eden yanıtı inhibe ederek kronik ve muhtemelen zararlı yanıtları önlerler. Th1, Th2 veya TH17 hücrelerinin özelliklerini taşımazlar ancak hem Th1 hem de Th2 yanıtını baskılayabilir.

Answer 112

* Timus Treg olarak işlev gören CD4 +/ CD25 +/ Foxp3 + hücreleri meydana getirir. * Bu Treg’ler hücresel temasa bağımlı bir yolla immun yanıtı baskılar ancak bu supresyon mekanizması henüz kanıtlanmamıştır.

Answer 113

* Periferde bazı T hücreleri Treg’lere dönüşmek üzere antijenlerle, IL-10 ve TGF-β2’den biri ile uyarılır. * IL-10 ile indüklenen Treg’ler CD4+/CD25+/Foxp3 –‘tir ve Tr1 olarak anılırlar. Bu hücreler IL-10 salınımıyla immun yanıtı baskılarlar. * TGF-β ile indüklenen Treg’ler CD4+/CD25+/Foxp3+’tir ve indüklenen Treg’ler olarak anılırlar. Bu hücreler TGF-β salınımıyla baskılarlar.

Answer 114

* Bazı CD8 + hücreler, Treg hücresine dönüşmek üzere antijen ve IL-10 ile indüklenebilir. * Bu hücreler, CD8 / Foxp3 +’tir ve hücresel temasa bağımlı bir mekanizma ya da sitokin salgılanmasıyla immünsistemi bastırırlar. Bu hücreler, in vitro olarak gösterilmiştir ama in vivo olarak mevcut olup olmadığı bilinmemektedir.

Answer 115

•Yabancı maddeler antijen veya immunojen olabilir. •Immunojen; edinsel immün yanıtı indükleyebilen herhangi bir madde için kullanılır –Bağışıklık yanıtını uyandıran moleküller. (proteinler) •Antijen ise; immün stimülasyon sonucu oluşmuş komponentlerle (antikor, hücre yüzey reseptörleri gibi) özgül olarak bağlanabilen maddeler için kullanılır. – Antikorlarla tepki veren moleküller. •Bütün immünojenler aynı zamanda antijenik özelliktedir.

Answer 116

•Antikorlar veya T lenfosit antijen reseptörleri (Tcr) ile özgül olarak bağlanan maddelerdir. •Antikorlara bağlanabilen antijenler: –yağlar, karbonhidratlar, proteinler ve nükleik asitler •T hücre antijen reseptörleri sadece protein yapıda molekülleri antijen olarak tanırlar. * Makromolekül yapıdaki antijenlerin herbiri bir antikor tarafından tanınabilen birçok epitop veya determinant içerirler. * Protein antijenlerin lineer epitopları birbirine yakın a.a sıralarından oluşur. * Polipeptid zincirin katlanması ile determinantlar oluşur. * Bir tek antikor molekülü ile bir tek epitop arasındaki etkileşimin afinitesi, çözünürlük sabiti ile ölçülür (Kd ). * Polivalan antijenler, antikor moleküllerini bağlayabilen benzer birçok epitopa sahiptir. * Bir antikor, aynı anda iki (IgM’de 10) benzer epitop bağlayabilirler. Bu durum ag-ab etkileşiminin aviditesini arttırır. * Polivalan antijen ve antikorların ilişkili konsantrasyonları immün kompleksler oluşturarak, dokularda birikir ve doku hasarına yol açar. •Antikorların antijenlere bağlanması oldukca özgül bir olaydır, kimyasal yapıdaki çok küçük farklılıklar dahi ayırt edilebilir.

Answer 117

•Haptenler tek başlarına immün sistemi uyarıp antikor oluşturamadıkları halde, bir protein molekülü (taşıyıcı) ile birleştikleri zaman antikor oluşturabilen küçük moleküllü maddelerdir. •Bu şekilde oluşturdukları antikorla tek başlarına, proteinsiz olarak da birleşebilirler. •Genellikle karbonhidrat yapısındadırlar. •Hapten-Antikor birleşmesi, Antijen-Antikor birleşmesi gibi özgül bir olaydır. •Haptenler vücuda girdikleri zaman kişinin kendi proteinleri (self ag) ile de birleşip antikor oluşturabilirler. – Bu antikorlar sonradan geri kalan haptenlerle birleşerek bazı reaksiyon ortaya çıkmasına yol açarlar. Hapten özelliğindeki bazı ilaçların alınmasından sonra, kaşıntılı deri döküntüleri, kan bozuklukları vb tarzında görülen reaksiyonlar bu yolla oluşmaktadır.

