Studievragen Boek Deel 1 - Hfdstk. 2 en 3 Flashcards
Wat waren de belangrijkste theologische opvattingen van de farizeeën?
- een visie die gebaseerd was op het Oude Testament en de mondelinge traditie
- Ze geloofden in:
- God
- Engelen en geesten
- Voorzienigheid
- Gebed
- De noodzaak van goede werken
- Het laatste oordeel
- De komst van de Messias
- De onsterfelijkheid van de ziel
- ze waren sterk legalistisch ingesteld
- Hun tradities werden opgenomen in de Mishna (deel van Talmoed)
Welke factoren bevorderden de Joodse eenheid ten tijde van Jezus?
- Het geloof in de ene God, Die de God van het unieke volk Israël is, bindt alle groeperingen samen. Dit hebben ze beseft bij de ballingschap van 587 vChr.
- Daarnaast besefte ze ook dat de plaats waar God zijn volk had gebracht ook heel bijzonder was, namelijk Palestina. Jeruzalem was de stad waar God aanbeden werd en mocht dus kost per kost niet door de Romeinen ingepalmd worden.
- Het messianisme speelde ook een grote rol, ook al had men hier andere meningen over.
- De synagoge was ook een factor van eenheid. (Die 4 functies uitvoerde)
- Daarbij bonden de wetten en tradities het volk samen. De traditie komt van de uitgebreide geschiedenis van het volk.
- Tenslotte speelde de tempel een eenheidsvormende grootheid. (Zelfs de Romeinen respecteerden de tempel)
- Aanvulling docent: Sabbat, besnijdenis, feesten, priesterschap…
Wat zijn de zogeheten apocriefen?
Apocriefen zijn 14 boeken die de joodse religie en geschiedenis van het Oude Testament beavtten. Deze boeken werden buiten de canon geplaatst.
Aanvulling Docent: Niet-canoniek binnen Joodse en protestantse traditie. Wel erkend binnen de RKK.
Waarom vond de Joodse oorlog van 66 – 70 na Chr. plaats?
Dit kwam doordat het verzet tegen Rome werd wakker geschud van al de slechte bestuurders. Er waren religieuze vervolgingen en ook economische problemen. Daarnaast was ook het priesterschap corrupt. De druppel die de emmer deed overlopen was Caeserae, waar enkele grieken de synagoge ontwijdden. Dit leidde tot een opstand helemaal tot in Jeruzalem en daar werden er 3600 mensen afgeslacht om de opstand tegen te houden. Vanaf dit moment keerde de Joden zich en hebben ze alle banden met vijanden verbroken.
Welk gevolg had de verwoesting van Jeruzalem in 70 na Chr. voor de christenen?
Vele Joodse christenen vluchtte uit Jeruzalem vanwege wat Jezus had geprofeteerd, waardoor ze door andere joden als verraders werden gezien, sommige rabbijnen gaven hen zelfs de schuld van de val van de stad. De christenen ondervonden dat het centrum van christelijke geloof niet langer Jeruzalem was. Zo gingen ze een ander plaats zoeken (ook al was dit moeilijk voor hen).
Wat waren de belangrijkste geografische gebieden van Palestina?
Palestina bestond uit 5 langwerpige regio’s
- De kustvlakte
- Het heuvelland
- De centrale bergketen
- De Jordaanvallei, omgeven door woestijn
- Het oostelijk berggebied
Wie waren de Hasmoneeën en waarom waren zij zo belangrijk?
De Hasmoneeën waren een familie die de opstanding leidde tegen de syriërs. Door hun strijd met de Syriërs te overwinnen konden ze de tempel opnieuw inwijden op de 25e van de maand Kislev in 164 vChr. Het was een feest van 8 dagen en is bekend als het feest van de inwijding van de tempel, of chanoekafeest (aansteken van 8 kaarsen).
Daarna kregen zij van het volk het recht op hogepriesterschap tot in de eeuwigheid. Hiermee startte de hasmoneïsche priesterdynastie (die later onwaardig werd geacht door de acties van Alexander Jannaeus)
Wat waren de sterke en zwakke kanten van Herodes de Grote?
Herodes was vanaf het jaar 37 vChr. Alleenheerser van Palestina. Toen trouwde hij met Mariamme om zijn koninklijk gezag te versterken. Hij hield ook van Mariamme en dit leidde tot immense jaloezie en het uiteindelijke dood van Mariamme en haar moeder. Toen hij regeerde was het een periode van gekonkel, intrige en wreedheden. Hij had vele tekortkomingen maar deed toch vele goede dingen. Hij was genereus (als het hem uitkwam), hij hield rekening met religieuze gevoeligheden. Hij herbouwde ook de tempel in Jeruzalem en een havenstad. Hij bleef vrienden met Rome en hierdoor kon Israël in rust en stabiliteit leven. Toch rouwde niemand voor hem toen hij dood ging aangezien hij een man was van verschrikkelijke barbarij en een slaaf van zijn passies.
