4.1 Obieg wody w przyrodzie. Morza i oceany. Flashcards
(32 cards)
Elementy obiegu wody w przyrodzie:
- parowanie nad oceanami
- opad nad oceanami
- przemieszczanie się pary wodnej
- opad nad lądami
- parowanie nad lądami
- spływ powierzchniowy
- wsiąkanie
- spływ podziemny
Podział Wszechoceanu:
Ocean Spokojny (Pacyfik)
Ocean Atlantycki (Atlantyk)
Ocean Indyjski
Ocean Arktyczny
Ocean Spokojny (powierzchnia i największa głębia)
179 mln km2
Rów Mariański (11022m)
Ocean Atlantycki (powierzchnia i największa głębia)
92 mln km2
Rów Puerto Rico (9219m)
Ocean Indyjski (powierzchnia i największa głębia)
76 mln km2
Rów Sundajski (7455m)
Ocean Arktyczny (powierzchnia)
15 mln km2
Typy mórz ze względu na sposób połączenia z Wszechoceanem
otwarte
przybrzeżne
śródziemne
międzywyspowe
Morze otwarte (przykłady)
przybrzeżna część oceanu (Morze Arabskie, Morze Norweskie)
Morze przybrzeżne (przykłady)
oddzielone od oceanu łańcuchami wysp lub półwyspów (Morze Ochockie, Morze Beringa, Morze Karaibskie)
Morze śródziemne (przykłady)
oddzielone od oceanu wąskimi cieśninami (Morze Bałtyckie, Morze Śródziemne, Morze Czerwone)
Morze międzywyspowe (przykłady)
leżące między wyspami (Morze Celebes, Morze Banda, Morze Jawajskie)
Izohaliny
linie na mapie łączące punkty o tej samej wartości zasolenia
Zasolenie
wagowa zawartość soli rozpuszczonych w 1kg wody morskiej wyrażona w promilach; średnie zasolenie Wszechoceanu wynosi 35‰
Zasolenie wód oceanicznych
największe zasolenie oceanów występuje na obszarach przy zwrotnikach - 36‰ (duże parowanie, mało opadów), mniejsze zasolenie przy równikach - 32‰ (mniejsze parowanie, duże opady), natomiast najmniejsze przy obszarach podbiegunowych - 25‰ (małe parowanie, lądolody)
Izobaty
linie na mapie łączące punkty o tej samej głębokości
Ukształtowanie powierzchni dna oceanicznego
szelf stok kontynentalny basen oceaniczny grzbiet śródoceaniczny rów oceaniczny
Szelf
przedłużenie lądu poniżej linii brzegowej, zalane morzem/oceanem do głębokości 200m
Stok kontynentalny
silnie nachylony fragment dna morskiego, łączący szelf z dnem basenu oceanicznego
Basen oceaniczny
rozległe obniżenie dna oceanicznego na głębokości od 3000 do 6000m
Grzbiet śródoceaniczny
podwodny łańcuch górski oddzielający baseny oceaniczne
Rów oceaniczny
głębokie, wąskie obniżenie dna oceanicznego, sięgające poniżej 5000m
Rodzaje ruchów wody morskiej
falowanie
pływy
prądy morskie
Falowanie
główną przyczyną ich powstawania jest wiatr
Tsunami
wielkie fale; przyczyną ich powstawania są podwodne wybuchy wulkanów i trzęsienia ziemi