Answer 118

* Determinant (belirtici) gruplar, immünojenin özgüllüğünü belirleyen * immünojenin lenfositler üzerindeki spesifik reseptörlere veya antikorlara bağlanmasını sağlayan, * immünolojik yönden aktif bölgeleridir. * Bir immünojenin yüzeyinde T ve B lenfositlerince tanınan birden fazla determinant gruplar vardır. * Epitop ile birleşen; antikor molekülünde ve T lenfositleri reseptöründeki karşıt bölgeye paratop adı verilir.

Answer 119

1- Konağa yabancılık 2- Molekül büyüklüğü –Genelde molekül ağırlığı 1.000 daltondan az olanlar immunojenik değil, –1.000-6.000 dalton olanlar immunojenik ± –Molekül ağırlığı 6.000 daltondan fazla olanlar immunojeniktir. –En iyi immünojenler m.a. 100.000 daltona yakın olanlardır 3- Molekülün kompleks yapıda olması –Kopolimerler immünojen –Homopolimer  immünojen olmama eğilimindedirler 4- Molekülün B ve T lenfositleri tarafından tanınabilir olması –Yalnızca B lenfosit uyarımı yapanlar hümoral bağışıklık oluştururlar. T-ind antijenler –Bir madde iyi antijenik özellik gösterebilmesi için hem B hem de T lenfositleri tarafından tanınmalıdır. T-dep antijenler= protein yapıda 5- İmmünojenin miktarı ve dozajı –Düşük doz---Yetersiz aktivasyon –Yüksek doz---İmmünolojik felç (bağışık yanıtsızlık = tolerans) –Tek doz –Tekrarlar (booster) 6- İmmünojenin vücuda veriliş yolu –Parenteral veriliş immunojenlik özelliği arttırır. –Ağız ve mukozalardan geçerek organizmaya giren ve iyi immunojenlik özelliği gösteren maddeler de vardır. 7-İmmünojen zerk edilen organizmanın genotipi –Antijenlerin enjekte edildikleri hayvanın türü, –MHC gen ürünleri (MHC sınıf 1 ve 2) –T ve B lenfosit reseptörleri ve –İmmün yanıtı düzenleyen proteinleri kodlayan genler 8- Molekülün metabolize olabilme özelliği –Hızla metabolize olan ve vücuttan çabucak atılanlar iyi antijen olamaz. –Hiç metabolize olmayan veya çok az metabolize olanlar ise tolerojenik etki oluşturur. Yani yanıtsızlık oluşur. 9- Molekülün yapısal sertliği –Tirozin ve prolin gibi aminoasitler yapısal sertlik kazandırarak, immünojen olma yeteneğini arttırmaktadır 10-Elektrik yükü –Belirli derecede elektriksel yüke sahip olmak, immün stimülasyon açısından avantajlıdır. –Kuvvetli pozitif ve negatif yüklü moleküller iyi immunojen değildir. 11-Molekülün çözünür ya da parçacık halinde olması 12-Epitopa ulaşılabilirlik –Ulaşılabilirlik veya kabul edilebilirlik : Determinant grupların lenfositler tarafından tanınmasıdır – Determinantlar ulaşılabilirlik özelliklerine göre; •Sessiz determinant •Etkin (dominant)

