6. Μεταβολισμός λιπαρών οξέων Flashcards
ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΡΟΛΟΙ ΤΩΝ ΛΙΠΑΡΩΝ ΟΞΕΩΝ ?
- δομικοί λίθοι γλυκο- και φωσφο-λιπιδίων
- καθοδήγηση των πρωτεϊνών στις μεμβράνες με ομοιοπολική δέσμευση
- καύσιμα μόρια
- χρησιμεύουν ως ορμόνες και ως ενδοκυτταρικοί αγγελιαφόροι
ΠΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ Ο ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΛΙΠΑΡΩΝ ΟΞΕΩΝ & ΓΙΑΤΙ ?
Μιτοχόνδρια αφού έχουμε σχηματισμό Ac-CoA
ΓΙΑΤΙ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΛΙΠΗ ΩΣ ΠΗΓΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ?
- 9 Kcal/g λίπη ΕΝΩ 4 Kcal/g υδατάνθρακες
- Είναι ανηγμένα σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό
- όφελος στο συνολικό σωματικό βάρος
- 1 g λίπους άνυδρου ~6ΧΕ αποθηκευμένη από 1g γλυκογόνου ξηρού + 2g H2O
ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΔΑΤΟΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΛΙΠΑΡΩΝ ΟΞΕΩΝ ?
πρακτικά αδιάλυτα στο νερό
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΧΟΛΙΚΑ ΑΛΑΤΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥΣ ?
Μόρια που σχηματίζουν μυκήλια και διευκολύνουν τη διαλυτότητα και την πέψη αφού είναι μια διαδικασία που γίνεται σε διάλυμα (αμφίφιλα μόρια- συνθέτονται στο ήπαρ)
ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΑΝΕΠΑΡΚΟΥΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΧΟΛΙΚΩΝ ΑΛΑΤΩΝ ?
μεγάλες ποσότητες λιπών αποβάλλονται με τα κόπρανα (έως 30γρ.) => μειωμένη πρόσληψη θερμίδων
ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΠΕΨΗ ΤΩΝ ΛΙΠΩΝ ?
Παγκρεατικές λιπάσες & χολικά άλατα
ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΚΑΥΣΗ ΤΩΝ ΛΙΠΩΝ ?
- Αρχικά απαιτείται κινητοποίηση (ενεργοποίηση)
- Τα λίπη πρέπει να γίνουν γλυκερίνη + λιπαρά οξέα
- Μεταφορά των γλυκερίνη + λιπαρά οξέα στους ιστούς που έχουν ανάγκη ενέργειας
- Μεταφορά στα κύτταρα των ιστών και κατόπιν στα μιτοχόνδρια
- Καταβολισμός των λιπαρών οξέων σε ακέτυλο-CoA και επεξεργασία στον κύκλο του κιτρικού οξέος
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΣΤΑΔΙΑ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ/ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΛΙΠΟΛΥΣΗΣ ?
- Λιπίδια αποικοδόμηση σε λιπαρά οξέα μεταφορά σε ιστούς
- Ενεργοποίηση λιπαρών Οξέων
- Αποικοδόμηση σε Ac-CoA
ΠΩΣ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΕΝΖΥΜΑ ΤΟΥ ΛΙΠΩΔΟΥΣ ΙΣΤΟΥ/ΛΙΠΟΛΥΣΗ ?
Ορμόνες : Επινεφρίνη, γλυκαγόνη
Επαγωγή λιπόλυσης → Αύξηση συγκέντρωσης cAMP → Περιλιπίνη + λιπάση
ΠΩΣ ΑΝΑΣΤΕΛΛΕΤΑΙ Η ΛΙΠΟΛΥΣΗ ?
Ινσουλίνη
ΠΩΣ ΑΞΙΟΠΟΙΕΙΤΑΙ Η ΠΑΡΑΓΩΜΕΝΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΛΙΠΟΛΥΣΗ ΓΛΥΚΕΡΟΛΗ/ΓΛΥΚΕΡΙΝΗ ?
μετά από τροποποίηση θα χρησιμοποιηθεί στη γλυκόλυση (πυροσταφυλικό/γλυκόλυση ή γλυκόζη/γλυκονεογένεση)
ΠΩΣ ΑΞΙΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΓΩΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΛΙΠΟΛΥΣΗ ΛΙΠΑΡΑ ΟΞΕΑ ?