Hoe werd het land Palestina na de dood van Herodes de Grote verdeeld en hoe kun je de regering van zijn zoons karakteriseren?
Na Herodes zijn dood moesten zijn zonen naar keizer Augustus (in Rome) om de situatie (rellen in Jeruzalem) voor te leggen. De keizer verdeelde het gebied in 3 delen (aangezien alle zonen koning wouden zijn)
Archelaüs -> werd ethnarch (plaatselijke vorst of gouverneur)
Kreeg Idumea, Judea en Samaria
Antipas -> werd tetrach (plaatselijke heerser)
Kreeg Galilea en Perea
Fillipus -> werd ook tetrach
Kreeg Batanaea, Trachoniris en Auranitis en andere gebieden in het noordoosten
Karakteristieken
Archelaüs -> wreed en tiranniek, stuitte fel op verzet, slechte reputatie, mengde zich voortdurend met priesteraangelegenheden, riep stroom van protest op (bij trouwen van de weduwe van zijn broer)
Fillipus -> bestuur positief beoordeeld, persoonlijke ambities en extravangte stedenbouw waren een minimum, presenteerde als gematigde en kalm persoon, antwoorde direct op hulp roepingen.
Antipas -> ijdel en arrogant, zwakkeling in politieke crisis, meer in spektakel dan werkelijke geloof geïnteresseerd.
Wat zijn de verschillende kenmerken van apocalyptiek?
- geen vastomlijnde stroming
- Maar gezichtspunt dat binnen veel stromingen aanwezig was
- Apocalyptische schriften werd als openbaring van God over de verborgen geheimen van het universum gezien
- 5 belangrijkste kenmerken:
- De almacht en soevereiniteit van God zijn sterk benadrukt
- Er wordt een kosmische strijd tussen God en satan, goed en kwaad, engelen en demonen beschreven
- Spanning en pessimisme overheersen
- De onmiddellijke en uiteindelijke komst van God wordt verwacht
- Menselijke roem en wijsheid worden onbelangrijk gevonden in een wereld die zijn ondergang tegemoet gaat en alleen nog maar wacht op een goddelijke ingrijpen
Welke elementen uit het leven van Jezus werden in de vroegchristelijke prediking van het Evangelie benadrukt?
Gods offer van de verzoening, het leven, sterven en opstaan van Christus, de oproep tot geloof en de waarschuwing voor het komende oordeel zijn de kern van het Evangelie.
Wat voor vorm hebben de Evangeliën?
Het zijn herinneringen. Maar niet enkel biografische getuigenissen maar ook het perspectief van het gebeurtenis van de schrijver. Hij verteld iets van een specifiek perspectief voor een bepaalde doelgroep. Dus hierdoor is de beste benaming hiervoor: uitgebreide biografische prediking. Het eerste doel is om te verkondigen en mensen tot geloof te roepen. Het gaat vooral om de functie van de gebeurtenis binnen het geheel van de boodschap.
Waarom werden de Evangeliën geschreven?
Voornaamste reden:
de snelle verbreiding van het christelijk geloof (ging zo snel dat mondelinge overdracht niet voldeed)
Het geschreven woord kon zo de wereld rondgaan en mensen bereiken op een grotere schaal dan de apostelen zouden kunnen doen.
Andere reden:
Apostelen werden oud en gingen dood.
De eerste getuigen moesten dus hun getuigenis vastleggen voor latere generaties
Mogelijk een ander reden:
vroegchristelijke overtuiging dat de wederkomst spoedig zou plaatsvinden maakte plaats voor de opvatting dat het nog even zou duren voordat christus zou terugkomen.
Een gissing:
wildgroei van niet-authentieke geschriften een noodzaak tot het vastleggen van het Evangelie.
Belangrijkste reden:
behoefte aan getuigenismateriaal met het oog op eerste geloofsonderricht aan de bekeerlingen. ‘Volgers van de weg’ moesten onderwezen worden.
Waarom kunnen de Evangeliën betrouwbaar worden geacht?
Omwille van 3 factoren
- Evangeliën werden geschreven door degenen die het meegemaakt hebben.
- 3 van de 4 schrijvers waren direct verbonden met de apostelen. De vierde, Lukas, baseerde zich ooggetuigenverklaringen van mensen die Jezus kenden vanaf het begin. Mattheüs en Johannes waren zelf apostelen en Markus baseerde zich op de herinneringen van Petrus. Dus alle Evangeliën zijn gebaseerd op het leven van Jezus zelf
- God was betrokken bij het maken van de Evangeliën. Gods hand is erin te kennen.