Answer 120

``` •Antijen molekülünün antikorlara veya immun sistem hücrelerine bağlanma yeteneğidir. •Bu bağlanma; –Özgüldür. –Kovalent olmayan bağlarla olur •Van der Waals, •Elektrostatik etkileşimler, •H-bağları, •Hidrofobik etkileşimler ```

Answer 121

•Antijenler, epitopları aracılığı ile immun komponentlere bağlanırlar. •Epitoplar, antikorların veya hücrelerin uygun bölgesine, anahtar-kilit ilişkisine benzer şekilde bağlanır •Geri dönüşümlü bir olaydır •Determinantların sayısı antijenin valansını belirler. –Antijen-antikor reaksiyonunda antijen multivalan olmalıdır. –Tek valanslı haptenler, antikorlarla birleştiklerinde tepkimeler ortaya çıkmamaktadır.

Answer 122

•Çok özgül bir reaksiyondur –Dolayısıyla elde herhangi birisi varsa diğerini tespit etmek mümkün olmaktadır. –Ancak bazen benzer yapı içeren Ag ile çapraz reaksiyonlar görülebilir. •Ab-ag birleşmesi kimyasal bir reaksiyondur Ag-Ak birleşmesi iki basamakta gerçekleşir •İlk basamakta saniyeler içinde kimyasal birleşme oluşur ve enerji açığa çıkar. –Burada non-kovalent bağlar •(Vander Waals, elektrostatik ve hidrojen bağlar) rol oynar. –Bu olay reversible özellik taşır. Ortamda elektrolit bulunması zorunlu değildir. •İkinci basamakta, olaylar daha yavaş oluşur. Saatler, günler alabilir. Ortamda elektrolit bulunması gereklidir. •Birçok bağ oluşur. •İlk basamakta, –antikor molekülü kendine özgü olan antijenle saniyeler içinde birleşir ve enerji açığa çıkar. Bu reaksiyon için, ortamda elektrolitlerin bulunmasına gerek yoktur. Ayrıca, antijen veya antikorun tam olması gerekmez. Gözle görünmeyen safadır. •İkinci aşama yavaş gelişir. –Dakika ve saatler (günler) içinde oluşur. Enerji açığa çıkmaz veya çok az çıkar. Ortamda elektrolit (Na, Cl, K, Mg, H gibi) bulunmalıdır. Ag ve Ak’un tam olması gerekmektedir. Bu aşamadan sonra sonuç (aglütinasyon, presipitasyon..gibi) gözlenir. MULTİVALAN •Antijen yapısındaki maddelerde birden fazla epitop bulunduğundan, bunlar birden fazla antikor molekülünü bağlayabilme yeteneğinde yani multivalandır. •Epitoplar aynı veya farklı kimyasal yapıda olabilir. •Bu durumda aynı antijene değişik yapı ve özellikteki antikorlar bağlanabilir. Ag + Ab birleşmesinde: •Ag veya Ab tek valanslı olduğunda presipitasyon, kompleman aktivasyonu veya aglütinasyon oluşmaz. •Bir multivalan antijen + en az iki valanslı antikor gereklidir. •Bir antikorun antijeniyle bağlanma kuvveti afinite ve avidite kavramlarıyla ifade edilir. Ag + Ab birleşmesi •Birleşme uygun oranlar kuralına göre olur. –IgG’nin 2 Ag bağlama bölgesi olduğundan 2 epitop ile –IgM’nin 10 Ag bağlama bölgesi olduğundan 10 epitop ile •Ag-Ab oranları optimum ise bir doyma noktası (eşdeğer bölge) oluşur ve gözle görülür ürünler ortaya çıkar. •Oysa antikorun (prezon) veya antijenin (postzon) değerinden fazla olduğu durumlarda reaksiyon olmasına rağmen gözle görünür ürünler oluşmaz. ``` Ag/Ak birleşmesini etkileyen faktörler • Afinite • Avidite • Ag:Ak oranı • Ag fiziksel formu ```

Answer 123

Antikor molekülünün bir tek bağlama bölgesi ile bir epitop veya hapten arasındaki bağlanmanın gücü, •Bir antikor molekülünün tek değerli (monovalan) antijene bağlanma kuvvetidir.

Answer 124

* Antikor molekülü üzerindeki birçok bağlama bölgesi ile antijen arasındaki bağlanmanın toplam gücü. * Bir antikor molekülünün çok değerli (multivalan) antijene bağlanma kuvveti. * Avidite kuvveti afinite toplamlarından daha fazladır.

Answer 125

1-Kimyasal benzerlik: iki antijenik bileşik, bir veya daha fazla benzer epitopa sahip olabilir. – aminobenzene karşı oluşan antikorlar— p-kloroaminobenzen ve p-toludin ile reaksiyon verebilir. •2-Birbirinin benzeri olmayan iki hücrede aynı epitop taşınabilir –S. pneumoniae tip XIV --- İnsan kan grubu A antijeni –Streptokoklarla--- Miyokard, sinovyal membran –Klebsiella --- HLA-B27, –E.coli O14 -- İnsan kolon mukoza antijenleri, –T. pallidum --- Kardiolipin,

Answer 126

* İmmünojenitesi az olan antijenle birlikte inokule edildiğinde immün yanıtı arttıran, güçlendiren maddelerdir. * Bir adjuvan bağlandığı immunojenlere karşı oluşan immun cevabı arttırır fakat immunojenite kazandırmaz.