δεσμεύονται από την λευκωματίνη στο πλάσμα του αίματος
ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΑ ΛΙΠΑΡΑ ΟΞΕΑ ΣΤΑ ΜΙΤΟΧΟΝΔΡΙΑ ?
θα οξειδωθούν στα μιτοχόνδρια αλλά πρέπει πρώτα να ενεργοποιηθούν (συνθετάση του Ac-CoA)
ΠΩΣ Η ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗΣ ΛΙΠΑΡΩΝ ΟΞΕΩΝ ΣΕ ΑΚΕΤΥΛΟ ΣΥΝΕΝΖΥΜΟ Α ΚΑΘΙΣΤΑΤΑΙ ΜΗ ΑΝΤΙΣΤΡΕΠΤΗ ?
Το προϊόν PPi, καταναλώνεται με την δράση μιας πυροφωσφατάσης
ΣΕ ΤΙ ΜΕΤΑΤΡΕΠΟΝΤΑΙ Τα δομικά πιο πολύπλοκα Λ.Ο. ?
υποστρώματα της β-οξείδωσης
ΤΙ ΑΠΟΔΙΔΟΥΝ ΤΑ λ.ο. με (2ν+1) C Στο τελευταίο βήμα της θειόλυσης ?
προπιονυλο-CoA21
ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΜΕ ΤΟ προπιονυλο-CoA21 ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟ λ.ο. με (2ν+1) C ?
εισέρχεται στον κύκλο του Krebs αφού μετατραπεί σε ηλεκτρυλο-CoA με μια αντίδραση στην οποία χρειάζεται η βιταμίνη Β12 (κοβαλαμίνη)
ΤΙ ΚΑΤΑΛΥΟΥΝ ΤΑ ΕΝΖΥΜΑ ΤΗΣ Β12 ?
- Ενδομοριακές μεταθέσεις
- Μεθυλιώσεις (σύνθεση Met)
- Αναγωγή των ριβονουκλεοτιδίων σε δεοξυριβονουκλεοτίδια
ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΡΟΪΟΝ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΤΩΝ Λ.Ο. ΣΤΑ υπεροξειδοσώματα ?
H2O2 το οποίο στην συνέχεια μετατρέπεται σε H2O με τη βοήθεια καταλάσης που βρίσκεται σε περίσσεια στα υπεροξειδοσώματα
ΠΟΥ ΣΤΑΜΑΤΑΕΙ Η ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΣΤΑ υπεροξειδοσώματα ?
στο οκτανοϋλο-CoA => βραχύνει μακριές αλυσίδες καθιστώντας αυτές καλύτερο υπόστρωμα για τη β-οξείδωση
ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΕΤΒΟΛΙΣΜΟ Λ.Ο. ΣΤΑ ΖΩΑ ?
δεν μπορούν να μετατρέψουν τα Λ.Ο. σε γλυκόζη :
1. Το Ac-CoA δεν μπορεί να μετατραπεί σε πυροσταφυλικό ή οξαλοξικό
2. Τα δυο άτομα άνθρακα εισέρχονται στο κύκλο του κιτρικού και το οξαλοξικό αναγεννάται αλλά δε σχηματίζεται de novo
3. λίπη μπορούν να παράγουν μια μικρή ποσότητα οξαλοξικού από τη γλυκερόλη
ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΥΣΗ ΛΙΠΩΝ-ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΩΝ ?
αν η αποικοδόμηση των λιπών και των υδατανθράκων δεν είναι κατάλληλα ισορροπημένη (περίπτωση νηστείας, διαβητικοί) τότε παράγονται ΚΕΤΟΝΟΣΩΜΑΤΑ
ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΑ ΚΕΤΟΝΟΣΩΜΑΤΑ ?
- ακετοξικό και 3-υδροξυβουτυρικό
- Αρκετά διαλυτά στο νερό
- Μεταφέρονται με το αίμα στους ιστούς για να χρησιμοποιηθούν ως καύσιμα
- Σε παρατεταμένη ασιτία και ο εγκέφαλος προσαρμόζεται στην χρησιμο- ποίηση ακετοξικού
- είναι ποσοτικώς σημαντικά καύσιμα στον καρδιακό μυ και το νεφρικό φλοιό
- Υψηλή συγκέντρωση ακετοξικού στο αίμα οδηγεί σε μείωση του ρυθμού λιπόλυσης