Answer 127

•Alum (aliminyum potasyum sülfat) •Freunds adjuvanları –Bunlar antijenin kalış süresini uzatmakta, lokal ve kronik inflamatuar cevabı stimüle etmektedirler •Sentetik poliribonükleotidler •Bakteriyel LPS –Özgül olmayan lenfosit proliferasyonu yaparlar, B lenfositleri stimule ederek antikor cevabını arttırır. •Tam Freund adjuvanı. Bu adjuvan öldürülmüş Mycobacterium tuberculosis veya Mycobacterium butyricum ile su-yağ emulsiyonunun bir karışımından ibarettir. •Adjuvan olan diğer bakteriler –BCG (Bacille-Calmette-Guerin), –Corynebacterium parvum ve –Bordetella pertussis – Mycobacterium'un adjuvan olarak kullanılması antikor oluşumu yanında hücresel bağışıklığı da arttırır. •Tam olmayan Freund adjuvanı: Antijen,

Answer 128

* İmmunojenlerin çabuk ve özgül olmayan eliminasyondan korunması * İmmunojenlerin verildiği yerde depolanması * Uzun süreli immun cevap oluşması * Ko-stimülatör sinyalin arttırılması * Granülom oluşumunun indüklenmesi * Lenfosit proliferasyonunun stimülasyonu

Answer 129

•Karbohidrat'lar (polisakkaritler): Polisakkaritler, daima olmasa da potansiyel olarak antijeniktirler. •Bunlar; –Saf polisakkarit veya –Protein ve lipidlerle bileşik halde bulunabilirler. –Hücre yüzeyindeki glikoproteinler, proteinlerle bileşik halinde bulunmasına bir örnektir. –Saf polisakkarit antijenine örnek olarak pnömokok kapsülü verilebilir. –Saf polisakkaritler T hücrelerine bağımlı olmadan B-lenfosit uyarımı yapar ve yalnızca IgM tipi antikor oluşumunu sağlar. Lipidler: Genellikle immunojenik değildir. Fakat protein bir taşıyıcıya bağlanırlarsa, immun cevabı indükleyebilirler. –Hapten özelliği •Canlı dokuda bulunan fosfatid ve glikosfingolipidler hapten olarak fonksiyon görürler. Nükleik asitler: •Zayıf immunojendirler. Protein taşıyıcılara bağlandıklarında immunojenik olurlar. – Sistemik Lupus eritematosuslu hastalarda anti-DNA antikorları oluşmaktadır Proteinler: •Diğer yapılara göre daha güçlü antijeniktir. •Genelde birçok determinantı olan antijenlerdir. •Homopolimerler enjekte edildiğinde antikor oluşturmazlar. •Molekül üzerindeki grupların farklılığı antijeniteye yardım eder. •B ve T lenfositlerinin her ikisini de uyarırlar

Answer 130

•Heterofil Antijenler: Birbirleriyle genetik olarak ilişkisi olmayan türler arasında çapraz reaksiyonların meydana gelmesine yol açan antijenlere heterofil antijenler denir. –Forssman antijeni. –Mikroorganizmalar arasındaki antijenler •P. vulgaris---Riketsiyalar •Trichinella spiralis, bazı Gr (-) bakteriler, •Pneumococcus'lar ve Bacillus anthracis de bulunur. •Otoantijenler: Vücudun kendine ait antijenleridir. –Normal şartlar altında bu antijenlere karşı organizmada immun cevap oluşmaz –Fiziksek, kimyasal ve biyolojik faktörlerin önemi var – Bu durum otoimmun hastalıklarda önemlidir. ``` •Alloantijenler (Izoantijenler): Kalıtsal yapı bakımından birbirlerine çok yakın olan aynı türdeki canlılarda oluşmuş, ayrı yapıdaki antijen maddeleridir. –Kan grubu antijenleri, –Doku uyumu antijeni (HLA), –Nötrofil antijenleri, –Trombosit antijenleri ``` •Hetero Antijenler: Kalıtsal yapı bakımından birbiriyle ilişkisi olmayan canlıların, karşılıklı antijenik özellik gösteren maddeleridir. –Tavuk X insan proteinleri gibi.

Answer 131

•Bakterilerde bulunan antijenik özellikteki belli başlı maddeler şunlardır: a- Kirpik ve fimbriyalar b- Kapsül c- Hücre duvarı d-Hücre dışına salınan enzim ve toksinler e- Spor antijenleri

Answer 132

* Protein yapıdadırlar. * Protein molekülü monomer halde ise antijenik değildir * Yalnızca hareketli bakterilerde vardır. * Bunlara "H" antijeni denir. * Isıya, asitlere ve alkole duyarlı, formole dirençlidirler. * IgG tipi antikor oluşumunu sağlarlar

Answer 133

•Patojenezde önemli rol oynamaktadır. •Genellikle polisakkarit yapıda olmakla birlikte; –S.salivarus'da levan-fruktoz, – Bacillus anthracis'de polipeptid, – Streptococcus pyogenes'de hiyalüronik asit Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae gibi bazı bakterilerin serotiplere ayrılmasında kullanılmaktadır. K antijeni, Vi antijeni...

3. Kurul Flashcards

(158 cards)